Różne.doc

Pytania z ekologii to były mniej więcej takie -
1 ) wyjaśnij : symbioza obligatoryjna , piramida płaska, drapieżca generalista, hemipopulacja, minetyzm, nomizm, makropasożyt, dominant ekologiczny, amensalizm, efekt styku + ekoton, pejus, 2 prawa Sherfalda, migracje wewnątrz gatunkowe, zagęszczenie
2) Ograniczenia zasady tolerancji ekologicznej
3) Rekwizyty niewyczerpywalne i wyczerpywalne środowiska a dynamika liczebności populacji w czasie
4) kryteria biocernozy
5) Konkurencja o nisze między dwoma gatunkami
6) Struktury troficzne pierwotna i wtórna . Znaczenie struktury w ochronie środowiska
7) Drapieżnictwo

mutualizm - symbioza obligatoryjna, związek ścisły i konieczny

piramida płaska charakteryzuje się szeroką podstawą, w takiej populacji dominują osobniki młodociane. Ten typ struktury wieku charakteryzuje populacje

drapieżnika (generalista) odżywiających się różnymi gatunkamià może stabilizować liczebność populacji ofiarà

W biologii mimetyzm to upodabnianie się niektórych gatunków zwierząt kształtem, barwą, deseniem na powierzchni ciała do otaczającego środowisk

"makropasożyty" do których zalicza się robaki. Makropasożyty u swoich ostatecznych żywicieli z reguły nie rozmnażają się

dominant - gatunek osiągający w zbiorowisku przewagę ilościową nad innymi gatunkami

Amensalizm - jedna z antagonistycznych zależności międzygatunkowych, w której obecność i czynności życiowe jednego gatunku wpływają niekorzystnie na gatunek drugi, przy czym jest to relacja jednostronna tj. obecność tego drugiego gatunku dla pierwszego jest obojętna. Dokładne określenie bilansu takich interakcji nie jest proste, gdyż osłabienie przedstawicieli jednego gatunku przez zmniejszenie konkurencji, może przynieść pewną korzyść przedstawicielom gatunku innego.

Efekt styku - w ekologii tendencja do wzrostu różnorodności gatunkowej i zagęszczenia organizmów na obszarze ekotonu, czyli styku dwóch lub większej liczby biocenoz.

Ekoton (gr. oikos = dom + tonos = napinanie) stanowi strefę przejściową na granicy dwóch (lub większej liczby) różnych biocenoz, np. biocenozy lasu i biocenozy łąki. Zamieszkują go organizmy charakterystyczne dla obu biocenoz oraz takie, które są swoiste tylko dla tej strefy. Obszary te charakteryzują się dużą bioróżnorodnością

PEJUS   warunki do zycia miedzy najlepszymi a najgorszymi

Prawo minimum Liebiga - jedno z podstawowych praw ekologii klasycznej, mówiące, że czynnik, którego jest najmniej (jest w minimum) działa ograniczająco na organizm, bądź całą populację. Justus von Liebiga prowadził swoje badania w drugiej połowie XIX w. na roślinach, u których zauważył, że wystarczy niedobór jednego tylko ze składników pożywki, na której były hodowane, aby ograniczyć wzrost rośliny. Potem udowodniono, że prawo minimum odnosi się także do innych organizmów żywych i ma zastosowanie ogólno przyrodnicze. Rozwinięciem tego prawa jest zasada tolerancji ekologicznej Shelforda.

Zasada Shelforda - koncepcja mówiąca, że zarówno niedobór, jak i nadmiar różnych czynników wpływa na organizm ograniczająco. Prawo to określa możliwość rozwoju populacji. Możliwość bytowania organizmów określają dwie wartości, tzw. ekstrema działającego czynnika: minimum i maksimum. Zakres między minimum a maksimum nazywamy zakresem tolerancji. Wyróżniamy podział ze względu na tolerancyjność:
eurybionty - organizmy charakteryzujące się dużą tolerancją względem danego czynnika środowiska
stenobionty - charakteryzujące się mniejszą tolerancją:
-polistenobionty
-mezostenobionty
-oligostenobionty
 

Konkurencja ? zachodzi między osobnikami o tych samych wymaganiach życiowych, zajmujących tę samą przestrzeń i korzystających z tych samych zasobów będących w niedomiarze; dotyczy osobników o wspólnej niszy ekologicznej; najostrzej zaznacza się na między osobnikami tego samego gatunku (konkurencja wewnątrzgatunkowa) lub gatunków blisko spokrewnionych albo między osobnikami różnych gatunków (konkurencja międzygatunkowa) o podobnych wymaganiach; osobniki te, zajmując wspólną niszę ekologiczną, współzawodniczą ze sobą o te same zasoby i o to samo siedlisko. Prowadzi to do osłabienia, a w końcu do wyeliminowania najsłabszego najmniej dostosowanego; w jej wyniku dochodzi do rozdzielenia blisko spokrewnionych ze sobą gatunków, a w konsekwencji do wypierania gatunku słabszego przez silniejszy; w ukształtowanych, zrównoważonych biocenozach wyklucza się możliwość współistnienia dwóch populacji o całkowicie pokrywających się niszach.
? Drapieżnictwo ? ma miejsce wtedy, gdy jedna z populacji przynosi szkodę drugiej, a sama w ten sposób czerpie korzyści; przede wszystkim dotyczy zwierząt i zachodzi w układzie drapieżca ? ofiara. Drapieżca wykrywa ofiarę, chwyta ją, zabija i zjada; istnienie drapieżców i ofiar jest jednym z mechanizmów regulujących liczebność zwierząt w biocenozie. Drapieżniki rozmnażają się, co prowadzi do wzrostu ich liczebności, a polując na ofiary powodują ich masowe wymieranie, co jest skutkiem obniżenia ich liczebności. Pociąga to za sobą z kolei spadek liczebności pozbawionego pokarmu drapieżcy. Zmniejszenie populacji drapieżcy pozwala na rozwój populacji ofiary. Te wzrosty i spadki mają charakter cykliczny
 

Zagęszczenie populacji – liczba osobników przypadających na jednostkę powierzchni terenu. Możną ją również definiować podając biomasę osobników na jednostce powierzchni. W wielu przypadkach zamiast jednostki powierzchni podaje się jednostkę objętości (powietrza lub wody) – dla organizmów egzystujących w tych środowiskach.

Zgodnie z zasadą Alleego zarówno zbyt małe i zbyt duże zagęszczenie wpływa na populację ograniczająco. Przy zbyt dużym zagęszczeniu osobników wzrasta konkurencja wewnątrzgatunkowa, co ogranicza rozwój populacji i prowadzi do wzrostu "śmiertelności". Z kolei zbyt małe zagęszczenie może utrudnić osobnikowi rozmnażającemu się płciowo znalezienie partnera do rozrodu.

Ekologia biocenozy. Biocenozy zastępcze, klimaksowe, duże i małe, ciągłe i nieciągłe

Biocenoza (gr. bios życie i koinos wspólny) - zespół populacji organizmów roślinnych fitocenoza i zwierzęcych zoocenoza danego środowiska (biotopu), należących do różnych gatunków, ale powiązanych ze sobą różnorodnymi czynnikami ekologicznymi i zależnościami pokarmowymi, tworząc całość, która pozostaje w przyrodzie w stanie homeostazy (czyli dynamicznej równowagi). Biocenoza oraz biotop, czyli środowisko fizyczne tworzą ekosystem.

Biocenozy mogą być naturalne (sawanna, las, jezioro) i sztuczne (park, ogród).

Struktura troficzna ekosystemu
Struktura troficzna dotyczy powiązań pokarmowych w obrębie ekosystemu. Ze względu na podobną rolę w procesach energetycznych zachodzących w obrębie ekosystemu wyróżnia się dwie grupy organizmów: producentów i konsumentów, przy czym spośród konsumentów wyodrębnia się grupę destruentow. Producenci stanowią pierwszy poziom troficzny. Są to organizmy autotroficzne, wśród których wyróżnia się fotoautotrofy (glony, rośliny zielone i bakterie fotosyntetyzujące) oraz chemoautotrofy (bakterie chemosyntetyzujące). Organizmy te w procesie fotosyntezy lub chemosyntezy wytwarzają ze związków nieorganicznych substancje organiczne wykorzystywane jako budulec własnego ciała lub źródło energii. Konsumenci tworzą kolejne poziomy troficzne. Są to organizmy heterotroficzne, które pobierają gotową materię organiczną uzyskiwaną bezpośrednio lub pośrednio od producentów. Stąd wyróżnia się konsumentów I rzędu odżywiających się roślinami oraz konsumentów kolejnych rzędów, którzy odżywiają się innymi zwierzętami. Destruenci są wydzieloną grupą konsumentów, która w łańcuchach pokarmowych stanowi ogniwo łączące konsumentów z producentami, dzięki czemu możliwy jest obieg materii w przyrodzie. Jako organizmy saprofityczne rozkładają szczątki roślinne i zwierzęce do prostych związków nieorganicznych.