Biuletyn_Autyzm_w_Polsce_nr4.pdf

(4422 KB) Pobierz
Autyzm 2009.indd
AUTYZM
POLSCE
Biuletyn nr 4
wiosna 2009
w tym numerze:
ANALIZY
Mieszkalnictwo dla osób
z autyzmem w Polsce, Francji
i in. krajach europejskich
AUTYZM
Hostel – „Dom w połowie drogi”
PROJEKTY
Sklep internetowy produktów
osób z autyzmem, Projekt „Od
poradnictwa do rzecznictwa”
INICJATYWY
Działania Parlamentarnej Grupy
ds. Autyzmu, współpraca PGA
z Rządem i PFRON, Karta Praw
Osób z Autyzmem w Polskim
Sejmie. Ustawa o autyzmie
w Brytyjskim Parlamencie
WYDARZENIA
Konferencje nt. autyzmu
W
449786447.051.png 449786447.062.png 449786447.073.png 449786447.084.png 449786447.001.png 449786447.002.png 449786447.003.png 449786447.004.png 449786447.005.png 449786447.006.png 449786447.007.png 449786447.008.png 449786447.009.png 449786447.010.png 449786447.011.png 449786447.012.png 449786447.013.png 449786447.014.png 449786447.015.png 449786447.016.png 449786447.017.png
$[ZNKFTU"65:;.
"65:;.KFTUDBP{DJPXZN[BCVS[FOJFNSP[XPKPXZNSP[QP[OBXBMOZNXFXD[FTOZN
E[JFDJÐTUXJF;QPXPEV[PPOZDIQS[ZD[ZONFEZD[OZDIQSPXBE[JEPOJFQSBXJEPXFHP
SP[XPKVJ[BCVS[FOJBGVOLDKPOPXBOJBNÒ[HV"VUZ[NHÉCPLP[BCVS[BPECJÒS{XJBUB
[FXOÉUS[OFHPQPQS[F[[NZTZSP[XÒKLPNVOJLBDKJ[JOOZNJPTPCBNJJUXPS[FOJFSFMBDKJ
TQPFD[OZDI
;QPXPEV[BCVS[FÐTFOTPSZD[OZDIPTPCZUFJOBD[FKPECJFSBK{XJBUPPCSB[ZJE~XJÉLJ
JOBD[FKPED[VXBKEPUZL[BQBDITNBLD[ZCÒM$[ÉTUPNBKUSVEOP{DJ[QSFDZ[ZKOZN
SP[VNJFOJFNLJFSPXBOZDIEPOJDIXZQPXJFE[J*OOZTQPTÒCPECJPSV{XJBUBQPXPEVKF
FPTPCZ[BVUZ[NFNUXPS[TXÒKXFXOÉUS[OZPCSB[{XJBUBD[ÉTUPPENJFOOZPE
OBT[FHP.BKUBLFUSVEOP{DJ[LMBTZD[OZNuXOBT[ZNSP[VNJFOJVuCVEPXBOJFNXJÉ[J
JPLB[ZXBOJFNFNPDKJXSFMBDKBDI[JOOZNJMVE~NJkXJBUPTÒC[BVUZ[NFNKFTUJOOZPE
cOBT[FHP{XJBUBsBLPQPUZ[LPNVOJLBDKTQSBXJBKFPTPCZ[BVUZ[NFND[ÉTUPD[VK
TJÉPES[VDPOFJPTBNPUOJPOF
4UPQJFÐBVUZ[NVNPFCZÅCBSE[PSÒOZPEDJÉLJFHPEPBHPEOFHPBHPEOQPTUBÅ
BVUZ[NVEJBHOP[VKFTJÉKBLP[FTQÒ"TQFSHFSB6OJFLUÒSZDIPTÒCHÉCPLJFNVBVUZ[NPXJ
UPXBS[ZT[QPXBOFUSVEOP{DJXVD[FOJVTJÉ6JOOZDIBVUZ[NVNJBSLPXBOFHPTUPQOJB
XZTUÉQVKFXSB[[QS[FDJÉUOMVCXZTPLJOUFMJHFODK/JFLUÒSFPTPCZNÒXJBMFOJF
SP[VNJFKXQFOJ[OBD[FOJBXZQPXJBEBOZDITÒXJNBKUSVEOP{DJXQSPXBE[FOJV
SP[NPXZ$[É{Å[OJDIXPHÒMFOJFQPTVHVKFTJÉNPX8UFEZ[F{XJBUFN[FXOÉUS[OZN
QPSP[VNJFXBKTJÉ[B[XZD[BK[BQPNPDQJTNBMVCQJLUPHSBNÒX
$PKFTUQS[ZD[ZO"65:;.6
$IPDJBOJF[OBNZXT[ZTULJDI[PPOZDIQS[ZD[ZOBVUZ[NVXJBEPNPFKFTUUP
CJPMPHJD[OJFVXBSVOLPXBOF[BCVS[FOJFSP[XJKBKDFHPTJÉ0{SPELPXFHP6LBEV/FSXPXFHP
"VUZ[NVOJFNPOBSP[QP[OBÅ[BSB[QPVSPE[FOJVMFD[VKBXOJBTJÉEPQJFSPQPNJÉE[Z
T[ÒTUZNBUS[ZE[JFTUZNT[ÒTUZNNJFTJDFNZDJB$[BTBNJSP[XÒKE[JFDLBPECZXBTJÉ
DBLPXJDJFOPSNBMOJFJEPQJFSPQPQFXOZNPLSFTJFOBTUÉQVKFXZDPGBOJFJVUSBUBKV
OBCZUZDIVNJFKÉUOP{DJ%[J{KVOBQFXOPXJBEPNPF[BXZTUQJFOJFBVUZ[NVOJFOBMFZ
XJOJÅSPE[JDÒXQS[FDJXOJFD[ÉTUPUPPOJTUBOPXJEMBE[JFDLBOBKXBOJFKT[FPQBSDJF
+BLJFTUZQPXFPCKBXZ"65:;.6
;[BCVS[FOJFNBVUZ[NV[XJ[BOFTUSVEOP{DJXZTUÉQVKDFXSÒOZDIPCT[BSBDI
GVOLDKPOPXBOJBD[PXJFLBPSB[JDIX[BKFNOFQPXJ[BOJB
1SPCMFNZXLPOUBLUBDITQPFD[OZDIuTOBKCBSE[JFKFXJEFOUODFDI[BCVS[FÐ
BVUZTUZD[OZDI
1SPCMFNZ[LPNVOJLBDKuQPOBEQPPXBMVE[J[BVUZ[NFNQS[F[DBFTXPKFZDJF
OJFNÒXJ6PTÒCLUÒSFNÒXJVNJFKÉUOP{ÅNPXZ[XZLMFSP[XJKBTJÉQÒ~OP
1SPCMFNZ[SP[XPKFNXZPCSB~OJJVNJFKÉUOP{DJ[BCBXZ
1SPCMFNZXQBOPXBOJVOBETXPJN[BDIPXBOJFN
4UBMFX[SBTUBMJD[CBE[JFDJJPTÒCEPSPTZDI[EJBHOP[BVUZ[NV0TPCZ[BVUZ[NFNNPH
PTJHOÅ[OBD[DQPQSBXÉJXD[BÅTJÉXZDJFTQPFD[OFQPEXBSVOLJFNXD[FTOFK
EJBHOP[ZJXT[FDITUSPOOFKJOUFOTZXOFKUFSBQJJPSB[FEVLBDKJ%MBEPSPTZDIPTÒCOBKMFQT[
GPSNUFSBQJJJ~SÒEFNTBUZTGBLDKJKFTUQSBDBQS[ZTUPTPXBOBEPJDINPMJXP{DJ
449786447.018.png 449786447.019.png 449786447.020.png 449786447.021.png 449786447.022.png 449786447.023.png 449786447.024.png 449786447.025.png 449786447.026.png 449786447.027.png 449786447.028.png 449786447.029.png 449786447.030.png 449786447.031.png 449786447.032.png 449786447.033.png
Brak zapewnienia przez państwo możliwości, niezależnego od opieki
generacyjnych rodzin, funkcjonowania w życiu społecznym i zawodowym
dorosłym niepełnosprawnym osobom z autyzmem (i innymi całościowymi
zaburzeniami rozwojowymi), stanowi ogromny, nierozwiązany problem
w obecnie obowiązującym systemie prawnym dotyczącym wsparcia dla
osób niepełnosprawnych w Polsce.
Możliwość mieszkania poza domem rodziców, umożliwiająca m.in. kontakt
z szerszym środowiskiem społecznym, jest nie tylko jedną z podstawo-
wych – obok możliwości pracy – potrzeb każdego dorosłego człowieka.
Osoba z autyzmem wymaga całodobowej opieki, której rodzice z biegiem
czasu często już nie są w stanie zapewnić.
Rodzice dorosłych osób z autyzmem są osobami w starszym wieku, z regu-
ły wyczerpanymi wieloletnią opieką nad niepełnosprawnym dzieckiem.
Często też nie są już w stanie poradzić sobie z opieką nad fizycznie
sprawnymi dorosłymi osobami, zwłaszcza młodymi mężczyznami (autyzm
występuję czterokrotnie częściej u chłopców niż u dziewczynek).
Dodajmy też, że duża część rodzin dorosłych osób z autyzmem jest już
niepełna, zarówno ze względu na rozpad małżeństw jak i wcześniejszą
umieralność współmałżonków, zwłaszcza z powodu obarczenia wieloletnim
stresem. Niejednokrotnie ojcowie osób autyzmem odchodzą, zostawiając
matki, które same do końca swojego życia, nie mając zazwyczaj alternatywy,
muszą zajmować się swoimi dorosłymi dziećmi z autyzmem.
Istniejące w systemie pomocy społecznej placówki nie są dostosowane do
potrzeb osób z autyzmem: są to placówki zbyt duże, grupy podopiecznych
są zbyt liczne i mają za mało kadry. Nie mają zapewnionego ani środowi-
ska sensorycznego ani metod postępowania dostosowanych do wymagań
pomocy dla osób z autyzmem (i innymi całościowymi zaburzeniami
rozwojowymi). Jednocześnie, w przypadku osób autyzmem, w praktyce
obowiązek ponoszenia opłat pobytu osoby w publicznej placówce spoczy-
wa na jego rodzicach, poza przypadkami skrajnego ich ubóstwa. To też
sprawia, że wielu rodziców nie decyduje się na umieszczenie ich dzieci
z autyzmem w placówkach, ponieważ koszty opieki nad tymi osobami
Autyzm w Polsce – wiosna 2009
3
449786447.034.png 449786447.035.png 449786447.036.png 449786447.037.png 449786447.038.png 449786447.039.png 449786447.040.png 449786447.041.png 449786447.042.png 449786447.043.png 449786447.044.png 449786447.045.png 449786447.046.png 449786447.047.png 449786447.048.png 449786447.049.png 449786447.050.png
są wyjątkowo wysokie ze względu na konieczność zatrudnienia licznej
kadry. Dodatkowo placówki te zupełnie nie są dostosowane do potrzeb
osób z autyzmem.
Placówki mieszkalne odpowiednie do możliwości i potrzeb osób z auty-
zmem mogłyby być tworzone przez organizacje pozarządowe. Uniemoż-
liwia to jednak brak istnienia jakichkolwiek podstaw prawnych stałego
finansowania takich placówek.
Na tej podstawie można stwierdzić, że osoby z autyzmem w Polsce są
podwójnie wykluczone. Z jednej bowiem strony są wykluczone ze środo-
wiska ludzi zdrowych ze względu na swoją niepełnosprawność; z drugiej
zaś są wykluczone z systemów mających na celu wsparcie osób niepeł-
nosprawnych, ze względu na brak prawnych rozwiązań uwzględniających
specyfikę tej niepełnosprawności.
Problemowi zapewnienia rozwiązań systemowych i prawnych dla miesz-
kalnictwa osób z autyzmem w Polsce poświęcony jest niniejszy – czwarty
numer Biuletynu: Autyzm w Polsce, a przede wszystkim jego dwa pierwsze
działy: ANALIZY i AUTYZM.
W pierwszym dziale ANALIZY przedstawiony jest zarys systemu miesz-
kalnictwa i opieki całodobowej dla osób niepełnosprawnych w Polsce
w odniesieniu do osób z autyzmem, jego nieadekwatność w stosunku
do specyficznych potrzeb tej grupy osób, istniejące obecnie bariery for-
malne i finansowe w tworzeniu adekwatnych placówek, oraz propozycje
kierunków zmian w prawie, które umożliwiłyby tworzenie i prowadzenie
placówek mieszkaniowych i placówek całodobowego pobytu dla osób
z autyzmem. W tej części przedstawiamy też krótki tekst opisujący
kwestię mieszkalnictwa dla osób z autyzmem we Francji oraz innych
krajach Unii Europejskiej.
W dziale AUTYZM znajdziecie Państwo opis założonego w Krakowie ho-
stelu dla osób z autyzmem, który choć jest niezwykle ważny dla osób
z autyzmem i ich rodzin, obecnie z największym trudem kontynuuje
swoją działalność ze względu na brak wystarczających środków na jego
prowadzenie.
4
Autyzm w Polsce – wiosna 2009
449786447.052.png 449786447.053.png 449786447.054.png 449786447.055.png 449786447.056.png 449786447.057.png 449786447.058.png 449786447.059.png 449786447.060.png 449786447.061.png 449786447.063.png 449786447.064.png 449786447.065.png 449786447.066.png 449786447.067.png 449786447.068.png
W dziale PROJEKTY omawiamy uruchomienie na zakończenie opisanego
w poprzednich numerach i realizowanego przez Fundację SYNAPSIS i jej
partnerów projektu: „Partnerstwo dla Rain Mana” sklepu internetowego,
w którym sprzedawane są produkty pierwszego przedsiębiorstwa społecz-
nego dla osób z autyzmem w Polsce. Zamieszczonych jest tam, też kilka
słów na temat nowego projektu o charakterze rzeczniczym realizowanego
przez Fundację SYNAPSIS: „Od poradnictwa do rzecznictwa”.
W dziale INICJATYWY, poświęconym prezentacji inicjatyw na rzecz osób
z autyzmem o charakterze systemowym, opisujemy prace i inicjatywy
Parlamentarnej Grupy ds. Autyzmu w obecnej kadencji, a w szczegól-
ności wizytę studyjną jej przedstawicieli we Francji, współpracę PGA,
Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych z PFRON, inicjatywę
uchwalenia przez polski Parlament Karty Praw Osób z Autyzmem oraz
prace nad Ustawą o autyzmie w parlamencie Brytyjskim.
W dziale WYDARZENIA prezentujemy krótkie relacje z różnych imprez,
inicjatyw i konferencji poświęconych tematyce autyzmu. Tym razem znaj-
dziecie tam Państwo informacje o dwóch konferencjach: jednej krajowej
i drugiej regionalnej, poświeconej analizie dostępu do różnego rodzaju
świadczeń osób z autyzmem w woj. mazowieckim.
Tak, jak przy okazji poprzednich numerów, zachęcamy Państwa do dzie-
lenia się z nami uwagami na temat naszego Biuletynu, sugestiami co
do tematów, które powinny być poruszane na jego łamach, a także do
współpracy i nadsyłania samych tekstów i informacji związanych z po-
ruszaną przez nas tematyką. Kontakt do mnie znajdziecie Państwo na
wewnętrznej stronie tylnej okładki Biuletynu.
Agnieszka Rymsza
Redaktor Biuletynu
Autyzm w Polsce – wiosna 2009
5
449786447.069.png 449786447.070.png 449786447.071.png 449786447.072.png 449786447.074.png 449786447.075.png 449786447.076.png 449786447.077.png 449786447.078.png 449786447.079.png 449786447.080.png 449786447.081.png 449786447.082.png 449786447.083.png 449786447.085.png 449786447.086.png 449786447.087.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin