MYKSOMATOZA.doc

MYKSOMATOZA (łac. Myxomatosis cuniculi) - to zakaźna, zaraźliwa wirusowa choroba królików domowych i dzikich. Wyjątkowo występuje u zajęcy. Charakterystyczne są miejscowe mezenchymalne obrzęki błony podśluzowej i tkanki podskórnej. Poraża układ nerwowy. W Australii wykorzystano ten wirus w celu zwalczania plagi królików.

Objawy
Objawy chorobowe pojawiają się od 3 dni do dwóch tygodni od zarażenia. Pojawia się obrzęk głowy i powiek, a w przypadku guzowatej formy choroby, pojawiają się śluzowate obrzęki, głównie na uszach i łapach.

Śmiertelność:
Myksomatoza ma bardzo wysoką śmiertelność, wynosi od 50% do 90%. Śmierć następuje zwykle po 14 dniach.

Szczepienia
Jedynym skutecznym środkiem zapobiegawczym są coroczne szczepienia. Pierwsze powinny się odbyć między 4 a 12 tygodniem życia królika. Działanie szczepionki trwa ok. 6 miesięcy, po upływie tego czasu należy powtórzyć zabieg. Ważne jest, by szczepienie każdorazowo następowało przez okresem wegetacyjnym komarów, a więc najpóźniej w marcu, a potem powtórnie we wrześniu. W Polsce szczepionka jest dostępna pod nazwą Myxovac.

POMÓR KRÓLIKÓW - VHD - To wirusowa krwotoczna choroba królików, która powoduje duże straty w przypadku hodowli. Po raz pierwszy zauważona została w Chinach w 1984 roku po imporcie królików rasy angorskiej. W 1987 roku stwierdzono pomór w Rosji i w Polsce. Jest to choroba wirusowa, wywołana wirusem z grupy Picorna, w 1988 roku została przeniesiona do wielu krajów europejskich. Trafiła także do Ameryki.

Objawy:
Chorobę charakteryzuje ilna duszność, wyraźne trudności w oddychaniu krwawa wydzielina z otworów nosowych oraz wydawanie krótkich jęków. W ciągu 48 godzin po zakażeniu a nawet 18 - 36 godzin od zakażenia dochodzi do zejścia śmiertelnego. Na 2 -3 godziny przed upadkiem obserwuje się gwałtowne osłabienie.
Wirus działa przede wszystkim na drobne i nieco większe naczynia krwionośne i poprzez uszkodzenia ich ścian powoduje pękanie naczyń, doprowadzając do powstania wybroczyn i małych wylewów krwotocznych.

Smiertelność:
Śmiertelność dochodzi do 100%. Choroba wciąż stanowi duże zagrożenie. Aby zapobiec stratom zaleca się wykonanie szczepień ochronnych. Pełną odporność zyskują po dwóch tygodniach i trwa ona przez sześć miesięcy.

Szczepienie
Szczepionka przeciwko pomorowi królikó jest dostepna pod nazwą CUNIVAC. Podawana podskórnie lub domięśniowo w ilości 0,5 ml dla królików o masie ciała do 1 kg, a w ilości 1 ml dla zwierząt większych i starszych zapewnia odporność na czas 6-ciu miesięcy. Króliki szczepione dawką 0,5 ml można po upływie 4 - 6 tygodni ponownie zaszczepić stosując 1 ml szczepionki.

PASTERELOZA - jest to choroba bakteryjna zakaźna o przebiegu posoczniczym która wystepuje u wszystkich gatunków królików. Zarazki wywołujące pasterelozę występują licznie na błonach śluzowych jamy nosowej, pyska, gardła i tchawicy. Uaktywniają się w przypadku osłabienia odporności całego organizmu wskutek oddziaływania czynników środowiska zewnętrznego (ochłodzenie, wilgoć, nagła zmiana pogody, przekarmienie) lub obciążeń fizjologicznych.

Okres wylęgania wynosi od 5 do 12 godzin, natomiast sama choroba przebiega w sposób bardzo ostry i przewlekły. Pastereloza charakteryzuje się dużą śmiertelnością.

Objawy:
Wśród objawow obserwuje się posmutnienie, brak apetytu i ogólne osłabienie, a także wysoką temperaturę ciała dochądząca nawet do 42 stopni. Ponadto może wystąpić katar, nieżyt oskrzeli, kaszel, duszność i biegunka. W końcowym etapie temperatura ciała spada do 34 - 36 stopni i następuje śmierć.

Postać przewlekła
W postaci przewlekłej występują następujące objawy:
- nastroszenie sierści i zanik połysku,
- chudnięcie,
- wyciek surowiczy przechodzący w śluzowo - ropny z nosa.
Niekiedy dochodzi do tego ropne zapalenie spojówek i ropnie w okolicy krtani, które po upływie paru tygodni otwierają się. Choroba może przebiegać miesiącami. W leczeniu stosuje się surowicę przeciwpasterelozową Polosepsin w ilości 5 - 10 ml, sulfamidy (Polisulfamid, Polisulfalent, Sulfatiazol i inne) oraz antybiotyki.

Syndrom Ehlers-Danlosa - NIETYPOWA CHOROBA SKÓRY

Schorzenie to, jest ciekawą chorobą polegającą na nadmiernej rozciągliwości skóry.
Skóra u królika dotkniętego tym schorzeniem rozciąga się jak guma do żucia, ale jest również bardzo delikatna i często ulega uszkodzeniom.
Na skórze powstają małe rany , które goja się samoistnie i bardzo szybko , pozostają po nich słabe, cienkie blizny. Uszkodzenia powstają samoistnie prawie bez udziału czynników zewnętrznych.

Schorzenie ma podłoże genetyczne i dotyczy mutacji genu odpowiadającego za syntezę kolagenu * z kolagenu zbudowana jest tkanka łączna a z tk.łącznej skóra*
Choroba ta może też uszkadzać stawy i naczynia krwionośne bądź dotyczyć tylko skóry.
Ponieważ może być przekazywana dziedzicznie na potomstwo, zaleca się aby nie rozmnażać chorego królika.

Dla Świata Królików: lek.wet Anna Kryspin.
Gabinet Weterynaryjny A-VET Leczenie Zwierząt

*do góry*




Cheyletielloza - czyli ŁUPIEŻ WĘDRUJĄCY

Cheyletielloza, jest to pasożytnicza choroba skóry wywołana przez roztocza z rodzaju Cheyletiella.
Oprócz psów, kotów i zajęczaków mogą one atakować wiele innych gatunków zwierząt, w tym człowieka.

Cheyletielloza jest chorobą wysoce zaraźliwą! Może dotyczyć również ludzi!

(P) - Protozoa, pierwotniaki
(T) - Trematoda, przywry
(C) - Cestoda, tasiemce
(N) - Nematoda, nicienie
(Pe) - Pentastomida
(A) - Arthropoda, stawonogi

W tym miejscu znajdziecie opis różnych chorób, na które zapadają króliki.
Po za charakterystyką, zamieściłam także informacje o przyczynach zachorowań oraz sposobach leczenia.
Pamiętajcie jednak, że domowymi sposoby nie zawsze są skuteczne i wystarczające.

Jeśli królik zachoruje udaj się z nim do lekarza weterynarii.

Kamica Nerkowa

Objawy: Królik może być osowiały, reaguje na dotyk w okolic nerek, co wskazuje na ból. Brzuch może się powiększyć, a pęcherz moczowy jest twardy i napięty. Mogą pojawić się także zaparcie i krwiomocz. W przypadku infekcji układu moczowego mogą występować także gorączka, dreszcze, częstomocz.

Przyczyna: Kamienie moczowe - złogi powstałe w wyniku skrystalizowania się różnych składników moczu. Większość kamieni składa się z wapnia, magnezu, fosforu i szczawianów w różnych proporcjach. Formują się miedniczkach nerkowych. Duże kamienie wędrując moczowodami, rozciągają je, powodując silny ból i blokując odpływ moczu.
Główną przyczyną kamieni nerkowych jest nieprawidłowa, wyskowapniowa dieta.

Leczenie: Najpierw należy wykonać morfologię, aby sprawdzić poziom kryształków wapnia we krwi oraz USG. Jeżeli stan królika nie jest jeszcze zaawansowany, w leczeniu tej choroby pomocne będą środki farmakologiczne oraz zmiana diety. W poważniejszych przypadkach konieczna jest operacja.

*do góry*


Nieżyt nosa / katar niezakaźny

Objawy: Królik ma wyciek z nosa, świszczący oddech, kicha, może być osowiały i wykazywać brak apetytu.

Przyczyna: przeziębienie, wdychanie pyłów, pyłków kwiatowych lub szkodliwych gazów. Większość kamieni składa się z wapnia, magnezu, fosforu i szczawianów w różnych proporcjach. Formują się miedniczkach nerkowych. Duże kamienie wędrując moczowodami, rozciągają je, powodując silny ból i blokując odpływ moczu.
Główną przyczyną kamieni nerkowych jest nieprawidłowa, wyskowapniowa dieta.

Leczenie: Należy zapewnić zwierzęciu miejsce ciepłe i bez przeciągów. Okolice noska można posmarować roztworem olejku parafinowego z 1% metanolem. Przeziębienie u królików może okazać się groźne w skutkach, więc trzeba udać się ze zwierzątkiem do lekarza weterynarii.

*do góry*


Odgniecenia na skokach

Objawy: królik ma trudności z bieganiem, przestępuje z nogi na nogę, pojawiają się odciski, odgniotki oraz wyłysienia na łapkach.

Przyczyna: odgniecenia występują u królików trzymanych w zbyt małych klatkach, przy źle urządzonym podłożu. A także z powodu zbyt twardego żwirku.

Leczenie: Królika należy przenieść do pomieszczenia o podłodze niewywołującej urazów lub zmienić wyściółkę w klatce bądź kuwecie. Rany należy oczyścić i przemyć 3% roztworem wody utlenionej ew. zasypać Pabamidem. Stopy można zabandażować lub nałożyć królikowi skarpetki. Trzeba liczyć się z tym, że zwierzę będzie chciało zdjąć opatrunek. Aby niedopuścić do zakażenia klatkę oraz pomieszczenie w którym przebywa królik należy utrzymać w sterylnej czystości.

*do góry*


Udar cieplny i słoneczny

Objawy: królik jest osłabiony, ciężko i szybko oddycha, leży z wyciągniętymi łapami, uszy ma gorące, błony śluzowe zaczerwienione, wykazuje silne pragnienie

Przyczyna: wywołany jest zazwyczaj poprzez zostawienie królika w zbyt nasłonecznionym miejscu lub w przegrzanym i dusznym pomieszczeniu

Leczenie: zwierzę natychmiast należy przenieść w zacienione i chłodne miejsce. Wskazane są okłady z zimnej wody lub lodu w okolicy głowy i serca. Jeśli stan królika jest ciężki można zanurzyć go w lodowatej wodzie (nie zalewając oczu, noska i pyszczka).
W przypadku udaru trzeba działać szybko i zdecydowanie, w innym przypadku szybko doprowadzi on do śmierci zwierzątka

*do góry*


Zapalenie spojówek

Objawy: Królik ma zaczerwienione i obrzęknięte spojówki. Może pojawić się wyciek z oczu w postaci mazistego płynu lub ropy

Przyczyna: przyczyną może być kurz, gazy, spaliny i dymy. Brudna i źle wentylowana klatka. A także zła ściółka (np. trociny) oraz uczulenie.

Leczenie: Należy usunąć przyczynę schorzenia (zmienić ściółkę, regularnie sprzątać klatkę itp). Oczy można przemyć 2-3% roztworem kwasu borowego do przemywania oczy. Przy ropnym wycieku można zastosować maść Oxykort A.
UWAGA! Nie wolno przemywać oczu rumiankiem! Można bowiem doprowadzić do powikłań oraz ślepoty!
Jeśli przyczyną jest uczulenie - leczyć według wskazań lekarza.

*do góry*


Zapalenie śluzówki jamy ustnej

Objawy: królik się ślini, często odmawia przyjmowania pokarmu przy wyraźnym odczuciu głodu

Przyczyna: może być wywołane przez zranienie podniebienia kłującymi częściami ziaren lub przerastające zęby (wada zgryzu)

Leczenie: jeśli przyczyną są łuski ziaren należy zmienić królikowi dietę. W przypadku wady zgryzu należy udać się do weterynarza, który w umiejętny sposób przytnie przerastające zęby. Pyszczek płuczemy słabym roztworem szałwi lub rumianku. Przy silnym stanie zapalnym można zastosować 0,1% roztwór nadmanganianu potasu lub 1% kwasem borowym.

Higiena i pielęgnowanie zwierząt
Króliki niestety są bardzo delikatne, chorobę może u nich wywołać: niedostateczna higiena i nieprawidłowe pielęgnowanie zwierząt, wadliwe żywienie, nieodpowiednie pomieszczenia, nieprzestrzeganie zasad okresowego odkażania klatek.
Króliki powinny mieć w klatkach czysto. Kał i niedojedzone resztki pożywienia powinny być codziennie usuwane a ściółka w klatkach zmienna raz w tygodniu. Już same klatki powinny zabezpieczać zwierzęta przed wilgocią i przeciągami. W celu walki z zarazkami klatki powinny być myte wodą z sodą przynajmniej raz w miesiącu. W króliczarniach należy dbać o odpowiednią wentylacje, tak aby w powietrzu nie było czuć amoniaku.
Z królikami należy obchodzić się delikatnie, nie wolno podnosić zwierząt trzymając je za uszy. Jeżeli trzeba przenieść królika należy złapać go za fałd skóry na grzbiecie oraz podtrzymywać rękom skoki królika.
Kiedy króliki linieją wskazane jest, od czasu do czasu, wyczesywanie ich włosów. Wpływa to pozytywnie na odrastanie nowych włosów, a co za tym idzie na stan całego futra. Królikom rosną pazury, które gdy są zbyt długie, należy obciąć ostrymi obcengami.
Na teren fermy króliczej nie wolno wpuszczać psów, kotów, ptactwa domowego i innych zwierząt gospodarczych, zwierzęta te mogą przenieść pasożyty na króliki. Ponadto na terenie gospodarstwa powinno się zwalczać myszy i szczury, roznosicieli zarazków i chorób, za pomocą trutek dostępnych w sklepach. Do trutek nie powinny mieć dostępu zwierzęta gospodarcze gdyż mogą ulec zatruciu.
Nowo zakupione króliki powinny być poddawane 2-3 tygodniowej kwarantannie, podobnie postępuje się z własnymi zwierzętami które przez kilka dni przebywały poza gospodarstwem. Postępowanie to ma na celu zapobieganie chorobom, które mogą zostać, przez te zwierzęta, przywleczone.
Obsługując króliki należy ubierać w specjalnie do tego celu przygotowany roboczy fartuch. Ponad to przed wejściem do króliczarni trzeba umyć ręce i odkazić obuwie, wycierając je o worek nasączony środkiem odkażającym taki jak formalina, kreolina lub lizol.

Higiena żywienia
Króliki powinny dostawać wodę i jedzenie zupełnie czyste i zdrowe. Karmidła i poidła w których jest podawane jedzenie należy przed podaniem umyć. Do tego te naczynia powinny być tak zrobione aby zabezpieczać karmę przed zabrudzeniem kałem.
Zastępowanie jednej karmy drugą powinno odbywać się stopniowo, przez kilka do kilkunastu dni. Młodym króliczętom, do 3 miesięcy, a także samicą karmiącym nie należy podawać kiszonek gdyż powodują wzdęcia i zwiększają podatność na kokcydiozę. Młode króliczki powinny być karmione śrutowanym ziarnem a także przez 2-3 tygodni po odsadzeniu tym czym były karmione w klatce z matką.
Jeżeli kupuje się karmy z poza naszej hodowli należy się do wiedzieć czy w miejscu ich produkcji nie było przypadków chorób zakaźnych zwierząt. Jeśli istnieje obawa co do jakości bądź nadpsucia posiadanych pasz, należy je, przez pewien okres czasu, podawać jednemu mniej wartościowemu królikowi w celu sprawdzenia jedzenia. Wszelki pożywki witaminowe i mieszanki przemysłowe podawane królikom nie mogą być przestarzałe i powinny być przetrzymywane w sposób opisany na ich opakowaniu.

Odkażanie
Odkażanie czyli dezynfekcja ma ogromne znaczenie dla zdrowia królików. Przyjmuje się że raz w roku przeprowadza się generalną dezynfekcję klatek jak i sprzętu. Klatkę odkaża się zawsze kiedy: zaczyna się w niej sezon kopulacyjny, następuje wykot samicy, oraz kiedy wpuszczana jest do niej młodzież po odsadzeniu. Obowiązkowo powinna być przeprowadzona dezynfekcja, według wskazówek weterynarza, jeśli w hodowli wystąpi choroba zakażna.
Sposób odkażania
Najpierw należy odkażana powierzchnię oczyścić z kału, ściółki, resztek karmy i brudu, ponieważ mogą być one przyczyną choroby zwierząt jak i utrudniają dostęp środków odkażających do zarazków.
Dobór środku czyszczącego jest uzależniony od powierzchni jaką chcemy nim zdezynfekować, a więc:
- Metalowe przedmioty nie można odkażać kwasami ani ługami, gdyż powoduje to ich zniszczenie. Klatki bądź części klatek wykonane z drutu należy po umyciu gorącą wodą odkazić przy pomocy lampy do lutowania.
- Wiadra, karmidła i poidła dezynfekuje się przez szorowanie gorącym wodą z dodatkiem sody, a później wypłukaniu w letniej wodzie i wysuszeniu na słończu.
- Sprzęt drewniany a zwłaszcza klatki i skrzynki gniazdowe po wyszorowaniu 4 % roztworem sody żrącej odkaża się przez opryskiwanie lub szorowanie ryżową szczotką 2,5 roztworem formaliny lub 3 % roztworem kreoliny. Taki sprzęt powinno się dokładnie wysuszyć i wywietrzyć na słońcu. Innym sposobem na dezynsekcję klatek jest ich opalenie w ogniu lampy lutowniczej. Jest to sposób mniej pracochłonny a przy tym jedyny skuteczny w walce z kokcydiozą.
- Teren na którym stoją klatki, jeśli jest to ziemia, powinna zostać usunięta wierzchnia 5 centymetrowa jej warstwa. Następnie dziurę należy posypać nie gaszonym miałem wapiennym lub skroplony 10 % roztworem wapna chlorowego i przykryć 5 cm warstwą piasku. w przypadku gdy klatka stoi na powierzchni cementowej należy ją przemyć 10 % roztworem wapna chlorowego bądź zwykłą wodą wapienną.
Wszystkie czynności dezynfekujące należy wykonywać w gumowych rękawicach, należy też uważać na chemikalia aby nie dostały się do oczu.
Resztki jedzenia oraz kał należy kompostować przez 3 lata, a później użyć go jako nawóz. Do tego kompostu nie powinny mieć dostępu żadne zwierzęta.

Apteczka hodowcy
Każdy hodowca powinien mieć niżej wymienione leki, aby w przypadku nagłej potrzeby mógł ich użyć. Leki należy przechowywać w zamykanej szafce, zawieszonej w suchym i chłodnym miejscu. W apteczce należy posiadać oprócz leków pewną ilość waty, wyjałowioną gazę oraz takie przyrządy ja: pipetka do zakraplania leków, pinceta, szpatułka drewniana do rozsmarowywania maści, gumowa gruszka do lewatywy, nożyczki o tępych końcach, Lancet lekarski oraz termometr lekarski. Mierzenie temperatury królików odbywa się, przez włożenie termometru do odbytu królika, przeciętna temperatura królików wynosi 38 - 39,5 stopni celsjusza.
Każdy hodowca powinien mieć w swojej aptecce:
- Adypinian piperazyny - biały bez zapachu krystaliczny proszek rozpuszczany w wodzie ( w postaci tabletek zwany jako Antivermina), używany do zwalczania pasożytów, jelitowych (nicieni); podaje się z karmą w ilość 0,1 na 1 kg wagi żywej królika; zapas 10g.
...