ROY
NEUMAN
LEININGER
PEPLOU
NIGHTINGALE
HENDERSON
OREM
WATSON
ZDROWIE
Stan i proces stawania się. Osobą zintegrowaną czyli zaadaptowaną do środowiska.
To pełna integracja w zakresie fizjologicznym, koncepcji siebie, pełnionych ról i współzależności
Ciągłe podejmowanie działań w kierunku osiągania indywidualnych celów: przeżycie, wzrost, rozwój
Jako punkty między dwoma biegunami, dobrostanem i śmiercią
Stan optymalnej równowagi, stabilności systemu. Utożsamianie z utrzymaniem zasobów energetycznych struktury podstawowej.
Zjawisko entropii-rozproszenie-choroba.
Taki poziom dobrostanu, który w danej kulturze jest zdefiniowany, wysoko wartościowany i praktykowany a równocześnie możliwy do osiągnięcia przez jednostkę, grupę w podejmowanych aktywnościach w sposób kulturowo satysfakcjonujący.
Każda kultura ma swoje wzorce, formy, sposoby ekspresji i troszczenia się o zdrowie.
Zdrowie ma charakter uniwersalny i zróżnicowany
Symbol ruchu naprzód
Synonim rozwoju osobowości, oznacza twórcze, produktywne życie zarówno osobiste jak i społeczne.
Umiejętności interpersonalne i optymalny poziom lęku
Użytkowanie tych wszystkich sił którymi człowiek dysponuje, nie tylko brak choroby
Wzmacnianie zdrowia można osiągnąć poprzez pogłębianie wiedzy, naukę i wprowadzanie zmian w środowisku
Potrzeba aktywności znaczenie czynników psychospołecznych
Zdolność człowieka do niezależnego funkcjonowania w zaspakajaniu podstawowych potrzeb.
Czynniki wpływające na realizowanie potrzeb to:-wiek, temperament,stan emocjonalny,stan socjalny,kulturowy, właściwości fizyczne i intelektualne
Stan pełnego dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego,społecznego.
Stan pełnej integracji strukturalnej i funkcjonalnej, stan pełnego rozwoju człowieka przejawiający się poczuciem szczęścia, zadowolenia, osiągania sukcesów w rozwoju osobowości
Brak choroby,podejmowanie wysiłków w kierunku zapobiegania chorobie.
Wysoki poziom funkcjonowania człowieka jako zintegrowanej całości fiz, psych.,społ., utrzymywanie w życiu pełnej adaptacji funkcjonalnej.
Pełna harmonia psychiki, ciała, duszy człowieka, z innymi ludźmi i naturą
OSOBA
Holistyczny system adaptacyjny.
System otwarty, całość składająca się z poszczególnych części będąca więcej niż suma tych części.
Istota bio-psycho-społeczna która pozostaje w ciągłej interakcji ze środowiskiem
Rozpatrywana jako człowiek, grupa, społeczność.
System otwarty pozostający w ciągłej interakcji ze środowiskiem
Istota kulturowa, rozpatrywana w powiązaniu z kulturą i ujmowana holistycznie.
To także rodzina, grupy społeczne, instytucje i całe kultury
Organizm który dąży do zmniejszenia napięcia wyzwolonego poprzez potrzeby.
Rozwijający się system poprzez interakcje z innymi ludźmi i dzięki własnym możliwościom dokonywania zmian
Rozumiana holistycznie,łączy w sobie komponenty fiz., psych. I umysłowe, emocjonalne.
Zawdzięcza zbawienie dobrostanowi fizycznemu, emocjonalnemu, moralnemu.
Wszyscy są sobie równi
Niezależna całość, cachująca się 14 uniwersalnymi potrzebami, które są zaspakajane w indywidualny sposób.
Osobę ludzką cechują relacje pomiędzy ciałem i umysłem
Zintegrowana wewnętrznie jedność zróżnicowana pod względem strukturalnym i funkcjonalnym
Istota wyróżniająca się zdolnością do refleksji, samoświadomością, myśleniem abstrakcyjnym, posługująca się symbolami w komunikowaniu się i zdolnością do działań celowych
Człowiek stale dąży do rozwijania swoich potencjalnych możliwości
Siedlisko ludzkiej egzystencji, całościowy byt psychiczny, fizyczny, duchowy którego esencją jest dusza, duch.
Człowiek jest czymś więcej niż suma części.
Jest on osobą w pełni zintegrowaną i Funkcjonalną całością.
ŚRODOWISKO
Wszystkie warunki, okoliczności i działania zewnętrzne, które wpływają na rozwój i zachowanie człowieka i grupy.
Środowisko oddziaływuje na człowieka poprzez bodźce
Czynniki zew. i wew. Oraz wpływy otaczające człowieka jako system.
Oddziaływuje na ustrój poprzez stresory:-interpersonalnr(międzyludzkie)
-intrapersonalne(z wnętrza człowieka np. autoagresja)
-ekstrapersonalne(hałas)
środowisko wykreowane-niświadomie rozwinięte przez człowieka dla zachowania równowagi systemu(fiz-odruchy, psych-mech. Obronne, socjokulturowe-grupy społ., duchowe-podtrzymywanie nadziei.
Kontekst środowiskowy
-wywiera wpływ na zdrowie i wzorce opiekowania się troskliwości jednostek i grup społ.
-konieczne jest jego rozumienie i badanie przy pomocy odpowiednich metod
Procesy psychiczne człowieka
-środowisko terapeutyczne:ustruktualizowane(sprzęt, reguła, metody leczenia) nieustruktualizowane(relacje międzyludzkie)
Tworzą je czynniki otoczenia fiz. i mają wpływ na chorobę i zachorowalność
Choroba-braki w środowisku
Czyste środ.-zdrowie
Styl życia-przewidywanie problemów zdrowotnych
Ujmowane w odniesieniu do zaspokajania potrzeb
-znaczenie zdrowego środowiska, rodziny, właściwego komunikowania się
Człowiek i środowisko stanowią jedność
-czynniki fiz.,chem.,społ., i biol. Wpływają na zdolności człowieka do samoopieki i na zapotrzebowanie na opiekę
Brak definicji środowiska
Środowisko wspierające rozwój człowieka jako istotny czynnik troszczenia się
PIELĘGNIARSTWO
Promowanie pełnej adaptacji człowieka do środowiska.
Podmiotem szczególnej troski jest człowiek u którego stosowane zwykle mech. Obronne nie wystarczają do zachowania wewnętrznej integracji.
Celem pielęgniarstwa jest pomaganie w osiąganiu lub utrzymaniu zdrowia poprzez możliwie pełną adaptację do środowiska.
Warunkiem zrealizowania celu jest podejmowanie przez piel. Działań zorientowanych na wypracowanie z pacjentem efektywnych zachowań sprzyjających adaptacji i eliminowaniu zachowań nieefektywnych
Interwencje pielęgniarskie, działania:
Prewencja-nie dopuścić aby stresor naruszył elastyczne linie obrony(promocja zdrowia)
_wtórna-prewencja chorób
-trzeciorzędowa-odwracanie skutków chorób
Fenomen troskliwości transkulturowej. Rola pielęgniarki:zapewnienie opieki zgodnie z ludzkimi wartościami, sposobem życia. Trzy formy świadczenia pomocy:
-zachowanie,utrzymanie.dotychczasowych wzorców zachowań
-akomodacja,negocjowanie zmian
-zmiana wzorców,przewartościowanie.
Rodzaje wiedzy niezbędnej w pielęgnowaniu:
ETIC-wiedza profesjonalna
EMIC-uzyskana przez doświadczenie, nieprofesjonalna
Proces terapeutyczny w który są zaangażowane 2 osoby, między nimi zachodzi interakcja, mają cel: przywrócenie zdrowia.
Początek gdy jest potrzeba
Służba Bogu poprzez niesienie ulgi człowiekowi
_służenie człowiekowi
-opieka nad zdrowiem aby zapobiegać zachorowaniom
Unikatową funkcją pielęgniarki jest asystowanie człowiekowi zdrowemu lub choremu w podejmowaniu tych czynności znaczących dla zachowania zdrowia lub jego przywracania, także przy zapewnianiu spokojnej śmierci które podejmowałby sam gdyby miał potrzebną do tego siłę, wolę i wiedzę. Pomoc ta powinna być świadczona w taki sposób aby człowiek mógł się bez niej obejść tak szybko jak to możliwe.
Służba społeczna wyróżniająca się spośród innych służb troszczeniem się
-sztuka wspomagającego, twórczego podejścia, opanowania wiedzy, technik,sztukę komunikowania się, dyskutowania, koordynowania, zarządzania
-unikatowa wiedza i dyscyplina praktyczna
Koncepcja filozoficzna sugerująca troskliwość, delikatność
-obejmująca wiedzę, myślenie, wartości, filozofię, zaufanie, działania podejmowane z pasją
-nauka i sztuka
POTRZEBY
Adaptacja
Proces:-podejmowanie działań w celu osiągnięcia integracji
-od zadziałania bodźca do uruchomienia mech.obronnych do określonych reakcji
-twórczy i pozytywny proces prowadzi do rozwoju.
Stan:-wynik procesu adaptacji,dynamicznej równowagi ze środowiskiem, integracji.
Wymiary:fizjologiczny,koncepcji siebie,pełnionych ról,współzależności
4 fazy pielęgnacji
I-orientacji
II-identyfikacji
III-eksploatacji i korzystania ze źródeł
IV-zakończenie
13 kanonów pielęgnowania(wietrzenie, higiena, słońce)
Pacjent jest bierny
14 uniwersalnych potrzeb
Uniwersalne
Rozwojowe-w etapach życia, w sytuacjach niekorzystnych dla rozwoju
W dewiacjach
Potrzeby:- przeżycia(biofiz)
-funkcjonalne(psychofizyczne)
-integracyjne(psychospołeczne)
-dążenia do rozwoju(intrapersonalne,interpersonalne,samorealizacji)
GROMADZENIE DANYCH
Zbierania danych o reakcjach człowieka, o bodźcach działających, rozpoznanie nieefektywnych reakcji
Orientacja, wstępne określenie potrzeb człowieka
Obserwacja pacjenta
Ocena potrzeb pacjenta i jego zdolności do ich zaspakajania
Określenie potrzeb w zakresie samoopieki
Do jakich potrzeb, na jakim poziomie dążenia do rozwoju
DIAGNOZA
Rozpoznanie poziomu adaptacji, rodzaju działających bodźców, nieefektywnych reakcjii
Gromadzenie danych wstępnym określeniem zakresu koniecznych działań
Orientacja i identyfikacja, wspólne poznanie się, wspólne ustalanie celów
kryswiec