TM_OOS_311504_program_P_2012-05-24_JK.pdf

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

TECHNIK MECHANIK, 311504

na podbudowie kwalifikacji M.19. w zawodzie operator obrabiarek skrawających

O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

wersja przed recenzją (wersja robocza) z 24.05.2012

Warszawa 2012

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

SPIS TREŚCI

1 TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY ..............................................................................................................................................................2

2 RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY ....................................................................................................................................................................2

3 AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA:................................................................................................................2

4 PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO.....................................................................................................................................2

5 CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ................................................................................................................................................2

6 PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM.................................................................................................................................................3

7 KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO ..............3

8 INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK...........................................................................................................................................4

9 UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK .................................................................................................4

10 POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK MECHANIK Z INNYMI ZAWODAMI .............................................................................................................4

11 CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK ..........................................................................................................5

12 PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK (NA PODBUDOWIE M.19.)..........................................................................................6

13 PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW ...............................................................................................................10

1. Podstawy konstrukcji maszyn ............................................................................................................................................................................................. 11

2. Podstawy sterowania i regulacji maszyn............................................................................................................................................................................. 17

3. Technologia obróbki skrawaniem ....................................................................................................................................................................................... 25

4. Podstawy technik wytwarzania........................................................................................................................................................................................... 31

5. Organizacja procesów produkcji ......................................................................................................................................................................................... 36

6. Działalność gospodarcza w branży mechanicznej ............................................................................................................................................................... 40

7. Język obcy w branży mechanicznej ..................................................................................................................................................................................... 44

8. Konstrukcje maszyn............................................................................................................................................................................................................. 53

9. Programowanie i obsługa obrabiarek sterowanych numerycznie ...................................................................................................................................... 57

10. Procesy produkcji ................................................................................................................................................................................................................ 64

11. Techniki wytwarzania .......................................................................................................................................................................................................... 69

12. Praktyki zawodowe ............................................................................................................................................................................................................. 80

ZAŁĄCZNIKI .......................................................................................................................................................................................................87

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

TYP SZKOŁY: Technikum

TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY

RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3 AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA:

Autorzy: mgr inż. Grażyna Dobrowolska-Zabłocka, mgr inż. Marek Olsza, dr inż. Janusz Figurski, mgr inż. Jerzy Zagańczyk

Recenzenci: …

Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic

4 PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Program nauczania dla zawodu technik mechanik opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi:

− Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

− Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r.

− Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r.

− Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r.

− Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do

użytku szkolnego podręczników (projekt)

− Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i

egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami.

− Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z

dnia 17 listopada 2010 r.

− Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami.

5 CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego

funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy.

Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu

gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu

wiedzy i umiejętności pracowników.

W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych

nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową

przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania

wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.

W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze

szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz

zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.

Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej

i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6 PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM

W programie nauczania dla zawodu technik mechanik uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: fizyka i matematyka, których nauka odbywać się będzie na

poziomie rozszerzonym oraz uwzględniono przedmiot historia i społeczeństwo, jako przedmiot uzupełniający.

7 KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK MECHANIK Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

Program nauczania dla zawodu technik mechanik uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze

koncepcje nauczania.

Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w

podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym:

1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz

aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa

2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym

3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na

obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa

4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych

5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi

6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji

7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się

8) umiejętność pracy zespołowej.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego

W programie nauczania dla zawodu technik mechanik uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów

kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów

jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa.

8 INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK

Technik mechanik jest zawodem kształconym od wielu lat. Zakresem swym obejmuje takie zagadnienia jak: budowa, eksploatacja i naprawa maszyn i urządzeń.

Technicy mechanicy mogą znaleźć zatrudnienie zarówno na stanowiskach produkcyjnych, jak i stanowiskach nadzoru technicznego procesów wytwarzania maszyn

i urządzeń. Technicy mechanicy pracują przeważnie w przemyśle, lecz także w budownictwie, górnictwie, komunikacji i transporcie, rolnictwie, usługach i w różnych

innych dziedzinach gospodarki.

9 UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK MECHANIK

Przemysł maszynowy należy do rozwijającej się gałęzi gospodarki w naszym kraju. Technicy mechanicy należą do grupy poszukiwanych pracowników. Ze względu na

spełniane funkcje produkcyjne i usługowe, absolwenci tego zawodu znajdują zatrudnienie przede wszystkim w przedsiębiorstwach przemysłu metalowego

i maszynowego, przedsiębiorstwach obsługowo-naprawczych, a także w innych działach gospodarki, zajmujących się wytwarzaniem i eksploatacją urządzeń

technicznych. Szybkie przeobrażenia w technice, technologii, organizacji produkcji i usługach stwarzają potrzebę rozwijania kształcenia w zawodzie. Osoby

przedsiębiorcze mogą tworzyć własne firmy.

Technicy mechanicy znajdują zatrudnienie praktycznie we wszystkich zakładach projektowych, produkcyjnych i usługowych branż, w których są projektowane,

produkowane i użytkowane i naprawiane maszyny i urządzenia mechaniczne oraz narzędzia pomiarowe, skrawające i inne. Ze względu na wszechstronne

przygotowanie w dziedzinie technologii mechanicznej jest zawodem uniwersalnym umożliwiającym łatwe przekwalifikowanie, co stwarza dodatkowe możliwości

zatrudnienia.

10 POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK MECHANIK Z INNYMI ZAWODAMI

Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy,

własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. Dla technika mechanika

wyodrębniono trzy kwalifikacje, które stanowią podbudowę kształcenia w zawodzie: M.17. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń lub M.19. Użytkowanie obrabiarek

skrawających lub M.20. Wykonywanie i naprawa elementów maszyn, urządzeń i narzędzi. Mechanik-monter maszyn i urządzeń, operator obrabiarek skrawających

i ślusarz mają kwalifikacje właściwe dla zawodu, które są podbudową do kwalifikacji bazowej M.44. Organizacja i nadzorowanie procesów produkcji maszyn

i urządzeń. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodami

PKZ(M.a), PKZ(M.b)i PKZ(M.h).

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.