nowoczesne usprawnianie chorych.pdf

Rehabilitacja psychospołeczna

Zdrowie Publiczne II rok II stopnia

2011/2012

semestr zimowy

Seminarium 21.10.2011

NOWOCZESNE METODY I TECHNIKI

USPRAWNIANIA CHORYCH

METODY TERAPEUTYCZNE STOSOWANE W USPRAWNIANIU CHORYCH

KINEZYTERAPIA

 FIZYKOTERAPIA

 MASAŻ LECZNICZY

 MEDYCYNA MANUALNA

 TERAPIA ZAJĘCIOWA

 BALNEOTERAPIA

 NEUROPSYCHOLOGICZNA TERAPIA ZABURZEŃ JĘZYKOWYCH O

ETIOLOGII ORGANICZNEJ

 ZAOPATRZENIE ORTOPEDYCZNE

 TERAPIA SZTUKĄ I PRZEZ SZTUKĘ

 INTEGRACJA I REINTEGRACJA OSÓB

NIEPEŁNOSPRAWNYCH

KINEZYTERAPIA

kinezis - ruch, therapeia - leczenie (starogrec)

• jest podstawą rehabilitacji medycznej i obejmuje całość zagadnień związanych z

leczeniem ruchem

• jako środek leczniczy ma zdolność oddziaływania na wszystkie narządy naszego

organizmu

ze względu na sposób wykonania ćwiczenia lecznicze dzielimy na:

1) ćwiczenia bierne – wykonywane przez terapeutę bez współudziału pacjenta

2) ćwiczenia czynne – wykonywane przez pacjenta pod kierunkiem lub przy pomocy

terapeuty

3) ćwiczenia specjalne – do nich zaliczamy ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia koordynacji

ruchów, ćwiczenia rozluźniające, ćwiczenia w wodzie itp. zawierają one komponentę

ćwiczeń zarówno biernych jak i czynnych oraz wymagają jeszcze specjalnego

prowadzenia

Rodzaje ćwiczeń

 ĆWICZNIA CZYNNE ZESPOŁOWE

 ĆWICZENIA CZYNNE WOLNE

 SAMOWSPOMAGANE

 W ODCIĄŻENIU

 ĆWICZENIA BIERNE REDRESYJNE

 ĆWICZENIA W WODZIE

PODZIAŁ WYBRANYCH METOD KINEZYTERAPEUTYCZNYCH wg A.ZEMBATY

Rehabilitacja psychospołeczna

Zdrowie Publiczne II rok II stopnia

2011/2012

MECHANICZNE

De Lorme’a

Mac Queena

Mc Kenzie

Klappa

Hettingera & Müller’a

Tradycyjne

NEUROFIZJOLOGICZNE

Bobath NDT

Kenny

PNF

EDUKACYJNE

Petö

Pilatesa

Sherborne

S - E - T

METODY MECHANICZNE

Zasadniczym celem wykorzystania czynnika ruchu w grupie metod mechanicznych jest

bezpośrednia, lokalna zmiana właściwości fizycznych tych tkanek narządu ruchu, które

przyczynowo lub objawowo związane są z zaburzeniem czynności organizmu

METODY NEUROFIZJOLOGICZNE

Do nauki nowych, potrzebnych wzorców ruchowych - kontrolowanych przez ośrodki korowe,

pola czuciowe, pola ruchowe oraz ośrodki scalania i integracyjne wykorzystano ( głównie)

odruchy warunkowe. W efekcie stymulacji dochodzi do hamowania odruchów patologicznych

oraz wyzwalania reakcji fizjologicznych

METODY EDUKACYJNE

Włączenie świadomości, woli i determinacji usprawnianego do mechanicznego i

neurofizjologicznego oddziaływania. Kształtowanie rozwoju intelektualnego i zachowań

społeczno - socjalnych

Metoda mechaniczna De Lorme’a

 Wysiłek dynamiczny wykonywany w trzech setach, po 10 powtórzeń w secie

Łącznie 30 powtórzeń

 set 1- 10 powtórzeń z obciążeniem 50% ciężaru max.

 set 2 -10 powtórzeń z obciążeniem 75% ciężaru max.

 set 3 -10 powtórzeń z obciążeniem 100% ciężaru max.

 przerwy wypoczynkowe po każdej serii-2 min

 trening jest wykonywany 4 razy w tygodniu

Metoda mechaniczna Mac Queena

Wysiłek dynamiczny wykonywany w 4 setach po 10 powtórzeń w secie z obciążeniem

maksymalnym Przerwy wypoczynkowe po każdej serii- 2 min. Trening wykonywany 3 razy w

tygodniu pozwala na optymalny rozwój siły i masy mięśniowej

ćwiczenia czynne z oporem:

Rehabilitacja psychospołeczna

Zdrowie Publiczne II rok II stopnia

2011/2012

 techniki oparte na skurczu izotonicznym mięśni

Metoda mechaniczna Mc Kenzie

Efekt terapeutyczny zależy od dokładnej znajomości mechaniki krążka międzykręgowego

Ruch trwałego tyłoprzesunięcia jądra miażdżystego (poza fizjologiczny zakres) jest główną

przyczyną powstawania zespołów bólowych określanych jako: „bóle krzyża”, „lumbago” czy

„ischialgia” Częste zgięcia kręgosłupa, prawie zupełny brak ruchu przeprostu, siedzenie

ustawiające kręgosłup w zgięciu, powoduje dyslokację jądra w kierunku tylnym

Metoda mechaniczna Klappa

Klapp udowodnił, że przyczyną progresji bocznych

skrzywień kręgosłupa jest utrzymywanie stojącej

postawy ciała

Negatywnym następstwom pionizacji można

zapobiegać przez wykorzystanie w ćwiczeniach

pozycji klęku podpartego

Odciążenie kręgosłupa zwiększające zakres

ruchomości i zmniejszające napięcie mięśniowe

ułatwia korekcję i wspomaga układ oddechowy i krwionośny

Metoda mechaniczna Hettinger’a i Müller’a

metoda treningu oporowego oparta o skurcz izometryczny

1. opór- submaksymalny (ok.90% maks. możliwości mięśnia)

2. czas trwania napięcia (pracy) mięśnia od 5 do 6 s.,

3. czas przerwy między napięciami od 5 do 10 s.,

4. liczba powtórzeń dziennie: jedna seria z 10 powtórzeniami

w miarę przyrostu siły liczba serii może być zwiększona do

trzech w ciągu dnia

5. Liczba dni treningowych w tygodniu – 5

6. Każde napięcie ćwiczonych mięśni w serii winno być

poprzedzone pełnym rozciągnięciem ćwiczonego zespołu

Opisana forma ćwiczeń jest często mylona z pojęciem napięć

izometrycznych. Tylko praca mięśnia przeciw oporowi zewnętrznemu (submaksymalnemu),

może być uznana za ćwiczenia izometryczne. Jeżeli cała kończyna znajduje się w opatrunku

gipsowym i nie ma możliwości zastosowania oporu, a poleca się napinanie jakiegoś zespołu

dynamicznego, to wtedy ma się do czynienia z napinaniem izometrycznym. Nie daje ono

przyrostu siły, a tylko opóźnia występowanie zaników, co jest bardzo ważne dla efektów

końcowych terapii

Metody tradycyjne

- Rehabilitacja przyłóżkowa

- Sadzanie pacjenta

- Pionizacja i nauka chodu

- Ćwiczenia bierne i czynne indywidualne oraz grupowe

Metoda neurofizjologiczna NDT Bobath Neurodevelopmental treatment Uspr. zgodne z

wzorcem neurorozwojowym

Usprawnianie metodą Bobathów polega na hamowaniu patologicznych odruchów i

nieprawidłowych wzorców ruchowych oraz rozwijaniu czynności ruchowych u dzieci z m.p.dz.

Rehabilitacja psychospołeczna

Zdrowie Publiczne II rok II stopnia

2011/2012

w kolejności w jakiej pojawiają się one w rozwoju dziecka zdrowego. Rozwój ruchowy dziecka

przebiega w stałej kolejności- od głowy, obręczy barkowej i kkg, przez tułów do kkd. Zanim

dziecko zacznie chodzić najpierw musi kontrolować ułożenie głowy, uzyskać podpór na kkg w

pozycji leżącej, aby przez siad, czworaki i poz. klęczną przejść do poz. stojącej

Metoda neurofizjologiczna Kenny

Elizabeth Kenny-pielęgniarka zajmująca się usprawnianiem

chorych z zapaleniem rogów przednich rdzenia kręgowego

Dla oceny siły mięśniowej korzystała z testu Lovetta.

Elementy Metody Kenny

1. (7-8 dni po gorączce) „kocowania”- gorące i wilgotne zawijania, okłady, oraz

parafinoterapia dla zmniejszenia dolegliwości bólowych i przeczulicy niesprawnych mięśni

2. Stymulacja mięśni (ruchy bierne połączone z drganiem i wibracją)

3. Reedukacja pojedynczych mięśni, objaśnienie choremu rodzaju i przebiegu ruchu, wskazanie

mu odpowiedzialnego za ten ruch mięśnia, ruchy bierne, dotykanie skóry nad mięśniem, ruchy

bierno-czynne i czynne

4.Objaśnianie i angażowanie chorego do wykonania ruchu

5.Ćwiczenia redresyjne („wyciągania”)

6.Nauka chodu

Kenny Nie uznawała ćwiczeń z użyciem sprzętu, ćwiczeń w wodzie, masaży, zaopatrzenia

ortop.- wszystko to obniża wartość metody dlatego jako całość należy do historii

Metoda neurofizjologiczna PNF Proprioceptive Neuromuscular Facilitation Proprioceptywne

nerwowo-mięśniowe ułatwianie

PNF powstała w Kaliforni – dr Herman Kabat. W układzie ćwiczeń stosuje się ruchy naturalne

wykonywane w czynnościach codziennych o charakterze wielopłaszczyznowym,

wieloosiowym z elementami obrotowo-skrętnymi

Podstawowe zasady metody:

- indywidualna praca fizjoterapeuty z pacjentem

- dobry kontakt z chorym podczas ćwiczeń i jego czynny udział

- Przed rozpoczęciem ruchu terapeuta wykonuje rozciągnięcie mięśni i docisk

powierzchni stawowych chorego w celu pobudzenia i nasilenia sygnalizacji

proprioreceptywnej

- Koordynacja ruchu w połączeniu z dawkowanym oporem w poszczególnych fazach

ruchu, umożliwiającym wykonanie izometrycznych i izotonicznych skurczów mięśni,

zwiększających aktywność mięśni

- Chwyt przeciwstawny do kierunku ruchu pobudzający eksteroreceptory przez dotyk i

ucisk

- Techniki mobilizujące agonistyczne mięśnie do skurczów izotonicznych i

izometrycznych zapewniają promieniowanie pobudzenia na różne synergistyczne grupy

mięśniowe, jednocześnie hamując czynność mięśni antagonistycznych

- Techniki mobilizujące mięśnie antagonistyczne na zasadzie zwrotności ciągłej. Po

wykonaniu wzorca ruchowego w jednym kierunku przechodzi się bezpośrednio do

wykonywania ruchu w kierunku przeciwnym

Metoda neurofizjologiczna Vojty

Dotyczy głównie niemowląt z grupy ryzyka jego zadaniem jest zapobieganie rozwojowi

zespołu m.p.dz. Metoda polega na proprioceptywnej stymulacji stref wyzwalania znajdujących

się na ciele niemowlęcia i wywoływaniu odpowiedzi odruchowej. Powtarzanie stymulacji w

przypadkach uszkodzenia OUN prowadzi do powstania nowych połączeń neuronalnych i

kompensacji zaburzeń. Neurostymulacja wg Vojty polega na powstawaniu odruchowego obrotu

Rehabilitacja psychospołeczna

Zdrowie Publiczne II rok II stopnia

2011/2012

z pleców na brzuch i odruchowego pełzania. W czasie neurostymulacji następuje rozwój

motoryki dziecka.

Podczas terapii metodą Vojty wywołuje się zablokowany i niedostępny dla pacjenta, ale

istniejący w matrycy ontogenezy wzorzec ruchu.

Metoda edukacyjna Petö

Łączenie usprawniania ruchowego z oddziaływaniem psychopedagogicznym. Ćwiczenia

sprawności ruchowej prowadzone są równolegle z zajęciami szkolnymi, nauką mowy i

samoobsługą. Szczebelkowa budowa mebli w ośrodku prowokuje dzieci do chwytu i ułatwia

samodzielność utrzymania pozycji. Dzieci wykonując każdy ruch mówią głośno chórem,

opisują słowami jego wykonanie i liczą powoli do pięciu, utrzymując daną postawę. Wszystkie

zajęcia prowadzone są przez jedną osobę-wszechstronnie wyszkoloną. (dwuletni cykl

terapeutyczny)

Każde dziecko ma własne krzesełko, proste, drewniane, ze szczebelkowym oparciem, które

służy mu do siedzenia i chodzenia. Oprócz małych, są również krzesła z wyższymi oparciami,

które spełniają rolę drabinki podczas ćwiczeń stania lub ćwiczeń rąk.

Prycza to stół wysokości około 45cm i szerokości 60cm, którego blat wykonany jest ze

szczebelków ułatwiających dziecku chwytanie, co jest konieczne, aby nauczyło się ono wsuwać

na ławę i zsuwać oraz siedzieć samodzielnie. Każde dziecko ma swoją ławę, która w dzień

służy mu do ćwiczeń, posiłków i zajęć szkolnych, a w nocy do spania.

Metoda edukacyjna Pilatesa

Obecnie ćwiczenia te są bardzo popularne w klubach fitness Pierwotnie była to ( i jest do chwili

obecnej ) metoda terapeutyczna. Technika Pilatesa jest określana jako gimnastyka rozumna.

Wymaga ona niezwykłej współpracy umysłu i ciała, co zbliża do całościowania – typowego dla

dalekowschodnich technik medytacji i ruchu. Jedną z zasad jest rozpoczynanie ćwiczenia od

centrum do obwodu. Najpierw pojawia się napięcie lokalnych głębokich mięśni stabilizujących,

a dopiero w drugiej kolejności ruch jest rozpoczynany i prowadzony przez mięśnie

powierzchowne

Metoda ćwiczeń Josepha H. Pilatesa ćwiczenia na przyrządach ze sprężynami

Wyróżnikami metody Pilatesa są

- Koncentracja – skupienie się na wykonywanym zadaniu ruchowym, stałe

uświadamianie zmian zachodzących w organizmie

- Kontrola – utrzymywanie stanu równowagi pomiędzy antagonistycznymi grupami

mięśniowymi gwarantujące poprawność wykonywanego ruchu (pełna koncentracja)

- Ześrodkowanie (centrowanie) – rozpoczynanie każdego zadania ruchowego od napięcia

mięśni stabilizujących odcinek lędźwiowy kręgosłupa (tzw. mięśnie obręczy siły)

- Oddychanie – wykonywanie poszczególnych faz ćwiczenia z odpowiednim rytmem

oddechowym

- Przepływ (promieniowanie) – płynne, stopniowe przechodzenie jednego ćwiczenia w

drugie

- Precyzja – każdy ruch musi być wykonany w możliwie dokładny, poprawny i

ergonomiczny sposób

- Wytrzymałość – nie stosuje się dużej liczby powtórzeń, utrudnienie polega na

wydłużeniu czasu utrzymania pozycji końcowej czy zwiększania dźwigni działania siły.

Te same ćwiczenia w warunkach ułatwienia stosuje się u osób chorych

- Rozluźnienie – nauka relaksacji

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: