0121_Tlenek_azotu.pdf

$ K

ul. Czerniakowska 16

00-701 Warszawa

tel. (022) 623 36 98

fax (022) 623 36 93

TLENEK AZOTU NO 0121

04.04.1995 r. / 31.05.2007 r.

.....................................................................................................................................................................................

Data sporządzenia/data aktualizacji

1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI. IDENTYFIKACJA PRODUCENTA,

IMPORTERA LUB DYSTRYBUTORA

1.1. Identyfikacja substancji

Nazwa i synonimy

polskie:

nitric oxide, nitrogen monoxide

niemieckie:

Stickstoffmonoxyd, Stickstoffoxyd, Stickoxyd

francuskie:

oxyde nitrique, monoxyd d'azote

rosyjskie:

окись азота

Nazwa wg IUPAC:

nitrogen monoxide

1.2. Zastosowanie substancji

.....................................................................................................................................................................................

wpisuje użytkownik

1.3. Identyfikacja producenta, importera lub dystrybutora

.....................................................................................................................................................................................

wpisuje użytkownik

1.4. Telefon alarmowy

.....................................................................................................................................................................................

wpisuje użytkownik

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Tlenek azotu – substancja podstawowa

# IDH_0121

$ tlenek azotu

K tlenek azotu;nitric oxide;nitrogen monoxide;Stickstoffmonoxyd;Stickstoffoxyd;Stickoxyd;oxyde

nitrique;monoxyd d'azote;karta;karta,0121;CAS;CAS,10102-43-9;Numer ONZ (UN);Numer ONZ

(UN),1660;Numer RTECS;Numer RTECS,QX0525000;Numer WE (EINECS);Numer WE (EINECS),233-271-0

angielskie:

tlenek azotu

Wzór chemiczny:

Klasyfikacja substancji: T; R23

Numer CAS: 10102-43-9

Numer UN (ONZ): 1660

Numer RTECS: QX0525000

Numer indeksowy: –

Numer WE (EINECS):

233-271-0

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Substancja toksyczna. Działa toksycznie przez drogi oddechowe.

4. PIERWSZA POMOC

Niezbędne leki: tlen, prep. Atrovent i deksametazon do podawania inhalacyjnego,

hydrokortyzon do podawania dożylnego.

Odtrutki: nie są znane.

Leczenie: tlenoterapia, postępowanie objawowe.

Uwaga: objawy podrażnienia górnych dróg oddechowych uzasadniają w każdym

przypadku transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną w celu obserwacji

lekarskiej trwającej nie krócej niż 48 godzin!

ZATRUCIE INHALACYJNE

Pierwsza pomoc przedlekarska

Wyprowadzić poszkodowanego z miejsca narażenia, zapewnić spokój w dowolnej pozycji.

Podawać tlen, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza. Jeżeli poszkodowany ma duszność –

można podać do inhalacji Atrovent (1-2 rozpylenia).

Pomoc lekarska

Kontynuować podawanie tlenu. Jeżeli utrzymuje się duszność, pomimo podania Atroventu,

podać deksametazon do inhalacji lub hydrokortyzon dożylnie.

Można założyć stałą drogę dożylną. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR pod

nadzorem lekarza, z kontrolą ciśnienia tętniczego krwi i stanu układu oddechowego.

SKAŻENIE SKÓRY

Pierwsza pomoc przedlekarska

Zdjąć odzież, jeżeli jest wilgotna; skórę myć letnią wodą, najlepiej bieżącą, bez mydła. Na

oparzenia skóry założyć jałowe opatrunki. Wezwać lekarza.

Wystąpienie zmian skórnych (zaczerwienienie) wskazuje na narażenie inhalacyjne oraz

wymaga postępowania jak w zatruciu inhalacyjnym.

Pomoc lekarska

Wystąpienie zmian skórnych wskazuje na przebycie narażenia inhalacyjnego i wymaga

postępowania jak w zatruciu inhalacyjnym.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Kod HAZCHEM: 2RE

Szczególne zagrożenia

Drażniący, toksyczny, niepalny gaz o gęstości zbliżonej do gęstości powietrza, co ułatwia

jego rozprzestrzenianie się. Pod wpływem tlenu z powietrza powoli utlenia się do dwutlenku

azotu. Ma właściwości utleniające. Tworzy palne mieszaniny z gazami palnymi. Zbiorniki

narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować.

Zalecenia ogólne

Zawiadomić otoczenie o awarii.

Usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby niebiorące udziału w likwidowaniu awarii; w

razie potrzeby zarządzić ewakuację.

Wezwać Państwową Straż Pożarną i Policję Państwową.

Pożar

Niepalny gaz.

Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą z bezpiecznej

odległości; jeśli to możliwe, usunąć je z obszaru zagrożenia (groźba wybuchu).

Uwaga: woda nie może się dostać do wnętrza chłodzonych zbiorników.

Specjalne wyposażenie ochronne

Nałożyć odzież ochronną gazoszczelną z aparatem izolującym drogi oddechowe.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO

UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne

Jak podano w punkcie 5.

Uwaga: tlenek azotu ma właściwości utleniające. Tworzy palne mieszaniny z palnymi

gazami. Stwarza zagrożenie w kontakcie z materiałami palnymi.

Wyciek

Unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; usunąć wszystkie źródła

zapłonu; nie dopuścić do kontaktu uwalniającego się gazu z materiałami palnymi;

uwalniający się gaz rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; nie dopuścić do przedostania

się ścieków do kanalizacji i wód; zabezpieczyć kratki i studzienki ściekowe; jeśli to możliwe,

zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ gazu, uszczelnić, uszkodzony pojemnik umieścić w

hermetycznej komorze awaryjnej).

Uwaga: nie kierować wody bezpośrednio na miejsce wycieku.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Wymagania dotyczące wentylacji

Niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna, usuwająca gazy z miejsc ich emisji, oraz

wentylacja ogólna pomieszczenia.

Postępowanie z substancją: podczas stosowania nie jeść, nie pić, unikać wdychania gazu,

przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować środki ochrony indywidualnej (jak podano w

punkcie 8), pracować w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.

Magazynowanie: przechowywać w oryginalnych, właściwie oznakowanych, szczelnych

zbiornikach, w chłodnym, suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu magazynowym (w

ognioodpornym budynku).

Przechowywać z dala od źródeł ciepła i zapłonu oraz materiałów palnych.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Najwyższe dopuszczalne stężenia

NDS – 3,5 mg/m³

NDSCh – 7 mg/m³

NDSP – nieustalone

Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

PN-74/Z-04009/07 Ochrona czystości powietrza. Badania zawartości kwasu azotowego i

tlenków azotu. Oznaczanie kwasu azotowego oraz sumy kwasu azotowego i tlenków azotu

na stanowiskach pracy metodą kolorymetryczną z kwasem fenolodwusulfonowym.

Dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym

DSB – 2% (substancje methemoglobinotwórcze)

Substancja oznaczana – methemoglobina (MetHb)

Materiał biologiczny – krew

Wartość prawidłowa – średnio 0,8%

Uwagi: próbka pobierana jednorazowo pod koniec ekspozycji dziennej w dowolnym dniu.

Wymagania dotyczące środków ochrony indywidualnej

Gdy stężenie substancji jest ustalone i znane, doboru środków ochrony indywidualnej należy

dokonywać z uwzględnieniem stężenia substancji występującego na danym stanowisku

pracy, czasu narażenia, czynności wykonywanych przez pracownika oraz zaleceń podanych

przez producenta środka ochrony indywidualnej.

Stosować odzież ochronną wykonaną z materiałów powlekanych (np. vitonem); rękawice

ochronne powlekane (np. vitonem, nitrylem); obuwie ochronne całotworzywowe lub

całogumowe; gogle chroniące przed gazami (w przypadku skompletowania z półmaską);

sprzęt ochrony układu oddechowego w postaci półmaski lub maski skompletowanej z

filtropochłaniaczem NO-P3.

W razie niedoboru tlenu (stężenie poniżej 17% obj.) stosować autonomiczny lub stacjonarny

sprzęt izolujący.

W strefie zagrożonej wybuchem stosować odzież, rękawice i obuwie w wersji

antyelektrostatycznej.

W sytuacji awaryjnej lub gdy stężenie substancji na stanowisku pracy nie jest znane,

stosować środki ochrony indywidualnej izolujące organizm (kombinezon gazoszczelny

skompletowany z izolującym sprzętem ochrony układu oddechowego).

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

Właściwości podstawowe

Masa cząsteczkowa: 30,0

Stan skupienia w temp. 20 ° C: gaz

Barwa: bezbarwny

Zapach: ostry

Temperatura topnienia (1013 hPa): -163,6°C

Temperatura wrzenia (1013 hPa): -151,2°C

Gęstość gazu (0 ° C, 1013 hPa): 1,34 g/dm³

Gęstość gazu względem powietrza: 1,04

Gęstość cieczy w temp. wrzenia: 1,27 g/cm³

Prężność gazu: brak danych

Stężenie pary nasyconej: gaz

Rozpuszczalność w wodzie (0 ° C, 1013 hPa): 6,84% obj.

Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym,

dwusiarczku węgla, kwasie siarkowym.

Właściwości dodatkowe

Temperatura krytyczna:

-93°C

Ciśnienie krytyczne: 4,48 MPa

Współczynnik załamania światła (0 ° C, 1013 hPa): 1,000297

Lepkość (20 ° C, 1013 hPa):

0,0186 mPa·s

Ciepło parowania w temp. wrzenia:

C p = 0,98 J/(g·K), C v = 0,70 J/(g·K)

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Stabilność: w normalnych warunkach substancja stabilna.

Warunki, jakich należy unikać: wysoka temperatura.

Materiały, jakich należy unikać: pod wpływem silnych reduktorów ulega redukcji do

podtlenku azotu i azotu lub amoniaku. Pod wpływem kwasu chromowego, nadmanganianu

potasu lub nadtlenku wodoru utlenia się do kwasu azotowego. Niebezpiecznie reaguje z

glinem, borem, dwusiarczkiem węgla, tlenkiem chloru, chlorem, fluorem, trójchlorkiem azotu,

ozonem, fosfiną, fosforem, niesym. dwumetylohydrazyną, eterem winylometylowym,

butadienem, tlenkiem etylenu, węglowodorami, paliwami.

Niebezpieczne produkty spalania/rozkładu: brak.

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Klasa toksyczności

Substancja toksyczna zgodnie z kryteriami klasyfikacji substancji chemicznych.

Substancja nieumieszczona w wykazie substancji i preparatów o działaniu rakotwórczym lub

mutagennym.

Substancja nieoceniana pod względem działania rakotwórczego dla ludzi przez IARC.

Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne

Próg wyczuwalności zapachu – brak danych

LD 50 (szczur, doustnie) – brak danych

LC 50 (szczur, inhalacja) – 1068 mg/m³ (4 h)

LD 50 (królik, szczur, skóra) – brak danych

Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: gaz

toksyczny, drażniący. Może wywołać methemoglobinemię.

Drogi wchłaniania: drogi oddechowe.

Objawy zatrucia ostrego: w małych stężeniach, nieco przekraczających najwyższe

dopuszczalne chwilowe, może wywołać niewielkiego stopnia kaszel, podrażnienie błony

śluzowej nosa i nie stanowi ostrzeżenia przed zatruciem. W stężeniu przekraczającym 70

mg/m³ wywołuje kaszel, ból gardła, silne podrażnienie i ból błony śluzowej nosa i oczu.

Przerwanie narażenia powoduje ustąpienie tych objawów; po 6-24 godzinach bez

dolegliwości występuje ból ściskający w klatce piersiowej, duszność, ból i zawroty głowy,

niepokój, obrzęk płuc, sinica, utrata przytomności – śmierć. W stężeniach powyżej 120

mg/m³ tlenek azotu wywołuje podobne objawy po 30-60 minutach. W większych stężeniach –

ponad 200 mg/m³ – śmierć może nastąpić po krótkiej ekspozycji.

W przebiegu zatrucia może wystąpić spadek ciśnienia tętniczego krwi, zawroty głowy,

zwiększenie poziomu methemoglobiny we krwi. Kontakt gazu z wilgotną skórą może

wywołać miejscowe zaczerwienienie i ból.

Następstwem zatrucia ostrego może być zapalenie płuc oraz zwłókniające zapalenie

pęcherzyków płucnych z niewydolnością oddechową.

Objawy zatrucia przewlekłego: przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych z kaszlem;

uszkodzenie szkliwa zębów, bóle głowy, podatność na wtórne infekcje.

Ciepło właściwe (15 ° C, 1013 hPa):

461,4 J/g

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: