Prace w przechowalni obejmują:

przyjmowanie ziemniaków do przechowywania;

doczyszczanie ziemniaków dowożonych z pól, polegające na odsiewaniu drobnych zanieczyszczeń i ewentualnej wstępnej kalibracji na frakcje bulw podwymiarowych (poniżej 20 mm) oraz nadwymiarowych (powyżej 60÷70 mm), a także na ewentualnym ręcznym wybraniu bulw nadgniłych, chorych itp.

przenoszenie ziemniaków do pomieszczeń przechowalniczych i usypywanie ich w pryzmy albo napełnianie nimi magazynowych jednostek ładunkowych i formowanie z nich stosów (sztapli);

pobieranie z pomieszczeń przechowalniczych ziemniaków składowanych luzem lub w magazynowych jednostkach ładunkowych i przemieszczanie ich do miejsca obróbki;

obróbkę tj. sortowanie ziemniaków na potrzebne frakcje wymiarowe, w miarę potrzeby oczyszczanie bulw z resztek ziemi (szczotkowanie, mycie) oraz ręczne sortowanie w celu wybrania z nich bulw wadliwych tj. chorych, nadgniłych, uszkodzonych i niekształtnych a także oberwanie kiełków;

ważenie i załadunek do transportowych lub handlowych jednostek ładunkowych oraz przemieszczanie do magazynu ekspedycyjnego lub na stanowisko ekspedycyjne;

ekspedycja – załadunek środków transportu zewnętrznego.

Stanowisko przyjęcia surowca - ze względu na ochronę ziemniaków, urządzeń i pracowników przed opadami powinno być zadaszone. Rozwiązania przestrzenne zależne są od typu (wielkości) przechowalni, środka i formy transportu oraz rodzaju urządzeń do przyjęcia ziemniaków.

Stanowisko przyjęcia ziemniaków luzem i wstępnego czyszczenia wyposażone jest w następujące urządzenia technologiczne przestawne lub stacjonarne:

kliny najazdowe lub wywrotnicę przyczep;

kosz zsypowy;

przenośniki taśmowe (poziome i pochyłe);

odsiewacz zanieczyszczeń ze zbiornikiem.

Stanowisko przyjęcia

ziemniaków w stanie

luźnym z załadunkiem

komór lub boksów

1-przyczepa

2-rafa odsiewająca

3-kosz zasypowy

4-przenośniki

5-odsiewacz

   zanieczyszczeń

6-przenośnik skośny

7-ładowacz boksów

Sortownia – przeznaczona do obróbki ziemniaków powinna być pomieszczeniem oddzielnym. Jeżeli proces technologiczny przewiduje wstępną kalibrację i sortowanie bulw to z ogólnej powierzchni wydziela się sortownię wstępną zwaną przedsortownią. Powierzchnia sortowni lub poszczególnych funkcjonalnie wydzielonych jej części zależy od wielkości całego obiektu przechowalniczego, ściśle – od jego przepustowości. Wymiary sortowni uzależnione są także od zakresu czynności oraz rodzaju i typu urządzeń. W przechowalniach małych i średnich o pojemności do 500 [t] wielkość powierzchni sortowni jest zbliżona do powierzchni pomieszczeń przechowalniczych (stosunek 1:1). W dużych obiektach sortownie mogą znacznie przekraczać powierzchnie przechowalnicze lub odwrotnie.

Wysokość sortowni powinna wynosić pomiędzy 3,5 a 5 [m].Wymagania środowiskowe dla sortowni:

- oświetlenia naturalne – wyrażony powierzchnią okien w świetle ościeżnicy do powierzchni podłogi 1:8;

- oświetlenia elektryczne

ogólne 50 [lx],

w miejscach sortowania 150 [lx],

w miejscach pakowania 75÷100 [lx];

wentylacja 3÷5 wymian [1/h];

temperatura 12oC.

Sortownia w przechowalni

producenckiej ze składo-

waniem w paletach

skrzyniowych.

1-waga workownica,

2-wózek widłowy,

3-palety skrzyniowe,

4-ładowacz palet,

5-stół selekcyjny,

6-stół rozdzielczy,

7-sortownik,

8-przyczepa na odpady,

9-kosz przyjęciowy,

10-odsiewacz zanieczyszczeń,

11-kanał wentylacyjny,

12-wywrotnica skrzyniopalet,

     z zasobnikiem dozującym.

Magazyn ekspedycyjny – służy do krótkoterminowego, przejściowego składowania ziemniaków przygotowanych do ekspedycji oraz kompletowania partii wysyłkowych.

Ziemniaki ekspediowane luzem składowane są w zasobnikach samowyładowczych (z ukośnymi podłogami). Ziemniaki ekspediowane w workach na paletach i w paletach skrzyniowych składowane są w magazynach o płaskich podłogach.

Wymiary magazynu zależne są od typu i wielkości obiektu, sposobu składowania i organizacji pracy. W miarę możliwości powinien być usytuowany w obiekcie przechowalniczym w pobliżu stanowisk ekspedycyjnych.

Stanowisko ekspedycji – ziemniaków w okresach bezmroźnych wymaga jedynie zadaszenia chroniącego pracowników, ziemniaki i urządzenia przed opadami atmosferycznymi.

Do ekspedycji ziemniaków w okresach mroźnych należy przewidzieć stanowiska w postaci zamkniętych pomieszczeń Chroniących pracowników i produkt przed ujemnym oddziaływaniem niskich temperatur i opadów. Mogą być rozwiązywane w formie łączników między magazynami i pojazdem transportu zewnętrznego lub jako pomieszczenia z dokami przeładunkowymi i śluzami uszczelniającymi.

