STRESZCZENIE – WYBRANE ZAGADNIENIE-przestepstwa związane z narkotykami.pdf

(95 KB) Pobierz
Microsoft Word - Summary_Sentencing SI_PL.doc
STRESZCZENIE – WYBRANE ZAGADNIENIE :
PRZEST Ę PSTWA ZWI Ą ZANE Z NARKOTYKAMI: WYMIERZANIE KARY I INNE NAST Ę PSTWA
Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii
Sprawozdanie roczne 2009: Stan problemu narkotykowego w Europie
Zakaz publikacji do: godz. 10:00 czasu ś rodkowoeuropejskiego — 05.11.2009 r.
Wprowadzenie
W niniejszym „Wybranym zagadnieniu” po raz pierwszy analizowane są wyroki skazujące przestępców za
naruszenie prawa antynarkotykowego na terenie Unii Europejskiej ( 1 ). Poprzez analizę najnowszych rocznych
danych statystycznych, sprawozdanie stara się odpowiedzieć na pytanie: Jaki jest najbardziej prawdopodobny
skutek zatrzymania przestępcy przez policję za naruszenie prawa antynarkotykowego w związku z uŜywaniem
narkotyków, posiadaniem ich na własny uŜytek, podaŜą czy handlem nimi?
Wymierzanie kary osobom u Ŝ ywaj ą cym narkotyki i handlarzom narkotyków
Około 17 krajów poinformowało o rezultatach skazywania z wyodrębnieniem przestępstw związanych z
prywatnym uŜywaniem narkotyków oraz przestępstw związanych z ich podaŜą.
13 z 26 krajów przedstawiło rodzaje kar (np. pozbawienie wolności, grzywna, prace społeczne)
wymierzonych przestępcom oddzielnie za przestępstwa związane z uŜywaniem narkotyków i
przestępstwa dotyczące podaŜy.
Umorzenie post ę powania
Dwanaście krajów dostarczyło istotne dane na temat liczby formalnych lub nieformalnych przypadków
umorzenia postępowania przez policję lub prokuratorów, podczas gdy kolejne pięć krajów udostępniło
pewne wskazówki dotyczące tych liczb. Osiem krajów nie podało Ŝadnych informacji na temat liczby
„drobnych” następstw.
W orientacyjnym porównaniu danych statystycznych pochodzących z sześciu krajów, odsetek
nieujawnionych rezultatów przestępstw przeciwko prawu antynarkotykowemu zgłoszonych w zeszłym
roku wahał się od 25% do 90%.
Rodzaje otrzymanych kar
W przypadku przestępstw związanych z uŜywaniem narkotyków Czechy , Dania , Niemcy , Francja ,
Łotwa i Holandia najczęściej nakładały karę grzywny; Polska i Chorwacja najczęściej wydawały wyrok
pozbawienia wolności w zawieszeniu; Włochy , Austria , Portugalia , Słowacja i Wielka Brytania
przewaŜnie zgłaszały stosowanie ostrzeŜeń lub zawieszanie postępowań.
Wielu uŜytkowników narkotyków zatrzymanych przez policję nie trafia do sądu, ale niewielka część osób
skazanych przez sąd za uŜywanie lub posiadanie narkotyków trafia prosto do więzienia. Niektóre z tych
( 1 ) Dokładność porównań ograniczają róŜnice między: stosowanymi definicjami i terminologią, systemami zbierania danych oraz jednostkami
statystycznymi i zasadami ich obliczania. Szczegółowe dane moŜna znaleźć w „Wybranym zagadnieniu” i publikowanym on-line załączniku
do niego.
PL ZAKAZ PUBLIKACJI DO 05.11.2009 r. — godz. 10.00 CET/czasu brukselskiego
1
667110410.001.png 667110410.002.png
 
przypadków tłumaczy częste ponowne naruszanie prawa przez osoby popełniające przestępstwa
związane z narkotykami, sięgające - według ograniczonych dostępnych danych - nawet 60%..
W przypadku przestępstw związanych z podaŜą narkotyków kara pozbawienia wolności była stosowana
częściej niŜ jakakolwiek inna kara. W Czechach , Niemczech , Portugalii i Słowacji zawieszano
większość kar pozbawienia wolności. Dwa państwa członkowskie ( Holandia i Wielka Brytania ) wydały
ponad 10% skazanych za przestępstwa związane z podaŜą narkotyków nakazy prac społecznych.
W przypadku, gdy w danych krajowych nie wprowadzono podziału w zaleŜności od rodzaju
przestępstwa i porównano proporcje kar za wszystkie przestępstwa, nadal było widoczne, Ŝe w Irlandii ,
Luxemburgu , na W ę grzech i w Szwecji często stosowano karę grzywny, podczas gdy w Bułgarii i
Rumunii dominowało stosowanie kary pozbawienia wolności w zawieszeniu.
Z porównania trzech krajów o zbliŜonym systemie prawnym, pochodzeniu kulturowym oraz podobnych
wzorach konsumpcji wynika, Ŝe Finlandia zgłosiła najmniej przypadków pozbawienia wolności osób
popełniających drobne przestępstwa związane z narkotykami, Szwecja zrobiła największy uŜytek ze
stosowania natychmiastowej kary pozbawienia wolności za powaŜniejsze przestępstwa związane z
narkotykami, zaś Norwegia częściej korzystała z nakazu prac społecznych.
Jedynie Irlandia , W ę gry , Holandia , Polska i Wielka Brytania zgłosiły jakikolwiek znaczący uŜytek ze
stosowania nakazu prac społecznych — w większości sprawozdań dotyczących następstw popełniania
przestępstw związanych z narkotykami ten rodzaj sankcji pojawia się niezwykle rzadko.
Wymiar otrzymanych kar
Trzynaście krajów podało długość wydanych wyroków pozbawienia wolności, chociaŜ nie zawsze w
bezpośrednio porównywalnych formatach. Niektóre mniejsze kraje zgłaszały wszystkie pojedyncze
wyroki wydane w ciągu roku, podczas gdy większe kraje raportowały „średnią”.
Średnia długość kary pozbawienia wolności za przestępstwa związane z uŜywaniem narkotyków lub ich
posiadaniem na własny uŜytek wynosiła w poszczególnych krajach od jednego do 29 miesięcy.
W przypadku przestępstw związanych z podaŜą narkotyków średnia długość kary wynosiła od jednego
miesiąca za sprzedaŜ niewielkiej ilości narkotyków do 38 miesięcy za powaŜne przestępstwa związane z
handlem narkotykami.
Długie kary pozbawienia wolności były relatywnie rzadkie. Dane statystyczne potwierdzają hipotezy, Ŝe
w Europie jest niewielu „baronów narkotykowych”, „bossów narkotykowych” i jest ich trudniej skazać niŜ
mniejszych, bardziej widocznych handlarzy narkotyków.
Rodzaje narkotyków
Jedynie Czechy , Cypr , Holandia , Portugalia , Słowacja i Wielka Brytania dostarczyły informacji na
temat rodzajów narkotyków, za które wydawano wyroki. Nawet te ograniczone dane statystyczne
pokazują, Ŝe przeciętna długość wyroku róŜniła się w zaleŜności od rodzaju narkotyku, nawet w krajach,
w których prawo traktuje wszystkie narkotyki tak samo. Sugeruje to, Ŝe organy sądowe dostrzegają inne
róŜnice między poziomem szkód lub powagą przestępstw związanymi z róŜnymi narkotykami niŜ te
sygnalizowane przez prawodawstwo.
Lecznictwo i poradnictwo
Pomimo jednogłośnego w całej Europie politycznego poparcia dla leczenia osób uzaleŜnionych zamiast
ich karania, 14 z 26 krajów nie przedstawiło Ŝadnych danych statystycznych dotyczących takich działań.
PL ZAKAZ PUBLIKACJI DO 05.11.2009 r. — godz. 10.00 CET/czasu brukselskiego
2
NiemoŜność obliczenia współczynnika skuteczności działań interwencyjnych związanych z leczeniem ze
względu na nieznaną liczbę osób rozpoczynających leczenie będzie miała zasadnicze znaczenie dla
planowania polityki.
Mo Ŝ liwe narz ę dzie oceny
Najnowszy plan działania UE w zakresie narkotyków wzywa państwa członkowskie do „zapewnienia
stałej oceny prowadzonej polityki antynarkotykowej”. Względnie prostym, lecz istotnym etapem byłaby
ocena procesu, w której wykorzystuje się dane statystyczne dotyczące wymierzania kar i innych
następstw słuŜąca zrozumieniu sposobu, w jaki wdroŜono zmiany prawne. Opracowanie to pozwoliłoby
krajom zrozumieć, w jaki sposób większość przestępców opuszcza system karny i czy dzieje się to
zgodnie z zamierzeniami ustawodawców. Ocena mogłaby przyczynić się do zmierzenia skuteczności i
sprawności systemu.
PL ZAKAZ PUBLIKACJI DO 05.11.2009 r. — godz. 10.00 CET/czasu brukselskiego
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin