99 pyt oiz.doc

l. Istota organizacji ws Ackoffa i lei cechy.

Organizacja jest to system zachowujący się, zawierający przynajmniej 2 skladniki zachowujące się rozmyślnie i uznające wspólne zamierzenia ze względu na które zachodzi w systemie funkcjonalny podział pracy co oznacza, że funkcjonalnie oddzielone składniki mogą odpowiadać za wzajemne zachowanie w formie obserwacji alco łączności i przynajmniej jeden podzestaw pełni w nim funkcję kontrolno-kierowniczą. Cechy :

l)0rgan. to system zachowujący się rozmyślnie. Może w różny sposób doprowadzić do tych samych, bądź innych wyników znajdujących się w tych samych bądź różnych stanach. Może ona zmieniać swoje cele w stałych warunkach wybierając cele i środki, czyli ujawniając swoją wolę.

2)funkcjonalny podział pracy w dążeniu do realizacji wspólnego zamierzenia, osobnicy i grupy są odpowiedzialne za

dokonanie wyboru między wariantami czynności, które mają być wykonywane.

3)Funkcjonalnie różne cechy części systemu muszą odpowiadać za zachowania się każdego z nich poprzez obserwację i łączność. Wybory dokonywane przez jednostki i grupy winny móc wzajemnie na siebie oddziaływać, bowiem bez tego nie stworzyłyby wspólnego systemu. 4)Przynajmniej jedna część systemu pełni funkcję-kontrolno-kierowniczą, tzn. porównuje osiągnięte wyniki z pożądanym i dokonuje stosownych korekt w zachowaniu się systemu tak, by redukowały zaobserwowane uchybienia

3.Cele organizacji i ich hierarchia        

Cele org. wpływają na wartości produkcyjne, ekonomiczne, społeczne, mogą zawierać misję, wiązkę celów i zadań, mają one różny horyzont czasowy i różną konkretność. Cele stanowią pewien układ hierarchiczny i można wyróżnić:

l)Przetrwanie i rozwój-cel najwyższego rzędu.

2)zrównoważone funkcjonowanie-dostęp do zasobów/rzeczowych, finansowych, ludzkich/ koniecznych dla rozwoju.

3)maksymalizacja zysków w znaczeniu rynkowym /budżet/

4)Wytwaizanie społecznych dóbr i usług-realizowanie funkcji na rzecz otoczenia.

5)realizacja konkretnych zamierzeń, zadań -cel najniższego rzędu. Cele w ramach ograniczeń, które trzeba odkrywać i         przekazywać mogą być wewnętrzne, np. rodzaj trwałych zasobów jakimi dysponuje org. Organ .różnią się między sobą: celami, przedmiotem działań, strukturą, ludźmi, wielkością, stopniem utechnicznienia, poziomem sformalizowania.

4. Elementy struktury oraz więzi łączące stanowiska pracy.

Wyraża łączność między elementem technicznym, psychospołecznym i in. elem. społecznymi. Określa podział zadań i ich

koordynację,zależności wynikające z podziału władzy, sposób przekazywania informacji i przebieg procesów pracy.

Składa się:

l)pojedyńczych stanowisk pracy,

2)Jednostek org./komórek/ wśród których wyróżniamy: wykonawcze,kierownicze. Wzajemne zależności łączące stanowiska pracy lub grupy mają różny charakter więzi, wyróżniamy:

l)służbowa-łącząca kierowników różnych szczebli, zarządzanie podległymi pracownikami.

2)technologiczna-łącząca stan. pracy w procesie wytwarzania i realizujące jego poszczególne formy.

3)funkcjonalna łącząca stanowiska i grupy stan. /działy, piony/ realizujące równolegle różne funkcje niezbędne dla sprawnego działania całej org.np.funkcje produkcyjna, handlowa ,finansowa, personalna.

4)informacyjna-przekazywanie inf. niezbędnych dla realizacji zadań i podejmowania decyzji. Wymienione typy więzi występują w każdej org. ale ich znaczenie jest różne ,np.w instytucjach adm. na pierwszy plan wysuwają się więzi służbowe, w małych przedsięb. produk. więzi produkcyjne,w biurze prawnym więzi infonn.

