W_co_oni_graja_Manipulacje_w_codziennym_zyciu_kongie.pdf

(327 KB) Pobierz
W co oni grają. Manipulacje w codziennym życiu
W co oni grają.
Manipulacje
w codziennym życiu
Autor: Renate Dehner, Ulrich Dehner
T³umaczenie: Wies³awa Chy¿yñska
ISBN: 978-83-246-1715-9
Tytu³ orygina³u: Schluss mit diesen Spielchen!
dagegen vorgehen
Format: A5, stron: 232
Triki na planszy ¿ycia
Trójk¹t dramatu — rola ofiary, napastnika i wybawcy
Model transakcyjny i stany ego
Schematy komunikacji miêdzyludzkiej
Scenariusze gier — rodzinne, partnerskie i biurowe
Skuteczne strategie odrzucania manipulacji
Ka¿dy jest wiêŸniem w³asnej gry i wszyscy, póki ¿yjemy, jedynie podbijamy stawkê
Emil Cioran
Poznaj regu³y gry
Wiem dok³adnie, co teraz bêdzie, zawsze ta sama historia… — z pewnoœci¹
niejednokrotnie takie myœli przemyka³y Ci przez g³owê podczas rozmowy. Jak czêsto
czujesz siê wpl¹tany w gierki ¿ony, kolegi lub szefa? Czy przypominasz sobie dyskusje
z prze³o¿onym, które zawsze przebiegaj¹ wed³ug tego samego schematu? A mo¿e ktoœ
wci¹¿ patrzy na Ciebie z perspektywy krytycznego rodzica, mimo ¿e sam osi¹gn¹³eœ ju¿
dojrza³y wiek?
W co graj¹ ludzie? — to pytanie po raz pierwszy zada³ Eric Berne, twórca analizy
transakcyjnej. Nasze psychologiczne manewry przedstawi³ pierwotnie niemal w formie
instrukcji gry, aby podkreœliæ, ¿e komunikacja miêdzy ludŸmi przebiega zawsze wed³ug
tego samego wzoru. Jednak w przeciwieñstwie do gry planszowej czy zmagañ z pi³k¹ gry
psychologiczne nie sprawiaj¹ radoœci — przeciwnie, charakteryzuj¹ siê tym, ¿e uczestnicy,
a tak¿e bierni obserwatorzy, czuj¹ siê potem nieswojo.
Nasze codzienne gierki s¹ uci¹¿liwe i frustruj¹ce, a mimo to prowadzimy je wszyscy
— w pracy i domu, w zwi¹zku partnerskim, miêdzy przyjació³mi i s¹siadami. Ksi¹¿ka
W co oni graj¹. Manipulacje w codziennym ¿yciu w zrozumia³y i interesuj¹cy sposób
wyjaœni Ci rz¹dz¹ce nimi mechanizmy. Poznasz konkretne strategie rozwi¹zañ oraz liczne
taktyki, nastawione na skierowanie zewnêtrznych manipulacji w przeciwn¹ stronê
i wyst¹pienie z gry!
Zabawa, któr¹ nale¿y popsuæ
Uwzglêdniaj, dostrzegaj i przyjmuj do wiadomoœci fakt udzia³u w grze.
B¹dŸ wyczulony na manipulacje, fochy i inne formy nacisku.
ZnajdŸ sposoby na godne wycofanie siê z gry.
Nie pozwól wiêcej, by inni wik³ali Ciê w swoje gierki
430910997.021.png 430910997.022.png
Spis treści
1. Wstęp .......................................................................................... 7
2. Jakzaczynają się gry psychologiczne? ........................................ 11
Początek gry: nieuwzględnianie ............................................ 13
Zniekształcenia rzeczywistości .............................................. 16
Przynęta ................................................................................... 17
Punkt newralgiczny ................................................................ 19
3. Trójkąt dramatu ......................................................................... 23
Role w trójkącie dramatu ....................................................... 24
Analiza gry za pomocą trójkąta dramatu ............................... 28
Gra czy nie gra — oto jest pytanie ......................................... 29
Odrzucanie oferowanych ról służy każdemu! ...................... 33
4. Komunikacjaw grze ................................................................... 41
Płaszczyzna treści ................................................................... 42
Płaszczyzna relacji .................................................................. 43
Płaszczyzna kontekstu ............................................................ 45
Płaszczyzna ukryta .................................................................. 48
5. Formuła gry ............................................................................... 51
Zmiana ról w trójkącie dramatu ............................................ 54
Wygrana ................................................................................... 55
430910997.023.png 430910997.024.png 430910997.001.png 430910997.002.png 430910997.003.png 430910997.004.png
4
W co oni grają . Manipulacje w codziennym ż yciu
Konieczność unikania ............................................................ 56
Gorzki posmak: uczuciowe triki ............................................ 57
6. Gra psychologiczna jako program ostateczny ............................. 59
Cztery stanowiska podstawowe ............................................. 60
7. Scenariuszżyciowy .................................................................... 65
Dogmaty z dzieciństwa .......................................................... 66
Przykład scenariusza „Ja temu nie podołam” ....................... 67
Surowe nakazy i poganiacze ................................................... 68
8. Egogram .................................................................................... 71
Stany „ja” ................................................................................. 71
Sporządzanie egogramu ......................................................... 76
9. Poziomyeskalacji ....................................................................... 83
Wersja nieszkodliwa ............................................................... 83
Gry poruszające ...................................................................... 84
Ostrożnie — silnie wybuchowe! ........................................... 87
10. Typowegry rodzinne ................................................................. 89
Gra „Sala sądowa” — wersja rodzinna .................................. 90
Być obrażonym ....................................................................... 94
Gdyby nie ty — wersja rodzinna ........................................... 97
Najpierw dorośnij! ............................................................... 100
Musisz jeszcze odrobić lekcje! ............................................. 104
Pomiędzy frontami ............................................................... 106
Nigdy nie przychodzisz! ...................................................... 109
Och, niedobrze wyglądasz! .................................................. 111
Ja miałem przecież dobre zamiary/
Chciałem tylko twojego dobra ............................................. 115
430910997.005.png 430910997.006.png 430910997.007.png 430910997.008.png 430910997.009.png 430910997.010.png
Spis treś ci 5
11. Gry partnerskie ........................................................................ 117
Potrzeba równorzędności .................................................... 118
Potrzeba szacunku ................................................................ 122
Bliskość i dystans .................................................................. 123
Gry odbywają się w każdym związku partnerskim ............. 125
Urazy psychiczne w partnerstwie ........................................ 127
Zazdrość ................................................................................ 128
Kto ma rację? ........................................................................ 133
Żadnego seksu — chyba że… .............................................. 135
„Gdybyś mnie naprawdę kochał, to wiedziałbyś, że…” ....... 136
12. Gry w sąsiedztwie .................................................................... 141
Dostateczna ilość pól gry ...................................................... 143
Gra w salę sądową — wersja sąsiedzka ................................ 146
„Teraz cię mam, ty kanalio!” ................................................ 146
Płot jest świętą granicą ......................................................... 147
Przecież on to robi specjalnie! ............................................. 148
13. Typowe gry biurowe ................................................................ 149
Gra „Tak, ale…” ................................................................... 150
Niedorzeczne zagrywki podwładnych ................................ 155
Gra „Mam prawo” ................................................................ 161
Gra „Ach, jakie to straszne” ................................................. 166
Gra „Sala sądowa” — wersja biurowa ................................. 172
Gra „Połajanka” .................................................................... 175
Gra „Drewniana noga” ......................................................... 178
„Gdyby ciebie nie było” — wersja biurowa ........................ 184
14. Grysolowe .............................................................................. 187
Wewnętrzny napastnik, wewnętrzna ofiara,
wewnętrzny wybawca .......................................................... 188
Wewnętrzny krytyk .............................................................. 189
Wewnętrzne gry ofiary ......................................................... 191
430910997.011.png 430910997.012.png 430910997.013.png 430910997.014.png 430910997.015.png
6
W co oni grają . Manipulacje w codziennym ż yciu
15. Konstruktywnestrategie .......................................................... 195
Dokładnie określ kontekst ................................................... 196
Zapytaj rozmówcę o jego interesy ....................................... 196
Ignoruj docinki ..................................................................... 197
Skoncentruj się na procesie .................................................. 199
Wyjaśnij, czego naprawdę chce ten drugi ........................... 199
Ustal prawdziwy powód krytyki .......................................... 200
16. Jakmogę ukształtować swoje otoczenie
możliwie wolne od gier ............................................................ 203
Zawrzyj zrozumiałą umowę ................................................ 203
Zważaj na własne nastawienie psychiczne .......................... 205
Odpowiedzialność ................................................................ 206
Zignoruj albo zdekonspiruj płaszczyznę ukrytą ................. 208
Powołaj się na to, czego nie uwzględnia gracz ................... 210
Bierz udział w grze — ale na swoich warunkach ............... 211
Zminimalizuj gry „jednorękie” ............................................ 211
17. Plan gry — Twoje osobiste kroki w niej ..................................... 213
31 pytań dotyczących Twoich posunięć .............................. 214
Skorowidz ...................................................................................... 221
430910997.016.png 430910997.017.png 430910997.018.png 430910997.019.png 430910997.020.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin