�ukasz Szot Przeznaczenie Obudzi�em si� rano z prze�wiadczeniem, �e co� jest nie tak. Z poziomu ��ka spojrza�em na m�j ma�y, obskurny pokoik, od�a��c� ze �cian farb� i po��wk� klosza os�aniaj�c� �ar�wk�. Wszystko w porz�dku. Zajrza�em przez drzwi do kuchni i zauwa�y�em stoj�cy na kuchence garnek i resztki zupy na blacie sto�u. Nic nienormalnego. Na tyle, na ile pozwala� mi kark wykr�ci�em szyj� w stron� okna i spojrza�em na drewniany kibel. Stoi jak zawsze. Wszystkie te czynno�ci kosztowa�y mnie niema�o wysi�ku i musia�em odpocz��. My�li powoli kr��y�y po g�owie jak odurzone pszczo�y. Odurzone oparami alkoholu pr�bowa�y wpa�� na w�a�ciwe tory i dotrze� do sedna niepokoju. Nie udawa�o si�. �eby poprawi� kr��enie w okolicach m�zgu, zacz��em si� drapa� po g�owie. I nagle ol�nienie. Nie mog�em znale�� �r�d�a niepokoju w otoczeniu, bo tkwi�o ono we mnie. Nie jestem tak bystry, �eby sam na to wpa��, pomog�o mi to drapanie. Dotykaj�c r�kami g�owy nie poczu�em po prostu nowych �lad�w po mordobiciu, jakie co wiecz�r urz�dza�a mi s�siadka, gdy wraca�em do domu pijany. A r�k� mia�a ci�k� i zabawia�a si� w Pana Boga karz�c mnie w ten spos�b za jeden z grzech�w g��wnych, jaki na�ogowo pope�nia�em. Gorsze by�y poranki, gdy odkrywa�em nowe siniaki ni� wieczory, z kt�rych ma�o co pami�ta�em. A dzisiaj nic. �adnych nowo�ci, same stare obt�uczenia, kt�re zaczyna�y sw�dzie�. Jak przez mg�� przypomnia�em sobie powr�t do domu i ostatni� my�l przed snem: nie dosta�em dzi� od pani Heleny po mordzie. Nie my�la�em o tym d�ugo, bo zacz��em czu� ssanie w �o��dku. Kaca nie by�o. Jeszcze. Musia�em go wyprzedzi�, ale wcze�niej trzeba by�o co� zje��. Potykaj�c si� o w�asne nogi dobrn��em do kuchni, spojrza�em do gara, z kt�rego zupa, stoj�ca tam od d�u�szego czasu, chcia�a sama wy�azi�. Zniech�cony tym widokiem do jedzenia, wyszed�em z mieszkania i wst�puj�c po drodze do kibla uda�em si� w stron� miasta. Um�wi�em si� z W�adkiem na rogu. Powiedzia� mi wczoraj, �e obili mu pysk w parku par� dni temu. Kiedy powiedzia�em mu, �e mam to codziennie, nie chcia� uwierzy�. W�adek ju� czeka�. Przyszed� z jakim� go�ciem, kt�rego nie zna�em, ale powiedzia�, �e ma kas� i kupi par� win. Przed takim argumentem musia�em pochyli� czo�a i zgodzi�em si� na jego towarzystwo. - To jest Henryk - przedstawi� mi W�adek nowego. - Kazek - powiedzia�em podaj�c r�k� naszemu dzisiejszemu sponsorowi. Henryk wygl�da� na jeszcze starszego ni� ja. M�g� mie� gdzie� pod pi��dziesi�tk�, ale na oko da�bym mu z siedemdziesi�t. Postury raczej drobnej, niewiele wy�szy ode mnie, mia� na g�owie beznadziejny beret z antenk�. Pomi�ta szara marynarka nie by�a dla mnie niczym szokuj�cym, bo sam chodzi�em i spa�em na przemian w jednym garniturze, natomiast zdziwi� mnie ko�nierzyk koszuli, kt�ry wystawa� spod swetra. Koszula wygl�da�a na wyprasowan�. - Du�o rzeczy mnie dzi� zaskoczy�o - zacz��em rozmow� w drodze do sklepu. Wzrok W�adka nie wyra�a� niczego, a Henryk spojrza� na mnie z ciekawo�ci�. - Na przyk�ad to, �e obudzi�em si� rano i nie czu�em, �ebym by� pokancerowany. Po prostu s�siadka nie sprawi�a mi lania, jak co wiecz�r - wiem, �e czasem musz� sobie pogada�. - Co pan powiedzia�? - oczy Henryka wyra�a�y wielkie zaciekawienie. - �e s�siadka mnie nie spra�a - jego pytanie nie wygl�da�o na zadane przez kogo� przyg�uchego, wi�c zdziwi�o mnie troch� jego zainteresowanie. - Ale nie, chodzi mi o to s�owo, kt�rego pan u�y�. - Da�a mi lanie? - nie wiedzia�em, o co go�ciowi chodzi. - Nie, jeszcze inaczej - czepia si�, ewidentnie si� czepia stary cap. - Pokancerowa�a mnie? - przestawa�o mi si� chcie� z nim rozmawia�. - Tak, tak, tak, w�a�nie to, sk�d pan wymy�li� to s�owo - patrzy� na mnie, jakbym by� co najmniej w�a�cicielem sklepu. Mia�em wra�enie, �e sta�em si� dla niego wielki, cho� nie wiedzia�em dlaczego. - O czym gadacie - W�adek wyczu� nastr�j rozmowy i zaciekawi� si�. - Pan Kazimierz u�y� w�a�nie niesamowitego s�owa. S�owa, kt�re zrobi karier� w naszym j�zyku i b�dzie u�ywane przez masy - widzia�em, �e jest mocno poruszony. - Co �e� ty mu powiedzia�, �e on si� tak podnieca - W�adek zawsze wali� prosto z mostu. - Tylko to, �e mnie ta stara baba nie spra�a. - Ja jestem j�zykoznawc� - zacz�� Henryk - i w�druj� po �wiecie w poszukiwaniu nowych s��w lub takich, kt�re ju� wysz�y z u�ycia... - Co pan jest? - W�adek nie zrozumia�, ja zreszt� te�. - Zajmuj� si� mow�, jestem profesorem na uniwersytecie, ale zamiast �l�cze� nad s�ownikami, jak inni, postanowi�em zaj�� si� osobi�cie ca�� spraw� i w miar� mo�liwo�ci sprawdzi� to empirycznie. Zobaczy�em, jak W�adek r�wnocze�nie ze mn� unosi ramiona i wykrzywia usta w ge�cie zdziwienia. Nasz wzrok spotka� si� nad jego g�ow�. - Zabieram pana, panie Kazimierzu na nasz� uczelni� i zwo�amy zjazd. W�adkowi nie w smak to wszystko by�o, nie mia� kompanii do picia, ale jego troski os�odzi�y pieni�dze, kt�re dosta� od Henryka na wino. Ja poszed�em z nim. Gdy szli�my w stron�, jak on to m�wi�, uczelni, wyci�gn�� telefon i zacz�� gdzie� dzwoni�. Co� tam m�wi�, �mia� si� do s�uchawki a potem poklepa� mnie po ramieniu. W pewnym momencie poczu�em, �e robi mi si� s�abo i mi�kn� w nogach. - Musz� si� czego� napi� - odezwa�em si� w ko�cu, bo jak do tej pory szli�my nie rozmawiaj�c. To znaczy on gada� przez telefon, a ja szed�em za nim. - Chwileczk� - powiedzia� do telefonu - m�wi� pan co�? - zwr�ci� si� do mnie. - M�wi�em, �e musz� si� czego� napi�, bo mam strasznego kaca - powt�rzy�em. - Dobra, to ko�cz� - rzuci� w s�uchawk� - p�jdziemy sobie, prosz� pana do sklepu i kupimy co� - powiedzia� mi chowaj�c telefon do kieszeni. Wst�pili�my do spo�ywczego i kupi�... wod� mineraln�. - Ale ja my�la�em o czym� mocniejszym - stara�em si� oponowa� - woda ma dla mnie dzia�anie zab�jcze. Na pewno mi nie pomo�e. - Musi pan �wie�o wygl�da�, zwo�ali�my konferencj� j�zykoznawc�w na jutro, a pan b�dzie g��wnym punktem programu. B�dzie ona po�wi�cona mi�dzy innymi temu s�owu, kt�rego pan u�y� w rozmowie wcze�niej. S�owo to - znowu zaczyna� si� podnieca� - b�dzie kamieniem w�gielnym po�o�onym pod now� nauk� o j�zyku. W czasach, gdy zaskorupia�a i nie rozwijaj�ca si� mowa jest �r�d�em �miechu dla lingwist�w innych narod�w, pan, panie Kazimierzu, zapali� �wiate�ko w tunelu i to �wiate�ko jest teraz naszym wsp�lnym celem, wsp�lnym d��eniem. Zaczynaj�ca si� w ten spos�b pr�nie rozwija� nowa mowa... Nie mog�em go ju� s�ucha�, wi�kszo�ci z tego, o czym on m�wi� nie rozumia�em. Spr�bowa�em napi� si� wody, ale jako� nie mog�em jej prze�kn��. Czu�em, jak w jednej chwili po moim ciele zaczynaj� przebiega� zimne dreszcze na przemian z falami gor�ca. Zaczyna� si� kac. Szed�em coraz wolniej i on w ko�cu musia� to zauwa�y�. - A mo�e jest pan g�odny. Przepraszam, �e nie zapyta�em wcze�niej - w jego g�osie by�a prawdziwa troska - zaraz zawo�am taks�wk� i pojedziemy do restauracji. Wsiedli�my do taks�wki, nie musia�em przynajmniej przebiera� nogami, i dotarli�my do jakiego� lokalu. W taks�wce dzwoni� jeszcze do kogo� i na miejscu czeka�o na nas dw�ch jego koleg�w. Gdy zobaczy�em Henryka po raz pierwszy nie wygl�da� mi na takiego m�drka, cho� wyprasowana koszula mog�a mi da� do my�lenia. Ale jego kumple, te� chyba jacy� profesorowie, oni dopiero wygl�dali na powa�nych ludzi. Byli jakby �ywcem wyj�ci z telewizji, oboje w garniturach i to ca�kiem porz�dnych. Czekali przed wej�ciem i na nasz widok przerwali o�ywion� dyskusj�. - Pan Kazimierz - zacz�� nas sobie przedstawia� m�j nowy kolega - jak nazwisko? - Co? - wyrwa�em si� z chwilowego odr�twienia, w kt�re wpad�em przed sekund�. - Jak si� pan nazywa? - Marski. - Pan Kazimierz Marski - doka�cza� formalno�ci Henryk - pan Andrzej Niebu�a i pan Wojciech Kalidzki. Wejd�my, porozmawiamy w �rodku. Podali�my sobie d�onie, ale wiedzia�em, �e i tak nie zapami�tam, kt�ry z nich jest kt�ry, je�li w og�le zapami�tam ich imiona. Za du�o nowo�ci jak na jeden dzie�. - No to prosz�, panowie... - s�ysz�c to, wierzy�em w duchu, �e wchodz�c do tam b�d� m�g� jednak spr�bowa� jakiego� alkoholu. Wiedzia�em, �e nie uda mi si� wytrzyma� bez tego i nied�ugo mog� zacz�� si� drgawki, a bardzo tego nie lubi�em. Zdarza�o mi si� ju� to kilka razy i nie jest to wcale mi�e uczucie, a zaczyna�o si� ze mn� dzia� niedobrze. Widzia�em, jak zaczynaj� mi si� trz��� r�ce i czu�em niemal fizycznie swoj� blado��. - Co pan taki blady - us�ysza�em w odpowiedzi na swoje my�li z ust Andrzeja czy Wojciecha. Pana Andrzeja lub Wojciecha. - Pewnie pan g�odny? - ta sama nuta troski w g�osie. - Zaraz co� zam�wimy - czuwa� nad wszystkim Henryk. W�a�nie siadali�my przy stoliku. - Co panowie sobie �ycz� - s�owa te skierowa� g��wnie do mnie wskazuj�c g�ow� na spis posi�k�w le��cy obok. Wzi��em go do r�ki, otworzy�em i trafi�em akurat na stron� z winami. Nie by�o w�r�d nich �adnego, kt�re zna�em, ale postanowi�em zda� si� na przypadek. Gdy ju� mia�em si� odezwa� PAN Henryk niedyskretnie spogl�daj�c mi przez rami� r�wnie niedyskretnie przewr�ci� mi stron� i ujrza�em przed sob� zupy. - Najpierw mo�e zjemy, a dopiero potem skosztujemy jakiego� trunku. - No to ja chc� grzybow� - pomy�la�em sobie, �e b�d� mia� przynajmniej �wi�ty spok�j, a nikt mi nie ka�e je�� tej zupy od razu - a potem to wino - wskaza�em palcem na jak�� zagraniczn� nazw�. Przywo�a� gestem d�oni kelnera, kt�rego nie zdziwi� zupe�nie widok dw�ch obszarpa�c�w w towarzystwie dw�ch kulturalnie ubranych jegomo�ci i z�o�y� zam�wienie na moj� zup� i wino, a opr�cz tego trzy kawy, nast�pnie zag��bi� si� w dyskusj� z kolegami pozostawiaj�c mi swobod� dzia�ania. Z pocz�tku nie mog�em zbytnio z niej skorzysta�, ale jak kelner przyni�s� nasze zam�wienie i zobaczy�em, �e panowie s� tak pogr��eni w rozmowie, �e nawet nie zwr�cili na to uwagi postanowi�em dzia�a�. Wychyli�em duszkiem wino, kt�re nie by�o zbyt dobre, jakie� takie kwa�ne, a potem zauwa�onym wcze�nie...
pokuj106