5. Wymień struktury i omów jedną z nich

Struktury:

l)jednolita, spójna typu U /unitaryzm/ -żadna z ich części nie może funkcjonować bez powiązań z innymi i nie może się usadmodzielnić

2)dywizjonalna M /multiwizm/ -związki wielu przedsięb. bądź zakładów posiadających samodzielność, łącząje powiązania ekonom.oraz jednolita polityka centrali w sferze finansów, kluczowych inwestycji, prac bad.-rozwój. Zarząd owej centrali kontroluje podległe przedsięb. badając ich obroty, zyski, rentowność .wielkość sprzedaży .strukturę kosztów. Powstają w wyniku podziału rozrastających się organ.typu U, w wyniku uruchomienia lub przyjmowania przez przeds.nowych rozkładów fuzji, łączenia się przeds. /fuzji/, koncentracji kapitału i mocy wytwórczych -koncerny.

6. Funkcje struktury organ.

F.strukt.pełni istotną rolę wobec org.,którą tworzy.

l)F.jako narzędzie kierowania poprzez strukt. ?,proces planowania, organizowanie przewodzenia i kontrolowania.

2) F.scalania składników organ.w integralną całość w celu wykorzystania celów organ.dla realizacji celów pracow.

3)F.zapewniająca równowagę organ. tj.umożliwiające przestrzenne i czasowe rozmieszczenie zasobów organ.oraz synchronizację przebiegających procesów.

4)F. porządkująca wysiłek organ.

5)F.zmniejszająca niepewność co do zachowań pracown

6)F.tworzenia i utrzymywania powiązań otoczenia z org.

7)F.adaptacyjna jako rezultat realcji przystosowawczej organ.na zmianę wamnków,polegającą na zmianie struktury,która zapewni organ.osiągnięcie równowagi w nowych warunkach. Może występować w postaci: -przystosowanie zewn. -zewn., reakcja na zmianę zewn. poprzez zmianę otoczenia, -przystosow zew.-wew., reakcja na zmianę zew.przez zmianę wew.-przystos.wew.-zew., reakcja na zmianę wew. przez zmianę otoczenia,-przyst.wew.-wew reakcja na zmianę wew. przez zmianę wew.

7. Rórzne rozumienia/ujęcia/zarządzania ludzmi.

Zarządzanie obejmuje członków organ. Pełniących role kierownicze różnych szczebli organ., którzy analizują sytuację wewn. organ, i na zewn. modyfikują jej cele, ustalają jej strategię, wytyczają kierunki bieżących działań prac, określają strukturę, kierują pracow. Zarządzanie w organ, to: zestaw działań uwzględniających zasady organ, I ukierunkowanie na osiągn .celów w sposób ? Sprawne zarządź- to żarz. bez zbędnego marnotrawstwa w wykorzystaniu zasobów. Kierowanie to funkcja, która dotyczy planowania.organizowania i kontroli osiągnięć celów organ. Kładzie się nacisk na spełnienie zadań .Kierowanie jest sztuką realizowania zadań poprzez innych ludzi,to działanie,którego celem jest spowodowanie działania innych ludzi zgodnie z celem tego, który nimi kieruje, Kier. dot. przede wszystkim ludzi, jest głęboko związane z kulturą organ.co oznacza, że trzeba w tym procesie uwzględnić wartości normy zachowań ,mity, legendy charakterys.dla danej kultury oraz operować językiem, którego pojęcia są związane z zarządź. Kierowanie powinno się przyczyniać do wyzwalania w pracownikach chęci uczenia się, doskonalenia, adaptowania się do zmieniających się warunków.Kierow. wymaga umiejętności komunikowania się z pracownikami werbalnego i niewerb.Planowanie to określenie celów organ.i sposobów ich najlepszej realizacji.wybór rynku działań z pośród zestawu dostępnych możliwości. Plany wyznaczają cele organ.i określają najlepsze procedury ich realizacji, są wytycznymi dzięki którym organ.mierzy i sprawdza postępy w realizacji prac dzięki.którym członkowie organ. działają zgodnie.

Organizowanie wybranie najlepszego sposobu grupowania typów działań zasobów. Kontrolowanie to obserwowanie postępów organ. W realizowaniu jej celów, wprowadzenie korekt do bieżących działań w wyznaczonym terminie. Obejmuje:ustalenie norm efektywności organ.i kierowania.

9. Proces kierowania.

Kierowanie to proces planowania.przewodzenia, organizowania i kontroli osiągnięć celów organ. Kładzie się nacisk na spełnienie zadań. Kierowanie jest sztuką realizowania zadań poprzez innych ludziKierowanie to działanie,którego celem jest spowodowanie działania innych ludzi zgodnie z celem tego.który nimi kieruje.

Cechy kierowania:

l)Kier.dot.przede wszystkim ludzi

2)jest głęboko związane z kulturą organ.co oznacza, że trzeba w tym procesie uwzględnić wartości normy zachowań, mity, legendy charakterys .dla danej kultury oraz operować językiem, którego pojęcia są związane z zarządź. Kierowanie powinno się przyczyniać do wyzwalania w pracownikach chęci uczenia się, doskonalenia ,adaptowania się do zmieniających się warunków .Kierów, wymaga umiejętności komunikowania się z pracownikami werbalnego i niewerb.

Planowanie to określenie celów organ, i sposobów ich najlepszej realizacji, wybór rynku działań z pośród zestawu dostępnych możliwości. Plany są wytycznymi dzięki którym organ, uzyskuje postępy w realizacji prac dzięki, którym członkowie organ, działają zgodnie.

Kontrolowanie to obserwowanie postępów organ. W realizowaniu jej celów,wprowadzenie korekt do bieżących działań w wyznaczonym terminie. Obejmuje ustalenie norm efektywności organ.i kierowania

10. Cztery podstawowe rodzaje zasobów organizacji i za co odpowiadają menadżerowie.

l)nąjwyższego szczebla/prezes,dyrektor/-wyznaczają cele organ.jej strategię,

2)średniego szczebla-sterują działaniami prowadzącymi do realizacji polityki przeds.

3)niższego szcz. -pierwszej linii-nadzorują, kontrolują pracow. wykonujących pracę

4)wg obszaru działań -ds. marketingu, finansów, eksploatacji,zasobów ludzkich, administracji-odpowiad. za jeden rodzaj działalności..

11. Proces zarządzania (kierowania) teoretyczny i praktyczny.

Zarządzanie obejmuje członków organ, pełniących role kierownicze różnych szczebli organ.,którzy analizują sytuację wewn.organ.i na zewn.modyfikująjej cele,ustalająjej strategię.wytycząj ą kierunki bieżących działań prac,określąją strukturę, kierują pracow. Zarządzanie w organ.to zestaw działań uwzględniających zasady organ, i ukierunkowanie na ósiągn.celów w sposób? Sprawne zarządz.to zarz.bez zbędnego mamotrastwa w wykorzystaniu zasobów. Kierowanie to funkcja, która dotyczy planowania, organizowania i kontroli osiągnięć celów organ. Kładzie się nacisk na spełnienie zadań. Kier. jest sztuką realizowania zadań poprzez innych ludzi. Kierowanie to Kier. dot. przede wszystkim ludzi jest głęboko związane z kulturą organ, co oznacza, że trzeba w tym procesie uwzględnić wartości normy zachowań, mity, legendy charakterys. dla danej kultury oraz operować językiem, którego pojęcia są związane z zarządz.Kier. powinno się przyczyniać do wyzwalania w pracownikach chęci uczenia się, doskonalenia, adaptowania do zmieniających się warunków, wymaga umiejętności komunikowania się werbalnego i niewerb z pracow. Skuteczne kier. to takie, które ma kończyć się powodzeniem.

12. Kontrolowanie i ieeo elementy.

To obserwowanie postępów organizacji w realizowaniu jej celów, wprowadzenie korekt do bieżących dziaań w wyznaczonym terminie. Jest procesem, który obejmuje ustalenie norm efektywności organizacj i kierowania /efektywność to miara jej sprawności i skuteczności, miara stopnia osiągnięcia celów i sprawności /sprawność to umiejętność minimalizowania zasobów przy realizacji celów, osiąganie wyników współmiernych.

13. Rodzaje menadżerów

l)nąjwyższego szczebla /prezes,dyrektor/-wyznacząj ą cele organ.jej strategię,

2)średniego szczebla-sterują działaniami prowadzącymi do realizacji polityki przeds.

3)niższego szcz. -pierwszej linii- nadzorują, kontrolują pracow. wykonujących pracę4)wg obszaru działań - ds.

marketingu, finansów, eksploatacji, zasobów ludzkich, administracji-odpowiad.za jeden rodzaj działalności..

14. Proces planowania; powiązania między celami i planowaniem.

Planowanie jest procesem ustalania celów i wybierania środków do ich osiągnięcia polega na świadomym wybieraniu środków działania oraz podejmowaniu decyzji opartych na celach,faktach i dobrze przemyślanych ocenach.Odbywa się w kontekście określonego otoczenia i dlatego menadżerowie chcąc opracować skuteczne plany winni rozpatrywać otoczenie i je rozumieć. Opierając się na rozumieniu tego co zachodzi w otoczeniu winni ustalać ogólne posłannictwo /misję /przedsiębiorstwa. Misja wyznacza cel organ, założenia wartości i kierunki.

Zmisji organ, wynikają cele i plany. Cele mają kluczowe znaczenie dla skutecznego funkcjonów organ.

15. Funkcje celów

Cele mają kluczowe znaczenie dla skutecznego funkcjonow.organ.

l )Stanowi ą wskazówką oraz nadają kierunek działania członkom organ., pozwalają zrozumieć dokąd zmierza organ.i dlaczego jest ważne jest osiągnięcie docelowego stanu.

2)Wyznaczają plany i decyzje, a wyznaczenie skutecznych celów sprzyja dobremu planowaniu.

3) Są źródłem motywacji dla pracow.Wybierając cel lub zbiór celów pokrewnych stalamy priorytety i angażujemy się w określony sposób wykorzystania posiadanych zasobów organ.

4)pomagają w ocenie postępów osiąganych przez organ.są istotnym elementem kontrolowania. Oznacz to, że przyszłe wyniki można ocenić na podstawie stopnia realizacji wytyczonych celów.

16. Rodzaje celów. Omówić podzial ze wzsiędu na szczebel.

Cele organ, różnią się między sobą: szczeblem na którym są ustalone, dziedziną.której dotyczą, ramami czasowymi.

Cele organ, ustalone są na różnych szczeblach organ.i wyróżniamy 4 podstawowe szczeble

l)misję - sformuowanie własnego niepowtarzalnego celu wyróżniającego dane przeds. spośród innych przed, określonego typu. Misja wskazuje na zakres operacji -przed?, w kategorii produktu i rynku. To ogólny cel organ, oparty na przestankach i uzasadniający istnienie organ. Winna być tak wyrażona by była silą napędową dla wyznaczenia kolejnych celów

2)cele strategiczne są ustalane dla najwyższego kierownictwa i stanowią podstawę dla planów strategicznych. Koncentrują się na szerokich, ogólnych problemach, np. zmniejszenie uzależnienia od rynku określonych artykułów /np. przeds. wielobranżowe/

3)cele takty czne-ustalane na średnim szczeblu zarządź., koncentrują się na sposobie operacjonalizacji działań

niezbędnych dla osiągnięcia celów strategicznych.

4)cele operacyjne-ustalone na najniższym szczeblu dla menadżerów tego szczebla. dot. krótkookreso. problemów, np. określenie udziału nowego produktu na rynku.

17. Deklaracja misji i jej składowe.

Menadżerowie chcąc opracować skuteczne plany winni rozpoznawać otoczenie i je rozumieć, opierając się na rozumieniu tego co zachodzi w otoczeniu, winni ustalać ogólne   posłannictwo /misję/ przeds. Misja wyznacza cel organ., założenia, wartości. Z misji wynikają cele i plany. Szczebel organ, obejmuje misję, czyli sformułowanie własnego, niepowtarzaln. celu wyróżniającego dane przedsięb. spośród innych przed, określonego typu. Misja wskazuje na zakres operacji - przeds. w kategorii produktu i rynku. To ogólny cel organ, oparty na przesłankach i uzasadniający istnienie organ, winna być tak wyrażona by była siłą napędową dla wyznaczenia kolejnych celów. Deklaracja misji może mieć różne składowe:

l )docelowi klienci /jesteśmy przekonani, że odpowiadamy przede wszystkim przed lekarzami, pacjentami i

wszystkimi którzy korzystają z naszych wyrobów/

2)gł. produkty i usługi /gł.prod.nafta i gaz-PN"Diament",

3)gł. technologie/„Mera-Lumel"działa w branży miemików, które mają różnorodne astosowanie/4)pożądany wizerunek publiczny /podzielać zobowiązanie świata w dziedzinie ochrony środow.-producent chemikaliów.

18. Cechy planów strategicznvch,  operacyinych i taktycznych..

Plan strategiczny zawiera decyzje dot. alokacji zasobów i działań niezbędnych do osiągnięcia celów strateg. Uwzględniając zakres pl. strat. wywierają wpływ na działalność organ, w szerokim zakresie. Są formułowane w taki sposób, że sprawiają wrażenie uproszczonych, ogólnikowych stwierdzeń. Taki stopień ogólności jest potrzebny aby skłonić pracowników do myślenia o całości funkcjonowania przedsięb. np. obecność przeds. na wybranych rynkach świata, potrzebne finanse i niezbędna wielkość zatrudnienia. Plan ktyczny-skierowany na osiągnięcie celów takt. .opracowany dla realizacji części planu strateg. W nim następuje koncentracja na konkretnych sprawach. Zwraca się w nim bardziej uwagę na realizację zadań niż na nich stawianie. Plan operacyjny -koncentruje się na realizacji tego co wyznaczono w planie takt., służąc jednocześnie osiąganiem celów operac Jest pochodną planu takt., koncentruje się na stosunkowo wąskim zakresie. Jest formułowany w szczegółowy sposób.

21.Zasady planowania.

l)zasada celowości-plany powinny przewidywać jakie działania prowadzą do zamierzonego celuJakie mogą od niego oddalać jakie mogą ze sobą kolidować.a jakie sanie istotne

2)zas.prymatu planowania-planow.jest podstawą pozostałych funkcji zarządzania.

3)zas.kompletności-można planować.np. nie tylko budżet ale także spłaty raŁ,odsetki,dodatkowe nakłady inwestycyjne, wzrost płac.

4)zas. Skuteczności wdrażania-plan staje się skuteczny gdy jego realizacja umożliwia osiągnięcie celu przy minimum niepożądanych konsekwencji i przy wynikach przewyższających nakłady. Jednym z możliwych narzędzi planowania jest biznes plan. Jest to formalny dokument zawierający dane i informacje, które muszą być realne i tak podane by wzajemnie się uzupełniały.Jest to zwięzły program finansowo-marketingowy nowych przedsięwzięć lub rozwijających się/już pracujących/.

22. Wymiary planowania.

l wymiar-przedmiot planowania-finanse .marketing, rekrutacja pracowników, szkolenie i awanse, prognoza sprzeda zy, wyposażenie,

IIwymiar-elementy planu-obejmuje statut przeds., ogólne zasady funkcjonowania przeds. .określenie głównego celu i celów cząstkowych, projektowanego działania firmy .elementy działań strategicznych, np,ocena konkurencji, określenie zagrożeń ze strony konkurencji, analiza szans w otoczeniu dla działania pzeds., określenie słabych i mocnych stron przeds., programy i etapy wdrażania planu.budżety wydatków i korzyści z pozyskania określonych zasobów niezbędnych do realizacji zamierzeń, procedury i zasady.  

III wymiar- układ organizacyjny planów-obejmuje plany całego przeds jego oddz.,komórek organ., wydziałów,

jednostkowych przedmiotów

IV wymiar- charakterystyka planu -cechy, które określają plan, np. złożoność planu, jego ogólność,

zaznaczenie, jawność, formalne i nieformalne ustalenia Łatwość wdrażania, racjonalność i elastyczność.

23. Bariery skuteczneso ustalania celów i planowania i ich przezwyciężanie.Bariery

l )niewłaściwe cele, które mogą wystąpić w różnych formach, tj, nietrafne cele, np. wypłacenie akcjonariuszom dywidendy, gdy jest to kosztem badań i prac rozwojowych. Lub nie osiągalne cele, np. wzrost sprzedaży o duży procent w momencie niskiej sity nabywczej na rynku duże jest bezrobocie. Łożenie zbyt dużego nacisku na ilościowe bądź jakościowe mierniki, np. zadowolenie pracowników, preferowanie jednego typu celów lub zaniedbywanie innych.

2)nieodpowiedni system nagradzania np. nagradz.za mało sprawne realizowania celów, nie nagradzanie lub karanie za sprawne realiz.celów, nadmierne kładzenie nacisku na krótkookres. wyniki, co powoduje pomijanie problemów diugookres.

3)dynamiczne i złożone otoczenie organizacji-prawne, społeczne i kulturowe, a w szczególności narastająca konkurencja, technologiczne innowacje.

4)niechęć do ustalania celów przez niektórych menadżerów dla siebie i podległych jednostek /może to wynikać z obawy przed niepowodzeniem, brakiem wiary w sukces/

5)opór wobec zmian, np.konieczność redukcji dywidendy gdy spadają zyski, odgraniczenie swobody działania, którymi są:niedobór zasobów, restrykcje polityki rządu, silna konkurencja, czas. Sposoby przezwyciężania barier:

l)zrozumienie znaczenia celów i planowania.Planowanie nie jest procesem,który rozwiąże problemy organ., nie jest zestawem procedur, które należy przestrzegać za wszelką cenę. W planowaniu trzeba liczyć się poprawkami i wydatkami

2)komunikowanie się i uczestnictwo.Wszyscy powinni znać na...