Treść - Moduł 3.pdf - Pedagogika pracy z elem. bhp - sylwia22886

Współczesny rynek pracy

1. Nowe formy zatrudnienia

1.1. Leasing pracowniczy

1.2. Współpraca na podstawie umów zlecenia lub umów o dzieło, korzystanie z usług osób

samozatrudnionych

1.3. Praca nakładcza i telepraca

1.4. Job-sharing

1.5. Outsourcing

1.6. Prowadzenie działalności gospodarczej

2. Kształtowanie relacji pracowniczych

3. Polityka rynku europejskiego

3.1. Zarządzanie kapitałem ludzkim

3.2. Cele ZZL

4. Edukacyjne aspekty procesu bolońskiego i strategii lizbońskiej

4.1. Proces boloński

4.2. Strategia lizbońska

5. Nowe paradygmaty i problemy w pedagogice pracy

Bibliograﬁa

1. Nowe formy zatrudnienia

Zmiana zawodu, nowa formuła zatrudnienia, przyszłościowe przeobrażenia pracy

stawiające przed pracownikiem nowe twórcze zadania to kluczowe problemy pe-

dagogiki pracy we współczesnym społeczeństwie. Badania prowadzone w krajach

Unii Europejskiej wykazują, że przeciętnie pracownik zmienia profesję dwa, trzy

razy w ciągu swojego życia zawodowego.

Ukierunkowania zmiany zawodu mogą mieć charakter obiektywny lub subiek-

tywny. Postęp techniczny, transformacja gospodarczo-społeczna likwiduje pewne

stanowiska pracy, stwarzając nowe specjalizacje wymagające nowych kwaliﬁkacji

(Tadeusiewicz, 1997: 101).

Płynność sytuacji zawodowych i rachunek ekonomiczny prowadzony przez praco-

dawców powodują zmiany nie tylko w samych zawodach, ale, co stanowi pewną

nowość, w formie świadczenia pracy. Wprowadzenie niestandardowych form za-

trudnienia spowodowane jest wysokimi kosztami związanymi z tradycyjnym za-

trudnieniem pracowników i koniecznością uwzględnienia wymogów konkurencji.

Nowe formy zatrudnienia znacząco zmieniają sposób wchodzenia na rynek pracy.

Wybór najkorzystniejszej dla danej ﬁrmy niestandardowej formy zatrudnienia na-

leży do samego przedsiębiorcy, będącego pracodawcą. W tym zakresie pracodawca

ma do wyboru następujące możliwości:

1. Leasing pracowniczy, tj. zatrudnienie pracowników tymczasowych.

2. Współpracę na podstawie umów zlecenia lub umów o dzieło, jak również korzy-

stanie z usług osób samozatrudnionych (w tym na podstawie kontraktów mene-

dżerskich).

3. Powierzanie pracy do wykonania w domu (praca nakładcza, telepraca).

4. Job-sharing.

5. Outsourcing, tj. zlecenie wykonywania danych czynności ﬁrmie zewnętrznej.

6. Określone możliwości obniżenia kosztów pracowniczych stwarza także prowa-

dzenie przez pracownika działalności gospodarczej.

Warto także wspomnieć o możliwościach zastępowania nieobecnego pracownika

(np. z powodu choroby czy urlopu) przez osobę zatrudnioną w tym celu na czas

określony czy też przez ustalenie wzajemnego zastępowania się pracowników.

1.1. Leasing pracowniczy

Leasing pracowniczy to niestandardowa forma zatrudnienia, która stwarza pra-

codawcy możliwość zatrudniania pracowników w zależności od pojawiających się

potrzeb personalnych. Dzięki niej pracodawca może zaoszczędzić na wydatkach

na rekrutację i szkolenia potrzebnych pracowników. Nie ponosi ponadto kosztów

związanych na przykład z prowadzeniem dokumentacji pracowniczej, wypłaca-

niem wynagrodzenia i innych należnych świadczeń pracowniczych, wykonywa-

niem funkcji płatnika zaliczek na podatek dochodowy oraz składek ubezpieczenio-

wych. Koszty te ponosi agencja pracy tymczasowej, a pracodawca za korzystanie

z jej usług płaci ustaloną prowizję.

Leasing pracowniczy stanowi specyﬁczną formę pośrednictwa pracy. Jest przy-

datny zwłaszcza w sytuacji sezonowego wzrostu produkcji, okresowego zwięk-

szenia zamówień lub realizacji dodatkowych projektów i potrzeb z tym związa-

nych. Z praktyki wynika, że pracownicy tymczasowi są angażowani przeważnie do

prac o charakterze administracyjnym lub biurowym (recepcja, sekretariat, obsługa

komputera) oraz prac tzw. okołoprodukcyjnych (np. magazyny, pakowanie, trans-

port wewnętrzny).

1.2. Współpraca na podstawie umów zlecenia

lub umów o dzieło, korzystanie z usług osób samozatrudnionych

Podjęcie samozatrudnienia na zasadach prowadzenia działalności gospodarczej

wymaga dopełnienia wielu formalności. Do podstawowych z nich należą: wpis do

ewidencji, uzyskanie REGONU, założenie konta w banku, aktualizacja NIP, zgło-

szenie do ubezpieczeń społecznych, wybór formy opodatkowania (nie zawsze moż-

liwy) oraz rejestracja w urzędzie skarbowym (w tym ewentualna rejestracja na po-

trzeby VAT).

Czynności te samozatrudniony przedsiębiorca wykonuje sam. Do jego obowiązków

należy także obliczanie i odprowadzanie zaliczek na podatek, składanie formu-

larzy podatkowych oraz obliczanie i opłacanie składek ubezpieczeniowych (obo-

wiązkowo — emerytalnych, rentowych oraz wypadkowych; ubezpieczenie choro-

bowe jest dobrowolne).

Wykonywanie pracy w formie samozatrudnienia staje się coraz popularniejsze.

W porównaniu z tradycyjnym zatrudnieniem samozatrudnienie pozwala praco-

dawcy znacznie obniżyć koszty działalności.

Należy podkreślić, że pojęcia samozatrudnienie nie znajdziemy w żadnych przepi-

sach. W praktyce z samozatrudnieniem mamy do czynienia wtedy, gdy pracownik

rozwiązuje stosunek pracy, zakłada jednoosobową działalność gospodarczą i nadal

pracuje dla dotychczasowego pracodawcy. Samozatrudnionym będzie też kandydat

do pracy, który zdecyduje się na świadczenie pracy na rzecz pracodawcy w takiej

formie.

1.3. Praca nakładcza i telepraca

Telepraca polega na wykonywaniu pracy przy użyciu dostępnych technik informa-

tycznych i telekomunikacyjnych w dowolnej odległości od miejsca, w którym ocze-

kuje się na efekty tej pracy lub w którym praca ta byłaby wykonywana w tradycyj-

nym systemie zatrudnienia. Telepraca może być wykonywana w różnych formach,

poprzez:

— telepracę domową — pracownik pracuje w domu zamiast jeździć do ﬁrmy,

— telepracę mobilną — wyspecjalizowany personel świadczy usługi u klientów,

— telecentra — biura zlokalizowane poza główną siedzibą ﬁrmy,zapewniającedo-

stęp do wszelkich urządzeń do pracy osobom, które nie mogą dojeżdżać do sie-

dziby ﬁrmy, ale jednocześnie nie chcą pracować w domu,

— telechatki — zapewniające przez Internet członkom społeczności lokalnych np.

podnoszenie kwaliﬁkacji zawodowych albo dostęp do pracy sieciowej.

Telepraca wiąże się z oszczędnościami dla pracodawcy. Szacuje się, że koszt utrzy-

mania telepracownika jest niższy o 30–40 procent od kosztów utrzymania pracow-

nika etatowego (mniejsze koszty wyposażenia biurowego itp.).

Rozpowszechnianie się tej formy zatrudnienia utrudnia w Polsce ograniczony do-

stęp do Internetu oraz słaba infrastruktura teleinformatyczna. Przeszkodą jest tak-

że nastawienie pracodawców, z których większość wskazuje na trudności w zarzą-

dzaniu, monitorowaniu postępu oraz motywowaniu pracowników.

Najczęściej wskazywanymi korzyściami z wprowadzenia telepracy są: poprawa

konkurencyjności przedsiębiorstwa, możliwość zmniejszenia powierzchni biuro-

wej, możliwość zatrudnienia osób mieszkających w dużych odległościach od sie-

dziby ﬁrmy,zmniejszeniebiurokracji,normyocenianiapracownikównakierowane

na główne wyniki, oszczędność czasu pracowników poświęconego na dojazdy do

pracy, możliwość zatrudnienia wysokiej klasy fachowców niedostępnych w trady-

cyjny sposób.

Najczęściej wymieniane wady telepracy to: konieczność wykorzystywania roz-

wiązań teleinformatycznych, zależność stosowania telepracy od awaryjności tech-

nologii informatycznych oraz możliwość utraty informacji lub jej przechwycenia

przez osoby niepowołane wskutek ataków na serwer, wirusów, włamań do sieci itp.

Wskazuje się również na brak wsparcia, ograniczone zaufanie pracodawcy do tele-

pracownika, trudności komunikacyjne spowodowane brakiem form bezpośredniej

komunikacji i koniecznością wykorzystywania do tego celu technologii teleinfor-

matycznych, anonimowość i amorﬁczność telepracowników dla pracodawcy.

Telepraca wykorzystywana jest najczęściej w działalności wydawniczej, poligraﬁi

i reprodukcji zapisanych nośników informacji, produkcji maszyn biurowych i kom-

puterów, produkcji sprzętu i aparatury radiowej, telewizyjnej i komunikacyjnej,

pośrednictwie ﬁnansowym, prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych. Perspek-

tywy wdrożenia telepracy są obiecujące — 19 procent spośród wszystkich bada-

nych ﬁrm rozważa wprowadzenie telepracy w najbliższej przyszłości.

Najbardziej popularnym miejscem pracy telepracownika jest jego miejsce zamiesz-

kania. Telepracownicy są często delegowani przez macierzystą ﬁrmę do wykony-

wania pracy w siedzibie klienta. Centrala telepracy jest popularnym miejscem pra-

cy telepracownika w Europie Zachodniej. W Polsce z centrali telepracy korzysta

zaledwie 2 procent przedsiębiorstw zatrudniających telepracowników.

Według szacunków ﬁrmy badawczej IDC w 2009 roku aż 850 mln osób — czyli

około jedna czwarta wszystkich zatrudnionych — pracowało „na odległość”. Po-

pularność pracy z notebookiem i telefonem komórkowym spowodowana jest głów-

nie rozwojem technologii mobilnych i powszechnym dostępem do elektronicznego

sprzętu przenośnego.

W 2004 roku pracę mobilną wykonywało 650 mln osób, a w ciągu kolejnych czte-

rech lat liczba ta wzrosła o 200 mln osób. Obecnie taka forma zatrudnienia jest

najpopularniejsza w regionie Azji i Pacyﬁku, następnie w USA i Europie Zachod-

niej. Najwięcej pracowników mobilnych w 2004 roku miały Stany Zjednoczone.

Według prognoz IDC w 2009 roku odsetek pracowników mobilnych w USA miał

wynieść 70 procent.

IDC prognozuje liczbę pracowników „na odległość” od 1999 roku. W prognozach

tych ﬁrmadzielipracownikówmobilnychnatrzykategorie:pracownikówzwiąza-

nych z biurem, pracowników niezwiązanych z biurem oraz osoby pracujące w do-

mu ( Praca mobilna coraz popularniejsza , 2005).

1.4. Job-sharing

W polskim prawie nie ma zapisów regulujących pod względem prawnym formę za-

trudnienia, jaką jest job-sharing. Ten rodzaj pracy polega na tym, że pracownicy

zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu dzielą między siebie stanowisko pracy

pełnowymiarowej, a co za tym idzie, także wynagrodzenie i inne należne świad-

czenia. Zainteresowanie tego rodzaju zatrudnieniem w Polsce jest niewielkie.

1.5. Outsourcing

Outsourcing pracowniczy, czyli zatrudnianie pracowników na zlecenie klien-

ta, umożliwia ograniczenie formalności oraz biurokracji, pozwala wyeliminować

czynniki podnoszące koszty zatrudnienia, charakteryzuje się elastycznością w za-

wieraniu i rozwiązywaniu umów, przyczynia się do optymalizacji liczby pracow-

ników w stosunku do potrzeb ﬁrmy, wpływa na minimalizację kosztów przyrostu

zatrudnienia, eliminuje obsługę kadrowo-płacową zatrudnionych pracowników,

pozwala zachować obecny stan zatrudnienia w sytuacji krótkotrwałego przestoju

w produkcji.

Coraz więcej przedsiębiorstw zaczyna dostrzegać korzyści płynące z tej formy za-

trudnienia i decyduje się chociaż jeden z elementów swojej działalności powierzyć

innej ﬁrmie.NaZachodziejesttopowszechnapraktyka,dziękiktórejprzedsiębior-

stwa nie muszą organizować własnych działów, a więc oszczędzają na powierzchni

biurowej, nie muszą inwestować w ludzi, nowe technologie i urządzenia.

Specjaliści twierdzą, że podwykonawstwo pozwala się skupić na zadaniach kluczo-

wych dla ﬁrmy,cowpływanajejwydajność. Redukcja kosztów dzięki oddaniu nie-

których działów może nawet przekroczyć 60 procent.

1.6. Prowadzenie działalności gospodarczej

Prowadzenie działalności gospodarczej zwiększa możliwości zatrudnienia, w tym

samozatrudnienia. Artykuł 2 Ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności

gospodarczej określa działalność gospodarczą jako zarobkową działalność wytwór-

czą, handlową, budowlaną, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksplo-

atację zasobów naturalnych, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

Przepisy regulujące prowadzenie działalności gospodarczej i zasady jej ewiden-

cjonowania zawarte są we wspomnianej Ustawie Prawo działalności gospodarczej

(DzU 1999, nr 101, poz. 1178 z późn. zm.) oraz przepisach wprowadzających Usta-

wę z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU 1997, nr 121,

poz. 769 z późn. zm.).

Każda osoba ﬁzyczna (także jako wspólnik w spółce cywilnej) rozpoczynająca

działalność gospodarczą musi ją zarejestrować. Wymóg ten nie dotyczy rolników,

których działalność obejmuje uprawy rolne, chów i hodowlę zwierząt, ogrodnic-

two, warzywnictwo, leśnictwo i rybactwo śródlądowe, a także wynajmowanie po-

Treść - Moduł 3.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: