europejska karta społeczna.pdf

Europejska Karta Społeczna

Sporządzona w Turynie dnia 18 października 1961 r.

Dz. U. z dnia 29 stycznia 1999 r., nr 8, poz. 67

Preambuła

Rządy sygnatariusze, członkowie Rady Europy,

zważywszy, że celem Rady Europy jest osiągnięcie większej jedności jej członków dla zagwarantowania i

urzeczywistnienia ideałów i zasad, które są ich wspólnym dziedzictwem oraz dla ułatwienia postępu

gospodarczego i społecznego, w szczególności poprzez obronę i rozwijanie praw człowieka i

podstawowych wolności;

zważywszy, że w Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności,

sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. i w Protokole do niej, podpisanym w Paryżu dnia 20 marca

1952 r., Państwa członkowskie Rady Europy zgodziły się zapewnić swej ludności prawa obywatelskie i

polityczne oraz wolności w nich określone;

zważywszy, że korzystanie z praw społecznych powinno być zapewnione bez dyskryminacji ze względu na

rasę, kolor, płeć, religię, poglądy polityczne, pochodzenie narodowe lub społeczne;

zdecydowane podjąć wspólnie wszelkie wysiłki dla podnoszenia poziomu życia i popierania dobrobytu

społecznego, zarówno ludności miejskiej, jak i wiejskiej, za pomocą odpowiednich instytucji i działań,

uzgodniły co następuje:

Część I

Umawiające się Strony przyjmują za cel swej polityki, która będzie realizowana za pomocą wszelkich

odpowiednich środków, zarówno o charakterze krajowym, jak i międzynarodowym, stworzenie warunków, w

których następujące prawa i zasady będą mogły być skutecznie realizowane:

1 Każdy będzie miał możliwość zarabiania na życie poprzez pracę swobodnie wybraną.

2 Wszyscy pracownicy mają prawo do odpowiednich warunków pracy.

3 Wszyscy pracownicy mają prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

4 Wszyscy pracownicy mają prawo do sprawiedliwego wynagrodzenia, wystarczającego dla zapewnienia

im, jak i ich rodzinom, godziwego poziomu życia.

5 Wszyscy pracownicy i pracodawcy mają prawo do swobodnego zrzeszania się w organizacjach krajowych

lub międzynarodowych, w celu ochrony ich interesów gospodarczych i społecznych.

Viadrina International Law Project

http://www.vilp.de

Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.

Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002

http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

6 Wszyscy pracownicy i pracodawcy mają prawo do rokowań zbiorowych.

7 Dzieci i młodociani mają prawo do szczególnej ochrony przed zagrożeniami fizycznymi i moralnymi, na

które są narażeni.

8 Pracownice, w razie macierzyństwa, oraz inne pracownice, w uzasadnionych przypadkach, mają prawo

do szczególnej ochrony w swej pracy.

9 Każdy ma prawo do odpowiednich ułatwień w zakresie poradnictwa zawodowego w celu uzyskania

pomocy w wyborze zawodu odpowiadającego jego osobistym uzdolnieniom i zainteresowaniom.

10 Każdy ma prawo do odpowiednich ułatwień w zakresie szkolenia zawodowego.

11 Każdy ma prawo do korzystania z wszelkich środków umożliwiających mu osiągnięcie możliwie

najlepszego stanu zdrowia.

12 Wszyscy pracownicy i osoby będące na ich utrzymaniu mają prawo do zabezpieczenia społecznego.

13 Każdy nie mający wystarczających zasobów ma prawo do pomocy społecznej i medycznej.

14 Każdy ma prawo do korzystania ze służb opieki społecznej.

15 Osoby niepełnosprawne mają prawo do szkolenia zawodowego, rehabilitacji oraz readaptacji zawodowej

i społecznej, bez względu na przyczynę i rodzaj ich inwalidztwa.

16 Rodzina, jako podstawowa komórka społeczeństwa, ma prawo do odpowiedniej ochrony społecznej,

prawnej i ekonomicznej dla zapewnienia jej pełnego rozwoju.

17 Matki i dzieci, niezależnie od stanu cywilnego i stosunków rodzinnych, mają prawo do odpowiedniej

ochrony socjalnej i ekonomicznej.

18 Obywatele każdej z Umawiających się Stron mają prawo do prowadzenia wszelkiej działalności

zarobkowej na terytorium innej Umawiającej się Strony, na zasadzie równości z obywatelami tej ostatniej, z

zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z ważnych powodów ekonomicznych lub społecznych.

19 Pracownicy migrujący, którzy są obywatelami Umawiającej się Strony, oraz ich rodziny mają prawo do

ochrony i pomocy na terytorium każdej innej Umawiającej się Strony.

Część II

Umawiające się Strony uznają się, jak przewidziano w części III, za związane zobowiązaniami określonymi

w następujących artykułach i ustępach.

Artykuł 1

Prawo do pracy

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do pracy, Umawiające się Strony zobowiązują się:

Viadrina International Law Project

http://www.vilp.de

Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.

Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002

http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

1 przyjąć, jako jeden z ich zasadniczych celów i obowiązków, osiągnięcie i utrzymanie możliwie

najwyższego i stabilnego poziomu zatrudnienia w celu osiągnięcia stanu pełnego zatrudnienia;

2 chronić skutecznie prawo pracownika do zarabiania na życie poprzez pracę swobodnie wybraną;

3 ustanowić lub utrzymywać bezpłatne służby zatrudnienia dla wszystkich pracowników;

4 zapewnić lub popierać odpowiednie poradnictwo zawodowe, szkolenie i readaptację zawodową.

Artykuł 2

Prawo do odpowiednich warunków pracy

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do odpowiednich warunków pracy, Umawiające się

Strony zobowiązują się:

1 określić rozsądny dzienny i tygodniowy czas pracy, stopniowo skracać tygodniowy czas pracy do takiego

wymiaru, na jaki pozwala wzrost wydajności oraz inne związane z tym czynniki;

2 zapewnić płatne dni świąteczne;

3 zapewnić coroczny, co najmniej dwutygodniowy płatny urlop;

4 zapewnić pracownikom zatrudnionym przy określonych pracach, niebezpiecznych lub szkodliwych dla

zdrowia, bądź skrócenie czasu pracy, bądź dodatkowe płatne urlopy;

5 zapewnić tygodniowy wypoczynek, który będzie, w miarę możliwości, zbiegał się z dniem uznanym za

dzień wolny od pracy zgodnie z tradycją lub zwyczajem danego kraju lub regionu.

Artykuł 3

Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,

Umawiające się Strony zobowiązują się:

1 wydać przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny;

2 zapewnić środki kontroli stosowania tych przepisów;

3 konsultować się, gdy zachodzi potrzeba, z organizacjami pracodawców i pracowników w sprawach

środków zmierzających do poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy.

Artykuł 4

Prawo do sprawiedliwego wynagrodzenia

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do sprawiedliwego wynagrodzenia, Umawiające się

Strony zobowiązują się:

Viadrina International Law Project

http://www.vilp.de

Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.

Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002

http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

1 uznać prawo pracowników do takiego wynagrodzenia, które zapewni im i ich rodzinom godziwy poziom

życia;

2 uznać prawo pracowników do zwiększonej stawki wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, z

zastrzeżeniem wyjątków w przypadkach szczególnych;

3 uznać prawo pracowników, mężczyzn i kobiet, do jednakowego wynagrodzenia za pracę jednakowej

wartości;

4 uznać prawo wszystkich pracowników do rozsądnego okresu wypowiedzenia w razie zwolnienia z pracy;

5 zezwolić na dokonywanie potrąceń z wynagrodzeń tylko na warunkach i w zakresie przewidzianym w

ustawodawstwie krajowym lub ustalonym w układach zbiorowych pracy lub w orzeczeniach arbitrażowych.

Wykonywanie tych praw powinno być zapewnione w drodze bądź swobodnie zawartych układów

zbiorowych pracy, bądź w drodze prawnie określonych mechanizmów ustalania wynagrodzeń, bądź za

pomocą innych środków, odpowiednich do warunków krajowych.