Pomieszczenia pomocnicze. W skład części pomocniczej obiektów przechowalniczych, przechowalni z sortownią czy samej sortowni wchodzą pomieszczenia:

administracyjne;

socjalne (szatnie, pokoje odpoczynku i inne);

sanitarne;

gospodarcze;

laboratoria.

Ilość i wielkość tych pomieszczeń zależy od typu obiektu, organizacji i wielkości produkcji oraz lokalizacji.

Magazyn odpadów – powstających przy obróbce ziemniaków. Odpady dzielone są na użytkowe w postaci bulw nie odpowiadających wymaganiom normatywnym i odbiorców, oraz na nieużytkowe (zanieczyszczenia organiczne, bulwy zepsute).

Część odpadów użytkowych ekspediowana jest wraz z produktem zasadniczym, natomiast pozostałe są przejściowo magazynowane w zasobnikach z ukośnymi dnami, paletach skrzyniowych oraz w zbiornikach i na składowiskach na zewnątrz budynku.

W krajowych warunkach klimatycznych podstawowym sposobem zabezpieczenia właściwych warunków wewnętrznych w przechowalniach ziemniaków i większości warzyw jest wentylacja mechaniczna powietrzem zewnętrznym bez wstępnej obróbki. Jedyną przewidzianą formą uzdatniania jest mieszanie mas powietrza zewnętrznego i wywiewanego w okresie panowania niekorzystnych temperatur zewnętrznych.

Wentylacja jako forma kształtowania wymaganych warunków cieplno-wilgotnościowych może być stosowana zarówno w przechowalniach małych (kilkadziesiąt ton) jaki i dużych (klika tysięcy ton). Jedynie dla ziemniaków wczesnych (zbiór sierpień-wrzesień) i dla szczególnie cennego materiału hodowlanego wymagana jest instalacja chłodnicza.

Poprawny projekt sytemu wentylacji sprowadza się do rozwiązania dwóch problemów:

obliczenia wielkości strumienia powietrza wentylacyjnego niezbędnego do utrzymania założonej temperatury i wilgotności względnej w pomieszczeniu i w złożu ziemniaków;

zaprojektowanie sposobu rozdziału powietrza wentylacyjnego w pomieszczeniu przechowalniczym.

Ilość powietrza wentylacyjnego można obliczyć dwoma sposobami:

w oparciu o znajomość bilansu cieplno – wilgotnościowego, a także obciążenia CO2 pomieszczenia przechowalniczego;

w oparciu o dane wskaźnikowe:

  wielkość strumienia jednostkowego liczonego w [m3/h] na [m3] lub [t] ziemniaków;

  krotności wymiany powietrza w przestrzeni pomieszczenia składowego w [1/h].

Strumień powietrza wentylacyjnego w [m3/h] jaki należy zapewnić w kolejnych okresach przechowywania i poszczególnych strefach klimatycznych na 1 [m3] ziemniaków składowanych luzem.

Wielkość wymiany powietrza wentylacyjnego w przestrzeni pomieszczenia składowego:

w okresie przygotowawczym (faza dojrzewania i wychładzania) – 30 do 40 [1/h];

w okresie długotrwałego przechowywania                                                            – 15 do 20 [1/h].

Wymiana powietrza odbywa się w ciągu 6 ÷ 8 godzin na dobę w 3 ÷ 4 cyklach.

Rozdział powietrza wentylacyjnego zależy głownie od sposobu składowania ziemniaków i warzyw. Klasyfikację podstawowych systemów przedstawia poniższy diagram.

Wentylacja ziemniaków składowanych w pryzmach luzem odbywa się przez pionowy przepływ powietrza ”na wskroś” z dołu do góry. Jest to system nadciśnieniowy. Nadwyżka ciśnienia jest konieczna do pokonania oporów przepływu, podczas przetłaczania powietrza przez złoże.

Średnie opory przepływu powietrza przez warstwę ziemniaków o grubości 1 [m] zaleca się przyjmować na poziomie 49 [Pa/m].

Powietrze pod pryzmę doprowadzane może być kanałami podposadzkowymi, (w tym sposobie wariantowym rozwiązaniem jest w pełni ażurowa podłoga), lub nadposadzkowymi kanałami rozbieralnymi.

Nadposadzkowe kanały wentylacyjne są najczęściej przewodami o stałym przekroju trójkątnym (rzadziej prostokątnym czy trapezowym), półkolistym lub kołowym.

Składają się z segmentów o długości 1÷1,5 m ustawianych na pełnej podłodze pomieszczenia przechowalniczego najczęściej poprzecznie do głównego kanału zasilającego.

Równomierność rozdziału powietrza w pryzmie zależy w dużej mierze od wzajemnej odległości przewodów. Z uwagi na możliwość tworzenia się niewentylowanej przestrzeni

odległości między osiami nie powinna przekraczać 2,0 [m].

Optymalnie przyjmuje się rozstaw 1,20÷1,50 [m] .

Maksymalna długość przewodów nadposadzkowych bez zmiany ich przekroju (rozwiązanie najwygodniejsze), nie powinna przekraczać 9.0 [m] (mierząc od węzła przyłączeniowego). Długość ta wynika ze zmian ciśnienia statycznego i prędkości wypływu powietrza z przewodu na jego długości.

W skład instalacji wentylacyjnej w systemie wentylacji pionowej pomieszczeń ze składowaniem ziemniaków luzem wchodzą:

...