Prawo rzymskie – paremie prawnicze, reguły, maksymy
ACCESSIO CEDIT PRINCIPALI - rzecz przyłączona przypada głównej
ACTOR SEQUITUR FORUM REI – dla powoda właściwy jest sąd pozwanego
ALTERI STIPULARI NEMO POTEST – nikt nie może przyrzec spełnienia świadczenia dla kogoś innego niż wierzyciel
AUDIATUR ET ALTERA PARS – należy wysłuchać także strony przeciwnej
BIS DE EADEM RE AGERE NON LICET – nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
CONFESSUS PRO IUDICATO EST – ten, kto się przyznał, uważany jest za zasądzonego
DURA LEX, SED LEX – surowa ustawa, lecz ustawa
ET INCUMBIT PROBATIO QUI DICIT, NON QUI NEGAT – ciężar przeprowadzenia dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto przeczy
ET NON FACERE FACERE EST – i powstrzymanie się od działania jest działaniem
IGNORANTIA IURIS NOCET, FACTI NON NOCET – nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość zaś faktu nie szkodzi
IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST – zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
IN DUBIO PRO REO – w razie wątpliwości należy orzec na korzyść oskarżonego
IS FECIT, CUI PRODEST – ten uczynił, komu przyniosło to korzyść
IURIS PRAECEPTA SUNT HAEC: HONESTE VIVERE, ALTERUM NON LAEDERE, SUUM CUIQUE TRIBUERE – nakazy prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiego nie krzywdzić, oddać każdemu to, co mu się należy
IURIS PRUDENTIA EST DIVINARUM ATQUE HUMANARUM RERUM NOTITIA, IUSTI ATQUE INIUSTI SCIENTIA – jurysprudencja jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym, co zgodne i niezgodne z prawem
IUS CIVILE VIGILANTIBUS SCRIPTUM EST – prawo cywilne pisane jest dla starannych
IUS EST ARS BONI ET AEQUI – prawo jest sztuką tego, co dobre i sprawiedliwe
LEX POSTERIOR DEROGAT PRIORI – ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
LEX RETRO NON AGIT – ustawa nie działa wstecz
LEX SPECIALIS DEROGAT LEGI GENERALI – ustawa szczegółowa uchyla ogólną
MATER SEMPER CERTA EST: PATER EST, QUEM NUPTIAE DEMONSTRANT – matka zawsze jest pewna; ojcem jest zaś ten, na kogo wskazuje małżeństwo
NEMO IUDEX IDONEUS IN PROPRIA CAUSA – nikt nie jest odpowiednim sędzią we własnej sprawie
NULLA POENA SINE LEGE – nie ma kary bez ustawy
NULLUM CRIMEN SINE LEGE – nie ma przestępstwa bez ustawy
NUPTIAS NON CONCUBITUS, SED CONSENSUS FACIT – małżeństwo tworzy nie współżycie fizyczne, lecz zgodne porozumienie
OMNIS DEFINITIO IN IURE CIVILI PERICULOSA EST: PARUM EST ENIM, UT NON SUBVERTI POTEST – wszelka definicja w prawie cywilnym jest ryzykowna, rzadko bowiem zdarza się, by nie można było jej wywrócić
PACTA SUNT SERVANDA – umów należy dotrzymywać
QUOT GENERATIONES, TOT GRADUS – ile urodzeń, tyle stopni
RES IUDICATA PRO VERITAE ACCIPITUR – rzecz osądzoną przyjmuje się za prawdę
RES IN EXCEPTIONE ACTOR EST – w przypadku podniesienia zarzutu procesowego pozwany staje się powodem
SEMEL HERES SEMPER HERES – kto raz zostanie dziedzicem, pozostaje nim na zawsze
SI IN IUS VOCAT, ITO – jeśli ktoś pozywa [ciebie] do sądu, idź
SUPERFICIES SOLO CEDIT – to co znajduje się na powierzchni, przypada gruntowi
VIM VI REPELLERE LICET – siłę wolno odpierać siłą
VOLENTI NON FIT INIURIA – chcącemu nie dzieje się krzywda
przemekn5