Turner - Socjologia, Koncepcje i ich zastosowanie 68-82.PDF - Socjologia - vinz_inp

11''

|.c1.

\{r(r'fii

Rozdzia 5

,y',KTOR'ZP' I TNTERAKCJA

tctt'

{Jo1,Tuy'.".

szckPir naPisa kjcdy: ''cly wi!tjost tccn, a wszyscy ludfie jcd}Dio

akn'f.tni| kady oa swojc wejcici wyjlio' a w pcfnacfonym dla siebio

czasie ala wie]erl''. Wiak3foswcgo yciauccz}vi.io sp9dzahy Dasceni.'

ale w od|nieniuod Lcaitunasz sccngtwor2 s}mbole kul|urowei struktulu

spolcha. .lak naprawdq w?yscyjesteDy.ktoMmi i gramy pEed publicz'

nosi l)czpoldnio oltcn4' a t9ke l, ktr.l sobie wyobra{nly. Usi}ujenly

jedDocf cDie ptedstarvi wlah interyretxcje sccnarjusf. kultuIowego o.az

g.Ji nr.lri.7|'udltr{|ln(.j

INTERAKCJA sPoECzNA

rlnn.czna'yril'.p''I'rznewl masr

od kadegoZ nas gTy' a podcfas owej 8ty - wclm.lfelia w intorakcje f iDnyDli

]udni. zlden p.occs nii- jest tak istotny juk tcn' zglwno dl.l yciaw lpolc.

cfetwic'jak i dla zrozutnicnia sanregosiobio o.az ot!f{jcych nas ludfi.

SYMBOLICZNANATURA,

LUDZKICH INTERAKCJI

N pocftku nasftgo wiku uczcni badljcy sPoe@slwo nic rczDmie|i'

w jaki tDsb doc|rodzjdo iDterakcji' wszYs.y ugadzali si co do tego' e jcst

ona l.undanenta]Dym procosen! staDovicyD Podstav spoecznejeczywi.

stocj,lo pfstawa]o otw|'c panie, w jlkj sPosb |ffc]ljc8a i dlafcgo'

Jaldc nrcchnizny i p|ocsy s w ni faunguowano?Tajemniclia rofwil(kt

fi]ozol'f Uniwcrsytelu w ohicago' Geor!cIlarberi Mcad (19i14), o.zym wspo-

nrni.I.n' 'iu w rozdfi:Il.| pirrwsfym. Nic dofn on naglogo olnionia'ie.f

zebrawyniki prac inny(h l).d6gy i zostawiIw scnsown c.k)'

futol inl,.rakcji' zdrniln Meada'jl*t wysylanie 5y6'na|wi g.jslw' Kady

organizDt liln]rcjonuje wo wlsD)t rodowisLu,emitujc z'razem sygnaly

i gesly' klIc okrclsjr} jogo sPosb dfia]t)ja' Mcad twan, c intcukcja

zaclrol]fi ww,as' ldedy| ])jeden olganizm wyByaznald, wyklzujc aktyw.

no w swillt todowi|<]'ri

ln''|2iuposlugra5i(syn'LnltrlikIIrtrnlwvl'i spodkrl.ychnflj|'Ir.l,i.]i/'ywi*|yjBrj!"/'yk,

ll( L!'l Dru tj'ltrsa | l'r,'' rvJraz l*nrzY i ii.uFl s7!5.lo'co

fnlucnicd|. nl'ycl' lby

koo'li],n.wa',dwl)ic(|'illllIj!'Ni!UJ||nn]e(}ylIn'}l"

L'ierlIIyi''lnDrlcju'Beztlkjoj'l|erukci

li'. ]n"BIilnlJ

'Ilvi]|fli|(onllkruf jnnrn'ilu|D''; nl. 'qo|4yIi|'v'D!

kUliuyini0 'l,j]il)yn'y

]rcla.

Icdy wystapuj wszyikio1c h'zy elapy, wwzas mwimy ihl,er!1rcji.

Zauwtmy, eznaki i g.sty s jej najistotniejB?ymnonikienorsz enic musz

mie on.ha|akteru syn'bolichego w scnBir kuIlu.oEynl' oznacza to' ekot

nie musi umic odczytyw .ni iblerprctowa ge6tw psa' tcn 'a olocnic

rozuDie Plfc6ttachu kot!, |]o,jclr ro2nn}wngcsliw'',jak ujrnujeto Mead'jcst

hiho to iutl'akcj.

JdM|( Mead uwaul |(iwnie'e ludfio wclrodf fc sobq w interdkcjo

!y.lj j'ke wu'n!llll {||LL Jcil cflowiUIl ^ 7[Lu]

''L|.]kcirjcsIn\]llILfn'pods|u'o\rTnl|)ntrx]Bllltpoccznyn'uLr7yn1L'jLymisL]iniosDo}(!:Z(]i

lLwl. !(l!u!! i n3!hI wIlLsn!jpon'y|hoci'

l'rl(f "l 11lkIlIrq

2) inny orgaDizm wid,i te zDaki i r0gujqna nn]'

zmieni.l lwj sp.sb pospowania,wysylajq.,tu,cn wlan. yrnAy;3)pierw.

szy o||..|nizn rozpoznie Dwe sygnaly i zmicnia pod i.h wp}vem swdc

dialanic' wyoblamy s('l'ic psa i kota: pics sfuka drewkd, cby si wyilsin

(wylJy,tljltc od!owicdnic syBDy ); wasajlrcysi kotobset1'ue zbliajcego sj

psa j przcairatszony ucicka (to s jego 8esiy); pies wjdzi kota j zniea swqjo

poltqpowlnie '. zapoDlinuj.l. o pcn}mpclrolzD,zaczyna }oni

n'Lj 2|trtl.'Wni'3ni UIv!ltrl $L!'kIt]' BpoItiju

i ak i dIa odbicr{jce8oo|gatrizmu'

JcdnvD sowcm L()zlr{lri ku|turoiyc. ZDaki na tqj slronn: ofItacfaj nDiej

$'iac('jl,(,saDlo dta Das wszystkiclr; skutkicn tgo nrtemk.ja na szczcglDy

.h'rak|r' poniewajest zaPoIedDiczon'pffef znaki' k{le naj k tarrowir

{tcfiDicj(.

i l

n()waDiubdwybraniu konkretnego dziaania' Mead h.aktclYzr e (lnvsl

iako proces ,'syimaginowanj prbv teatralnej", poniewa podobnicjak dobrv

ak|or prbujemyza8Ta nasz.ol na fne sposoby i oceDianivrcakcj nlsz;j

ptbliczni na poMczeg]nc warianty. Teao hdzajt pIct]sv umys]oivB

llaldzo osobis czci

ludzkich interakcji, poniewi kiedv wchodzimv w czv.

je role' przyjbqj.my czfi pun}t widze.ia i pozn|ionv cudze lfzc](nania

i normy' ivwfasto w3zy6tko stajc si przedmioteh Daszychrvhnych Iozwa

ali' Zastanawiamy si, vjaki sposb inni bd na Das reaBowa i czy post-

Pujmy waciwie'

A dzigki naszemu nrzgolvi potlalimy nadawi wplnic uzgodDionc

znaczcnia doslownie wszystkiln Daszyh dziaaRiom ' mo$'ie' milnice' pozy-

cjom ciala' od]cgtoci'jllq zacbo!ruicDy wobeinrrych, stylowi ubicrania !ri'

czesaDiainicmal kademu gest{xvi' lrtIy wykonujemy' D]ategolvanic Prfe.

bylvajcz funymi ]udni' czujcmy sia 'jak n sceDie', poniewagdzicw na

tks.i lviedza o tyn' e inni odcz}i{uinaz g.sty oraz iDteryreluj nlszc

uacholvanie' I chocia niclrlrc zwicrzta take nlog kontakbwa i fa

pomoc symho]i' tojednak nie aw takiD |opniujlk Ludzie (seboek' 196lJ;

Aitchison, 1978iMarvaDski,Turner, 19921.

Mcad zaobsc.wowlL' efdlnodo odczytnvaDia svmbolicznvclr gestlv

poflvala cztowiekolvi na wchodzenie w ml, czy]i puyinowaDie cz$ejIoli'

Rozuhialprfez to,eodczujc gestyihny.h lUdzi, poti!l]hy lvyobrazisobie

sicbic na ich niejscu; moemy plzyj ich Punkt vidzcbia i przelvidzie' co

?.ohj' Na pP,ykad l.iedy ktozblir i d0 cnjbic z zacjni|yni piciani,

patl'zy DieDavistnvm $'zlokicn i obuca ci przeklestNemi, mocszwyob.

|Afi obie siebie Da jgo Diejscu i odpowiednio d(' tego dopasowas'asn

rerkcl. IGdy z nas $'kadej s}tuacji pPyjhuje .fyj!oL.ale Dajczqciej

ni. zdajony obie f teBosprlwy' ])ki nn}?uidzicmy sia wjakj.j sz.zeglnie

tNdnej suacji, s'ktrcj wancjcst d]a naE dosowniekadcw}To cdf ianc

sowoi kady gcst ivykoDaDy przcz inDych' wyobra sobie' cjcstcz ](jm n[

pielwszej randce a]boidziesz na p|zyjcie,na ktrym nikogo nie znasz, b4d

|c po raz pieNszy zjawiasz si na ucfe|ni lUb w akademiku' ]ub zDrjdujesz

si wjakiejko]wiek innej Dowejsyj,uacji,w kt.ej fn5sfjed}nie oglDc Dormy

ins1t|.jonalne mogce pokierowa l,!('imfachow5nicD' Radzif sobie co

o^a.zi' e ?ihaiez wigejnorh czcgoilydl odPowiadaicyh |ejs}'luaqii

Przfirnujc .okj ihhy.h bd ich punk1, widzenia po to' lrv Nid]fie' jak

rcags'a'JesttointeIakcjas)mboliczna. dziki lr1|ejivfaDysirvkultur,

jqi lvlrrloci'przkonania i Dormy' Z dNgiej zatrohy, lvlalie dziki pvy-

wliehiu obie syDboli kultulD$'ych moehy pfyjhowa zyje

zgodnie z plz}.t}mi kodahi ](ulturoWyi. Zwolnni$rii

Iacjonalnego wyboru dodabyjeszcze do opiu Meada' podczas o$'ych wy.

imaliDowanychplb kalkulujemy nasze koszty i zyskj, usiujc wybra tl2

oIl.ic.kIdrs prfynicsip nm najwikszc korzys.i'

PoDiewaleao rodzaju postpowaniejcst dla Das czyn* ]atnl' czslo

nawctnie zdjemysobiesplawyzjego przcbiegu. Ale ponyl ojakiejyl,Uacji,

w ktIej czuc 3i niezrcznie tub nicpewnie' Prf)Tomnij obic. jle razy

powtarzae w my]ach swojekwes{ie i zastanawiae si'jakic badrcakcie

innvch ludfi. Naturalnie nie monadosti.rja si przez cayczas, l'o byl(,by to

zb}t wyczelpuj ce' A]e kadyznas zawsze zajnuje siodcf'tywanieh ges1w,

przyjnowaniem czyichIl i skr'.t}m (dokoDujcyh sia w naszych Umysach,)

wyoblaaniem sobie rczultatw alternaty'vnych le{kcjj Albowieh gdyby lu'

dfie nie angaowalisi w tegorodzaju plocely, inte|akje bylyby pozbawione

plastvcznoci i bcjmowey nie w;qceinidivoje ludzi naraz.

