Majątek upadłego konsumenta.pdf

http://e-prawnik.pl

Postêpowanie upadłoœciowe

Co siê stanie z maj¹tkiem upadłego konsumenta?

Data: 27-03-2009 r.

Czêœæ osób niebêd¹cych w stanie spłacaæ swoich zobowi¹zañ finansowych bêdzie wkrótce miała prawo ogłosiæ

upadłoœæ. Z koñcem marca 2009 r. wprowadzony zostanie nowy typ postêpowania oddłu¿eniowego,

okreœlanego jako upadłoœæ konsumencka. Mo¿liwoœæ tzw. upadłoœci konsumenckiej bêd¹ miały osoby

fizyczne , które nie s¹ przedsiêbiorcami.

Co dzieje siê z maj¹tkiem upadłego po ogłoszeniu upadłoœci?

Jeœli wierzyciel uczestniczy w postêpowaniu upadłoœciowym obejmuj¹cym likwidacjê maj¹tku upadłego,

wtedy zaspokojenie jego roszczeñ nast¹pi przez partycypowanie w czêœci dochodu, jaki przyniesie

upłynnienie składników masy upadłoœci i œci¹gniêcie wierzytelnoœci upadłego. Ogłoszenie upadłoœci dłu¿nika

wi¹¿e siê zawsze z koniecznoœci¹ poniesienia przez jego wierzycieli pewnych strat maj¹tkowych. Upadłoœæ,

jako forma generalnej egzekucji, słu¿y równomiernemu zaspokojeniu wierzycieli dłu¿nika i polega w zasadzie

na jak najszybszym zlikwidowaniu maj¹tku upadłego. Prawo upadłoœciowe wyposa¿a w tym celu syndyka

masy upadłoœci w szereg instrumentów pozwalaj¹cych na sprawn¹ sprzeda¿ ruchomoœci i nieruchomoœci

upadłego.

Po ogłoszeniu upadłoœci postêpowanie upadłoœciowe toczy siê w s¹dzie upadłoœciowym, który ogłosił

upadłoœæ; czynnoœci postêpowania upadłoœciowego wykonuje zaœ sêdzia-komisarz, z wyj¹tkiem czynnoœci,

dla których właœciwy jest s¹d. Organem sprawuj¹cym nadzór nad przebiegiem całego postêpowania jest sêdzia-

komisarz maj¹cy w zakresie swoich czynnoœci prawa i obowi¹zki s¹du i przewodnicz¹cego. W razie

ogłoszenia upadłoœci obejmuj¹cej likwidacjê maj¹tku upadłego powoływany jest syndyk. W zasadzie je¿eli

ogłoszono upadłoœæ likwidacyjn¹, upadły traci zarz¹d swym maj¹tkiem, który przejmuje syndyk.

W przypadku upadłoœci konsumenckiej

sêdzia-komisarz mo¿e jednak zezwoliæ, ¿eby likwidacjê masy upadłoœci prowadził upadły

pod nadzorem syndyka.

Takie uproszczenie postêpowania niew¹tpliwie przyczyni siê do obni¿enia kosztów postêpowania.

Po ogłoszeniu upadłoœci upadły traci z mocy prawa zarz¹d i mo¿noœæ korzystania i rozporz¹dzania swym

maj¹tkiem (równie¿ nabytym w toku postêpowania). Stanowi on masê upadłoœci. Postêpowanie upadłoœciowe

polega wiêc na likwidacji maj¹tku dłu¿nika. Dłu¿nik nie mo¿e umówiæ siê z s¹dem, ¿e spłaci tylko połowê

długów i dziêki temu bêdzie mógł zatrzymaæ np. samochód. Wyznaczony przez s¹d syndyk spisze wszystko, co

upadły ma wartoœciowego, i wystawi na licytacjê. Z uzyskanych w ten sposób sum spłaci jego długi - w miarê

mo¿liwoœci - wszystkie. Po ogłoszeniu upadłoœci upadły obowi¹zany jest wiêc wskazaæ i wydaæ

syndykowi cały swój maj¹tek (tj.

wartoœciowe ruchomoœci jak samochód, bi¿uteriê, sprzêt RTV, a tak¿e nieruchomoœci) oraz wydaæ

wszystkie dokumenty dotycz¹ce jego działalnoœci, maj¹tku oraz rozliczeñ np. dla celów podatkowych i

korespondencjê. Wykonanie tego obowi¹zku upadły potwierdza w formie oœwiadczenia na piœmie, które

składa sêdziemu-komisarzowi. Je¿eli upadły ukrywa siê lub ukrywa maj¹tek sêdzia-komisarz mo¿e

zastosowaæ w stosunku do niego odpowiednie œrodki przymusu (okreœlone w Kodeksie postêpowania

cywilnego dla egzekucji œwiadczeñ niepieniê¿nych).

Upadły jest te¿ obowi¹zany udzielaæ sêdziemu-komisarzowi i syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaœnieñ

dotycz¹cych swojego maj¹tku. Sêdzia-komisarz mo¿e postanowiæ, aby upadły nie opuszczał terytorium Polski

bez jego zezwolenia. Na powy¿sze postanowienia sêdziego-komisarza upadły mo¿e zło¿yæ za¿alenie.

W jakich przypadkach s¹d umorzy postêpowanie?

s¹d umorzy postêpowanie . Postêpowanie upadłoœciowe

w sprawach konsumenckich ze swej istoty musi byæ bowiem traktowane jako przywilej dla dłu¿nika.

Porz¹dek prawny wymaga, aby dłu¿nicy wykonywali swoje zobowi¹zania, gdy¿ niewykonywanie

zobowi¹zañ poci¹ga za sob¹ negatywne konsekwencje dla wierzycieli, co mo¿e doprowadziæ do łañcucha

upadłoœci. Dlatego te¿ dłu¿nik korzystaj¹cy z tego przywileju powinien dobrowolnie, lojalnie i uczciwie

współpracowaæ z organami prowadz¹cymi postêpowanie upadłoœciowe. Jeœli wiêc upadły dłu¿nik narusza

nało¿one na niego obowi¹zki, daje dowód, ¿e nie jest osob¹ wiarogodn¹ i nie zasługuje na oddłu¿enie. Tylko

wiêc od woli i zachowania konsumenta bêdzie zale¿ało, czy postêpowanie upadłoœciowe nie bêdzie

umorzone.

S¹d umorzy postêpowanie upadłoœciowe równie¿, je¿eli maj¹tek pozostały po wył¹czeniu z niego przedmiotów

maj¹tkowych dłu¿nika obci¹¿onych hipotek¹, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub

hipotek¹ morsk¹ nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postêpowania.

Co wchodzi w skład masy upadłoœci?

Z dniem ogłoszenia upadłoœci maj¹tek upadłego (dłu¿nika) staje siê mas¹ upadłoœci, która słu¿y

zaspokojeniu wierzycieli upadłego. W zasadzie w skład masy upadłoœci wchodzi maj¹tek nale¿¹cy do

upadłego w dniu ogłoszenia upadłoœci oraz nabyty przez upadłego w toku postêpowania upadłoœciowego. Nie

wchodzi jednak do masy upadłoœci:

mienie, które jest wył¹czone od egzekucjiwedług przepisów Kodeksu postêpowania cywilnego (czyli np.

przedmioty urz¹dzenia domowego, poœciel, bielizna i ubranie codzienne, niezbêdne dla dłu¿nika i bêd¹cych

na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a tak¿e ubranie niezbêdne do pełnienia słu¿by lub wykonywania

zawodu,zapasy ¿ywnoœci i opału niezbêdne dla dłu¿nika i bêd¹cych na jego utrzymaniu członków jego

rodziny na okres jednego miesi¹ca; narzêdzia i inne przedmioty niezbêdne do osobistej pracy zarobkowej

dłu¿nika oraz surowce niezbêdne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wył¹czeniem jednak

pojazdów mechanicznych; u dłu¿nika pobieraj¹cego periodyczn¹ stał¹ płacê - pieni¹dze w kwocie, która

odpowiada nie podlegaj¹cej egzekucji czêœci płacy na czas do najbli¿szego terminu wypłaty, au dłu¿nika nie

otrzymuj¹cego stałej płacy - pieni¹dze niezbêdne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa

tygodnie, przedmioty niezbêdne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty słu¿¹ce do

Je¿eli upadły nie wska¿e i nie wyda syndykowi całego maj¹tku albo niezbêdnych dokumentów lub w inny

sposób nie wykonuje ci¹¿¹cych na nim obowi¹zków,

wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego u¿ytku, które mog¹ byæ sprzedane tylko

znacznie poni¿ej ich wartoœci, a dla dłu¿nika maj¹ znaczn¹ wartoœæ u¿ytkow¹);

wynagrodzenie za pracê upadłego w czêœci niepodlegaj¹cej zajêciu;

mienie wył¹czone uchwał¹ zgromadzenia wierzycieli ;

nieœci¹galne wierzytelnoœci oraz niezbywalne ruchomoœci wył¹czone przez sêdziego-komisarza .

Do masy upadłoœci trafia wiêc tak¿e to, co upadły pozyska w toku postêpowania. Syndyk mo¿e zaj¹æ

wynagrodzenie za pracê nale¿ne upadłemu na spłatê wierzytelnoœci dochodowych w postêpowaniu

upadłoœciowym. Pierwszeñstwo przed nimi maj¹ jednak składki na ubezpieczenie społeczne nale¿ne od

danego wynagrodzenia oraz wierzyciele alimentacyjni. Dopiero do tego, co zostanie, ma prawo syndyk. Do

masy upadłoœci nie wchodzi jednak wynagrodzenie za pracê upadłego w czêœci niepodlegaj¹cej zajêciu

według Kodeksu pracy. Co do zasady z wynagrodzenia zajêtego przez syndyka pracownik powinien dostaæ

przynajmniej połowê tego, co zarobił (art. 87 Kodeksu pracy) - i nie mniej ni¿ wynosi wynagrodzenie

minimalne (art. 871 Kodeksu pracy).

Je¿eli do spadku otwartego po ogłoszeniu upadłoœci powołany zostaje upadły, spadek wchodzi do masy

upadłoœci. Syndyk, nadzorca s¹dowy albo zarz¹dca nie składaj¹ oœwiadczenia o przyjêciu spadku, a spadek

uwa¿a siê za przyjêty z dobrodziejstwem inwentarza. Podobnie dzieje siê, jeœli otwarcie spadku nast¹piło

przed ogłoszeniem upadłoœci, a do chwili jej ogłoszenia nie upłyn¹ł jeszcze termin do zło¿enia oœwiadczenia

o przyjêciu lub odrzuceniu spadku i powołany spadkobierca oœwiadczenia takiego nie zło¿ył, b¹dŸ w razie

ustanowienia zapisów na rzecz upadłego.

Nawet je¿eli długi zaci¹gn¹ tylko jeden z mał¿onków, do zaspokojenia wierzycieli mo¿e byæ wykorzystany

wspólny maj¹tek mał¿eñsk . Jeœli bowiem dłu¿nik nie spisał z mał¿onkiem intercyzy ustanawiaj¹cej

rozdzielnoœæ maj¹tkow¹, oboje odpowiadaj¹ za długi zaci¹gniête przez jedno z mał¿onków. W skład masy

upadłoœci wchodzi maj¹tek osobisty bankruta oraz maj¹tek wspólny mał¿onków. Podział maj¹tku wspólnego po

ogłoszeniu upadłoœci jednego z mał¿onków jest wył¹czony. Mał¿onek upadłego mo¿e dochodziæ w

postêpowaniu upadłoœciowym nale¿noœci z tytułu udziału w maj¹tku wspólnym (w zasadzie wynosz¹cego

połowê), zgłaszaj¹c tê wierzytelnoœæ sêdziemu-komisarzowi, co mo¿e utrudniaæ zaspokojenie innych

wierzycieli.

Roszczenia mał¿onka upadłego do masy upadłoœci wynikaj¹ce z umowy maj¹tkowej mał¿eñskiej mog¹ byæ

uwzglêdnione tylko wówczas, gdy była ona zawarta wczeœniej ni¿ dwa lata przed dniem zło¿enia wniosku o

ogłoszenie upadłoœci.

Syndyk niezwłocznie obejmuje maj¹tek upadłego, zarz¹dza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem,

uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystêpuje do jego likwidacji. Je¿eli syndyk

napotyka przeszkody przy obejmowaniu maj¹tku upadłego, wprowadzenia syndyka w posiadanie maj¹tku

upadłego dokonuje komornik s¹dowy. Podstawê wprowadzenia stanowi postanowienie s¹du o ogłoszeniu

upadłoœci lub postanowienie o powołaniu syndyka bez potrzeby nadawania mu klauzuli wykonalnoœci. Koszty

wprowadzenia pokrywa tymczasowo Skarb Pañstwa. Koszty te œci¹ga siê od osób, które przeszkadzały w

objêciu maj¹tku, a w razie niemo¿noœci œci¹gniêcia, podlegaj¹ one zaspokojeniu z masy upadłoœci. Je¿eli

działania utrudniaj¹ce objêcie maj¹tku przez syndyka podejmowało kilka osób, koszty wprowadzenia

obci¹¿aj¹ te osoby solidarnie.

