Żebra.pdf
(
206 KB
)
Pobierz
anatomia.indd
ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ
133
2.3.1.2
ŻEBRA
U człowieka występuje 12 par żeber. Są to długie, płaskie i wygięte listwy
kostne, zwane też kośćmi żebrowymi. Z przodu ich przedłużeniami są
chrząstki żebrowe.
Tylny koniec żebra (
costa
) łączy się stawowo z odcinkiem piersiowym
kręgosłupa. Na jego początku występuje głowa żebra (
caput costae
) i guzek
żebra (
tuberculum costae
), na których znajdują się powierzchnie stawowe.
Ponieważ głowy żeber II–X łączą się stawowo z trzonami dwu sąsiednich
kręgów, mają więc po dwie powierzchnie stawowe przedzielone grzebie-
niem (
crista capitis costae
). Na głowach żeber: I, XI i XII, które łączą się tyl-
ko z jednym kręgiem, nie ma grzebienia kostnego. Guzek żebra łączy się
z wyrostkiem poprzecznym kręgu i ma powierzchnię stawową pojedyn-
czą. Na żebrach XI, XII, a niekiedy również X, nie ma guzka żebra. Część
żebra między głową a guzkiem nosi nazwę szyjki żebra (
collum costae
).
RYCINA 2.24
Żebro prawe. Widok od tyłu.
134
ROZDZIAŁ 2
z
ŚCIANY TUŁOWIA
Trzon żebra (
corpus costae
), stanowiący większą część całego żebra,
kieruje się od końca tylnego początkowo ku przodowi i w dół, łukiem wy-
pukłym na zewnątrz. W trzonie rozróżnia się powierzchnię wewnętrz-
ną i powierzchnię zewnętrzną oraz brzeg górny (tępy) i brzeg dolny.
Powierzchnia zewnętrzna jest gładka i wypukła. Na powierzchni we-
wnętrznej znajduje się bruzda żebra (
sulcus costae
). Dwa pierwsze żebra
są ustawione bardziej poziomo, w związku z czym rozróżnia się na nich
powierzchnię górną i dolną. Na powierzchni górnej I żebra znajdują się
bruzdy dla naczyń podobojczykowych przedzielone guzkiem, do którego
przyczepia się mięsień pochyły przedni. Długość żeber zwiększa się od I
do VIII, aby niżej zmniejszać się; najkrótsze są zwykle żebra I i XII.
Chrząstka żebrowa (
cartilago costalis
) łączy bezpośrednio lub po-
średnio większość żeber kostnych z mostkiem. Chrząstki żebrowe, które
zwiększają ruchomość i sprężystość klatki piersiowej, kostnieją już od 20.
roku życia; najwcześniej występuje kostnienie chrząstki I żebra.
Typy żeber
. Zależnie od stosunku żeber do mostka rozróżnia się:
żebra prawdziwe (
costae verae
, I–VII) – 7 górnych par, które łączą się
bezpośrednio z mostkiem (żebra kręgowo-mostkowe);
żebra rzekome (
costae spuriae
, VIII–XII) – 5 dolnych par; chrząstki
trzech spośród nich dochodzą do chrząstek żebrowych żeber wyżej
położonych; VIII żebro łączy się z VII, IX z VIII, a X z IX (żebra krę-
gowo-chrząstkowe); w ten sposób żebra VIII–X łączą się pośrednio
z mostkiem i wytwarzają obustronnie łuk żebrowy (
arcus costalis
);
między łukami żebrowymi zawarty jest kąt podmostkowy (
angulus
infrasternalis
);
żebra wolne (
costae fluctuantes
) – to ostatnie dwie pary żeber rzeko-
mych, które kończą się w mięśniach brzucha.
Wyczuwalność.
Żebra można zbadać dotykiem przez części miękkie.
U osób szczupłych uwypuklają się one przez skórę.
2.3.1.3
OTWORY KLATKI PIERSIOWEJ
Kości klatki piersiowej ograniczają dwa jej duże otwory, górny i dolny.
Otwór górny klatki piersiowej (
apertura thoracis superior)
jest ograni-
czony rękojeścią mostka, pierwszą parą żeber i pierwszym kręgiem pier-
siowym. Przechodzą przez niego narządy z jamy klatki piersiowej na szyję
i w kierunku przeciwnym.
ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ
135
Otwór dolny klatki piersiowej (
apertura thoracis inferior)
ograniczają:
wyrostek mieczykowaty mostka, łuki żebrowe, żebra rzekome i XII kręg
piersiowy; do brzegów otworu przyczepia się przepona – mięsień odde-
chowy, który oddziela jamę klatki piersiowej od jamy brzusznej.
2.3.2
POŁĄCZENIA KOŚCI KLATKI PIERSIOWEJ
Między kośćmi klatki piersiowej występują połączenia trzech zasadni-
czych typów: maziowe, chrzęstne i włókniste. Z punktu widzenia topo-
graficznego są to: połączenia żeber z kręgosłupem, połączenia między
żebrami oraz połączenia mostka.
POŁĄCZENIA ŻEBER Z KRĘGOSŁUPEM
Wszystkie żebra łączą się z kręgosłupem stawami żebrowo-kręgowymi.
Są to stawy głów żeber i stawy żebrowo-poprzeczne.
RYCINA 2.25
Stawy żebrowo-kręgowe.
136
ROZDZIAŁ 2
z
ŚCIANY TUŁOWIA
Staw głowy żebra (
articulatio capitis costae
) jest utworzony przez płaską
powierzchnię głowy żebra oraz powierzchnie stawowe na trzonach dwóch
sąsiednich kręgów i leżącego między nimi krążka międzykręgowego.
Staw żebrowo-poprzeczny (
articulatio costotransversaria
) zawarty
jest między guzkiem żebra a dołkiem żebrowym wyrostka poprzeczne-
go. Każde żebro, z wyjątkiem dwóch ostatnich, połączone jest zatem
z kręgosłupem dwoma oddzielnymi stawami, które mają własne torebki
i wzmacniające je więzadła, biegnące od żebra do kręgosłupa, lecz pod
względem czynnościowym stanowią one jedną całość.
Czynność
. Ruchy żeber zachodzą wokół wspólnej osi łączącej powyż-
sze stawy, czyli wokół osi szyjki żebra. Dzięki tym ruchom odbywa się
unoszenie i opuszczanie żeber, niezwykle ważne dla mechani-
ki oddychania. W następstwie uniesienia żeber zwiększa się szerokość
i głębokość klatki piersiowej i odbywa się wdech. Opuszczenie żeber po-
woduje zmniejszanie obu wymiarów klatki piersiowej i w następstwie
wydech.
Ruchomość oddechowa żeber wzrasta od góry do dołu; żebro I jest
najmniej ruchome, XII najbardziej.
POŁĄCZENIA MIĘDZY ŻEBRAMI
Kość żebrowa przechodzi bezpośrednio w chrząstkę żebrową. Natomiast
między sąsiednimi żebrami znajdują się połączenia maziowe (stawy) lub
połączenia włókniste. Chrząstki tworzące łuk żebrowy łączą się ze sobą
za pośrednictwem stawów międzychrząstkowych (
articulationes inter-
chondrales
).
Między żebrami przebiegają w przestrzeniach międzyżebrowych
usztywniające je błony międzyżebrowe, zewnętrzna i wewnętrzna (
mem-
branae intercostales, externa et interna
) (p. rozdz. 2.3.3.2).
POŁĄCZENIA MOSTKA
Mostek łączy się bezpośrednio z żebrami prawdziwymi i z obojczykiem,
a ponadto istnieją połączenia między jego częściami.
Mostek łączą z siedmioma górnymi żebrami, a ściślej z ich chrząst-
kami, stawy mostkowo-żebrowe (
articulationes sternocostales
). Stawy te są
wzmocnione przez silne więzadła mostkowo-żebrowe. Połączenie mię-
dzy rękojeścią mostka a I żebrem nie jest zazwyczaj stawem, lecz chrząst-
kozrostem włóknistym.
Staw mostkowo-obojczykowy (
articulatio sternoclavicularis
) odgrywa
ważną rolę przy ruchach obręczy kończyny górnej.
ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ
137
RYCINA 2.26
Połączenia mostka.
Połączenia między częściami mostka utworzone są za pomocą chrząst-
kozrostów mostkowych (
synchondroses sternales
) – górnego (między rę-
kojeścią a trzonem) i dolnego (między trzonem a wyrostkiem mieczyko-
watym). W ruchach oddechowych cały mostek przesuwa się do przodu
(wdech) i do tyłu (wydech). Zachodzi przy tym ruch wokół osi poprzecz-
nej w górnym chrząstkozroście.
Plik z chomika:
keram123789
Inne pliki z tego folderu:
Anatomia ruchu - Germain. Tom 1.pdf
(94598 KB)
Anatomia topograficzna - głowa szyja.pdf
(686 KB)
Żebra.pdf
(206 KB)
Anatomia _Coloring_Book.pdf
(7775 KB)
The Human Skeleton.pdf
(1479 KB)
Inne foldery tego chomika:
@ Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego - Bogusław K. Gołąb
@ Anatomia i fizjologia człowieka - Sylwanowicz
@ Anatomia prawidłowa człowieka pod red. A. Skawiny
@ Atlas of human anatomy - Sinelnikov
@ Atlas of Neuroanatomy and Neurophysiology - Frank H. Netter
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin