KONTROLA ADMINISTRACJI
KONTROLA WEWNĘTRZNA
1. o charakterze funkcjonalnym – związana ze sprawowaniem funkcji kierowniczej, względem podwładnych, samokontrola - w większych jednostkach organizacyjnych wyodrębnia się specjalne komórki kontroli np. komisje rewizyjne
2. instytucjonalna – dokonywana przez specjalnie powołane organy
3. kontrola resortowa – wykonywana w ramach struktury organizacyjnej resortu, wówczas gdy organ kontrolujący i kontrolowany podporządkowane są temu samemu naczelnemu lub centralnemu organowi administracji rządowej
4. kontrola instancyjna – jest najczęściej formą wykonywania kontroli resortowej, wiąże się często z wykonywaniem funkcji nadzoru
5. kontrola międzyresortowa – o pełnym zakresie międzyresortowym: kontrola skarbowa, Państwowa Inspekcja Sanitarna J, Inspekcja Ochrony Środowiska, Inspekcja Handlowa; o ograniczonym zakresie międzyresortowym: Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Weterynaryjna, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych…
6. kontrola prokuratorska
7. kontrola regionalnych izb obrachunkowych nad jednostkami samorządu terytorialnego
KONTROLA ZEWNĘTRZNA
1. kontrola parlamentarna > Rada Ministrów (odpowiedzialność polityczna), ministrów i podległych im podmiotów; komisje sejmowe – ministrowie, kierownicy centralnych organów państwa, innych urzędów i instytucji państwowych
2. kontrola państwowa -> NIK
3. kontrola sądów i trybunałów
4. kontrola sprawowana przez rzecznika Praw Obywatelskich – art. 208 Konstytucji, opieka/ochrona jednostki przed nielegalnym działaniem państwa (stoi na straży wolności, praw człowieka i obywatela. Kontroluje a także podejmuje stosowne czynności jeśli stwierdzi, że z powodu celowego działania lub zaniechania przez organa, organizacje albo instytucje zobowiązane do przestrzegania i realizacji wolności człowieka i obywatela nastąpiło naruszenie prawa oraz zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej); uczestniczy w różnych postępowaniach – karne, cywilne, administracyjne; *wnioskuje o wszczęcie postępowania (inicjator), *może się przyłączyć do postępowania, włącza akces – na prawach strony, *przed sadami administracyjnymi – występuje ze skargą, nie uczestniczył w postępowaniu administracyjnym, ale może wnieść skargę (dłuższy termin-6 miesięcy); posiada immunitet, apolityczny, patrz Prezes Nik
5. kontrola sprawowana przez pozaadministracyjne organy państwa – Rzecznika Praw Dziecka, Generalnego Inspektora Danych Osobowych, Państwową Inspekcje Pracy
6. kontrola społeczna
gosicka