Artykuł 5

Prawo do organizowania się

W celu zapewnienia lub popierania swobody pracowników i pracodawców tworzenia lokalnych, krajowych

lub międzynarodowych organizacji w celu ochrony ich interesów ekonomicznych i społecznych oraz

wstępowania do tych organizacji, Umawiające się Strony zobowiązują się, że ustawodawstwo krajowe nie

będzie naruszać ani też nie będzie stosowane w sposób, który naruszałby tę swobodę. Zakres, w jakim

gwarancje przewidziane w niniejszym artykule będą miały zastosowanie do policji, zostanie określony przez

ustawodawstwo krajowe. Zasada dotycząca stosowania tych gwarancji do członków sił zbrojnych i zakres,

w jakim będą one miały zastosowanie do tej grupy osób, zostaną również określone przez ustawodawstwo

krajowe.

Artykuł 6

Prawo do rokowań zbiorowych

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa do rokowań zbiorowych, Umawiające się Strony

zobowiązują się:

1 popierać wspólne konsultacje pomiędzy pracownikami a pracodawcami;

2 popierać, kiedykolwiek będzie to konieczne i właściwe, mechanizm dobrowolnych negocjacji między

pracodawcami lub organizacjami pracodawców z jednej strony a organizacjami pracowników z drugiej

strony, dla uregulowania, w drodze układów zbiorowych pracy, warunków zatrudnienia;

3 popierać ustanowienie i wykorzystywanie właściwych mechanizmów pojednawczych oraz dobrowolnego

arbitrażu dla rozstrzygania sporów zbiorowych; oraz uznają:

Viadrina International Law Project

http://www.vilp.de

Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.

Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002

http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

4 prawo pracowników i pracodawców do zbiorowego działania w przypadku konfliktu interesów, włączając

w to prawo do strajku, z zastrzeżeniem zobowiązań, jakie mogłyby wyniknąć z wcześniej zawartych

układów zbiorowych pracy.

Artykuł 7

Prawo dzieci i młodocianych do ochrony

W celu zapewnienia skutecznego wykonywania prawa dzieci i młodocianych do ochrony, Umawiające się

Strony zobowiązują się:

1 ustalić, że wiek piętnastu lat będzie minimalnym wiekiem dopuszczenia do zatrudnienia, z zastrzeżeniem

wyjątków wobec dzieci zatrudnionych przy określonych, lekkich pracach, nieszkodliwych dla ich zdrowia,

moralności lub kształcenia;

2 ustalić wyższy minimalny wiek dopuszczenia do zatrudnienia w niektórych, określonych zawodach,

uznanych za niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia;

3 zabronić, by dzieci, które podlegają jeszcze obowiązkowemu nauczaniu, były zatrudniane przy pracach,

które uniemożliwiałyby im pełne korzystanie z tego nauczania;

4 ograniczyć czas pracy pracowników mających mniej niż szesnaście lat tak, by odpowiadał potrzebom ich

rozwoju, a szczególnie potrzebie ich szkolenia zawodowego;

5 uznać prawo pracowników młodocianych i praktykantów do sprawiedliwego wynagrodzenia lub do innych

odpowiednich zasiłków;

6 przewidzieć, że czas poświęcany przez młodocianych na szkolenie zawodowe podczas zwykłego czasu

pracy będzie, za zgodą pracodawcy, traktowany jako stanowiący część dnia pracy;

7 ustalić, że osoby zatrudnione, mające mniej niż osiemnaście lat, uprawnione będą do corocznego

płatnego urlopu, nie krótszego niż trzy tygodnie;

8 zabronić zatrudniania osób mających mniej niż osiemnaście lat przy pracy nocnej, z wyjątkiem pewnych

zawodów, określonych przez ustawodawstwo krajowe;

9 ustalić, że osoby mające mniej niż osiemnaście lat, wykonujące niektóre, określone przez ustawodawstwo

krajowe zawody, będą podlegały regularnej kontroli lekarskiej;

10 zapewnić szczególną ochronę przed fizycznymi i moralnymi zagrożeniami, na które narażone są dzieci i

młodociani, a szczególnie przed tymi, które bezpośrednio lub pośrednio wynikają z ich pracy.

Viadrina International Law Project

http://www.vilp.de

Ein Projekt des Lehrstuhls für Öffentliches Recht insb. Völkerrecht, Europarecht sowie ausländisches Verfassungsrecht.

Europa-Universität Viadrina, Frankfurt (Oder), 2002

http://voelkerrecht.euv-frankfurt-o.de

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: