psych_zeznan_swiadkow.pdf

PSYCHOLOGIA ZEZNAŃ ŚWIADKÓW

Organizację przesłuchiwania świadków regulują przepisy zawarte w dziale

V kodeksu postępowania karnego zatytułowanym „Dowody”. W rozdziale 19 znajdują

się przepisy ogólne, z których najistotniejsze dla psychologicznej problematyki pracy

są:

art. 171 opisujący tryb przesłuchania:

1 - obowiązek zapewnienia swobody wypowiedzi w granicach określonych celem

przesłuchania, a następnie zadawanie pytań zmierzających do uzupełnienia, wyjaśnienia

lub kontroli wypowiedzi,

2 - prawo zadawania pytań mają, prócz organu przesłuchującego dla stron, obrońców,

pełnomocników, biegli. Pytania zadaje się osobie przesłuchiwanej bezpośrednio, chyba

że organ przesłuchujący zarządzi inaczej,

3 - przesłuchanie osoby do 15 roku życia w obecności opiekuna,

4 - zakaz zadawania pytań sugerujących odpowiedź,

5 - zakaz wpływania za pomocą przymusu, groźby bezprawnej, stosowania hipnozy

lub środków chemicznych lub technicznych mających na celu kontrolę nieświadomej

reakcji organizmu osoby przesłuchiwanej,

6 - uchylanie przez organ prowadzący przesłuchanie pytań sugerujących oraz

nieistotnych,

7 - zeznania złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi nie stanowią

dowodu,

oraz art. 174 głoszący, że dowodu z wyjaśnień oskarżonego lub z zeznań świadka nie

wolno zastępować treścią pism, zapisków lub notatek urzędowych.

PSYCHOLOGIA KRYMINALISTYCZNA

Świadek jest uczestnikiem postępowania, który w założeniu dostarcza środka

dowodowego w postaci zeznań.

Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się w miejscu i

czasie wskazanym w wezwaniu i złożyć zeznania.

Świadek jest uczestnikiem postępowania, który w założeniu dostarcza środka

dowodowego w postaci zeznań.

Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się w miejscu i

czasie wskazanym w wezwaniu i złożyć zeznania.

Zeznanie świadka jest jednym z dowodów w sprawie podlegającym generalnie tym

samym zasadom oceny, co inne dowody.

Dwa zasadnicze kryteria, jakie sąd bierze pod uwagę w przypadku oceniania

wiarygodności świadków jako osobowych źródeł dowodowych, to:

1) kryterium zdolności świadka do zeznań ,

2) stopnia jego zaangażowania w proces zeznawania.

Zeznanie świadka jest jednym z dowodów w sprawie podlegającym generalnie tym

samym zasadom oceny, co inne dowody.

Dwa zasadnicze kryteria, jakie sąd bierze pod uwagę w przypadku oceniania

wiarygodności świadków jako osobowych źródeł dowodowych, to:

1) kryterium zdolności świadka do zeznań ,

2) stopnia jego zaangażowania w proces zeznawania.

PSYCHOLOGIA KRYMINALISTYCZNA

Zachowanie się człowieka w sytuacji odbierania lub składania zeznań można

rozumieć jako uczestnictwo w sytuacji społecznej. Opisem działań ludzkich w

takim rozumieniu zajmuje się psychologia społeczna. Ujmuje ona problem

komunikacji międzyludzkiej w kategoriach spostrzegania społecznego:

zachowań niewerbalnych,

kanałów komunikacji

różnic płciowych w tym zakresie,

teorii osobowości,

teorii atrybucji przyczyn,

wyobrażeń,

nastawień,

stosunków międzyludzkich,

uprzedzeń,

umiejętności aktywnego słuchania i innych.

W ten sposób ujawniają się związki psychologii społecznej z prawem, a w

szczególności z zagadnieniem przesłuchania świadków.

PSYCHOLOGIA KRYMINALISTYCZNA

Jednym z najważniejszych doniesień eksperymentalnej psychologii społecznej

w kwestii oceny zeznań jest przecenianie przez sędziów trafności zeznań

świadków.

Psychologia sądowa dążąc do usprawniania kryminalistycznego procesu

przesłuchania zajmuje się taktyką przesłuchań, tj.:

metodami przesłuchań,

rodzajem zadawanych pytań,

problematyką przesłuchania powtórnego;

wprowadza również podział świadków ze względu na wiek i związane z nim

prawidłowości rozwojowe

oraz

dostosowuje specyficzne metody przesłuchań do każdej z grup.

Ponadto psychologia sądowa bada efektywność poszczególnych metod

przesłuchania.

PSYCHOLOGIA KRYMINALISTYCZNA

Psychologiczne koncepcje przesłuchania świadków i analizy zeznań można

podzielić na 3 grupy:

- koncentrujące się na osobie świadka,

- koncentrujące się na osobie przesłuchującego,

-ujęcie interakcyjne, traktujące relacje pomiędzy świadkiem a przesłuchującym

jako całokształt sytuacji składania i odbierania zeznań.

Koncentracja na osobie świadka wymaga analizy:

1/ Poznawczych uwarunkowań wiarygodności zeznań świadków

2/ Podmiotowych i osobowościowych uwarunkowań wiarygodności zeznań

świadków

„Głównym problemem w psychologii zeznań świadków, jakim jest ustalenie stopnia

wiarygodności zezna, ze szczególnym uwzględnieniem świadków nieletnich, jest

rozpatrywany nie tylko na podstawie analizy odpowiedzi świadków, uzyskanych za

pomocą określonej techniki pytań, ale również na podstawie analizy ich osobowości

oraz motywacji wynikających z określonych sytuacji i układów, w jakich znajdował się

świadek w stosunku do przestępcy w okresie dokonywania przez niego przestępstwa.”

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: