Dokument.rtf

JAKA JEST STRUKTURA MIĘŚNI POPRZECZNIE PRĄŻKOWANYCH?

- mięśnie poprzecznie prążkowane (mięśnie szkieletowe),

- struktura mięśnia :

Mięsień, *stanowi zbiór pęczków mięśniowych *mięsień otoczony tkanka łączna zwana  namięsną

Pęczek mięśniowy *stanowi zbiór komórek mięśniowych  *oto jest omięsną która łączy się z namięsną otaczającą cały mięsień

Miocyt  *komórka mięśniowa   *zawiera zbiór miofibryli (włókien kurczliwych, 500 – 600),

Miofibryl   *włókno mięśniowe

36. Omów budowę komórki mięśniowej.Charakterystyka komórki: *kształt wydłużonego cylindra,

*szerokość (średnica) 10 – 100 nm *długość od kilku do 30 cm

Komórka mięśniowa zbudowana jest z:  *błony komórkowej (sarkolemy), *protoplazmy (sarkoplazma)

*włókien mięśniowych (miofibryl) *jądra komórkowego,

37. Opisz budowę włókna kurczliwego (miofibryla).

- to kurczliwe włókienko mięśniowe,

- o grubości 1- 3 nm,

- w liczbie 500 – 600 nm

- wykazują porzeczne prążkowanie,

- zbudowane są z dwóch rodzajów białek kurczliwych: miozyny i aktyny

budowa aktyny :

- aktyna jest białkiem globularnym,

- 400 cząsteczek tego białka tworzy łańcuch tzw. aktynę F

- dwa łańcuchy aktyny F splatają się ze sobą tworząc filament aktynowy,

- filament aktynowy opleciony jest nitka kompleksu białkowego składającego się z : tropomiozyny i troponiny

budowa miozyny :                                          

- miozyna składa się z główki, szyjki miozyny i trzonu miozyny,

- ruchomość odcinka szyjka – główka pozwala na tworzenie odwracalnych połączeń pomiędzy aktyna i miozyną oraz wzajemnego przesuwania się filamentów aktyny i miozyny względem siebie.

38. Na czym polega porzeczne prążkowanie mięśni ?

Poprzeczne prążkowanie mięśni (budowa sarkomeru)

- nitki aktyny wraz z kompeksem białkowym tropiomiozyna – troponina tworzą jaśniejszy prążek miofibryla oznaczany literą I (izotropowy),

- w środku prążka I znajduje się ciemniejszy odcinek odpowiadający błonie Z (do błony Z przyczepiają się końce nitek aktyny),

- odcinek miofibryla zawarty między dwoma błonami Z nazywamy sarkomerem,

między sąsiednimi prążkami I znajduje się ciemniejszy prążek oznaczony literą A (anizortopowy) , utworzony jest z nitek miozyny i aktyny z kompleksem tropomiozyny i troponiny,

- Nitki aktyny w rozluźnionym sarkomerze są wsunięte w nitki miozyny ok. 40% długości ich połówek z każdej strony, co powoduje, że w środku odcinka A występuje jaśniejsze pole zwane linią H, które jest złożone tylko z miozyny,

- Filament miozynowy jest otoczony 6 nitkami aktyny (równolegle).

39. Jak Rodzaje włókien mięśniowych

*włókna wolno kurczące się (ST), (wykorzystywane w sportach wytrzymałóściowych)

*włókna szybko kurczące się (FT),

  - Typu  FT a (wykorzystywane w sportach siłowych)

  - Typu  FT b (wykorzystywane w sprintach)

   - Typu  FT c ( postać przejściowa między ST a FT)

40. Jakie są zasady przenoszenia pobudzenia z zakończeń nerwowych na mięśnie?

Zasada przenoszenia pobudzenia na mięsień:

- mięsień jest unerwiany przez zakończenia nerwowe które łączy się z włóknem mięśniowym w jego środkowej części za pomocą płytki motorycznej,

- liczba włókien mięśniowych unerwianych przez jeden neuron ruchowy alfa zależy od rodzaju włókien:

- włókna szybko kurczliwe FT : neurony alfa unerwiające duże mięśnie generujące duże napięcie lub służące kontroli postawy ciała unerwiają setki i tysiące włókien nerwowych,

- włókna wykonujące wolno kurczliwe ST : neurony alfa unerwiające mięśnie wykonujące ruchy precyzyjne zaopatrują zaledwie kilka włókien nerwowych.

-  każde włókno mięśnia szkieletowego jest unerwiane przez pojedyncze zakończenie nerwowe  (płytka motoryczna) znajdujące się we wgłębieniu sarkolemy włókna mięśniowego (komórki) zwanego szczeliną synaptyczną, Przenoszenie pobudzenia na zakończeniach aksonu (na synapsach – płytkach motorycznych),               

- synapsa zbudowana jest z: zakończenia presynaptycznego, błony presynaptycznej, szczeliny synaptycznej, błony post synaptycznej, fałdy błony postsynaptycznej

- w zakończeniach presynaptycznych znajdują się pęcherzyki synaptyczne zawierające neuroprzekaźnik ACh (acetylochoplinę),

- pęcherzyki skupiają się wokół wyspecjalizowanej struktury błony presynaptycznej zwanej strefą czynną,

- szczelina  synaptyczna wypełniona jest siecią komórek tkanki łącznej i zawiera eksterazę acetylpcholinową (AchE – aza), która rozkłada ACh (acetylocholine),

- błona postsynaptyczna ma liczne fałdy oraz zawiera receptory nikotynowe,

- przebieg przekazywania pobudzenia: a) chwila dotarcia depolaryzacji (pobudzenia) do zakończenia presynaptycznego następuje uwolnienie ACh do szczeliny synaptycznej, b) ACh łączy się z receptorem nikotynowym i następuje depolaryzacjia błony postsynaptycznej, c) ACh odłącza się od receptora nikotynowego i zostaje rozłozona przez esterazę acetylocholinową, następuje  powrót potencjału spoczynkowego, następuje pobudzenie mięśnia.

41. Jakie znasz podziały mięśni?

- podział mięśni szkieletowych :ze względu na położenie :                                          

- mięśnie powierzchniowe (skórne) np.: nie które mięśnie twarzy i głowy ,

- mięśnie głębokie (szkieletowe):występują pod powięzią powierzchowna, przytwierdzają się do szkieletu,

podział ze względu na kształt przebiegu pasm włókien mięśniowych i ścięgien :

- mięśnie płaskie,

- mięśnie wrzecionowate,

- mięśnie półpierzaste,

- mięśnie pierzaste,

- mięśnie dwubrzuścowe,

42. Z jakich elementów składa się mięsień ? Skład mięśnia:

-a)Część pierwsza mięśnia zwana brzuścem:

- Stanowi kurczliwą masę mięśniową,

- Posiada ciemnoczerwone zabarwienie,

- Zbudowana jest z włókien poprzecznie prążkowanych

b)Część druga mięśnia stanowi łącznotkankowe ścięgno:

-Znajduje się na końcach mięśnia,

-Łączy mięsień z kośćcem,

- Przenosi na kości pracę mięśnia

-Część początkowa mięśnia nazywa się głową,

-część końcowa mięśnia ogonem,

43. Omów przebieg rozwoju układu mięśniowego. Powstawanie mięśni :

- włókna mięśniowe powstają z zarodkowych komórek mięśniowych mioblastów,

- w trakcie rozwoju włókna mięśniowe łącza się ze sobą, w wyniku czego są komórkami wielojądrzastymi,

- przyrost ilości włókien odbywa się w okresie płodowym i zaraz po urodzeniu :

*między 32 tygodniem rozwoju płodowego a 4 miesiącem po urodzeniu następuje podwojenie liczby włókien mięśniowych, *w dalszym etapie rozwoju po urodzeniu poglądy na to że wzrasta liczba włókien mięśniowych są podzielone :

-a)jedna grupa mówi, że mnożenie się włókien mięśniowych ustaje przed 4 miesiącem po urodzeniu,

-b)druga grupa twierdzi że w dalszym okresie życia jest możliwe mnożenie się włókien mięśniowych (do 5 dekady)po urodzeniu zwiększa wielkość mięśni :

c) w pierwszym roku życia następuje bardzo intensywny rozwój masy mięśniowej i pogrubienie włókien,

- 2 - 3 roku życia następuje różnicowanie włókien mięśniowych,

-  około 7 roku życia znaczny stopień zróżnicowania osiągają mięśnie ręki

-  do 12 roku życia zróżnicowanie osiągają pozostałe mięśnie.

- po 12 roku życia mięsnie nadal rozrastają się intensywnie i grubieją,

- w wyniku wzrostu masy mięśniowej zmniejsza się liczba jąder na jednostkę powierzchni,

- w wyniku wzrostu masy mięśniowej zmniejsza się ilość sarkoplazmy wewnątrzkomórkowej względem masy włókien mięśniowych,

- w okresie pokwitania następuje zaburzenie dysproporcji miedzy masą i siłą mięśni a ich dojrzałością,

- względna stabilizacja rozwojowa osiągana jest w wieku 18 – 20 lat,

- w dalszym okresie życia mogą następować w mięśniach zmiany związane z trybem życia w zakresie :

-składu chemicznego,kształtu, przebiegu i miejsca przyczepu, proporcji między częścią kurczliwą mięśnia a wielkością ścięgna,

- w okresie starzenia następują zmiany inwolucyjne (wsteczne zmiany w budowie mięśni),

44. Jakie czynniki wpływają na sprawność układu mięśniowego?

*Czynniki wpływające na sprawność układu mięśniowego:

-Ruch oraz prawidłowy tryb życia:

-Istnieje duża zależność między ilością spożywanego białka a przyrostem masy mięśniowej,

-Aktywności ruchowa : *zwiększa się liczba naczyń włosowatych w mięśniach, czyli poprawia się ukrwienie mięśni, *wzrasta zawartość DNA w mięśniach, * ilość białek kurczliwych, * wielkość i grubość włókien mięśniowych, *wzrasta siła mięśni,

- Chronakcja tkankowa: *najkrótszy czas potrzebny do wywołania reakcji tkanki mięśniowej przy drażnieniu radem elektrycznym,

b)Rozwój siły mięśniowej:

- Przebiega stopniowo,

- W wieku 4 – 7 lat wynosi 70 % względem siły mięśniowej w 4 roku życia,

- W wieku 7 – 15 lat przyrost wynosi 260 % względem siły mięśniowej w 4 roku życia,

- Kobiety wykazują słabszy rozrost mięśni i niniejszą siłę mięśniową niż mężczyźni,

45. Co to jest pobudliwość i labilność?

Pobudliwości: *to zdolność reagowania skurczem na pobudzenie elektryczne,

*miara pobudliwości jest minimalna siła bodźca nerwowego, konieczna do wywołania efektu skurczu,

*im bardziej mięsień jest pobudliwy tym mniejszy jest próg pobudliwości (potrzebna jest mniejsza siła impulsu wywołującego skurcz),

Labilność: *określa szybkość skurczu mięśnia,*miarą jest ilość cykli skurczu na jednostkę czasu, *wskaźnikiem jest liczba skurczów na minutę,

46. Jak rozwija się siła mięśniowa w ontogenezie ?

Rozwój siły mięśniowej:

- Przebiega stopniowo,

- w wieku 4 – 7 lat wynosi 70 % względem siły mięśniowej w 4 roku życia,

- w wieku 7 – 15 lat przyrost wynosi 260 % względem siły mięśniowej w 4 roku życia,

- kobiety wykazują słabszy rozrost mięśni i niniejszą siłę mięśniową niż mężczyźni,

- po 25 roku życia następuje spadek siły mięśniowej dla mięśni barków i lędźwi,

- po 40 roku życia następuje spadek siły mięśniowej dla mięśni rąk

UKŁAD NERWOWY

47. Podaj ogólny podział układu nerwowego.

a)Podział układu nerwowego: - Układ nerwowy ośrodkowy,- Układ nerwowy obwodowy, - Układ nerwowy autonomiczny.

48. Do czego służą i jakie są rodzaje komórek gleju?

a)Komórki gleju dzielą się na dwie grupy:

- Komórki makrogleju: Stanowią rusztowanie dla komórek nerwowych , Pośredniczy w przemianie materii, Chronią neuron, Wytwarzają płyn mózgowo – rdzeniowy,

- Komórki mikrogleju: Pełnią funkcję obronną.

49. Omów budowę komórki nerwowej.

Ciało komórkowe (perikarion) zbudowane jest z :

- jądro komórkowe,

- siateczką śródplazmatyczną  zawierajaca ziarnistość Nissla (substancja zasadochłona)

- organella cytoplazmatyczne : mitochondria,  aparat Golgiego), rybosomy  (miejsce syntezy białka i polipeptydów) neurofibryle  (włókna nerwowe)

Wypustki zwane dendrytem: może być ich kilka, przekazują impulsy z zewnątrz do ciała komórkowego,

Wypustki zwanej aksonem (neuryt) : przenoszą impulsy od ciała komórkowego na zewnątrz,

występuje jeden neuryt, włókna nerwowe otoczone są  osłonka mielinową

(osłonka mielinowa powstaje na skutek owijania się wokół aksonu błony komórkowej komórek Schwannag , osłonka mielinowa nie pokrywa neuronu na całej długości, występują pomiędzy nimi przewężenia Ranviera,

mają istotne znaczenie w przewodnictwie nerwowym gdyż pozwalają na sokowe przewodzenie stanu czynnego.

50. Scharakteryzuj układ nerwowy ośrodkowy.

Rdzeń kręgowy:

- leży w kanale kręgowym,

- rozpoczyna się na wysokości skrzyżowania piramid rdzenia przedłużonego

- składa się :zgrubienia szyjnego (zwiększony obszar unerwienia związany z kończyna górna), zgrubienia lędźwiowego (zwiększony obszar unerwienia związany z kończyna dolna), stożek rdzeniowy, nić końcowa.

- W przekroju poprzecznym możemy w rdzeniu wyodrębnić :  istotę szarą, istotę białą, kanał środkowy

Mózgowie: leży w jamie czaszki, składa się z :dwóch półkul mózgowych,móżdżku, pinia mózgu (rdzeń przedłużony, most, konary mózgu)

Przekrój poprzeczny mózgowia człowieka : Kresomózgowie,Spoidło wielki,Wzgórze i podwzgórze, Przysadka,Most, Móżdżek,Śródmózgowie,Rdzeń przedłużony.

opony :

łącznotkankowa błona, oddziela mózgowie i rdzeń przedłużony od ścian jamy czaszkowej i kanału kręgowego.

51. Scharakteryzuj układ nerwowy obwodowy.

- utworzony jest przez nerwy oraz zwoje nerwowe,

-stanowi przedłużenie i rozgałęzienie ośrodkowego układu  nerwowego,

- dzieli się na :

nerwy rdzeniowe (31 par) :

- budowa nerwu rdzeniowego (nerw rdzeniowy powstaje z połączenia korzenia przedniego i korzenia tylnego) :

- korzeń przedni : zawiera włókna nerwowe odśrodkowe (ruchowe i autonomiczne) i wychodzą z rogów przednich rdzenia kręgowego,

- korzeń tylny : zawierają włókna dośrodkowe (czuciowe) wnikają do rogów tylnych rdzenia kręgowego. W bocznej części korzenia tylnego znajduje się zwój nerwowy (zbudowany jest z komórek nerwowych).

- każdy nerw rdzeniowy prowadzi włókna nerwowe o charakterze : czuciowym, ruchowym i wegetatywnym,

- unerwia skórę, mięśnie, błony surowicze, kości i stawy,

- ucisk tych nerwów daje różne dolegliwości np.: rwę kulszową, lumbago, dyskopatie, 

- splot szyjny : powstaje od 1 do 4 nerwu szyjnego z ich gałęzi przednich, unerwia szyję i częściowo głowę,

splot ramienny powstaje od 5 do 8 nerwu szyjnego z ich gałęzi przednich i  pierwszego nerwu piersiowego,

- unerwia kończynę górna : nerw łokciowy, nerw promieniowy, nerw pośrodkowy, nerw pachowy oraz nerwy skórne, 12 par nerwów piersiowych, nie tworzą splotów nerwowych, utworzony jest z 12 par nerwów piersiowych  ich gałęzi przednich, unerwiają ściany klatki piersiowej oraz górnej części przedniej ściany brzucha,

splot lędźwiowy :tworzy go 5 par nerwów rdzeniowych ich gałęzi przednich,

- unerwiają dolną część ściany brzucha oraz częściowo kończynę dolną (nerw udowy, nerw udowo – goleniowy),

splot krzyżowy :

- tworzy go gałęzie przednie pięciu nerwów krzyżowych, ostatniego nerwu lędźwiowego  i pierwszego nerwu guzicznego,

- unerwiają ścianę miednicy i większą część kończyny dolnej (nerw kulszowy, nerw piszczelowy, nerw szczałkowy wspólny,

- nerwy czaszkowe 12 par :

52. Scharakteryzuj układ nerwowy wegetatywny.

Unerwia narządy których czynność nie jest zależna od naszej woli :mięsnie gładkie,mięsień sercowy, gruczoły.

- reguluje środowisko wewnętrzne organizmu,

- układ ten dzieli się na :układ współczulny (sympatyczny), *pobudza aktywność narządu unerwianego,

*część współczulna ma neurony pochodzące z nerwów rdzeniowych i rozpoczyna się w segmencie T1  a kończy w segmencie L3 rdzenia kręgowego,

- układ przy współczulny (parasympatyczny), *hamuje aktywność narządu unerwianego,

*część przy współczulna ma neurony z jąder nerwów czaszkowych III, VII, IX, X oraz w segmencie krzyżowym rdzenia kręgowego (S2-S4),

53. Jakie znasz poziomy funkcjonalne układu nerwowego?

Poziom rdzeniowy  charakteryzuje się czynnościami odruchowymi. Wyodrębniamy następują

odruchy :

- odruch rozciągania,

- odruch odwrócony rozciągania,

-odruch zginania,

-odruchy autonomiczne,

- odruchy naczyniowe,

- odruchy termoregulacyjne,

- odruchy oddawania stolca i moczu.

Niższy poziom mózgowy obejmuje ośrodki leżące w obrębie

rdzenia przedłużonego,mostu,śródmózgowia,podwzgórza,wzgórza, jąder kresomózgowia,

-reguluje ciśnienie tętnicze krwi, akcje serca i oddychanie

-kieruje odruchami pokarmowymi, wydzielaniem śliny i soków trawiennych, żuciem i połykaniem,

-wy reguluje postaw€ ciała i równowagę człowieka,

-koordynujące ruch głowy, oczu i całego ciała,

- kieruje zachowaniem popędowo - emocjonalnym (podnieceniem, aktywnością seksualną, uczuciem strachu, uczuciem bólu lub gniewu.

Wyższy poziom mózgowy

-obejmuje ośrodki leżące w obrębie kory mózgowej

-zajmuje się między innymi :

-magazynowaniem pamięci oraz wzorców reakcji motorycznych 

Opisz budowę mózgu.

NERWY CZASZKOWE zaczynają się mózgowiu (włókna ruchowe) i zwojach nerwów czaszkowych (włókna czuciowe). Nerwów czaszkowych jest 12par, wśród nich wyróżniamy nerwy czuciowe,ruchowe i mieszane.Niektóre nerwy czaszkowe, jak nerw okoruchowy,twarzowy,językowo-gardłowy i błędny posiadają również włókna przywspółczulne. Wszystkie nerwy czaszkowe z wyjątkiem węchowych,wzrokowego i przedsionkow...