Za opiekę nad osobami chorymi przewlekle i na choroby nieuleczalne w fazie terminalnej, po wypisaniu pacjenta ze szpitala, odpowiedzialne są gminy. Opiekę tę świadczą prowadzone przez gminy zakłady pielęgnacyjne w ramach dziennego lub stałego pobytu. Jednakże tak długo, jak to tylko możliwe, udzielana jest opieka domowa. Od lat nie otwiera się nowych zakładów pielęgnacyjnych, a liczba ich pacjentów spada. Preferowana jest opieka domowa wykonywana przez pielęgniarki i pomoce domowe zatrudnione przez gminę. Wiele gmin zapewnia całodobową opiekę domową.
Pobyt w zakładzie pielęgnacyjnym jest współfinansowany przez pacjenta według stawek obliczonych z uwzględnieniem jego dochodu. Stała opieka domowa jest nieodpłatna, natomiast w przypadku czasowej opieki pacjent ponosi opłaty uzależnione od jego dochodów.
Leczenie chorób przewlekłych zapewniają szpitale przy ośrodkach zdrowia. Za opiekę długoterminową odpowiedzialne są gminy.
Jest ona finansowana z podatków lokalnych, dotacji państwowych i opłat beneficjentów.
Większość osób korzystających z opieki długoterminowej to osoby powyżej 65 roku życia. Opieka długoterminowa dla osób starszych jest udzielana przede wszystkim w warunkach stacjonarnych w oddziałach ośrodków zdrowia i domach opieki dla osób starszych. Większość tych domów należy do gmin, jednak część z nich to instytucje prywatne i prowadzone przez organizacje pozarządowe. Gminne ośrodki zdrowia blisko współpracują z domami opieki dla osób starszych, z reguły lekarz ośrodka zdrowia udziela świadczeń zdrowotnych w domu opieki 1-2 razy w tygodniu.
Gminy zapewniają także opiekę długoterminową w formie domowej opieki pielęgniarskiej (całodziennej lub przez część dnia), szpitali dziennych i innych ośrodków dziennej opieki. Osoby starsze i niepełnosprawni mogą
także zamieszkać w domach, w których mają własne mieszkania, lecz są objęci opieką pielęgniarską, otrzymują posiłki i inną niezbędną im pomoc. Polityka społeczna preferuje objęcie takich osób opieką w ich środowisku domowym, niż w instytucjach opiekuńczych.
Liczba łóżek w zakładach pielęgnacyjnych spadła w ostatnich 10 latach o 30 proc. Wzrasta natomiast liczba mieszkańców domów dla osób starszych oraz liczba łóżek w oddziałach stacjonarnej opieki długoterminowej w ośrodkach zdrowia. Obecnie fińska służba zdrowia dysponuje ok. 12,3 tys. lóżek w stacjonarnej opiece długoterminowej w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej oraz 2,2 tys. łóżek w długoterminowej opiece specjalistycznej. Domy dla osób starszych mają ok 20 tys. miejsc, udzielając 7 675 950 osobodni rocznie.
Opłaty za opiekę długoterminową nie mogą przekroczyć 80 proc.
miesięcznych dochodów pacjenta. Po pobraniu tej opłaty pacjentowi musi pozostać co najmniej 76 EURO.
We Francji istnieją placówki opieki długoterminowej oraz domy dla osób starszych.
Zakłady pierwszego typu sprawują opiekę nad osobami wymagającymi stałego nadzoru medycznego, niezdolnymi do samodzielnego życia Większość pacjentów tych placówek, to osoby powyżej 75 roku życia, którym domy dla osób starszych nie są w stanie zapewnić odpowiedniej opieki, W 1996 r placówki opieki długoterminowej dysponowały ok. 80 tys. łóżek w całym kraju. Znaczna większość z nich należy do sektora publicznego Świadczenia z zakresu stacjonarnej opieki długoterminowej traktowane są jako świadczenia z zakresu leczenia szpitalnego W 1996 r jeden na pięć dni hospitalizacji we Francji miał miejsce w placówce opieki długoterminowej, Część kosztów opieki długoterminowej pokrywana jest z ubezpieczenia zdrowotnego, zaś pozostałe koszty z opłat pacjentów, których wysokość jest ustalana dla każdego zakładu przez Radę Generalną departamentu, na którego obszarze znajduje się dany zakład, długoterminową opiekę domową dla osób starszych zapewniają gminy. Przysługuje ona w przypadku, gdy zaleci ją lekarz. Mogą z niej korzystać osoby powyżej 60 roku życia, które są chore lub niesamodzielne, lecz nie wymagają hospitalizacji. Lekarz instytucji ubezpieczeniowej może zadecydować o przyznaniu opieki także osobie, która nie osiągnęła wieku 60 lat, o ile lej stan zdrowia tego wymaga. Koszty opieki pokrywane są z ubezpieczenia społecznego, poza kosztami kinezyterapii, leków i honorariami lekarzy, które są najpierw opłacane przez pacjenta, a następnie refundowane na zasadach ogólnych.
Objęcie opieką domową następuje na wniosek lekarza prowadzącego, który kieruje go do kasy chorych, Jeśli kasa nie odrzuci go w ciągu 10 dni, przyjmuje się, że zgodziła się na przejęcie kosztów opieki .W przypadkach nagłych można rozpocząć opiekę domową przed upływem tego terminu.
Holandia
Opieką długoterminową w Holandii zarządzają regionalne urzędy opiekuńcze przy radach gmin. Dobierają one pakiet świadczeń dostosowany do indywidualnych
potrzeb pacjenta. Osoba przewlekle chora może wystąpić do swojej gminy o zapewnienie jej opieki lub wypłatę zasiłku, który pozwoli na opłacenie kosztów tej opieki.
Koszty opieki długoterminowej pokrywane są z obowiązkowego ubezpieczenia opiekuńczego. Składka wynosi ok. 10 proc dochodu. Ponadto pacjenci przebywający w zakładach opiekuńczych ponoszą pewne opłaty uzależnione od wysokości ich dochodów .Jeśli chcą korzystać z dodatkowych świadczeń, które nie przysługują w ramach ubezpieczenia opiekuńczego, muszą ponieść ich koszty .W 2000 roku te dobrowolne opłaty stanowiły 3,6 proc. budżetu domowej opieki nad osobami starszymi oraz 25 proc. budżetu zakładów opiekuńczych.
Podobnie jak w wielu innych państwach, pierwszeństwo nad opieką instytucjonalną ma opieka domowa. Korzysta z niej 12 proc. osób powyżej 65 roku życia. W ramach opieki domowej wypożyczane są urządzenia niezbędne do pielęgnacji na okres maksymalnie 26 tygodni.
Osoby wymagające opieki, która nie może być udzielana wyłącznie w środowisku domowym, mogą korzystać z opieki pół stacjonarnej w domach dziennego pobytu i zakładach pielęgnacyjnych.
Osoby, które w związku z chorobą lub niepełnosprawnością nie są w stanie samodzielnie wykonywać codziennych czynności życiowych i potrzebują pomocy przy pielęgnacji ciała, odżywianiu się lub poruszaniu się, są uprawnione do świadczeń w ramach ubezpieczenia opiekuńczego. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie zarówno dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu w kasie chorych, jak posiadających prywatne ubezpieczenie zdrowotne Ubezpieczeniem opiekuńczym zarządzają kasy chorych i prywatni ubezpieczyciele. Składka na to ubezpieczenie wynosi 1,7 proc. miesięcznego dochodu brutto, odprowadzana jest w połowie przez pracodawcę i pracownika (po 0.85 proc).
Świadczenia z ubezpieczenia opiekuńczego przysługują osobom, które podlegały temu ubezpieczeniu przez co najmniej 5 lat i wymagają stałej lub długotrwałej opieki (przez co najmniej 6 miesięcy) Opieka trwająca krócej niż 6 miesięcy finansowana jest z ubezpieczenia zdrowotnego.
Osoba, która potrzebuje opieki długoterminowej, powinna złożyć wniosek do swojej kasy chorych o przyznanie świadczeń z ubezpieczenia opiekuńczego. Regionalna komisja medyczna przy kasie chorych ocenia, czy wnioskodawcy przysługują świadczenia i zalicza go do odpowiedniej kategorii zależnie od stopnia samodzielności Świadczenia rzeczowe udzielane są przez placówki, które zawarły odpowiednie umowy z kasą chorych, do której należy ubezpieczony. Mogą to być zarówno świadczeniodawcy państwowi, jak i prywatni .W zależności od potrzeb przysługuje opieka domowa, ambulatoryjna lub stacjonarna .Kasa pokrywa koszty tych świadczeń do określonych limitów. Można ubiegać się o pokrycie kosztów opiekuna lub o profesjonalne świadczenia ambulatoryjne. Członkowie rodziny ubezpieczonego sprawujący nad nim opiekę mają prawo do nieodpłatnych kursów w zakresie opieki i są objęci ubezpieczeniem wypadkowym, rentowym i emerytalnym. W przypadku, gdy opieka domowa lub ambulatoryjna jest niewystarczająca, ubezpieczony może skorzystać z opieki stacjonarnej w klinikach dziennych i nocnych, domach dla osób starszych oraz w specjalnych zakładach pielęgnacyjnych. Klinik jest bardzo niewiele, zwłaszcza w rejonach wiejskich. Ubezpieczenie opiekuńcze nie pokrywa kosztów zakwaterowania w domach dla osób starszych, co zmniejsza ich dostępność.
W 1998 r. 2,4 proc. ubezpieczonych korzystało z opieki długoterminowej 1,7 proc. ze świadczeń ambulatoryjnych, a 0,7 proc. z opieki stacjonarnej .Osoby przewlekle chore ponoszą ogólnie obowiązujące dopłaty do usług medycznych w zmniejszonym wymiarze – rocznie nie mogą one przekroczyć 1 procenta dochodów brutto.
Przewlekle chorzy, którzy otrzymują pomoc społeczną, płacą dopłaty w wysokości 36 EURO rocznie. Niemieckie kasy chorych (AOK) realizują programy dla przewlekle chorych. Są programy dla chorych na chorobę wieńcową, cukrzycę typu 1 oraz przewlekłe choroby dróg oddechowych (astma oskrzelowa i przewlekły bronchit) . Aby skorzystać z programu, należy zgłosić się do lekarza,
który podpisał umowę z kasą na udział w tym programie. Dla pacjenta uczestnictwo w programie jest dobrowolne i nieodpłatne i wymaga jedynie podpisania oświadczenia u lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący koordynuje leczenie takiego pacjenta w ramach programu, kontaktując się, w razie potrzeby, ze specjalistami i szpitalami, Pozwala to uniknąć wielokrotnego przeprowadzania tych samych badań i zabiegów. Lekarz prowadzący zaleca także pacjentowi
udział w szkoleniach przewidzianych w programie, które są dla niego odpowiednie. Ponadto jest zobowiązany do prowadzenia całościowej dokumentacji leczenia danego pacjenta. Informacje na temat programów dla przewlekle chorych można uzyskać we właściwej kasie chorych, Osoby uczestniczące w programach dla przewlekle chorych mogą otrzymać nagrodę finansową od swojej kasy chorych, Wysokość i forma takiej nagrody ustalana jest indywidualnie przez kasę. Może polegać na zwolnieniu z części obowiązkowych dopłat lub na obniżce podstawy wymiaru składki.
Za opiekę długoterminową odpowiadają gminy. Ciągle jednak
duże znaczenie ma opieka sprawowana przez członków rodziny chorego.
Podstawową zasadą opieki długoterminowej jest umożliwienie choremu pozostawanie w domu tak długo, jak to tylko możliwe.
Rozwija się zatem opiekę domową. 80 proc. gmin zapewnia takie usługi całodobowo. W 1999 r. ok. 155 tys. osób korzystało z opieki domowej. W 1997 r. 43 tys. osób przebywało w zakładach opiekuńczych. Są one prowadzone przez gminy lub organizacje pozarządowe za środki przekazane przez gminę. Do tej pory jest bardzo niewiele prywatnych zakładów.
Rocznie kontraktuje się ok. 82 500 roboczogodzin na opiekę stacjonarną, z czego 52.proc. świadczą pielęgniarki. 74 proc. pacjentów tych zakładów ma powyżej 80 lat.
Gminy prowadzą także domy dziennego pobytu i organizują rehabilitację dla starszych osób.
Niektóre z tych świadczeń są współpłacone przez pacjenta, do określonego rocznego limitu, zależnego od wysokości dochodów. Dostępność i jakość tego typu usług jest zróżnicowana, z reguły są one trudniej dostępne w dużych miastach.
Wśród osób powyżej 65 roku życia 8-9 proc. korzysta z tej formy opieki, a podobny odsetek przebywa w zakładach pielęgnacyjnych lub domach dla osób starszych.
Zakład pielęgnacyjny nie zatrudnia na stale lekarza, lecz pielęgniarka lub fizykoterapeuta pracujący w zakładzie kontaktują się z nim w razie potrzeby. Za świadczenia udzielone przez lekarza pacjent ponosi opłatę, której wysokość zależy od jego dochodów.
Standard opieki długoterminowej w Szwecji jest wysoki, np. w zakładach pielęgnacyjnych pacjenci dysponują z reguły własnym pokojem.
W Wielkiej Brytanii odpowiedzialność za opiekę długoterminową ponoszą wspólnie wydziały opieki społecznej lokalnych władz i Narodowa Służba Zdrowia (NHS).
Władze lokalne są zobowiązane do opracowania miejscowej karty praw w zakresie opieki długoterminowej . Zawiera ona informacje dotyczące uprawnień mieszkańców do przysługującej im opieki zdrowotnej, opieki społecznej i świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku, gdy potrzebują pomocy. Egzemplarz karty można uzyskać w wydziale opieki społecznej lokalnych władz i w organizacjach pozarządowych.
Wydział opieki społecznej jest odpowiedzialny za rozpoznanie potrzeb w zakresie opieki długoterminowej na obszarze swojej właściwości, ustalanie priorytetów i planów. Pracownicy socjalni oceniają potrzeby konkretnych osób i dobierają dla nich odpowiedni pakiet opieki, stacjonarnej bądź domowej. Ocenie podlega także wielkość dochodów i majątku danej osoby, co pozwala określić, do jakiego poziomu pacjent będzie musiał współfinansować opiekę długoterminową.
Świadczenia zdrowotne udzielane przez NHS są przeważnie bezpłatne, poza leczeniem stomatologicznym i lekami, z tym, że dla osób powyżej 60 roku życia te ostatnie również są nieodpłatne .
Natomiast za pobyt w zakładach pielęgnacyjnych i domach dla osób starszych ponosi się opłatę zależną od wielkości majątku. Osoba posiadająca majątek przekraczający 16 tys. funtów pokrywa koszty opieki stacjonarnej w całości, natomiast posiadanie majątku wielkości 10-16 tys. funtów zobowiązuje do ponoszenia części tych kosztów. Powyższe zasady wzbudzają wiele protestów, gdyż wiele starszych osób zostało zmuszonych do sprzedaży swoich domów, by móc opłacić koszty opieki.
Zasady odpłatności za opiekę domową ustalają władze lokalne, uwzględniając możliwości pacjenta.
Podobnie jak w wielu innych państwach, w Wielkiej Brytanii odchodzi się od opieki instytucjonalnej na rzecz otoczenia potrzebujących opieką w ich własnym środowisku. W Wielkiej Brytanii działa 5. 7 mln. opiekunów domowych. Jedno na 6 gospodarstw domowych (ok. 17 proc.) posiada takiego opiekuna. 1.7 mln z nich poświęca przynajmniej 20 godzin tygodniowo na czynności związane z opieką, zaś 855 000- 50 godzin i więcej.
W zakresie stacjonarnej opieki długoterminowej funkcjonują zakłady pielęgnacyjne i domy dla osób starszych. Prowadzą je zarówno władze lokalne, jak i osoby prywatne. W 1994 r. w państwowych domach dla osób starszych było 69 tys. miejsc, natomiast w prywatnych - 164 tys. Polityka państwowa preferuje rozwój prywatnego sektora w obszarze opieki długoterminowej.
Również opieka domowa w coraz większym zakresie jest przejmowana przez prywatnych świadczeniodawców (w 1995 r. - 29 proc.).
Jakość opieki długoterminowej, zwłaszcza stacjonarnej, jest często kwestionowana. Media systematycznie zwracają uwagę na złe warunki w zakładach pielęgnacyjnych i domach dla starszych osób oraz na przypadki nadużyć wobec pacjentów. Aby zapobiec takim sytuacjom, obecnie wdrażany jest system niezależnego nadzoru nad takimi placówkami.
Szwecja odpowiedzialność za opiekę długoterminową nad pacjentem od momentu jego wypisania ze szpitala przejmują władze lokalne.
Jest ona finansowana z podatków lokalnych, dotacji państwowych i dopłat pacjentów. Gminy prowadzą zakłady pielęgnacyjne i domy.
dla osób starszych i niepełnosprawnych. Połowa z nich przejęła od hrabstw także organizację domowej opieki pielęgniarskiej.
Gminy mogą zdecydować o powierzeniu prowadzenia opieki długoterminowej prywatnym świadczeniodawcom. Obecnie tylko 7 proc. usług w tym zakresie przejął sektor prywatny (głównie domową opiekę pielęgniarską).
Podstawową zasadą w opiece nad osobami starszymi jest umożliwienie pozostania w domu wszystkim, którzy sobie tego życzą mimo choroby i ograniczonej samodzielności. Opieka domowa nad starszymi osobami świadczona jest całodobowo.
Świadczenia pieniężne i rzeczowe dla osób wymagających opieki długoterminowej reguluje ustawa federalna o opiece długoterminowej z 1993 r. Świadczenia te nie są finansowane z ubezpieczenia zdrowotnego, lecz z dochodów z podatków. Pacjenci ponoszą pewien udział własny w kosztach opieki, pokrywany częściowo z zasiłku na opiekę długoterminową .Świadczenia długoterminowe otrzymuje ok. 4 proc. Austriaków.
Na podstawie założeń ustawowych Landy opracowują własne plany opieki długoterminowej.
Obejmują one z reguły następujące zakresy świadczeń: opiekę stacjonarną. ambulatoryjną i półstacjonarną (np. ośrodki dziennego pobytu). Opiekę ambulatoryjną świadczą wykwalifikowani opiekunowie i pielęgniarki (w 1997 r. - 5770 świadczeniodawców). Opieka półstacjonarna jest udzielana w geriatrycznych ośrodkach dziennego pobytu, znajdujących się głównie w dużych miastach. Opieką stacjonarną zajmują się domy pobytowe i zakłady opiekuńcze.
W 1997 r. Austria miała 30,4 tys. miejsc w zakładach opiekuńczych.
Dysponowała wtedy także 43 zakładami pielęgnacyjnymi dla przewlekle chorych, co stanowi 30 proc. wszystkich szpitali. Znajdowało się w nich 3169 łóżek (4.4 proc. wszystkich łóżek szpitalnych). .
W Belgii istnieją szpitale specjalizujące się w opiece paliatywnej i leczeniu chorób przewlekłych.
Osoby przewlekle chore mogą także korzystać z zakładów stałego i dziennego pobytu oraz z opieki domowej.
Dla osób powyżej 60 roku życia, wymagających stałej opieki i pielęgnacji, przeznaczone są domy pobytowo-pielęgnacyjne. W 1997 r. Belgia dysponowała ok. 20 tys. lóżek w domach tego typu.
Liczba miejsc nie odpowiada zapotrzebowaniu, dlatego planuje się ich stopniowe zwiększanie.
Docelowo na 1000 osób powyżej 65 roku życia ma przypadać 17 lóżek.
W Belgii jest 47 domów dziennego pobytu, zajmujących się pielęgnacją osób starszych w ciągu dnia, bez możliwości noclegu. Nie ma ogólnopaństwowego systemu opieki domowej, jest ona realizowana przez świadczeniodawców prywatnych i publicznych. Największą organizacją świadczącą tego typu usługi jest Biało-Żółty Krzyż, który udziela ok. 50 proc. świadczeń z zakresu opieki domowej.
Działalność taką prowadzą także niezależne pielęgniarki.
Opieka długoterminowa jest finansowana z ubezpieczenia zdrowotnego przy współpłaceniu pacjentów. Ubezpieczalnie przeznaczają określoną stawkę dzienną za pobyt jednego pacjenta w domach pobytowo-pielęgnacyjnych, w zależności od stopnia jego samodzielności. Koszty przekraczające tę stawkę pokrywa pacjent. Domowe usługi pielęgniarskie również są częściowo opłacane przez system ubezpieczenia zdrowotnego.
We Flamandii istnieje system ubezpieczenia opiekuńczego, przeznaczony głównie dla osób starszych. Ubezpieczenie takie nie funkcjonuje w Walonii.
Dla osób przewlekle chorych, ponoszących koszty opieki medycznej przekraczające określony limit (w Belgii obowiązuje zasada współpłacenia za świadczenia zdrowotne), przewidziane są dopłaty z ubezpieczenia zdrowotnego.
Za organizację opieki długoterminowej odpowiedzialne są władze lokalne. Przewlekle chorzy otrzymują opiekę w zakładach pielęgnacyjnych, finansowanych przez gminy z ewentualnymi dotacjami z budżetu państwa. W ostatnich latach wzrosła liczba tych zakładów, ze względu na to, że część małych szpitali przekształciła się w tego typu jednostki. Jednakże wciąż liczba zakładów pielęgnacyjnych i świadczeniodawców w zakresie opieki długoterminowej jest niewystarczająca. Publiczne zakłady pielęgnacyjne mają długie listy kolejkowe, szczególnie w Tallinie. Wiele domów opieki mieści się w starych budynkach wymagających remontu. Gminy jednak nie dysponują środkami pozwalającymi na takie inwestycje. W związku z tym powstaje wiele prywatnych zakładów pielęgnacyjnych i prywatnych jednostek świadczących opiekę domową. Są one jednak zbyt drogie, by mogli z nich korzystać wszyscy potrzebujący.
W związku z ograniczeniami budżetu instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, opieka domowa przysługuje tylko pacjentom z chorobą nowotworową w fazie terminalnej.
Greckie władze lokalne prowadzą ośrodki dla osób starszych i ośrodki opieki społecznej i profilaktyki. 320 ośrodków dla osób starszych (KAPI) zapewnia im leczenie profilaktyczne i recepty.
Ośrodki opieki społecznej i profilaktyki świadczą m.in. usługi rehabilitacyjne dla osób ze specjalnymi potrzebami. W ośrodkach obydwu typów zatrudniony jest personel pielęgniarski, a także często lekarz opiekujący się przewlekle chorymi, by nie musieli udawać się do szpitali czy przychodni po recepty. Leczenie przewlekłe zapewniane jest w szpitalach i klinikach oraz, po wypisaniu ze szpitala, w ośrodkach opieki społecznej. Opieka długoterminowa nad osobami starszymi jest świadczona prawie wyłącznie przez sektor prywatny. W Grecji, tak jak w innych państwach śródziemnomorskich, takie osoby tradycyjnie otoczone są opieką przez członków rodziny.
Odpowiedzialność za opiekę długoterminową została w dużej mierze przekazana władzom jednostek autonomicznych.
Obowiązuje współpłacenie za niektóre świadczenia z zakresu tej opieki, jednakże z reguły pobyt w szpitalach dziennych jest nieodpłatny. Generalnie w państwowych zakładach pielęgnacyjnych świadczenia zdrowotne zapewniane są przez państwową służbę zdrowia. W przypadku osób wymagających długoterminowej opieki, opieka społeczna pokrywa tę część kosztów okularów, protez i innych urządzeń medycznych, która, zgodnie z uregulowaniami dotyczącymi państwowej służby zdrowia, jest odpłatna przez pacjenta.
W obszarze opieki stacjonarnej nad osobami starszymi jest niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania. W 1998 r na 100 osób powyżej 65 roku życia przypadało 2.83 łóżka, Jedynie 30 proc. łóżek znajduje się w domach państwowych, choć odsetek ten ostatnio wzrasta. W 1998 r, w sumie było ponad 180 tys. łóżek w 3689 domach dla osób starszych.
Jeden dom dysponuje ok. 50 miejscami.
Miejsca w instytucjach państwowych są przyznawane po uwzględnieniu takich kryteriów, jak status społeczny, sytuacja rodzinna i majątkowa, stan zdrowia, wiek itd.
Warunki pobytu w domach są na różnym poziomie, nie ma w tym zakresie jednolitych regulacji obowiązujących na terytorium całego państwa, Szacuje się, że w 1998 r. 10 proc. miejsc znajdowało się w placówkach nie posiadających urzędowej akredytacji.
Długoterminowa opieka domowa jest prowadzona przez większość gmin, jednakże dostęp do tych świadczeń jest ograniczony.
Dziękuje za uwagę
PielegniarstwoWSGK