Wykłady z ergonomii-I_z_2008.pdf
(
1590 KB
)
Pobierz
Bez tytułu slajdu
Studia magisterskie uzupełniające
Ergonomia
Dr hab. n. med. Teresa Makowiec-Dąbrowska, prof. UM
1
Ergonomia
Nazwę swą wzięła z języka greckiego,
gdzie
ergon
- znaczy praca, czyn,
a
nomos
- wiedza, prawo, zwyczaj.
Ergon+nomos=wiedza o pracy
ludzkiej
Ergonomia
jest wiedzą o możliwościach
człowieka, ograniczeniach i innych
cechach, które powinny być
uwzględniane podczas projektowania
narzędzi, maszyn, systemów, zadań,
zawodów i środowiska w taki sposób,
by ich użytkowanie (korzystanie
z nich) było bezpieczne, wygodne
i efektywne.
2
1
Jako jedną z pierwszych prac badawczych w ergonomii,
we współczesnym tego słowa rozumieniu, można określić
badania z 1908 roku, F. W. Taylora. Był on jednym
z głównych przedstawicieli nurtu inżynierskiego w nauce
organizacji i zarządzania, twórcą kierunku „naukowego
zarządzania”.
Taylor ustalił zależność między wielkością łopat, masą
ładunku, siłą mięśniową robotnika a wydajnością pracy
z tym narzędziem.
W wyniku przeprowadzonych prób, Taylor opracował
zalecenia co do optymalnych rozmiarów łopat.
Aby zapewnić zawsze optymalny ciężar ładunku, który
określił na 8 - 9 kg, zalecał stosowanie łopat o większej
powierzchni do materiałów lekkich, a mniejszych,
do materiałów cięższych.
Od jego nazwiska powstał system zwany „tayloryzmem”,
uznawany jako pierwszy system optymalizujący pracę.
4
2
Ergonomia
(w rozumieniu dzisiejszym)
narodziła się w czasie
II wojny światowej
Kabina pilotów B-17 (
ciężki
samolot bombowy
Boeing B-17
Flying Fortress)
była stosunkowo
przestronna. Charakteryzowała
się opancerzeniem obu foteli
oraz ogromną liczbą przyrządów
pokładowych, przełączników
i dźwigni.
Otwory ewakuacyjne
winny przepuszczać
lotnika
wraz ze
spadochronem
3
W latach 60 rozpoczął się żywiołowy rozwój
ergonomii
jako dziedziny aktywności i nauki stosowanej w przemyśle,
spowodowany
poszukiwaniem nowych środków
zwiększenia wydajności pracy
.
Główną przyczyną zainicjowania badań
sprawności
i efektywności systemu: człowiek - obiekt techniczny
było zaobserwowanie rażących dysproporcji między
możliwościami sprawnego działania środków technicznych
a możliwościami człowieka pracującego w różnych
warunkach zewnętrznych.
7
Amerykanie nazwali tę dziedzinę „
human factor
",
wprowadzając element psychofizjoiogicznych
uwarunkowań efektywności pracy, przeciwstawiając
humanistyczne podejście do pracy mechanicystycznemu
Taylorowskiemu ujęciu pracownika jako jednego
z trybików procesu pracy.
W Polsce dziedzina ta funkcjonowała w latach 50 - 60
pod nazwą „
psychologia inżynieryjna
” lub
„
antropotechnika
”.
8
4
Nazwa „
ergonomia
” dla tej dyscypliny aktywności
rozpowszechniła się od 1949 roku, po utworzeniu
Naukowego
Towarzystwa Ergonomicznego
w Wielkiej Brytanii, a miarą rozwoju idei
ergonomicznych na świecie było powstanie w 1962
roku Międzynarodowego Stowarzyszenia Towarzystw
Ergonomicznych (
IEA
).
W Polsce
, w roku 1977 zawiązano
Polskie
Towarzystwo Ergonomiczne
(PTErg), które jest
członkiem IEA. Wcześniej istniał już
Komitet
Ergonomii
przy Polskiej Akademii Nauk (1974 r.)
oraz
Komitet Ergonomii i Ochrony Pracy
przy
Naczelnej Organizacji Technicznej (założony w latach
sześćdziesiątych, gdy zaczęto prowadzić szeroko
zakrojone badania ergonomiczne w kilku
największych zakładach przemysłowych w Polsce).
9
Definicja MIĘDZYNARODOWEGO TOWARZYSTWA
ERGONOMICZNEGO (
IEA
)
Ergonomia
– to dziedzina naukowa zajmująca się wyjaśnianiem
wzajemnego oddziaływania pomiędzy ludźmi i innymi elementami
systemu oraz profesja, w której wykorzystuje się teorie, zasady,
dane i metody do projektowania, w celu optymalizacji działania
systemu jako całości i dla dobra człowieka.
Definicja POLSKIEGO TOWARZYSTWA ERGONOMICZNEGO (
PTErg
)
Ergonomia
– jest to nauka stosowana, zmierzająca do optymalnego
dostosowania narzędzi, maszyn, urządzeń, technologii, organizacji;
materialnego środowiska pracy oraz przedmiotów powszechnego
użytku, do wymagań, potrzeb fizjologicznych, psychicznych i
społecznych człowieka.
Zadania ergonomii określone przez
KOMITET ERGONOMII
Polskiej Akademii Nauk
,,
Zadaniem ergonomii
jest optymalne dostosowanie wytworów
materialnych człowieka i warunków ich użytkowania do właściwości
psychicznych i fizjologicznych człowieka, uwzględniając czynniki
środowiska materialnego oraz środowiska społecznego.
Celem ergonomii
jest zapewnienie dobrostanu człowieka
(zadowolenia, dobrego samopoczucia, satysfakcji, poczucia komfortu)
w systemie człowiek-technika zarówno w działalności zawodowej,
jak i pozazawodowej''.
10
5
Plik z chomika:
orfeusz15
Inne pliki z tego folderu:
Ergonomia-systemy zarządzania BHP(1).pdf
(61 KB)
Ergonomia19stron(1).doc
(150 KB)
ergonomia_problemy(1).doc
(103 KB)
ergonomia(2).pdf
(209 KB)
ergonomia(1).doc
(254 KB)
Inne foldery tego chomika:
01. Maszyny i urządzenia - wymagania ogólne i minimalne
02. Ocena ryzyka zawodowego
03. Szkolenia BHP
04. Instrukcje BHP
05. Bezpieczeństwo pracy - czasopisma
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin