Bidwell George - Rubaszny król Hal.pdf

(1799 KB) Pobierz
Microsoft Word - Rubaszny_krol_Hal
George Bidwell
RUBASZNY
KRÓL
HAL
Przekład Anny Bidwell
(ji14)
Spis tre Ļ ci
CZ ĦĺĘ PIERWSZA —TANIEC MŁODO ĺ CI .................................................................................
I. DYNASTIA I NAST Ħ PSTWO TRONU .......................................................................................
II. DWOJAKIE WYCHOWANIE.....................................................................................................
III. MAŁ ņ E İ STWO W HISZPANII ................................................................................................
IV. „A KTO BY WZI ġ Ł ZA ņ ON Ħ WDOW Ħ PO BRACIE” .........................................................
V. „MO ņ E WESELEJ B Ħ DZIE W STAREJ ANGLII” ....................................................................
CZ ĦĺĘ DRUGA — TANIEC DYNASTÓW .....................................................................................
I. URODZONY WŁADCA...............................................................................................................
II. SKAZA NA KRÓLOWEJ ............................................................................................................
III. DEMONSTRACJA POT Ħ GI ......................................................................................................
IV. PRZYGOTOWANIA DO ĺ WI Ħ TEJ WOJNY ............................................................................
V. „Z WAMI ņ Y Ę I UMIERA Ę ”......................................................................................................
VI. „NIGDY WI Ħ CEJ NIE ZAUFAM NIKOMU”...........................................................................
VII. NA ROZKAZ OBCEGO MOCARSTWA.................................................................................
VIII. KRÓL I LUD............................................................................................................................
IX. CZY POWSZECHNY POKÓJ MI Ħ DZY NARODAMI? ..........................................................
X. KRÓLEWSKI TYŁEK W TRAWIE............................................................................................
XI. CZY OBRO İ CA WIARY? ........................................................................................................
CZ ĦĺĘ TRZECIA — TANIEC MIŁO ĺ CI .......................................................................................
I. „ZEMSZCZ Ħ SI Ħ ” ........................................................................................................................
II. KRÓL I KUPCY...........................................................................................................................
III. BASTARD KSI Ħ CIEM...............................................................................................................
IV. „WIELKA SPRAWA” KRÓLA HENRYKA ..............................................................................
V. PRZYSZŁO ĺĘ ANGLII PRZED S ġ DEM ..................................................................................
VI. UPADEK MO ņ NEGO CZŁOWIEKA .......................................................................................
VII. „NIE DBAMY O PAPIE ņ Y” ....................................................................................................
CZ ĦĺĘ CZWARTA — TANIEC ĺ MIERCI ......................................................................................
I. KLER NA KOLANACH ...............................................................................................................
II. „MAM APETYT NA JABŁKO!” ................................................................................................
III. NAJWY ņ SZY W KO ĺ CIELE I W PA İ STWIE ........................................................................
IV. UTRWALANIE SUPREMACJI..................................................................................................
V. KRÓLOWE — DAWNE, OBECNE i PRZYSZŁE .....................................................................
VI. IRA PRINCIPIS MORS EST......................................................................................................
CZ ĦĺĘ PI ġ TA — WIELKI FINAŁ ..................................................................................................
I. SZALE İ STWO OWŁADN Ħ ŁO UMYSŁAMI............................................................................
II. EKSKOMUNIKA I „DEPOZYCJA” ...........................................................................................
III. MAŁ ņ E İ STWO NIE SKONSUMOWANE ..............................................................................
IV. BÓSTWO, SZATAN CZY...? ......................................................................................................
V. „NAJWI Ħ KSZY MONARCHA, JAKI WŁADAŁ TYM KRÓLESTWEM” ..............................
Cz ħĻę pierwsza
TANIEC MŁODO ĺ CI
I. DYNASTIA I NAST Ħ PSTWO TRONU
„Nim upłynie miesi Ģ c, wiek pi ħ tnasty dobiegnie kresu. W komnacie pałacu
Greenwich, na prawym brzegu Tamizy, na wschód od Londynu, o Ļ mioletni chłopiec
— wysoki na swoje lata i mocno zbudowany, o białorumianej twarzy — gra na
flecie pod okiem guwernera. Melodia brzmi czysto, d Ņ wi ħ czy zapałem i wesoło Ļ ci Ģ ,
wrodzon Ģ chłopcu. Młody muzykant siedzi na stołku prosto i pewnie, jak kto Ļ , kto
ruszy si ħ z miejsca tylko z własnej woli.
Za drzwiami hałas, poruszenie, bieganina. Głos ostry, suchy:
— Czeka ę tu na mnie.
Chłopiec odkłada flet. On i jego guwerner podnosz Ģ si ħ , staj Ģ w pozycji pełnej
respektu — pierwszy z poczucia dyscypliny, drugi z przyzwyczajenia. Drzwi
otwieraj Ģ si ħ na o Ļ cie Ň , wpuszczaj Ģ c niemłodego ju Ň , szczupłego m ħŇ czyzn ħ
Ļ redniego wzrostu. Twarz ma powa Ň n Ģ , o rysach stanowczych, wargach surowo
zaci Ļ ni ħ tych, cho ę nie pozbawionych kapry Ļ no Ļ ci; w piwnych oczach kryje si ħ
wyraz smutku, ale linia szcz ħ ki zarysowana jest energicznie, mocno. Gdy wchodzi
do komnaty, wydaje si ħ znu Ň ony, mo Ň e nieswój. Kładzie r ħ k ħ na ramieniu chłopca.
Ten Ļ miało spogl Ģ da na ojca, z przywi Ģ zaniem, w którym nie ma Ļ ladu uni Ň ono Ļ ci.
— Jak z post ħ pami jego ksi ĢŇħ cej wysoko Ļ ci w naukach? — pyta ojciec.
— Bardzo zadowalaj Ģ co, miło Ļ ciwy panie, jak zawsze. — Guwerner czuje si ħ
onie Ļ mielony w królewskiej obecno Ļ ci. Nie patrzy na pytaj Ģ cego tak spokojnie jak
jego młodociany pupil. Przest ħ puje z nogi na nog ħ . — Jego ksi ĢŇħ ca wysoko Ļę ... w
lot lekcje pojmuje... a uczy si ħ tak pilnie... — guwerner przejawia wyrozumiało Ļę
— ...jak tylko od chłopca w jego latach mo Ň na oczekiwa ę .
— Nie bywa uparty? — pyta ojciec, bystrym spojrzeniem mierz Ģ c kwadratow Ģ
szcz ħ k ħ chłopca, dumnie do góry zadart Ģ .
— Ma swoj Ģ wol ħ , miło Ļ ciwy panie, co tylko przystoi jego urodzeniu. Ale
91384195.001.png
mo Ň na nim pokierowa ę .
Chłopiec u Ļ miecha si ħ porozumiewawczo, wspominaj Ģ c psoty, które jego
guwerner nie zawsze tak pobła Ň liwie oceniał.
— A jak si ħ sprawia twój nowy wierzchowiec, mój synku? — Ojciec Ļ ciska
muskularne rami ħ chłopca szerok Ģ , energiczn Ģ r ħ k Ģ .
Chłopcu zabłysły oczy.
— Pi ħ kny jest! A jak skacze! Prosz ħ go zobaczy ę !
— ...miło Ļ ciwy panie... — podpowiada guwerner.
Chłopiec niecierpliwie macha r ħ k Ģ . Ojciec ignoruje i wymówk ħ guwernera, i
gest syna.
— Obejrz ħ kiedy Ļ , gdy pogoda si ħ ustali. — Zm ħ czonym ruchem przesuwa r ħ k Ģ
po czole.
— Nie czujesz si ħ dobrze... miło Ļ ciwy panie? — pyta chłopiec.
— Zupełnie dobrze, zupełnie... miałem tylko m ħ cz Ģ cy dzie ı .
— Egzekucja?...
Ojciec mówi ostro, gwałtownie:
— Dosy ę o egzekucji... co tobie do tego?
Po raz pierwszy chłopiec spuszcza wzrok i wkr ħ ca czubek pantofla w puszyst Ģ
ħ bi ħ wschodniego dywanu, któremu podobne widuje si ħ tylko w najbogatszych
domach.
— My Ļ lałem... Czy nie mog ħ wiedzie ę ?
Ojciec spogl Ģ da pytaj Ģ co na guwernera, który zbiera odwag ħ i mówi:
— Za pozwoleniem waszej królewskiej mo Ļ ci, uwa Ň am, Ň e lepiej by było,
gdyby jego ksi ĢŇħ ca wysoko Ļę dowiedział si ħ o wszystkim od miło Ļ ciwego pana.
Jest niezwykle poj ħ tny, jak na swoje lata. Zrozumie.
Ojciec wzdycha i siada ci ħŇ ko na krze Ļ le o wysokim oparciu.
— Przyjechałem tutaj, by zapomnie ę na chwil ħ ... ale je Ļ li trzeba...
Guwerner wychodzi, cofaj Ģ c si ħ tyłem, niezr ħ cznie. Zza drzwi dochodz Ģ
odgłosy przyciszonych rozmów. Chłopiec przysuwa sobie stołek. Ojciec opiera
głow ħ na d ħ bowej płaskorze Ņ bie krzesła, znowu r ħ k Ģ przesuwa po czole.
— Tak. Edward hrabia Warwick, brat stryjeczny twojej matki, został Ļ ci ħ ty
dzisiaj rano. — Mocnym u Ļ ciskiem chwyta por ħ cz krzesła, wyprostowuj Ģ c si ħ i
oznajmia stanowczo, jakby chciał przekona ę sam siebie:
— Zdrajca. Spiskował.
Milknie. Patrzy przez wysokie okna, za którymi pada deszcz.
91384195.002.png
— Opowiedz mi o nim — upomina si ħ chłopiec. Nikt mu nie przypomina, by
dodał: „Miło Ļ ciwy panie!”
— Jego ojciec, Jerzy ksi ĢŇħ Clarence, był bratem ojca twojej matki, króla
Edwarda, czwartego tego imienia, który umarł na dwa lata przedtem, nim ja...
wst Ģ piłem na tron. Clarence szykował rebeli ħ przeciw bratu. Uwi ħ ziono go w Tower
i tam... — przełkn Ģ ł wyraz: „zamordowano” i zako ı czył: —...i tam utopiono w
beczce małmazji.
Młody ksi ĢŇħ u Ļ miecha si ħ . ĺ mier ę stryjecznego dziada, którego nigdy nie
widział, mało go obchodzi, a rodzaj tej Ļ mierci wydaje mu si ħ komiczny. Ojciec nie
dostrzega u Ļ miechu: patrzy wci ĢŇ prosto przed siebie.
— Po Ļ mierci twego dziada, króla Edwarda, tron odziedziczył jego małoletni
syn, Edward V. Jego stryj, brat Clarence’a i zmarłego króla, kazał go zadusi ę w
po Ļ cieli. Zagarn Ģ ł koron ħ Ryszard III. Zwyci ħŇ yłem go w uczciwej walce w bitwie
na polach Bosworth, gdzie tysi Ģ ce ludzi przelało krew. Ryszard zgin Ģ ł. Jego koron ħ ,
znalezion Ģ na krzaku dzikiej ró Ň y, umieszczono na mojej głowie, a szlachta i
Ň ołnierze razem krzyczeli: „Nasz król!” Parlament Anglii potwierdził ich wybór.
Odt Ģ d kwiat i owoc dzikiej ró Ň y stały si ħ herbem naszego domu — Domu Tudorów.
Nastała chwila ciszy.
— A twój ojciec... — zaczyna chłopiec.
— Powiniene Ļ wiedzie ę . Mój ojciec, Edmond hrabia Richmondu, był synem
wdowy po Henryku V, o którego wielkich zwyci ħ stwach we Francji ju Ň si ħ uczyłe Ļ .
Wdowa, Katarzyna francuska, wyszła za m ĢŇ po raz drugi za walijskiego
szlachcica, Owena Tudora. Twój dziadek był ich synem. O Ň enił si ħ z Małgorzat Ģ
Beaufort, prawnuczk Ģ króla Edwarda III.
— A moja matka, El Ň bieta, była córk Ģ Edwarda IV — uzupełnia chłopiec. —
Wiem o tym. Czy ona odziedziczyła prawa do tronu, kiedy jej stryj Ryszard poległ
w bitwie na polach Bosworth?
— Anglicy nie lubi Ģ , by rz Ģ dziły nimi królowe — odpowiada ojciec. — Byli
tacy, którzy dowodzili, Ň e Edward hrabia Warwick, syn zdrajcy Clarence’a...
— Ach! — woła chłopiec. — Rozumiem.
Ojciec nie zwraca na niego uwagi.
— ...ale on miał zaledwie osiem lat. Anglia po trzydziestu latach wojny
domowej...
— Wojna Dwóch Ró Ň : czerwonej Lancasterów, białej Yorków — szepce
chłopiec.
— ...potrzebowała silnego króla — ci Ģ gnie ojciec. Prostuje si ħ . — Dowiodłem
swoich sił na polach Bosworth. Obiecałem, Ň e je Ļ li ja, z domu Lancasterów,
91384195.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin