Polis – greckie miasto -państwo - powstawanie i funkcja.odt

Polis – greckie miasto -państwo - powstawanie i funkcja

Termin polis czyli miasto – państwo, powstałe poprzez połączenie paru gmin w jeden organizm państwowy. Proces powstawania polis na obszarze Grecji dokonywał się stopniowo od XII do VIII wieku p.n.e.  I tak np. Mantyneja ukształtowała się w wyniku połączenia dziewięciu gmin, a Ateny, jak mówi legenda powstały poprzez zjednoczenie przez Tezeusza dwunastu gmin w Attyce. W skład polis wchodziło miasto i okoliczne tereny. Nie były one rozległe, dzięki czemu obywatele, zamieszkujący odleglejsze rejony miasta – państwa  mogli w ciągu jednego dnia dotrzeć do miejsca, gdzie mieściła się świątynia i miejsce zebrań Zgromadzenia, oraz tego samego dnia jeszcze wrócić do domu. Zdarzały się oczywiście wyjątki, gdyż Ateny liczyły ponad dwa tysiące km² a Sparta osiem tysięcy km². Greckie miasta państwa wykształciły się na skutek łączenia fyl, toteż władzę przejmowały w nich dawne rody. W toku walki między poszczególnymi klasami, polis przyjmowały ustrój demokratyczny. Przy czym, nie wszystkie miasta wprowadziły szybko demokracje, niektóre z nich, jak np. Sparta zachowały ustrój arystokratyczny. Polis łączyły się również w związki nazywane amfiktioniami, ich celem była opieka nad świątynią, czy też zjednoczenie na wypadek wojny. Sprawy polityczne jej nie podlegały, ale odgrywała dość ważne znaczenie polityczne, żadnemu państwu nie wolno było bowiem w czasie wojny zburzyć miasta należącego do związku lub odciąć mu dopływu wody. Najsławniejszą  była amfiktionia Delficka, w skład której weszło dwanaście plemion. Polis greckie odgrywały funkcje ważnego ośrodka handlowego politycznego i kulturalnego.  Jej największy rozwój przypada na V wiek p.n.e. Zaś upadek wyznacza data 338 roku p.n.e., gdy wskutek klęski greckiej pod Cheroneą, Grecja znalazła się pod zwierzchnictwem macedońskim. Społeczność polis stanowili wszyscy wolni obywatele  czyli mężczyźni. Ich najważniejszym obowiązkiem była obrona miasta w razie zagrożenia zewnętrznego. Kobiety nie miały żadnych praw politycznych, ale mimo to uważano je za równoprawnych członków społeczności. Polis zamieszkiwali ponadto tzw. „obcy” nie cieszący się, podobnie jak kobiety, prawami politycznymi. Do najważniejszych instytucji greckich miast - państw należały:R E K L A M A              czytaj dalej ↓

-Zgromadzenie wszystkich obywateli, którzy ukończyli 20 lat i posiadali prawa obywatelskie. Głosowano przez podniesienie rąk. Do najważniejszych spraw, rozpatrywanych przez Gromadzenie należała polityka zagraniczna, nadawanie obywatelstwa  oraz wszelkie kwestie wojskowe.

-Rada, przedstawiająca wnioski i opinie Zgromadzeniu.

Wspólnota stanowiła zamkniętą grupę ludzi, wejście do niej zapewniało urodzenie. Cudzoziemcy zezwalano na osiedlanie się w mieście, ale nie byli obywatelami polis. Nazywano ich ,metojkami (czyli zamieszkującymi obszary poza gminą) lub periojkami (mieszkającymi wokół gminy). Ponadto ludność ta była dodatkowo obciążona różnymi powinnościami.

Polis stała się dla Greka całym światem, zaś graniczące z Grecją monarchie wschodu uważał za organizmy barbarzyńskie (od greckiego barbaros- obcy). W mniemaniu Greka tylko polis była formą życia państwowego godną człowieka wolnego.