Syndyk podejmuje niezbêdne czynnoœci celem ujawnienia postanowienia o ogłoszeniu upadłoœci w ksiêdze

wieczystej oraz w innych ksiêgach i rejestrach, do których wpisany jest maj¹tek upadłego. Syndyk zawiadamia

o upadłoœci:

tych wierzycieli, których adresy s¹ znane na podstawie ksi¹g upadłego, a tak¿e komornika ogólnej właœciwoœci

upadłego;

placówki pocztowe; Placówki te dorêczaj¹ syndykowi adresowan¹ do upadłego korespondencjê i wszelkie

przesyłki; Syndyk wydaje upadłemu korespondencjê i przesyłki, które nie dotycz¹ maj¹tku masy upadłoœci

lub których zatrzymanie nie jest potrzebne ze wzglêdu na zawarte w nich wiadomoœci;

banki i instytucje, z którymi upadły zawarł umowê o udostêpnienie skrytki sejfowej albo zło¿ył pieni¹dze lub

inne przedmioty.

Syndyk wzywa przedsiêbiorstwa przewozowe, przedsiêbiorstwa spedycyjne i domy składowe, w których

znajduj¹ siê lub mog¹ znajdowaæ siê towary nale¿¹ce do upadłego lub przesyłki do niego adresowane, o

przekazanie syndykowi przesyłek lub towarów oraz aby nie wykonywały poleceñ kierowanych do nich przez

upadłego. Syndyk mo¿e te¿ ¿¹daæ od organów administracji rz¹dowej i samorz¹du terytorialnego potrzebnych

informacji dotycz¹cych maj¹tku upadłego.

Po ogłoszeniu upadłoœci obejmuj¹cej likwidacjê maj¹tku upadłego, syndyk niezwłocznie przystêpuje do

spisu inwentarza i oszacowania masy upadłoœci oraz sporz¹dzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa

sêdziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie jednego miesi¹ca od dnia

ogłoszenia upadłoœci. Plan likwidacyjny powinien okreœlaæ proponowane sposoby sprzeda¿y składników

maj¹tku upadłego, w szczególnoœci sprzeda¿y przedsiêbiorstwa, termin sprzeda¿y, preliminarz wydatków oraz

ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalnoœci gospodarczej. Ustalenie składu masy upadłoœci

nastêpuje wiêc przez sporz¹dzenie przez syndyka spisu inwentarza. Wraz ze spisem inwentarza dokonuje siê

oszacowania maj¹tku wchodz¹cego do masy upadłoœci.

rozstrzyga sêdzia-komisarz na wniosek syndyka lub upadłego. Takie rozwi¹zanie ma na celu uproszczenie

postêpowania w przedmiocie ustalania składu masy upadłoœci. Na postanowienie sêdziego-komisarza

przysługuje za¿alenie.

Kto mo¿e zło¿yæ wniosek o wył¹czenie przedmiotu z masy upadłoœci?

Składniki mienia nienale¿¹ce do maj¹tku upadłego podlegaj¹ wył¹czeniu z masy upadłoœci. Wniosek o

wył¹czenie przedmiotu z masy upadłoœci mo¿e zło¿yæ wiêc osoba, której przysługuje prawo własnoœci

przedmiotu błêdnie wł¹czonego do masy upadłoœci. Zgodnie z art. 70 Prawa upadłoœciowego i naprawczego

przedmioty te podlegaj¹ wył¹czeniu z masy upadłoœci. Wniosek nale¿y zło¿yæ sêdziemu-komisarzowi. Z

wnioskiem mo¿e wyst¹piæ osoba, bêd¹ca właœcicielem rzeczy nie wchodz¹cej w skład masy upadłoœci,

jednak do tej pory nie zostało wył¹czone z masy upadłoœci. We wniosku o wył¹czenie z masy upadłoœci

nale¿y zgłosiæ wszelkie twierdzenia, zarzuty i dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa

powoływania ich w toku dalszego postêpowania, chyba ¿e powołanie ich we wniosku było niemo¿liwe.

W¹tpliwoœci co do tego, które z przedmiotów nale¿¹cych do upadłego wchodz¹ w skład masy upadłoœci

Sêdzia-komisarz rozpoznaje wniosek o wył¹czenie z masy upadłoœci w terminie jednego miesi¹ca od dnia

jego zło¿enia po wysłuchaniu syndyka, nadzorcy s¹dowego albo zarz¹dcy. Co do zasady przedmiot powinien

zostaæ wydany w naturze, jednak jeœli z pewnych wzglêdów nie jest to mo¿liwe (np. upadły zbył ten

przedmiot), wydaniu podlega œwiadczenie otrzymane za zbyte mienie wydaje siê osobie, do której mienie to

nale¿ało, je¿eli œwiadczenie jest wyodrêbnione w masie upadłoœci. Jeœli œwiadczenie wzajemne nie zostało

jeszcze spełnione, roszczenie o wydanie tego œwiadczenia przechodzi na uprawnionego do wydania rzeczy.

W razie oddalenia wniosku o wył¹czenie z masy upadłoœci wnioskodawca mo¿e w drodze osobnego

powództwa ¿¹daæ wył¹czenia mienia z masy upadłoœci.

Jak nastêpuje likwidacja masy upadłoœci?

Likwidacji masy upadłoœci dokonuje siê przez sprzeda¿ nieruchomoœci i ruchomoœci, przez œci¹gniêcie

wierzytelnoœci od dłu¿ników upadłego i wykonanie innych jego praw maj¹tkowych wchodz¹cych w

skład masy upadłoœci albo ich zbycie. W przypadkach wskazanych w ustawie likwidacja ruchomoœci oraz

wierzytelnoœci i praw obci¹¿onych zastawem rejestrowym mo¿e nast¹piæ tak¿e przez przejêcie ich przez

wierzyciela bêd¹cego zastawnikiem zastawu rejestrowego, je¿eli umowa o ustanowienie zastawu przewiduje

zaspokojenie zastawnika w drodze przejêcia przedmiotu zastawu. Zasady dotycz¹ce likwidacji w drodze

sprzeda¿y ruchomoœci oraz przejêcia ruchomoœci obci¹¿onych zastawem rejestrowym stosuje siê

odpowiednio do sprzeda¿y i przejêcia przez wierzyciela zwierz¹t, jeœli nie jest to sprzeczne z przepisami

dotycz¹cymi ochrony zwierz¹t. Sprzeda¿ dokonana w postêpowaniu upadłoœciowym ma skutki sprzeda¿y

egzekucyjnej.

Je¿eli w skład masy upadłoœci wchodz¹ rzeczy ruchome, których nie mo¿na zbyæ z zachowaniem przepisów

ustawy Prawo upadłoœciowe i naprawcze, sêdzia-komisarz mo¿e zarz¹dziæ ich wył¹czenie z masy upadłoœci

albo zezwoliæ na ich zniszczenie.

Co jeœli bankrut ma mieszkanie lub dom?

Oddłu¿enie upadłego nie mo¿e odbywaæ siê z pokrzywdzeniem wierzycieli. Dlatego te¿ upadły powinien

spłaciæ wierzycieli w takim zakresie, w jakim jest to mo¿liwe. Posiadany przez dłu¿nika lokal mieszkalny czy

dom powinien byæ tak¿e przeznaczony na spłatê długów. Dłu¿nik zaœ powinien zamieszkaæ w wynajêtym

mieszkaniu. Ze wzglêdu na to, ¿e nale¿y w maksymalnym stopniu zapewniæ spłatê wierzytelnoœci, przyjêto,

¿e je¿eli dłu¿nik posiada lokal mieszkalny lub dom, to dobro to równie¿ powinno nale¿eæ do masy

upadłoœciowej. Mieszkanie i dom jednorodzinny zostan¹ wiêc sprzedane na pokrycie zobowi¹zañ, gdy bêdzie

to niezbêdne do spłaty długów. Nie trzeba bêdzie wiêc zapewniaæ bankrutowi pomieszczeñ tymczasowych,

których brak obecnie czêsto blokuje np. eksmisjê. Dłu¿nicy nie s¹ chronieni przepisami o ochronie praw

lokatorów, poniewa¿ one dotycz¹ tylko zajmuj¹cych lokale na podstawie innego tytułu ni¿ własnoœæ.

W przypadku du¿ego zadłu¿enia mieszkanie bêdzie jednym z pierwszych składników maj¹tku podlegaj¹cych

zabezpieczeniu i zbyciu na poczet długu. Wartoœæ licytowanej nieruchomoœci okreœlana jest przez biegłego

rzeczoznawcê maj¹tkowego. Cena wywoławcza, tj. minimalna kwota, za jak¹ mo¿na kupiæ dom b¹dŸ

mieszkanie podczas pierwszej licytacji, wynosi 3/4 sumy oszacowania. Jeœli do pierwszej licytacji nikt nie

stanie, wyznacza siê drug¹, podczas której cena wywoławcza stanowi 2/3 sumy oszacowania. Cena takich

mieszkañ czy domów mo¿e zatem nieznacznie odbiegaæ od aktualnych cen rynkowych.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: