ZATRUCIA.

Zatrucie dwutlenkiem węgla:

Dwutlenek węgla, (CO2) jest gazem bezbarwnym, bezwonnym i bez smaku, cięższym od powietrza (gromadzi się w pobliżu ziemi). Powstaje w procesie spalania i fermentacji przebiegających z dostateczną ilością tlenu, w silosach, komorach fermentacyjnych, gnojownikach, studniach; wypierając z nich tlen.

Objawy:

·        Bóle głowy, nudności, zawroty głowy, zaburzenia wzrokowe, szum w uszach,

·        Niepokój ruchowy, zaburzenia, świadomości aż do utraty przytomności, drgawki pochodzenia OUN,

·        Rozszerzenie źrenic,

·        Duszności, sinica,

·        Kołatanie serca, tachykardia, początkowo wzrost ciśnienia krwi, hipotonia, czasem anemie, zwłaszcza u ludzi ze schorzeniami sercowo-naczyniowymi,

Zatrucie cyjankami:

Do zatrucia (dawka śmiertelna 150 – 500 mg) dochodzi najczęściej przypadkowo np. przez wdychanie gazów spalinowych, przy spalaniu tworzyw sztucznych lub oparów kwasu cyjanowodorowego w galwanizerniach; przez spożycie gorzkich migdałów, w celach samobójczych np. przez spożycie soli cyjanku (zazwyczaj pracownicy laboratoriów chemicznych) albo nitroprusyolku sodu (personel szpitalny). Zatrucia wziewne często po kilku minutach, zaś zatrucia doustne zazwyczaj po kilku godzinach prowadza do zablokowania oksydazy.

Objawy:

·        Okres początkowy

o       Podrażnienie błon śluzowych, drapanie w gardle, pieczenie języka, zapalenie spojówek, stany pobudzenia, nierówne bicie serca, jasnoczerwone zabarwienie skóry, bóle głowy, rozszerzenie źrenic,

·        Okres późniejszy

o       Duszność, lęk przed uduszeniem się, przyspieszony oddech, szybkie tętno,

Zatrucie alkoholem etylowym:

O stopniu zatrucia decydują dawka alkoholu oraz szybkość jego spożycia oraz szybkość jego metabolizmu (zdrowy mężczyzna o wadze 70 kg metabolizuje 7 – 8 g czystego alkoholu na godzinę). Dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka 300 – 400 ml czystego alkoholu spożytego w ciągu godziny. Niska tolerancja alkoholu jest charakterystyczna dla dzieci, kobiet, chorych na padaczkę. Alkohol etylowy ze względu na powinowactwo do tłuszczu powoduje zmianę przepuszczalności błon kom. Wpływając wyraźnie na kom. OUN, co objawia się ogólnym pobudzeniem, a w późniejszym okresie porażeniem ośrodka odruchowego i krążenia. Często występują: hipoglikemia, kwasica metaboliczna, hipokalemia, hipotermia, napady drgawkowe pochodzenia mózgowego.

Objawy:

·        Stadium 1 – pobudzenia (stężenie we krwi 1 – 2 ‰) euforia, odhamowanie, podniecenie ruchowe, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej, zapalenie spojówek, suchość, gorąca skóra, utrata samokontroli. Niekiedy z napadami szału, zaburzenia partykulacji, mowa bełkotliwa, wzrok osłupiały, zaburzenia akomodacji, widzenie podwójne, rozszerzone źrenice, zawroty głowy z uczucie wirowania, utrudniony chód,

·        Stadium 2 – senność (stężenie we krwi 2 – 2,5‰) zmącenie świadomości, postawa agresywna, źrenice wąskie lub prawidłowe, tachykardia, osłabienie odczucia dotyku,

·        Stadium 3 – zamroczenie ( stężenie we krwi 2,5 – 4 ‰) utrata świadomości, adynamia, osłabienie, odczuwanie bólu, bezwiedne oddawanie moczu i stolca, źrenice szerokie wolno reagujące, tachykardia, spadek ciśnienia krwi, oddech maszynowy, czasem hipotermia, hipoglikemia,

·        Stadium 4 – asfiksji ( stężenie we krwi > 4 ‰) głęboka śpiączka, brak odruchów, źrenice szerokie, brak reakcji na światło, sinica, zatrzymanie oddechu, depresja układu krążenia, hipotermia,

Rozpoznanie:

W przypadku zatrucia alkoholem etylowym należy pamiętać ze upojenie może maskować inne przyczyny utraty przytomności np. udar mózgu, urazy głowy, śpiączka cukrzycowa.

Rozpoznanie zatrucia alk. etyl. polega na:

·        Rozmowy ze świadkami,

·        Określenie ilości i stężenia alkoholu,

·        Uwzględnienie możliwości zatrucia mieszanego (leki nasenne, środki psychotropowe, alkohol metylowy),

·        Charakterystyczny przebieg kliniczny,

·        Koniecznie należy wykluczyć uraz czaszkowo-mózgowy, hipoglikemię,

Postępowanie:

·        Stadium 1 – przy nietypowych objawach nadal obserwować, chronić przed oziębieniem oraz urazami,  w razie potrzeby skierować do  leczenia ambulatoryjnego, wezwać lekarza do domu.

·        Stadium 2 – wskazane leczenie szpitalne

·        Stadium 3 i 4 – przewieźć do szpitala pod opieka lekarza.

Zatrucie alkoholem metylowym:

Do zatrucia dochodzi zazwyczaj przypadkowo po wypiciu rozpuszczalników z metanolem, odmrażaczy itp. Metanol wchłania się również droga oddechową i przez skórę. Właściwości toksyczne mają jego metabolity głównie kwas mrówkowy, który powoduje uszkodzenie błony śluzowej, przewodu pokarmowego, zaburzenia OUN, kwasicę metaboliczną, toksyczne uszkodzenie wzroku. Dawka śmiertelna wynosi 30 – 250 ml, chociaż obserwowano już zgony po wypiciu już 15ml alkoholu metylowego, oraz wyleczenie po wypiciu 600 ml metanolu.

Objawy:

Występują po okresie utajenia 6 – 24 h po spożyciu a ich nasilenie zależy głównie od ilości zażytego alkoholu.

·        Zawroty głowy, bóle głowy, bóle brzucha,

·        Nudności, wymioty,

·        Światłowstręt, zaburzenia widzenia do ślepoty, rozszerzenie źrenic bez reakcji na światło

·        stany splątania, zaburzenia świadomości aż do utraty świadomości, drgawki pochodzenia mózgowego

·        Duszności, przyspieszenie oddechu, zatrzymanie oddechu,

·        Zwolnienie lub przyspieszenie tętna,

·        Ostre zapalenie trzustki, uszkodzenie nerek,

Rozpoznanie:

·        Wywiad,

·        Jednoczesne występowanie oddechu kwasiczego i objawów ocznych,

Postępowanie:

·        Zabezpieczyć truciznę,

·        W razie utraty świadomości ułożyć chorego w pozycji boczno ustalonej,

·        Jeżeli chory reaguje na polecenia wywołać wymioty,

·        Wywołać płukanie żołądka, jeśli alkohol został spożyty przed 2 – 4 godzinami,

·        Podać doustnie wysoko procentowy napój alkoholowy, który wypiera metanol z dehydrogenazy alkoholowej w wyniku, czego nie powstają szkodliwe metabolity,

W ciągu 30 min. podać 40 % roztwór alkoholu etylowego w dawce 1,5 – 2 ml /kg masy ciała, a następnie u przewlekle 0,4 ml/kg m.c. na godzinę u ........................... 0,2 ml/kg m.c.

Arsen:

Silnie trujący jest trójtlenek arsenu – arszenik. Dawka śmiertelna wynosi 0,3 g.

Objawy:

Powoduje uczucie pieczenia za mostkiem, wymioty, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wodniste i śluzowe biegunki, szybko postępujące odwodnienie, niewydolność krążenia.

Pierwsza pomoc:

·        Podanie BAL, antidotum metalbrum, antidotum universale,

·        Płukanie żołądka,

·        Leczenie objawowe,

Rtęć:

Silnie trujące opary rtęci oraz chlorek rtęciowy, tlenek i azotan rtęciowy. Rtęć metaliczna przyjęta doustnie nie wywiera działania toksycznego.

Objawy:

·        Zmiana błon śluzowych-rąbek rtęciowy dziąseł,

·        Drżenie mięśniowe, psychonerwica, omamy, upośledzenie pamięci,

·        Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, uszkodzenie wątroby, nerek, szpiku,

Pierwsza pomoc:

·        Podawanie węgla aktywowanego,

·        Płukanie żołądka w przypadku braku wymiotów,

·        BAL,

·        Dializa,

·        Leczenie objawowe,

Fluor:

Wchodzi w skład zarówno organicznych jak i nieorganicznych związków. Wiąże silnie wapń tworząc nierozpuszczalny fluorek wapnia. W dawce poniżej 1 mg/l jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju kości i zębów.

Objawy zatrucia:

·        Powoduje podrażnienie błon śluzowych, oczu, gardła, górnych dróg oddechowych, przełyku i skóry,

·        Powoduje bóle brzucha, ślinotok, wymioty, drżenie mięśniowe,

Postępowanie:

·        Płukanie żołądka zawiesina kredy,

·        Obfite mycie ran wodą lub ciepłym roztworem oczyszczonej sody,

·        Leczenie objawowe,

Jod:

Wchodzi w skład środków dezynfekcyjnych, środków kontrastujących – RTG, licznych leków.

Objawy zatrucia:

·        Wywołuje podrażnienie błon śluzowych i skóry, obrzęk głośni lub obrzęk płuc,

·        Powoduje brunatne lub niebieskie wymioty, krwiste biegunki, krwiomocz, bezmocz,

Postępowanie:

·        Podanie dużej ilości skrobi,

·        Płukanie żołądka,

·        Leczenie objawowe,

Fosfor:

Substancja stała o woni czosnku, świecąca w ciemności, wybuchowa, tworząca gęsty biały dym. Bardzo łatwo ulega samozapaleniu. Stosowana jako dodatek do bojowych środków wybuchowych.

Objawy zatrucia:

·        Powoduje silne uszkodzenie tkanek, głównie szpiku, krwinek, wątroby, nerek, skóry,

·        Wywołuje bardzo gwałtowne bóle przełyku, wymioty,

Postępowanie:

·        Podanie dużej ilości glukozy, metioniny, witaminy B i K,

·        Płukanie żołądka,

·        Leczenie objawowe,

Zatrucie pestycydami fosfoorganicznymi:

Substancje tej grupy zwykle są rozpuszczalne w wodzie, dobrze rozpuszczalne w tłuszczach i lipidach, odznaczają się mocną toksycznością. Powszechnie są stosowane do zwalczania szkodników np. chlorotion, dichlorofos, demeton, fozalon, malathion. Do zatrucia może dojść po spożyciu już 10 – 20 mg tych związków, a zgon może nastąpić po spożyciu 300 mg.

W skutek zatrucia przypadkowego (inhalacja, kontakt skórny lub samobójczego) dochodzi do przejściowego lub nieodwracalnego zahamowania czynności enzymu acetylocholinoesterazy w następstwie czego dochodzi do wewnątrzpochodnego zatrucia acetylo...