1.       Nazwa przedmiotu

Psychologia kliniczna – charakterystyka dyscypliny. II sp

1a.    Tytuł

              Psychologia kliniczna – charakterystyka dyscypliny

2.       Autor (autorzy) programu

                                                  Dr Bernadetta Izydorczyk

3.       Rodzaj zajęć

                                                                   Wykład

4.       Rok i semestr studiów

                                                                    Psychologia IV,8 semestr

5.       Tryb studiów

                                                        Studia stacjonarne i niestacjonarne

6.       Liczba godzin

                                                                   30

7.       Osoba(-y) prowadząca(-e)

                                                        Dr Bernadetta Izydorczyk

8.       Forma i warunki zaliczenia

                                               egzamin

9.       Założenia i cele dydaktyczne

Przedstawienie studentom podstawowej wiedzy z zakresu psychologii klinicznej i  jej zastosowania   w praktycznych  działaniach psychologicznych.

10.    Tematyka zajęć

1.Przedmiot,zadania i podstawowe pojęcia psychologii klinicznej. Źródła rozwoju psychologii klinicznej jako dyscypliny naukowej. Metoda eksperymentu klinicznego. Psychologia kliniczna w praktyce- przeszłość i czasy współczesne- rola i zadania psychologa klinicznego w różnych dziedzinach medycyny, prawa, pedagogiki, przemysłu i psychologii kierowania

2.Prawne aspekty działań psychologicznych (uprawnienia i ograniczenia w procesie diagnozowania i udzielania pomocy psychologicznej). Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego (główne  wątki w kontekście  tajemnicy zawodowej, ochrony praw pacjenta, zasad leczenia przymusowego).Ustawa o zawodzie psychologa.

3.Pojęcie normy i patologii w psychologii klinicznej i psychiatrii. Sposoby definiowania zdrowia psychicznego w świetle literatury przedmiotu i doświadczeń praktyczno-klinicznych. Co to jest objaw psychopatologiczny? Podstawowa terminologia psychiatryczna- definicje wybranych objawów psychopatologicznych. Pojęcie zaburzonego zachowania i jego wyznaczniki. Czym charakteryzuje się tzw. dojrzała, prawidłowa osobowość? Rozważania i dylematy związane z pojęciem i określeniem go na osi: zdrowie – choroba, zaburzenie psychiczne. Temat cierpienia i choroby.

4.Diagnoza psychologiczna a diagnoza nozologiczna w psychopatologii zaburzen

5.Pojęcie sytuacji trudnej i stresu w świetle literatury psychologicznej i psychiatrycznej. Sytuacje konfliktowe, frustracje i  sytuacja deprywacji jako modelowe sytuacje trudne. Charakterystyka i

5.Mechanizmy obronne osobowości- definicje pojęcia, podziały, ogólna charakterystyka. Czym są, jaką rolę pełnią w życiu człowieka? -Zastosowanie mechanizmów obronnych osobowości w interwencjach psychologicznych wobec osoby ze zróżnicowanym poziomem patologii w strukturze osobowości.

7. Uraz psychiczny jako szczególny rodzaj sytuacji trudnej. Odporność psychiczna(czynniki wzmagające i obniżające ją. Interwencja w kryzysie. Pojęcie kryzysu psychicznego  życiu człowieka, jego rodzaje(różnicowanie kryzysów rozwojowych i wynikających z destabilizacji psychicznej).

8.Zastosowanie diagnozy i pomocy psychologicznej w oddziaływaniach kryzysowych.

9.Rola i zadania psychologa klinicznego w diagnozowaniu i  terapii  syndromu PTSD.

10.Praca z objawem –główne trendy w procesie udzielania pomocy osobom doświadczającym lęku jawnego i konwersyjnego(na przykładach).Wykorzystanie wizualizacji i technik behawioralno-poznawczych w pracy nad lękiem i depresją

11.Zastosowanie wybranych elementów pomocy psychologicznej w różnych zaburzeniach psychicznych(zaburzenia nerwicowe, osobowości, psychozy) – podstawy wiedzy o kryteriach doboru  form i technik pomocy psychologicznej i psychoterapii w zależności od rodzaju  zaburzeń psychicznych.

12.Współczesne trendy w procesie terapii i interwencji psychologicznych(Elementy terapii wglądowej, opartej na więź  terapeutyczną).Główne założenia i zasady działania.

13.Żałoba jako zjawisko psychologiczne  w normie i powikłaniu przeżyć emocjonalnych. Praca z pacjentem w  powikłanym procesie przeżywania utraty i żałoby. Rodzaje utrat i ich znaczenie dla  rozwoju emocjonalnego. Fazy przeżywania żałoby w normie. Żałoba nie zakończona o cechach powikłanego przebiegu.

11.    Uwagi o realizacji, (sposoby prowadzenia zajęć, scenariusze, pomoce dydaktyczne i itp.)

(opcjonalnie)

12.    Literatura podstawowa

1.Sęk Helena(2005).Psychologia kliniczna. T.I i II. Wyd. Naukowe PAN. Warszawa

           Literatura uzupełniająca

1.Aleksandrowicz J.(2002).Psychopatologia zaburzeń nerwicowych i osobowości. Kraków. Wyd. Naukowe   Uniwersytetu Jagiellońskiego.

2.Aleksandrowicz J. (1998) Zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości i    zachowania dorosłych(według ICD-10).Kraków. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

3.Aleksandrowicz J.(1988).Nerwice, psychopatologia, psychoterapia. Warszawa. 4.Bilikiewicz A.(1992).Psychiatria. Warszawa .PZWL

5.Jakubik A..(1999).Zaburzenia osobowości. Warszawa. PZWL.

6.CaplanH,SadockB.J(1995).Psychiatria kliniczna. Wrocław. Urban-Partner.

7.Rosenhan D.L, Seligman M.E.P.(1994).Psychopatologia cz I, II. Warszawa ,Wyd. Pol. Tow. Psychologicznego.

8.Cierpiałkowska L(2004).Zaburzenia osobowości. Wyd. AM Poznań

9.Pużyński Stanisław(1996).Depresje i zaburzenia afektywne. Warszawa ,PZWL.

10.Reber  A.(2000).Słownik Psychologiczny. Warszawa, PWN.

11.Klimasiński Krzysztof(2000).elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

12.Herman L.J.(1998).Uraz psychiczny i powrót do równowagi. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk.

13.Strelau J.(2000).Psychologia .Tom III. Gdańskie Wyd. Psychologiczne. Gdańsk.

14. Garson G.Butcher J., Mineka s(2003) Psychologia zaburzeń. GWP. Gdańsk.

15. Drozdowski P. Kokoszka A.(1993).Wprowadzenie do psychoterapii. Colegium Medium UJ.Kraków,ss.13-20,25-55,189-250