Kolejnym jstotn}m pro.eem zwizanym z inlerakcj jeBt to. co Mcad

nazwa 'ja'' (ser). Uwaa on, e kady z Das widzi siebie we wfvsl,l.i(h

sJlUd'jl'c||.w kLUry.h9ifnajdUjF.ja|(o odrhhyUb|pk|' 1)''dllhhic

jck Mdzi

fune obickty llldfi' samochody, krzcsa, dohy itP' Kiedy f kim si komuni

kujcny' odczlujernyjego gesty i w tcDsposb ufyskujemy ob|azsamgo siebie

iako obiektu' Tak wic gesty innych ]udzi Btai si cfymw lodzaiu luslra

(Coolev' 1909), w ktItrm widzimy wasne odbicie.w pewD}n sensie wszyscy

jestemy odbiciem w zwierciadle, z tym c nasfe fwicrciadlo znajduje sia

w gesrach innych ]udzi. W kadej s}tuacji uzyskr\iemy obraz siebie gahych,

alerwnie wDosimy do niej bardziej stabilne itrwac ivyoblaenieo oblcjako

okre]onym fodfaju osoby' cfy teobiektu' Kadv z Das posiada owo wyobra'

cDieosobie i stala sizinteryretowagesijyinnych w taki sposb,aby doDiego

pasowayj oraf tak kiercwa swym pospowaniDj eby go nie zdszc2-y'

w tn 6pob Daszc dziaania w wikszoci sytuacji s dop.'Dc. PoDie$'a

dymy do podtymania swojegowyoblaca osobicjako oloelonyn rod zaju

ooby'Zacz}namy zachow]va siw sposb PPewidyivalDy i dziki |hu jnni

mog dosto6owylvadonas swojeleakcie' PodobDjei ny dopasowLuehy lvlaj]n c

|eakcjedo innych w typowo interpersonalnym |y1u'

Kiedy mwisz takie ec,y,jak: 'PPepraBzatn' ale Djcjostcm dzisiaj sob'',

pl7,yznaiesz' eiDni wid ci inaczej ni zwyl e' poniciva zachoq'ujef i9

wbrew vasnemu wyobraeDiuo sobie' A]bo kicdy owiadfasf| 'Nic man

poicia' cosif nim dzieje,,w ecjnivistoci mwisz divie rfecfyj L{{'i. wcjcie

lo]e i w ten

posb Uczymy si9 radzi sobie z iDnyDi llLdnti,fajLtujc lne Pozycje

w}mikaj.lccz Pr7ynaleDocj

do okre]onych stlulrtul spoccznych' Jlk powkt

dzie]iby zs'o]cDnic}'|uhl(ci(lhalifhru, fun]rcjplzimoivania roli jcst czcnic

]udzi zesobi f szc|szku]l,ur.co 'ra1,!via

A zicm gdv]rymy Die potralili poshgiwa siq

symbo]ami kU]tUrowyni i wcLlodfi w rc]e innych, nrtcrtkcia b'Dby ljardfo

ul ' |..]|l;on''' j' .n,l|.' 7p|'{\vo m.ll''L't'.i( t 'tZ!''ql'

Mead ldadzic nlcijr rwnic na inne plocesy zaangaowane w futcmkcjc

poDidzy hdmi' Jcdou f tycll Plocesw n9z'a! umyslenl' A]bowicn d]a

Mcada umysl hie jest anj rfef{, lni islot, a1c szclc!icm Pro.cw. Jcgo

glwn a |uDlrcja po]gaDi pewidy\sn iu ko n scklvcncji r ny.h moliwy.h .o.

dfail]wdzialania. a !lstpnie' na]hdtalvn: PowvszcgozacUnkU' wydck.jl!

imwspdziaaDie.a !vkonsckwcn.

1 w }'ski'n i|nnme.iu pracyMead! slosr M{ 'Iunaczot j.{]i'kl ..orob.w.!". N'I.ld0dlnial

/l'i'J'|'' n[|i^\||t''|ri''i'i'F/.Jnn iw"t'p'|' ||Lnl

v cfc!(ilyijed}ny w swoih rdfaju po(il)'Ztrlki. lrreczkNviekwysYr,

odcz'ytltjo' odbiela i D! lrnire relglje' DLaj{charakieI sylnboliczny, PoDica

zDaczto san! farwho {l]lrwyylajc{j',

cji integTuj sPoc{:z(js|wo.

w fola okafa]o sia Dieskutecznei nie vidziBf w ro{kjach t! oloby..godnoci

u jcj w]|$yrn wyobmenicmo sobie'D]atago nic b8TdzowieBz,jakzareaBowa'

.|'ak wi9c Ccorlc He elt Mead widzid itll,erukcja jnko PIGes wysylania

i odbielrnia g$tw' E w prznadku ludzi wysyl8nia kultu.owo zdefiniowa'

nych symlx'i, kt| nios 7tsobokrclonci sl,al. zn.fcnja' G!*ly wykotzy.

tywn..s4 do PPyjmow:lnia r| innyc|l l'sb o'!f pomgjtl nam zrozumiec

(fzokilvlnia innych i ih prawdopodobne zachowania' Za pmozdolnoi

Ix'znwczych naszegoDnyslu przeprcwadzamy pby alternat}vhych zacbo'

wfl, wyobraamy $obic ich skutki, powgtlz}mr'jcmy nioodpowicdnie rcakcje

i wybio'l|my lakisposbpostepowania' klry uatwiintfakcjq (Czyte, z punk'

tu ividzcnia t.odi laciona]nego wyboru' zm|ksymalizuje kouyci bdnaB!.

dy)' co wic.j' potrafimy patue na siobio w kadejs}tuscjijak na odlbny

obiekt i wnoti do nicj state wyoblaenie o $obio' kLle umoljwianan reagc

w1lnic w sposb typowy i konsekwonLny' Na tyrn watiepo]ega,,interakcj

synrbolicfD'' w koncepcji Meada. Jo8o pogl.}dy na w Dajbaldziej fundamon'

|a]Dy prcc$ 3 ptrnktehr wficiade]szyc]rbuda.

wlaci{y sposb' cdyby ludzic plfesta]i 10 iobi' wwczas w lfe.z}1vjstoci

spolocznejzaPanowa]bv Diolldi ch!0s.

Jcdnym z n|chJclL nasze '!k' orxzjeg.' ul.Jad pod.zas iDterakd'' cruptr ludz'

two@ ciasny kr4l w.fsk' int(rik{i p'zckazuje cow ten sPNib tyn'

Kmlzy ?,naJouJ$9.poza owym kr';8reml dwoJe |Udzi spaceruj(ych bodzo

int'fikcjl ani|||p.|a. ktnl 7ll(tlowlipcwnq odl"8loimigdzysob'; zajq(i;

prowcd7ohP na siIl' w ktIcj klz.l:lustawiond sw okrg'w'volL|jqlllki.nl

innpw|nnreanieIiprzcbilgujl!(1.w

""t*i"yL",ii'

po'niclzc?eniu. gdlio krzcslauhtuwion(

iq-w rfry' Iak w|gcptl,yliin. w j|lki''j znajd||j.

-l( na"7eiala' j.l gcste|n'

kl'f''.comUw|"oljll.h|l'BuiIll.r|lkcjiiwyk('rzJs|'efjw.jqiykCia'u"

pUZycJc'

'ip _ d.'nndowoni|l znsczentcmu'fo si dfi('jc'

' ]nnym rk\v|zyl(n| sq ufl{Imioly uminszczone w p"7es(|felti . |oy'

drzwi' prloPil'rzani!' Uwkli q -lyslkie inne 1rzcdmioty Iizyc.

n' ' klorekomUni}Ujq !onl|1cmlltinl(rak.ji' Kicay tl'r sioazina rrillt ull'.

krqcisign' krfclPw ko]ko.lym'jac r!'cenu kcrku.1u E.sI l.n komnnikli(

nrelorhulnc 2.l''twani.' wykldow(o. kldr} siedzihd sro|e'nwiqzujc cn.

kkan odlnFhnlntar8k(]( xni(li (('n. kLdrys|oisz(yMo na PU(|iUm' W bsr.

drnt cobBty.h Inror.k{d(h zi6 czqsti, wznosimy lub tikwiduj.my fizyczne

bar'cry' aby zak.'munikowuc dysLunsaIbo bIiskoc'

, Jsrp innym fizyeDym r(kw|zyten'jcH( ubI6hic' k(orcwie|mwiinnynt

TEATRALNA PREZENITACJA SIEBIE

jes|,emy aktommi na sccnie, tsk kielDjeny prfekafem

naszych gcslr'w' Bby hptezentowasi w okrolonyn wiet|e'jakotaki, a nie

inny czk}lvick' ijako osoba'ktIa zaugr'jo n! okro|oncrcakcjc iDDycbludzi.

o,ywicio nicktrzy z nas s lepzymi okioR|mi od imych, ale Nszyscy

jromy

I,onicwawszycy

o tobic. a w konsekwenl.|in'dllj! okr('lonqst,ruktu ihlf,'kcJi' odmicn;i..

rcaaujehy na prolbsora w salDiturzc i to.awacie, a inaczcj na ubrancso

w swobodny,nieIbrmalny tlj' styl ubierania si - ."""."ie emll.matoiv

studcn(kich 7|zcsf.' od7nak hp.l|1owych' nipi;w n. koszulkach ilp' _

wszyslkntow Jb'elny sp""ohwp|ywa lln pr7eb|ec

ivykonawcami' ktry zajmuj si wysylaniem 8estw. Taki sposb

patrzo nia na intcrakcj naz}vamy dramaiut li' a tennin ten spopulalyzowa

ffi pcfcsny tocjoloi.Erving Gotrman (1959, l96?).

c 0l{hxtn wykolzFta analos.id tcatru i lcoDy' wProwadzaj c roznienie

pnlidfy sccnq rkulisami interakcji (Col}inan, 1059)' Ntr scenie]Ddzie wia'

domie |<onlloIDj 8es1y i manipuLujL}ninli' by wywoE podanepfzez iebje

odPowjcdfi inDych - takie, ktrc podtuynlaj ich wyobelie osobiei odpo.

wjtdi Dof]'atywnynr nyDraganion! dEnej yiuucji'Natoniast za kulisaDi

1roch(isi odprlji mogPoz$'oli 6obien& odrobjn{.pr}vatnoci wtowarzy.

8twio' ktre Iwnie wie' zegowyDlaga od nas wyjcieDE scen. wedle

GofliD{n! wiks2o

j(Bt ld' .'' EN|n8 Gurmm | |959)nzwul

Danipu]owanien wlac|iBmi, kiody zestAwiamy gesry' wPlwadzamy lekwi.

ryly i sJbiernn,) ok.pct,'n,.p,,zylllr.

in| lak('ji'

(irh,, !l,y ro wszysrko zaprczcnti,uucnr,

sc.nl.' |,Us|gpqemy

l|.k'aby zj'pr(z!nlow|l puL]iczDuici swojc,ja''i ufy!|(Ll

int.rakcji spdz.rnly n! pr'omicszczau si tam i z po.

wt.(n.nt |'omidzy scena tu| isaD|i. Jc|ikl w to wtpi, to niech si ptzyjrzy

wIlsnym codziennym zaj.iom. Jestenly za ku|isami, kicdy przygotomjemy

sig do wyjcina uczc|ni bieeD|y Pryznic, pmbywamy sam na san|

z suszafk do wosw, szeotcczkq do zMw, kosrnctykaDi' deodontami

i ll'kior.ni. Zajdqicmy si9 n. scenie, kicdy siodziDry na zajciach albo na

uebr.niu zwizku studcnckiego' bdtc nirtqjonlyna dyskotec.

Bcf kuLis ycicbyobynieznonie st.csujqc' Ale be, sceny trudno byoby

o po.u}dekspoeczny. Jak powiedziaby zwolln nik funkcjona]izmu, spoecze'

'llwo wy'n.a' aby pewne oczy byy zrobionc' tl dziaania Bkoordynowane;to

2 |(oloi wymra od ludzi odpowiedDiego PoBLepowania i dostosowylvada si'

Prfcsl,rzog! my okfoloDy(hIcgx,Dtwinry to,co11aley,

nNymIgl'qllm| ' wszylkim iyln' cfym dy3ponujcmy'D7ikj LpmUzachowgDn'

xJo.go.zloW|lr. s(8Jc tsiqPjn(ilogiczne oraz u]alwid uPrzdk''wunn'

l.dop8sow}NaniF siq z^.how!''' o.z)vi.i..jak podkrcla Go{Tman't..D 'li9

dzrJe hJ scnF'.mo'c l,yi lw(|nicfc I wykofzyslywanc do n|anipuh'woni.i

mDmn'uml' Lak JdR w przypHdku pG|,awioncao prfed sdem 2lodzii.jasfk!,

klo|y |ak 8ra na 3ccnie. eby ukl1c prawdzwe intencJe sklaniaJq* go do

Koz|cf!' l\azdy z nas od czasu do czasu (uk pcpujc' mam nadzlcjq' c

w zn.Cznic mnicjf'm stopnlu' n|c (|qa|e Frzylapu.;emy sl na rym' z. ro. co

preznru|emy na 5c.nlc. n|e 7uwszcjes| C.rlklemprawdzlwe'

i zachowujeDry si wo

Dlanlturgia wskanuc Dlmtakc bardzo waDyaspckt kadejinrc).akcji,

a hi''Dwi.ie P!!|''giwshie s|q w cz.sn.j.J LnvBnia firynymi

sB'|rzcn|.' d|lty|(

krl.sIc' ci3n}.

||lnym dspokiPmt.'airJlnUtt

il"

BEZWIEDNE PoSUGIWANIE SIE

METoDAMI oDWoUJAC\MI SIE

Do RoDowISKowYcH oBYCzAJw

I NAwYKow JzYKowYCH

s1.lj]rENT:No ,tojl. '. moc Przyjd kndy in.]ziej

LudZie c2L('uyi!tiw rozmoNach wy/r(:.i "wiesz,'' Ki.\]v posl uguieDv

sie iyhr sowcn1,wvczas PIz.!$'oIujeDlJ zaBad9bdiectluika et.ef|o. osoba

wyPowiadjcaje w istocie donliga ia' abyDyza|rtrcp|l'wliiejowiadcz.

nnj' hawc1, icli',nic wicnry',,co ono fll{czy' Kiwajc potikujcl' glowl bd

Dlwic 'Taak' wienl', strvarzamy wlacnie, e wraf f nasuym rozmNcq

nalcymy do tcgo samgo viatai ewiatLcD i est upo|24dklNvany'

Podzid rfeczywistocina Poszczcglrc obsfary i poBtpowaDicwcd]c se-

nariuszy kuliumw)th nie wfstalcza do fR)ulnieDia Prfcbic!u intcfakii'

Bvwaio, sloty]QliDy kogo,kto, zdawabbt i, robi g'szvstkojak nalcy'

a jednakodczuwalinry za] opolnie' Czcgonanr bM|ro$']l) .ho Die bar

dzo lviedfieliny, czego w jcgo gcstach' dziaaniach, sPolobic h(nlienia'

Jcdn z nrotnlTclr przyczp tyclr'za]dce \odbiorze''jest Diczdo]no

IIYTERAKCJA PODCZAS WYKOI{YWANIA

ROL

dancj

osoljy do Pougiwlnia si peMyD niezwdl)alifowaDyDi, a mimo to bardzo

wan)mi lechnikani intcrakcji' Kiedy si i.h nie stosujc' ww.fis nasfe

pocfucic ci.raoci

i upodkovaDia danej |elakcji zostjc rozbitc (Mehan.

wood, 1975i Handt|' ]982)' tDterAk.i{ f{|cy bot!ien) od lri]ku dodatkowl(lr

Proccsw. ktrc soqiol(lgHafuld GrJinl(Cl (]967) nzw| .]tInnelodani bd

po prostu Dro(odhi hdowislrowJti' Kicdy lrl'dtAktujemy si z innynri 1ud.

mi, Poueuj.mv snwkl()nl. r{jhvnrim(:(,odami

jcdDi przelrazllj, nrni za

Prz)jnuj. eofD.fajoc olccloDvIodzaji kicla|n{* dzi{lDia' Jak$'ldzic'

]irny s' oslalninr rozdzjale' viele xjl wyfnaczanvclr jest Przez nofmv oraz

lsztl Pozvcia N Etrtk1,urze spole.2n.j (PlrBolrs, 1951)' Na przvkl9d kiedy

gusz ro]Btudcnta fubierajc si W okrc]{'}Y sposlr, poIugqi. si pccj|.

nym'j{)zvkicm'Dbia( Dotaild' chodzc ha $,ykudyi')' w tivojej lroDfigumcji

zachow.ir dostcc nona pewD l.o{l(voncjq i stv], kt'e nielnl kady

rozpornai ako 'strdcDckic". Ta charakt.:ryslyczDa rolajest rv zDacznejnierze

okrcloDaplzez Do|Dy klrlturowe orlz hiciscc w strul.tllrzc co]lege'ubtid

zaclrowa (gesun{]' 11rc

ljdte.hlilQlti iel?cNo.

nalllymi, aby wwo|zy i !l'rzym. poczu(ic {.lu o|az ZlpetlDi interakcji

cigo'

(]!ve netody Iodowislrowclwkolzystujc si w spo!l) akowicie

diviadomv'_ za.ynamyfdawa l'l)iop|a!vf ichi1,nieniadoPiclo s1cdy,

kiedy ktoich nnji,osuje'llbo tepoL[gqjo si niNi w niewaciwysposb'

opiernjc sia n{pPyk{(iah (iarnfinlrc]a ( l967], wyl,b|:rsobie,jakbysia

f!ch.wt, gdylry bral ! d7ill ly ck pcfym.ncnj, w kLl'!d ficLodfi nastaP ca

Elpe.yment zaklcgnia in|emkcji

osoB^ |lAIl.\N^:

Zapacrn gurnQ'

oR:Co to znaczy' ezuPa]eglutr?

osoR^ 8^rrAN^:o oci chodzi? GuDr to guDra' Wanieto fnaczy' Nic sfcf.

^|'YdkrvuklLnJwi.Lnle|o.l]o{|o\iskoWl.h'(|,'|'7. ]]slsrlr!Dnlp]7ePron'n.I7jnowii.lLzcn]c

7,lkl!lnion l)rzeb]gU jnL.rakcji' JeFl ]o h.n]fo llL(t do osillgn]9cir. ponjc*'f,' !v kJ'd.'j

Lfikt.ir lig'lil|'ci(lqI o1'll]']J.4|'smdniostos'lje9jlll o trduIv ^ oli' Li]kl $r]!l7 I.|(:

n.slljll!' ri7Uf'' kfuly kl,!)l]L''jc wv]acnia..wi.sz". o.h.!vi! lr''l nif wn]7.l|1ll Z!vri U*|il9

ll]tciJ'nt.nuJl,rdZicjoczy$ist.s1t'i!rdzcnie(j|r.'sDljii9siqMZ1ici{i')isPytJ,cotlvtii

l)znwcr prz.z lo hzlnli. ('.co Lo 2ni'f!, fc iq s!nisz?,!, NnjIe|riPj7x F7.9l,.'i..lkot'i.ic

hierny. ](i.dJ kLoi do .i.l)]. nlW]. i 1lIji r ni{| lildnn rlIncgo .]^'r|i''' nic $JkDnv(r.

ld|.gogestu.nje7njicninpo7,ycij.i'x'llcIUN|rilruclroint|Nxl7'J.|iuJ]orzvgllgzpovy

''](!('il n]7|!.!itt n Ltnjclr oc7n|h

porfdck' ile dlaczego?

Przy.zyna tk9'i lv (,yd' eekprymijnlau'' poBwll.i| powszeclrnic przyi91

i immanentDic zaw5rltl w kd(''jinlo.'kcii l,{].hnika|2lad' enie kg'estit

nujeDy Lego,.oocf'ylvisl,.].

o(1i

('.a7 zlocni(: (nicpodwaalhe]' epesaredov'iad

czeniavciolvc sD.l! slszyslkim i'sp|n.].E|nonr(]rodl)1(|go{ie

(cfyli ci' ktrzy

badaj{ {egoIodzilju lnetody Iodowisko{e)nazwali powysf techDika zasad

el ci",?' poni(w{kohuhikujchy fa pomo. getw Uk|}'l polecenic'aby c

kives|ioDoi!a pcwnychrzcczy' obccnic odtvorzaro7r!ow(,kt(jrproivadzileDl

z peMlym |udeDtcnr (i l,u ponoMric ivyobrasobir: nt,ic !v1qjinterakcji):

STLr|)]lNl':Wjc P!n, n'an trudtro.if |yn materi.r]eI!.

InDy znakoDitynel.spIymenrh jcsL zachow.lavasi9 jak go wrodzin

DyDr donu] pytai' cfy bef lkorzytsta z ]azielki, pro ljofwolcnie na

zjedfenkj cfclro|(olwiclr, pytaj' czy nic majDic pff.iwko l,cmu,cs2 po()yf

i1Cl''fupcniejakbyby} gocie]n' Twoi rodzi(c zacfD zastaDas'ia si, ',co sia

s1alo.,,

i bdq usiowali zl.ekoDsi,ruowapowszcchnic uzDawaDy porzdek'

A]c 1(odyku]troive i pozycja w jaki(i slruklurzc sPoeczncj stano{,i.

w najlepszyD razie jedpie os(ilnc talDv (R. Tuaer, 19621.Zawsze pozostajc

dllomicj8(a na Dc DlaDelvI;zaivsze hoh' zaplczontowa sicbjo w jllri

SrurrlNr: Wic rrrr, leu mRterialjesl taki, rxki rbstrakcyjny...

]tl,]a.jcsl,

lron fi!uracj}

|.]N1.^1

F]lls|'ERYNI

Co za idiolychc fyraniel

w)Taniewidzimy, cin1crakcia tmci ss' ci4}]

-..,^,...1,

|'.'.||,|'|'r.r"u4:'"'.'

Io r'..srrr'lnd\r,,'r.! li.Ck ,o'.i.

N||s/u'''s''l'sw '''|..

'"|iIn|"IJ|'c||\\.'h''d/i|'

J s rUIn

i|'n\

''|| b''d'''''mvssU|.

1. io*' 2.'."i ' "r,, 1',rk'8, "r"d.,,r ,,',..kr"lisri sr,l

::]j.'i;'l'.'.' .I' l.'s| ||',' 'i',|'|]''''|'

"'"','ll.,.i.l',.

r,,. i.$, ,yf.li'r',.,n\

i. rt"/,it"r M-t../,.ts,,

qy-rtk,, tr .",,1,i,"i, i,...,"

n''z!{'' |^J.l'q.|'i''' s"JioIlIJIlIi'

inlel.kJP p|zl|'IrgJ|.} |Pz z.'k]]n1

'1 " .......,,,n.r,

" *,"'.. t':, li'hid 'l,o"r,. r''w j'lr i J,r' " r 7 ,i" 1''lJ/, .

'{'"'1 .;,,,''""Ag."J. li'l.r'r.'*r. /" irr'rr/, (.' q r'i rr.byuu.z\'J.

Ji''' .l-,. in.' r,rr."d.r'\vr. ro7fo7r,, ,r r"l! ( /'t..ia , '-7y.1, znrobnw

'*:]]:,.,;'']'''''.' Il\tf '''!| U|'''||'' |jo|.i. l|'' |"|''''I nliro/||'''||"/\c|'|o|

''"1,;,, ,.'.,,,'1,'

'"]. ,,.",, l.' "'. Ll.,i,,. lli! i.'r.' ni,,rv\',l.. flut'.r.rrzyiJCi,lH.

"'-'. l 'l,cr'lt' P' r'ow,'rhi ,. '. tiekno..i.nodrsr.T'.

rr'Jru

KLASYFIKAC JA PoDCZAS INTER.KC JI

sl .--,,, [t.,nr'r''l.z' {i' '^,.' 1,{\.

,r. z (l,o\q\'" u krrd.l

i']:rr:'1./I

Inni ludznj.,st(| tvylro!uj role, kl,.'.e stl tak {]obe fDan.j i stclHnvpow(],

lj fuanlv wraenjc' i.klryn]y kolll,r|ktowl||i si nio f v,ba|ni' ]ccz z iiDmi

l''li|/](''''|''l|'|' l s'''''- |'k' Il/''|'j'l'.' |' r'' l'i,''z'Il'l ' '''.l'l'. ' ..i''

lr.kIn$||i Iu'|/iL'.zn.''l"'\V'':

$!w"ri" r.$'.'r rr!r

'rrr''Tirl r'l:'rE ' rrrr'1

'krr!.

",'],i,,''lz'r".'.'-''t'

l..i,i,*.,t'" l' 'i 'r'""v"rrr'L r"I

|'l|...'

''. '' '' '..''*"''.'JA.lo|'|'il|''l'\iJy$j|''ljl|'''w!|'i''si|'l|'n''i'''J'l

']]''"''..''zy'l''i.*l.'.'''''||'|'.isiI''Iiq'e|'i'll!||ni.|''')l''l''"s'''l(iii.

'" i

|'I

7'Iil|''Iu'|'ij'''''''!k|s|k"''Li''l(i..|]'''"l ''u'''''yl''l,i -'"'i'.,',p""'' J.

Dvclrrvll'n'1|'dl|||l'fill''unj'i':'i'

l'' pn^|u w .."|/|c5ny|'' /''|'|''A''ai|'

''|'|''|

."''''''

" 'i s| |''I l''|r'|'|''y su.z:ls l|/jj'U |''l.'| |''l' |''''"'' ''''''' 'Il|' ni']

'-]n..,""i,"11-" 'fi'r.$t'.u1\r'.r''i'.$l!/y".i'u".','r\'/1'a"Pil,ni.

llil,,i',I "1^. srrl: rrr"t \t |'r''rir'r' ri'l-r'.l{iJ\ n. q crrr\'

|'|/n.l ''aIlIj'. h''|.

z. srr.rns. r'-u,rr.i.'., $,rrr._,,. u".(,^\r,it.i,.,J|.|||,s|".Iii

Lll'|.j'lJe''||/''||||kJ

Jnl(r 'olc

.:'.,:,,," ,,',,'u ri' In nr /, 'u,',' 'kr\w,'.r "dc7'18\''i

.,, ,,,,.,.,.i,

rp''.l'l$.\' l.''k]||i'l. hj'/dl'E''

r..e.sry.

l ||i'''''|:'k

l'|''|'''q'''|?''Injl

i||i'';JL|'| |sIo|''

|\l'f''/j''|'.ts||j.'|':'lo''L'!/1j'Iw|e|.'/''.|'Ir''t||'U''ijlw.|.$

ar"/. ,r'

', ]'. '. ''''rr'''.r'.'" ''i i '' 'sl't i l l'l / |.j''bj'rd/|.ijiIl'n.|\ kou j'. {\ j l|.''v-l'

i':iwf:,r.rsi" ".q \v..urlb,r''.r(.

''Iroll

]]i,,.,,r,,".',,1,..:irl\.'.

wnM./j'' ljIh L'\ |''" Io /||l1'l!|n' ''|||./'.!U

l'J ''''1 .u' ".'1.''ql ' n ).'l.''

i..,. ,,..' , It l, '."'".'-' li"lJ i.,,'i,.l r,.r''\,'i,r "w'r' , -r\. rlv

w sP''o.]s1wie z|ooDyh, w k|ryni nl|."l"'y .""l *"t'uait.'" ..;z"n

lu|'Iir ; $\. ||,dZ . . |'i'1'' |'' j$ ''|li-i-,'' |J.| ''l|, l| |' |'l.1'''a ' rj' k|'|.V|]|.n|

"u'

.1''.''i.'U]z.kJ7". nJ i.l:|Kll$vx'''U]'|){

"'u,,|.,,,1,,r'i.,'.,,n lir. -J ir"-rJhfi -,.i',,f 8,...1,H T,rr!r'lvtj2.

..... LrOr. l $:,.J1

n.'. U7\"r' l. | \'.' ( '"'|' |l/ lji.nvsf\J|' |||.'|'i'1 |'l |' "-.j''|',lro$, ||' ".i s''||||',

,{'./' ni' l\ll. , s.l" d/i,nJs r,rn/'rul",'L'r.r"polri. .

'.l'' ''j"l'"p,"l.." '''".i"

wf|'J'n|||...|'||ls\|]|.|'j'Iubi|'j''?.'] kn''"l||'lIijll\|'Fr

|'./ |]|nk.

i''|lJ||'i.

i.'sI

-..,,1.,.,, ,,..-'.'.1""'. n,'r.f'rl'tri'ni' t'.ii,'i slowr'i.porr,wq. Bi.

.'''' Ilv''r,1rly.|"' t'z1'"l'' t'J'lJ''|'''|"''Il''|'|\.|''

wJ:|'l|'i-n

IkJ.j' Iyl'Uu'/|'.'

'' (U. el'h''j'$'.?|'|.' UIn|''f. /||iIl "i'. |'||u/ij'''. "

li''i''l'

'i"''''rj1'*1''1'.l.'.'i

''e '|qlIni'' /'|'JIs|''ijl {||'"h'':|'|''\vv hi' J\ |'|'''.k||li|j''

w ''h|.p|'.Hf|\ k '|J .l'oy{.'fl . wn{ ''ll. '''' ' ''l',' .t"".

' 1... , ,,,., , , " , " " ' l'. 'L"l i;dJl'oz.i,.i.r,irir'ny"'.;i'kJ'oleadg'ywr,-

'' '.i /lJ|'l-|'l' (''' s.' ''i' /J|',lqaj||

''l]',-.'''." *.ll |"''1ll1''.''rl.'i l ''',h'' |,t^'/ |||.Jrol'' "t "|'o]||}mi

]'''"'' ''..'z ''|<.'i

l ol ' '''' ''' |''rr Lc.l'|'

Ijkuj (czyli',ali.aiq rl(' okrel('t!.o iypu)' jntDrak('jr p.^l'l.g. i"ii.'i'.i|"

f|''nJ'1'n.'b'|'.o'1i n||lI r'l'.zq.'h'j'i:l|'|.i.l'..''wjIci -'"''']''' i.'li '''.'

ro .:r''t\ktr,jrl rir,d,.n

" ",.'i.''' '.i.' "'' l.l' ''i

'l']'.

'.l' '.''.''|''.'J''i|''Il'|'l'a''lJlJ|cp.wIl||''.Z''..{vi|||''i''"7"7.l

' ...*'".l''"'''''''.l'k''''n''k''l.ln' !'.Iv.lo.pL|'J:l /8..I||./ |'l |A|'l'

l.,ri

f t\tr,s \ r,,rzpJt,l,,.yri{,,cii ".",",,.

o1,,,,.,,,,,"

w(ri,,L. i u f'ri \,.. rll\li -rrr:,tq :if Irnt.,,,\vi.

t,.,r,t?

, j nr,t,i..rp

wrrvlihrrilni'$/'i'r" -s"i' r'l' rhv \r, rp'$r'i 7"

,,'.,w .li.q u l'-'-l'zYL''l'

r''l; .,"i., l.:';1,'

",,',' , .i, pu,t $/!.rJ.m -roIni., ",.u,.r,,n,.,

kij,..yrk,.j,.o

""" "1"'

w|';o1'k|r||J ||M|'i|'.jl''ei ffls.mpIfF:.IJ.fdj.s|!'z.iIn..

'Inr;'''l'1'awy'tl

i,,r'r"k i:"Jnir,,ri lrur''vpr"/',,rrwJ,iJB"{u\vq,"lL

j.dr,..t.h.,rnr",rrl.r,,,.,,.r,,",,,.;,..ri.i,-;"..,

7DJ, o'r, F..,,hv. ururo.., nr,.:i! n...rnl,i,.

au .u/tuzrrnir ' ,rd7\.1,rcl orir w'"yl:k,,s ,nii

1."..-r J..lr.r.e,.yj',;,'zl'rrl'rn/r',,,n,.s.ilinrswjJki.'"rnli.'rudh',ii-t

,." . .l' ,l.rt"r,r.'

.....,...,,

itb.,rkr,,zr u rsoi,r nrrwrrn.,

Ik+i"re' Ioa ||i.'J...|'']''

'.]''.''' .'..' '' r'"' i'*.';"" $''jl|''''guiIlnnn|':t''k''|Jkhy.mv'lj'|.b\1|do

:l ,,,.,,,,'..,,.1,,,.?i.,,,r,1,!,,,j.t.r'w-lrj.,r,Jm$rJs,/.J,n,,nr.\.7,'n

'l--i,.-,1..,,.,",,',",n,.,,, . r\u'l'rr'l,u$Jn.s$ 'i, "1

!l'l|Jr'l|'y1''7\ Lkir D.'"i''''"' "'' . ".i'.'l l-'.i 'l.1

n{nird/||1||'|!|'jn' ||''lL''|''' q\V''l''n s ' |.lc|'j'|''

$d.'n,i"rr',.rrl

znaj.!oc]',

i.jcjk1Nyfikacj

' jako ''piorws,cj randt.i'.lvl.l.i.i

Ii|.1l|'IJm'||.si''''|'.'.'|'^!''j

"'ti,""l i i'l'i ""l

sv.iIhU

'"c..i!., -.,.r,r,i I r)f.",'iF..1,1'i"l.ilk,,:yl'r!,.i/ql.'"r"r'ozy.rr.qktd

'.'r.''r'"''.''..'/.'l'''\J|'"w|'os|'{tl.''r.'.:i''lIj'lr''"u|.''''''''$kIo|pi

'.r . 'l'' z' ''''''i'''1 |.1'i'''.l'',''.ls ni'\l|'-1W' I l'J: ''ll'o InIi"sLl

|''' {ow''l|'s'l'|'J) wIo/\|l')v Iod||U

]]'. ^.'.'' "i'''|'

s|'' nr'rgf''i.. |' '':/ nl'M 'r L'\ i zjIkIo|'nlj'||\ ' | '''("k kInN .]'i.|j. ;i blfu/"

.' \ tJrn,.

rr/'rrri I,r,,qd.,n,,duLr,,...,ot,i

rr.t, q twnr,,

,'.,+.,ru$, !kr.;r.r,i,.

i.r,,.ori,i \v t,,ns,r.$,.r,cii

n:..2"/)

rsoIr

Iillllll "

trrasvrk:'Lltg tr,t ubohv I,rko lek;{' za.

o {ym, iak bailz osDbist |nb lypowe bl1lj by s}tliacio, h(i{'i n|Di do

pl.$n.8'' jlUlni|' nnr|' \ h fu'll'Jni. w Iy.'|' .U.j'q..h Ik\|'| 'IlIln''|'||||'

w Kx7dym f '|'F' lvJdk'' Utl\vo|||il|| v ri( ln n ''ga'. ||vl'J ?' .o. ?j'' /\'Ij| 'Il|'/

Ir|'||'In'

z||'L''l:'|'/n:'. d'' ' '/|''|''. |'''|/|'1 n"',U| |}|'l

. ,".-..',.l.""r,r' ,i""Bli-ru/r,Jr':.pur'. $Lzr'1,z,"l'oqnriJ

'.i. ''.p'*''''l 'l' /'''Il|:' "'|'' |(' ' '' z'''']..: i||'' |.'' wi.|7'|||."inn}. |' l'jId/ "iIn

-,r..,j\ {r,.,j. v l. .f.j r:il, qrl.-Er''.j,l. ri r'l,. hl, .r! duJ,rirni.

Lr . ,... "1..','

.,,",.,,..,

t 'l.rur.. "

'''s''/'' |||''r''l''||.L'\|j'L'vf\'|'"Lj'|J/nl|Udhyn|'

'.'$.'r,'...ri,|\l)r.'ki' "\ru.,Jrlvlyl\pnw.

i''''.'" -.'.''''''""''

Drz maniy h{ l,o och'n.q.

Jl'L]z|.'J

/|0'2 N:''''\l''|(J\v\.1'|(|n|(i''l

. !'1"1'1,,r'"

$ znj"zripI'r.Jfi, i,,rob.sr'

Turner - Socjologia, Koncepcje i ich zastosowanie 68-82.PDF

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: