12-09-Roboty kanalizacyjne_v1_1.pdf

Roboty kanalizacyjne

12.9

W przypadku pytań

lub wątpliwości skontaktuj

się z najbliższym specjalistą

BHP lub wejdź na:

www.skanska.pl/bhp,

one.skanska/bhp

Standard pracy

Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa

podczas wykonywania oraz eksploatacji, remontu i konserwacji sieci kanalizacyjnej.

Standard ten:

•

zawiera wymagania

wynikające z prawa

i norm polskich

oraz wewnętrznych

uregulowań Skanska S.A.

Podczas organizacji robót kanalizacyjnych należy wziąć pod uwagę zagrożenia wynikające

z technologii wykonywania robót zasadniczych, towarzyszących im robót tymczasowych

oraz miejsca realizacji. Szczególną uwagę należy zwrócić na zagrożenia związane

z infrastrukturą podziemną i nadziemną, możliwością osunięcia się ścian wykopów,

transportem pionowym, ruchem i pracą jednostek sprzętowo-transportowych, gazami

toksycznymi i wybuchowymi, zagrożeniami biologicznymi i wodami gruntowymi.

Wybierając bezpieczną technologię wykonywania robót kanalizacyjnych należy wziąć

pod uwagę ustalenia projektowe i wytyczne producentów stosowanych materiałów oraz

specyﬁ kę warunków i miejsca prowadzenia robót.

•

jest obligatoryjny dla

wszystkich jednostek

Skanska S.A.

•

pomaga zapewnić

bezpieczne i skuteczne

praktyki podczas prac.

A. Wymagania ogólne

mogą pracować w kanale, a pozostałe

osoby powinny stanowić ich ubezpieczenie.

6. Przed przystąpieniem do robót wykopowych

pod instalacje kanalizacyjne należy ustalić:

• miejsce placu budowy

• przebieg instalacji podziemnych

i nadziemnych

• miejsce składowania humusu oraz

urobku

• miejsce poboru energii elektrycznej

• miejsce odprowadzenia wód

gruntowych z wykopu

• sposób zabezpieczenia wykopu przed

zalaniem wodą opadową

oraz

• wytyczyć oś wykopu (przewodu) oraz

ustalić repery

• zabezpieczyć teren wykopu zgodnie z

„Projektem organizacji ruchu na budowie”.

7. Roboty kanalizacyjne muszą

być prowadzone pod nadzorem

doświadczonych i wykwaliﬁ kowanych osób,

posiadających wiedzę z zakresu BHP.

8. Należy dokładnie sprawdzać kompetencję

powyższych osób.

9. Wszyscy pracownicy zatrudnieni do prac

kanalizacyjnych muszą posiadać wymagane

kwaliﬁ kacje zawodowe i zdrowotne.

Powinni być także przeszkoleni w dziedzinie

BHP oraz zapoznani z Oceną Ryzyka dla

Zadania.

10. Pracowników zatrudnionych w warunkach

zagrożeń wynikających z Oceny Ryzyka

dla Zadania trzeba wyposażyć w odzież,

obuwie i sprzęt ochronny. Należy ich także

zapoznać z zasadami jego stosowania.

11. Do przeprowadzenia Oceny Ryzyka dla

Zadania konieczne jest ustalenie wszystkich

1. Roboty kanalizacyjne obejmują prace

związane z:

• dostawą materiałów

• wykonawstwem instalacji

• pracą w kanałach i studzienkach

ściekowych

• robotami tymczasowymi

• pracami towarzyszącymi.

2. Roboty kanalizacyjne wiążą się z wysokim

stopniem zagrożenia wynikającym

z konieczności prowadzenia prac

poniżej poziomu gruntu, pod ziemią,

wewnątrz zbiorników, z użyciem

urządzeń ciśnieniowych, ciężkich maszyn,

materiałów oraz substancji szkodliwych

i niebezpiecznych. Ponadto, robotom

kanalizacyjnym towarzyszy często ryzyko

upadku oraz pożaru. Z tego względu

prace te zaliczamy do prac szczególnie

niebezpiecznych.

3. Wymagania dotyczące prac szczególnie

niebezpiecznych zostały opisane

w standardzie głównym „1. Prace

szczególnie niebezpieczne” .

4. Roboty szczególnie niebezpieczne należy

prowadzić w minimum dwuosobowej

obsadzie, a w przypadku prac w kanałach

ściekowych – czteroosobowej.

Ponadto, trzeba zadbać o środki

techniczno-organizacyjne zapewniające

bezpieczeństwo na stanowiskach pracy

oraz skuteczną asekurację i ewakuację

w przypadku wystąpienia takiej potrzeby.

5. Brygada wyznaczona do pracy w kanale

ściekowym powinna składać się co najmniej

z czterech osób, z których najwyżej dwie

Wersja 1.1

Standard 12.9

zagrożeń mogących wystąpić w procesie

prowadzenia robót kanalizacyjnych,

a szczególnie w kanałach, studniach,

studzienkach.

12. Dla zapewnienia warunków higieniczno-

sanitarnych wymaganych podczas

prowadzenia robót kanalizacyjnych poza

zakładem pracy, należy pracownikom

zagwarantować schronisko stałe lub

przewoźne, oddalone nie dalej niż 500 m

od stanowiska pracy oraz WC oddalone od

stanowiska pracy nie więcej niż 125 m.

13. Podczas wykonywania prac spawalniczych

uznanych za niebezpieczne lub pożarowo

niebezpieczne butle z gazami technicznymi

powinny znajdować się na zewnątrz

wykopu czy pomieszczenia, w którym

roboty są realizowane.

dźwigi, windy, suwnice” oraz „11.4

Montażowy sprzęt pomocniczy: haki,

zawiesia, trawersy, stężenia montażowe” .

Należy ustanowić szczegółowe zasady pracy

urządzeń i maszyn w pobliżu wykopów.

Podczas wykonywania prac mających na

celu zagęszczenie gruntu należy pamiętać,

że ze względu na sposób działania

urządzeń zagęszczających czynniki przez

nie emitowane, takie jak: hałas oraz

drgania, oddziałują na stan otoczenia np.:

w wykopach na strukturę i stateczność

ścian, szczelność przebiegających w pobliżu

instalacji i sprawność innych urządzeń.

Roboty w bezpośrednim sąsiedztwie

napowietrznych linii energetycznych należy

prowadzić zgodnie z wytycznymi zawartymi

w standardzie szczegółowym „4.4 Praca

w sąsiedztwie linii elektroenergetycznych” .

B. Wykorzystanie maszyn

C. Budowa instalacji kanalizacyjnych

Wymagania dotyczące maszyn

i urządzeń zostały opisane w standardzie

głównym „14. Maszyny i urządzenia”

oraz standardach szczegółowych:

„14.1 Maszyny do robót ziemnych” ,

„14.2 Maszyny do robót budowlanych” ,

„14.3 Maszyny do robót pomocniczych

i wykończeniowych” , „14.4 Remonty,

przeglądy i naprawy maszyn” , „14.7 Piły

tarczowe” .

W związku z budową instalacji

kanalizacyjnej należy przewidzieć

i zapewnić środki techniczno-organizacyjne

gwarantujące bezpieczeństwo na

stanowiskach pracy oraz skuteczną

asekurację i ewakuację w razie wystąpienia

takiej potrzeby.

Obszar prowadzenia prac kanalizacyjnych

należy wygrodzić, oznakować

i zabezpieczyć przed dostępem osób

postronnych, a sposób zabezpieczenia

powinien być opisany w Instrukcji

Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR),

zgodnie ze standardem szczegółowym

„9.2 Dostęp i zabezpieczenie budów” .

W związku z prowadzeniem robót

kanalizacyjnych, w tym ziemnych, sprzętem

zmechanizowanym należy wyznaczyć

i oznakować strefę niebezpieczną.

Stosowanie maszyn do robót ziemnych

ze zmiennym oprzyrządowaniem w celu

transportu wbudowywanych elementów

instalacji kanalizacyjnej jest dozwolone

tylko, gdy taki sposób wykonywania robót

został uwzględniony w dokumentacji

techniczno-ruchowej maszyny i tylko

według zasad tam zawartych.

Na stanowiskach robót kanalizacyjnych

nie powinno się przechowywać więcej

materiałów, surowców i odpadów niż

wynika to z potrzeby utrzymania ciągłości

pracy w czasie jednej zmiany roboczej, przy

czym urobek i inne odpady powinny być

sukcesywnie usuwane.

Szczegółowe wytyczne dotyczące

wykonywania zabezpieczenia ścian

wykopów wąskoprzestrzennych zostały

zawarte w standardzie szczegółowym

„3.3 Obudowy ścian, szalunki,

zabezpieczenia” .

Dla zapewnienia sprawnej i bezpiecznej

komunikacji na terenie robót

kanalizacyjnych należy wyznaczyć

i oznakować miejsca postojowe oraz ciągi

komunikacyjne dla pojazdów kołowych

i maszyn oraz ruchu pieszego, zgodnie

ze standardem szczegółowym „9.4 Drogi

wewnętrzne i ciągi piesze” .

Pracownicy pracujący przy obsłudze

ubijaków mechanicznych powinni zmieniać

się nie rzadziej niż co 0,5 godziny (Rys. 1).

Urządzenia transportu bliskiego powinny

spełniać wymagania standardów

szczegółowych: „11.3 Żurawie, żurawiki,

Gdy z różnych względów konieczne

jest przeprowadzenie pieszego ciągu

komunikacyjnego nad wykopem, dla

zabezpieczenia przejścia należy stosować

obarierowane pomosty.

Wykopy związane z realizacją robót

kanalizacyjnych należy prowadzić na

podstawie projektu określającego położenie

instalacji i urządzeń podziemnych, jakie

mogą się znaleźć w zasięgu prac.

W przypadku wystąpienia wysokiego stanu

wód gruntowych należy usuwać nadmiar

wody przez zastosowanie odpowiedniego

systemu odwodnienia, np.: igłoﬁ ltry, system

nawiercania i drenowania oraz odbiór

nadmiaru wody przez pompę (Rys. 2).

Montaż rur w wykopie dozwolony jest

wyłącznie z obudowanego wykopu

Rys. 1 Zagęszczanie gruntu ubijakami mechanicznymi

prowadzonych robót kanalizacyjnych

wymagają zastosowania zabezpieczenia

gwarantującego ochronę przed

wpadnięciem do nich przez szczelne

przykrycie kratką lub wytrzymałą płytą oraz

oznakowania barierami.

17. Należy ustanowić szczegółowe zasady

dotyczące składowania urobku w pobliżu

skarp wykopów tak, by nie utrudniało to

komunikacji i dostępu do stanowiska prac.

18. Wydobyty grunt powinien być składowany

z jednej strony wykopu, z pozostawieniem

między krawędzią wykopu a stopą odkładu

wolnego pasa terenu o szerokości co

najmniej 1 m dla komunikacji.

19. Kąt nachylenia skarpy odkładu wydobytego

gruntu nie powinien być większy niż kąt

jego stoku naturalnego.

20. Obudowa wykopu powinna przenieść

napór spowodowany obciążeniem terenu

gruntem składowanym w zasięgu klina

odłamu ściany.

21. W przypadku niemożności zachowania

warunków określonych w punktach: C18,

C19 i C20, wydobyty grunt powinien być

wywieziony na odkład stały lub przesunięty

tak, aby odległość podnóża nachylonej

skarpy odkładu tymczasowego od górnej

krawędzi była równa głębokości wykopu,

lecz nie mniejsza niż 5 m.

Rys. 2 Igłoﬁ ltry – zastosowanie

lub przy zastosowaniu tymczasowego

zabezpieczenia w postaci obudów

prefabrykowanych lub klatek osłonowych.

9. Zaleca się, aby posadawianie oraz montaż

studzienek lub osadników, ze względu

na charakter prowadzenia tych robót,

wykonywany był w wykopach ze skarpami

o bezpiecznym nachyleniu.

10. Przy prowadzeniu prac polegających na

montażu elementów prefabrykowanych

i wielkogabarytowych wskazane jest

przestrzeganie zaleceń zawartych

w standardzie głównym „11. Prace

montażowe” .

11. Roboty w wykopach w pobliżu instalacji

podziemnych powinny być wykonywane

ręcznie.

12. W czasie prowadzenia robót w wykopach

o głębokości przekraczającej 1 m należy

zabezpieczyć wykop zgodnie ze standardem

szczegółowym „3.1 Wykopy, doły, rowy” .

13. Dla zapewnienia właściwej komunikacji

pieszej przy pracach kanalizacyjnych

w wykopie o głębokości poniżej 1 m,

konieczne jest wykonanie schodni,

a w przypadku prac krótkotrwałych

wykorzystywanie drabin.

14. Materiały powinny być przemieszczane

i składowane w pozycji ich wmontowania

w odległości nie mniejszej niż 0,6 m od

krawędzi wykopu, jeśli ściany wykopu są

obudowane lub poza granicą naturalnego

klina odłamu gruntu. Lokalizowanie stosów

materiałów w pobliżu wykopów skarpowanych

stwarza dodatkowe zagrożenie (Rys. 3).

15. Przewody, węże itp. znajdujące się

na terenie prowadzonych robót

kanalizacyjnych należy zabezpieczyć przed

możliwością uszkodzenia czy zahaczenia

przez pracujących ludzi lub maszyny.

16. Otwory w ziemi oraz włazy do

studzienek znajdujące się na terenie

D. Remont i konserwacja sieci kanalizacyjnej

Projekt organizacji kanalizacyjnych

robót remontowych, które nie zostały

przewidziane w instrukcji technologicznej,

zawiera: prognozowane metody pracy,

liczbę pracowników zatrudnionych

wewnątrz kanałów oraz osób ich

ubezpieczających, w razie potrzeby skład

brygady ratunkowej, jej wyposażenie

w sprzęt roboczy i ratunkowy oraz sposoby

i drogi ewakuacji.

Podjęcie i prowadzenie prac w kanałach,

studniach i studzienkach, do których

wejście odbywa się przez włazy, otwory

o niewielkich rozmiarach lub jest w inny

sposób utrudnione, może nastąpić jedynie

na podstawie pisemnego pozwolenia

wydanego w trybie ustalonym przez

pracodawcę oraz musi być poprzedzone

Rys. 3 Zasady składowania materiałów i urobku

Wersja 1.1

Standard 12.9

stosownym instruktażem zgodnie ze

standardem szczegółowym „6.2 Roboty

w kanałach, studniach i studzienkach”.

Osoby przebywające wewnątrz instalacji

kanalizacyjnej powinny być wyposażone w:

•

szelki bezpieczeństwa z linką

umocowaną do odpowiednio

wytrzymałego elementu konstrukcji

zewnętrznej, hełm i odzież ochronną

oraz urządzenie do ewakuacji

poszkodowanych (np.: „trójnóg”)

W czasie instruktażu należy pracownikom

podać:

•

cel i zakres pracy

•

sposób przygotowania miejsca pracy

•

kolejność wykonywania czynności

•

rodzaj zagrożeń i możliwość ich

wystąpienia

•

sprzęt izolujący i ochronny układu

oddechowego – decyzję o jego

niestosowaniu może podjąć jedynie

kierujący pracami, jeśli zawartość tlenu

w miejscu pracy przekracza 18% oraz

nie występują substancje szkodliwe lub

inne niebezpieczeństwa stwarzające

zagrożenie dla układu oddechowego.

•

zastosowane środki zabezpieczające

•

sposoby sygnalizacji między pracującymi

a ubezpieczającymi

•

objawy ewentualnego zatrucia.

W związku z prowadzeniem robót

kanalizacyjnych, bezpośrednio przed

wejściem do wnętrza kanałów, studni

i studzienek należy zbadać powietrze

detektorem gazów na zawartość

tlenu oraz gazów i par substancji

sklasyﬁ kowanych jako niebezpieczne.

Ponadto, przebywający wewnątrz instalacji

kanalizacyjnej pracownicy powinni być

wyposażeni w urządzenie do wykrywania

i sygnalizowania obecności gazu

w atmosferze oraz lampę bezpieczeństwa.

Rys. 4 Zasada stosowania

korków pneumatycznych

E. Zabrania się:

Wprowadzania ludzi do kanału o wysokości

lub średnicy poniżej 1 m.

Odmrażania pokryw studzienek przy

pomocy ognia otwartego oraz palenia

wewnątrz nich tytoniu.

Przebywania we wnętrzu kanału

w czasie jego płukania urządzeniami

hydrodynamicznymi.

Przed przystąpieniem do robót wewnątrz

instalacji kanalizacyjnej należy upewnić

się, czy nie występuje zagrożenie nagłego

podniesienia się poziomu ścieków.

W przypadku możliwości pojawiania się

zmian poziomu ścieków należy zabezpieczać

pracowników przed ich nagłym napływem,

np.: przez zastosowanie pneumatycznych

korków uszczelniających (Rys. 5).

Przebywania między ścianą wykopu

a koparką lub inną maszyną, nawet w czasie

jej postoju.

Zatrudniania do robót kanalizacyjnych

pracowników młodocianych, stażystów,

praktykantów i kobiet w ciąży.

Stosowania do nawiewu mechanicznego

czystego tlenu, gdyż może to doprowadzić

do wybuchu.

W związku z wykonywaniem robót

kanalizacyjnych w kanałach, studzienkach

i studniach wskazane jest przestrzeganie

zaleceń zawartych w standardzie głównym

„6. Prace w przestrzeniach zamkniętych

i niebezpiecznych”.

Jednoczesnego prowadzenia innych

pracw miejscu realizacji wykopów.

Pozostawiania na dnie wykopu wbitych,

ostrych i wystających przedmiotów.

Prowadzenia robót podczas obﬁ tych

opadów i burzy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: