Podziałów objawów psychopatologicznych dokonałam na podstawie książki
„PSYCHIATRIA” pod red. A. Bilikiewicza, S. Pużyńskiego, J. Rybakowskiego, J. Wciórki
Psychopatologia część I
• Ojciec psychopatologii Karl Jaspers 1913 r.
• Psychopatolgia – opisuje, interpretuje, wyjaśnia, przejawy życia psychicznego (fenomeny) od strony zaburzeń które mają wartość kliniczną J.Wciórka
• Psychologia zaburzeń psychicznych – opisuje, interpretuje, wyjaśnia zjawiska psychiczne z punktu widzenia psychologii (zdrowia)
Symptomatologia – wiedza o objawach
• Zróżnicowanie diagnostyczne objawów: np. objawy patognomiczne odgrywają istotną rolę w diagnozie; objawy osiowe czy pierwotne
• Nasilenie objawów np. od utrudniających funkcjonowanie do uniemożliwiających (nasilenie, trwałość, częstość występowania)
• Znaczenie (funkcja) dla pacjenta: społeczne np.izolacja; indywidualne np. myśli „S”
• Powstawanie objawów (geneza) bardziej teoretyczny problem niż praktyczny – pojedynczy objaw nie wskazuje na przyczynę powstania
Zespół kliniczny
• Syndromologia jest to nauka o zespołach klinicznych czyli zbiorach objawów psychopatologicznych charakterystycznych dla danej choroby
• Zespół kliniczny (psychopatologiczny) nie zawiera w sobie przyczyn powstania tylko opisuje na podstawie występujących objawów i własnych ocen stan psychiczny danej osoby
• lista dotychczas opisanych zespołów klinicznych jest otwarta, zmienna
• Zebrane, sklasyfikowane w określone reguły zespoły psychopatologiczne tworzą system nozologiczny np.. ICD 10 czy DSM IV
Rozwój diagnozy
• Objawy
• Zespoły
• Zaburzenia psychiczne (choroba)
• W psychiatrii najczęściej stawiane jest rozpoznanie zespołu, rzadko choroby
• Większość zaburzeń psychicznych jest spowodowana wieloma czynnikami
• Przyczyny zaburzeń psychicznych są mało poznane
W zależności od diagnozy
• Leczenie objawowe
• Leczenie syndromolityczne
• Leczenie przyczynowe - nozolityczne
Zaburzenie psychiczne disorder
• Choroba psychiczna mental illness termin coraz rzadziej stosowany, ponieważ był i jest rozumiany jako negatywna ocena zawierająca stygmatyzację niemniej
• Zaburzenie psychiczne jest to zespół zachowań, objawów króre powodują cierpienie i zaburzają funkcjonowanie człowieka
Objawy zaburzeń psychicznych
• Objawy opisujące zaburzenia poznawcze (uzyskanie informacji, uporządkowanie, poszufladkowanie, przechowanie, wykorzystanie) oraz
• Zaburzenia czynności emocjonalnych i motywacyjnych (ładunek emocjonalny, barwa przeżycia, rozwój motywacji, działanie)
• Inne niż ww scalające poszczególne czynności psychiczne w całość, indywidualność psychiczną i somatyczną
Czynności poznawcze
• Warunkują poznanie świata zewnętrznego, własnego środowiska wewnętrznego i odpowiednie reagowanie na ich zmiany, czy potrzeby
• Zaburzenia w zakresie: uwaga – pamięć – spostrzeganie – myślenie – język i porozumiewanie się występują w wielu zespołach psychopatologicznych
Zaburzenia uwagi
• Zaburzenia dość powszechne, niespecyficzne
• Uwaga odgrywa rolę w selekcji informacji na wszystkich poziomach (wrażenia zmysłowe, przechowanie, odtwarzanie, zapoczątkowanie odpowiedniej reakcji)
• Uwaga dowolna (skupienie, koncentracja, wybór) a uwaga mimowolna (automatyczna)
• Selektywność – kontrolowane skupienie na wybranym fragmencie np. nauka
• Wytrwałość – np. męczliwość uwagi przy tłumaczniu równoległym
• Przerzutność (np.wyszukiwanie)
• Podzielność (oglądanie jednoczasowe dwóch filmów)
Pamięć
Proces zapamiętywania
• pamięć bezpośrednia zatrzymywana jest informacja do 1 sek. (często uważana za wstępną fazę spostrzegania i niekiedy nazywana pamięcią sensoryczną)
• pamięć krótkotrwała (tzw. operacyjna) do około 15 min. pozwala na wystąpienie następnej fazy
• pamięci trwałej
Poziomy zapamiętywania
- pamięć deklaratywna semantyczna a pamięć niedeklaratywna proceduralna gromadzona od urodzenia
Ilościowe zaburzenia pamięci dysmnezje
• Hipomnezja – ograniczenie przemijające lub trwałe odtwarzania wspomnień z różnych przyczyn np. depresja, dysocjacja, zmiany organiczne oun. Amnezja całkowita lub częściowa z uwzględnieniem okresu występowania – niepamieć wsteczna np. po urazie; następcza np.w majaczeniu
• Ekmnezja – przeżycia minione przeżywane jako teraźniejszość np.po ibogainie, w histerii
Jakościowe zaburzenia pamięci paramnezje
• Iluzja pamięci - Zniekształcone silnymi emocjami, chorobą realne wspomnienia ?
• Kryptomnezja - Błędne rozpoznanie np. nieświadomy plagiat?
• Złudy utożsamiające
• Zniekształcone silnymi emocjami, chorobą realne wspomnienia
• Błędne rozpoznanie np. nieświadomy plagiat
• Déjà vu, deja vecu jamais vu, jamais vecu
• Konfabulacje - Wypełnianie luk pamięciowych błędną informacją utrzymaną w konwencji prawidłowej odpowiedzi bez cech kłamstwa np. w encefalopatii
• Omamy pamięciowe - Czyli urojeniowe zafałszowanie wspomnień (fałszywe wspomnienia z sądem realizującym) wpływające na zachowanie, tworzenie wspomnień które nie miały miejsca
Zaburzenia spostrzegania-anomalie, zniekształcenia spostrzegania
• Zniekształcenia – rzeczywiste, rozpoznane ale zniekształcone cechy przedmiotów, ich umiejscowienie oraz czas odbierane przez różne zmysły np. oddalone, przybliżone, zmniejszone, powiększone, rozmazane, zwolnienie ruchu, przyspieszenie ruchu, wyraziste zapachy, zmiana miejsca odczuwania przy dotyku i.t.p. ale bez sądu realizującego
• Występowanie np. zmiany organiczne, zaburzenia psychiczne, wpływ halucynogenów
Pareidolie, iluzje
• Błędnie rozpoznawane spostrzeżenia ale pod wpływem rzeczywistego bodźca (podział wg zmysłów)
• Pareidolie np. wypatrzenie w układzie kropek określonych kształów, zachowane przekonanie o nierealności zjawiska (przedmiot czy złudzenie)
• Iluzje np. wypatrzenie w drzewach ukrytego człowieka, realność zjawiska i sąd realizujący
• Występowanie np. w zdrowiu, w majaczeniu, gorączce, zaburzeniach psychicznych
Omamy, o. rzekome, parahalucynacje
• Spostrzeżenia bez odpowiedniego bodźca oraz błędny sąd realizujący (podział wg zmysłów)
• Omamy – rzutowane na zewnątrz &&
• Omamy rzekome, pseudohalucynacje – umiejscawiane wewnątrz ciała, przestrzeni psychicznej istotne w rozpoznawaniu schi
• Parahalucynacje – bez odpowiedniego bodźca ale bez sądu realizującego &&
Omamy &&
• Wzrokowe
• Słuchowe
• Cenestatyczne i kinestetyczne – czuciowe
• Węchowe
• Smakowe
• Omamy czynnościowe (realne kroki na schodach powodują omamy słuchowe)
• Omamy sceniczne
• Omamy hipnogogiczne (zasypianie), hipnopompiczne (budzenie)
• Występowanie: w wielu zaburzeniach psychicznych, organice
Parahalucynacje &&
• obecne poczucie nierzeczywistości, chroby parahalucynacji (brak sądu realizującego) ale często towarzyszy temu lęk
• Automatyzm sensoryczny termin wprowadzony przez T. Bilikiewicza parahalucynacje występujące często jako np.
- aura padaczkowa jako proste omamy czy napady węchowe
- w migrenie jako migoczące punkty
- przy uszkodzeniu n.n.wzrokowych, słuchowych
- narkolepsji
- omamy pedunkularne przy uszkodzeniu pnia oun wzgórza, móżdżku
Agnozje
• Niemożność lub trudności w rozpoznawaniu znanych przedmiotów, obiektów mimo
• prawidłowych narządów zmysłów
• zdolności spostrzegania
• Występowanie w ogniskowych uszkodzeniach oun np..
- a. palców upośledzenie czucia ułożenia palców przy uszkodzeniu l. płata ciemieniowego
- a. wzrokowa upośledzenie rozpoznawania przedmiotów przy uszkodzeniu płatów potylicznych
- a. słuchowa trudności w identyfikacji dźwięków przy uszkodzeniu płatów skroniowych
zaburzenia myślenia:
treści
Myśli nadwartościowe;
Urojenia;
Automatyzmy psychiczne
Myśli natrętne
olaholak