Rafy koralowe.doc

Jan Kowalski ;)

Temat:  Rafy koralowe – przydatność w sporcie i                                             rekreacji.

              Rafa jest to nagromadzenie szkieletów organizmów morskich, które są utwardzane przez zawarte w wodzie sole mineralne, tworzące wyraźnie zaznaczający się w morfologii podwodny wał lub grzbiet tak masywny i duży, że jest zdolny do przeciwstawienia się niszczącemu wpływowi fal (co odróżnia go od małych struktur, np. bioherm). Najczęściej współczesne rafy zbudowane są ze szkieletów korali, dlatego mówi się o rafach koralowych (jednakże w ich tworzeniu biorą udział także inne organizmy rafotwórcze, m.in. mszywioły, mięczaki, otwornice, a także glony).

              Rafy powstają najczęściej u wybrzeży w strefie szelfu kontynentalnego, ale bywają też samotne np. w kształcie atolu. Korale rafotwórcze potrzebują ciepłej wody o temperaturze od 18 do 35 °C, dlatego nie spotyka się ich powyżej 30-35° szerokości geograficznej północnej i południowej. Zasolenie wody od 27 do 40‰. Woda musi być dość ruchliwa, tak by do organizmów docierało pożywienie. Koralowce są też bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie wody.

              Rafa może mieć kształt atolu lub bariery koralowej.

              Największą rafą koralową jest Wielka Rafa Koralowa u wschodnich wybrzeży Australii.

              Pierwsze budowle rafowe pojawiły się we wczesnym kambrze i utworzone były przez archeocjaty bez udziału koralowców. W ordowiku, sylurze i dewonie rafy tworzyły głównie gąbki (zwłaszcza stromatoporoidy) i koralowce, głównie denkowe. W permie większość raf budowały mszywioły wraz z wieloszczetami, gąbkami i dużymi, bentonicznymi otwornicami. Koralowce były wówczas podrzędnym składnikiem raf. W mezozoiku główną grupą rafotwórczą były gąbki wspólnie z sinicami i glonami budujące pokaźne rafy. W jurze i kredzie dość liczne były też rafy koralowe, a w kredzie późnej rafy utworzone przez duże małże rudysty. W kenozoiku główną grupą rafotwórczą są koralowce oraz glony, szczególnie krasnorosty.

              Rafy koralowe to jedna z trzech rzeczy dla których każdy powinien spróbować swoich sił w nurkowaniu. Oprócz raf koralowych jeszcze są ryby i wraki. Rafy koralowe dzieli na trzy rodzaje są to: atole, rafy przybrzeżne oraz rafy barierowe. Określając jednym słowem co to są rafy koralowe można to uczynić w jeden bardzo wartościowy sposób. Rafy koralowe to formacje podwodne, który nigdy nie zostały nazwane cudem świata. A właśnie na takie miano zasługują. Szkielety koralowców charakteryzują się bardzo fantazyjnymi kształtami i dużą twardością, dzięki czemu po obumarciu stają się rewelacyjnym fundamentem dla nowych kolonii. Polipy koralowców, wyrastające z ich szkieletów, tworzą przeogromne bogactwo form i kolorów, co sprawia, że rafy koralowe wyglądają jak rajskie ogrody o bajkowej wręcz scenerii. Rafy koralowe występują w morzach i oceanach całej strefy międzyzwrotnikowej i wszędzie wzbudzają zachwyt i podziw płetwonurków, jednakże trzy z nich cieszą się szczególną estymą i sławą – Wielka Rafa Barierowa u wschodnich wybrzeży Australii, rafa u wybrzeży Kenii w Afryce wschodniej i wreszcie rafy Morza Czerwonego. Wielka Rafa Barierowa to największa tego typu formacja na Świecie – rozciąga się na przestrzeni ponad 2000 kilometrów, jednakże jej piękno i ogrom dla większości ludzi pozostaje jedynie nieziszczalnym marzeniem – dla wszystkich spoza Szóstego Kontynentu jest ona tak bardzo daleko. Z podobnych względów mało popularna, zwłaszcza wśród Europejczyków jest przepiękna rafa u wybrzeży Kenii, uważana przez specjalistów za jedną z najbogatszych i najpiękniejszych na Ziemi. Najbardziej dostępne i przez to najpopularniejsze są, „zaledwie” trzecie w rankingu, rafy Morza Czerwonego. To dzięki nim w Egipcie rozwinęła się odrębna gałąź gospodarki narodowej – turystyka podwodna. Nazwy takich miejscowości, jak Hurghada, Sharm el-Sheikh, Safaga czy Marsa Alam znane są każdemu płetwonurkowi, jeśli nie na całym świecie, to przynajmniej w Europie.

Zagrożenia raf koralowych

              Zagrożeniem dla raf koralowych jest najczęściej, lecz nie wyłącznie, działalność człowieka. Korale zabijają zarazy oliwne i osady z nadmorskich fabryk. Jednym z głównych zagrożeń jest podwodna turystyka i nadmierne kolekcjonowanie wielu gatunków, szczególnie tych, które rosną bardzo powoli. Śródziemnomorskie, wolno rosnące korale, np. koral czerwony, były najbardziej eksploatowane ze wszystkich korali na świecie i zawsze chętnie poławiane dla celów jubilerskich i zdobniczych. w wyniku zanieczyszczeń i nadmiernej eksploatacji bardzo zmalała liczebność tych zwierząt.

              Rafy koralowe drążone są przez gąbki, robaki, muszle, jeże morskie i ślimaki, żywiące się koralowcami. Także różne gatunki ryb zjadają żyjące koralowce: nagozęby np. swoimi ostrymi przednimi zębami odrywają małe kawałki rafy. Przy pomocy zębów trzonowych miażdżą odgryzione kęsy, aby dotrzeć do smacznego mięsa polipów.

              Koralowce są zagrożone również przez wzrastającą populacje rozgwiazdy zwanej koroną cierniową. Zwierzę to, przez szczeliny w szkielecie kolonii korala, wsuwa swój żołądek do środka polipa, a enzymy wydzielane przez jego żołądek trawią stopniową całą tkankę organiczna wchodzącą w skład ciała korala. Strawione tkanki korala są następnie wsysane przez rozgwiazdę.