ZADZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI - ĆWICZENIA
Zarządzanie – jest to oddziaływanie na zasoby organizacji dla osiągnięcia jej celu.
Oddziaływania- Cztery czynności kierownicze:
· planowanie
· organizowanie
· motywowanie
· kontrolowanie
Cechy wspólne organizacji – cztery rodzaje zasobów:
· zasoby ludzkie
· zasoby materialne (rzeczowe)
· zasoby informacyjne (wiedza)
· zasoby finansowe
Cele organizacji:
· cele właściciela
· cele pracowników
· cele otoczenia
Zarządzanie zasobami ludzkimi – to działania nakierowane na pozyskanie, rozwój i utrzymanie efektywnie działającej kadry.
Zarządzanie zasobami ludzkimi – fazy:
· planowanie kadr
· dobór kadr
· wprowadzenie do pracy
· szkolenie i doskonalenie – rozwój
· motywowanie pracowników
· ocena i kontrola
Faza planowania kadr
Plany kadrowe – wynikają z planów organizacji.
Plany:
· strategiczne
· taktyczne
· operacyjne
Często zależą od koniunktury na rynku. Wpływ ma także technologia stosowana w przedsiębiorstwie.
Faza doboru kadr
Dwie fazy:
1. Proces rekrutacji – polega na tym, że pracodawca i pracobiorca mogą się spotkać.
· Rekrutacja zewnętrzna – szukanie pracowników poza firmą poprzez: ogłoszenia (media, urząd pracy, tablice ogłoszeń), firmy pośredniczące i urzędy, kontakt bezpośredni, system staży i praktyk, targi pracy, poszukiwanie przez pracobiorców.
Zalety i wady rekrutacji zewnętrznej:
+ większe pole wyboru
– jest trudniejsza, gdyż nie znamy kandydatów
– spore koszty
· Rekrutacja wewnętrzna – szukanie pracowników w firmie poprzez: przekaz bezpośredni, informacje na tablicy ogłoszeń, formę elektroniczna.
Zalety i wady rekrutacji wewnętrznej:
+ znamy kandydatów
+ niższe koszty
– zmniejszone pole wyboru
2. Proces selekcji – sprawdzanie dokumentów, rozmowa kwalifikacyjna, testy sprawdziany.
Testy: wiedzy, umiejętności, psychologiczne, sprawności.
Kompetencje miękkie – cechy charakteru takie jak odpowiedzialność, uczciwość czy odporność na stres.
Ogłoszenie o pracę
Nie podaje się wysokości pensji, zaś tylko ogólne informacje.
Dwie klauzule: odpowiedzi tylko do wybranych kandydatów; nie odsyłania oferty.
Elementy ogłoszenia:
· kto się ogłasza,
· nazwa stanowiska,
· wymagania w stosunku do kandydata,
· zakres obowiązków (nie zawsze),
· co firma oferuje,
· zakończenie: gdzie składać ofertę, termin, gdzie można zadawać pytania, klauzule.
Faza wprowadzenia do pracy
Wprowadzenie do pracy trwa 1 – 2 tygodnie. Musi być szybkie i sprawne. Nie jest to okres próbny (1 – 3 miesiące).
W przypadku dużych firm nie poznajemy wszystkich pracowników.
Fazy:
Zgłoszenie się do działu kadr lub do bezpośredniego przełożonego (najczęściej przewodnik),
Zapoznanie innych pracowników, informuje o metodach wykonywania pracy (technikach). Nowy pracownik je przyjmuje lub proponuje modyfikacje.
Funkcje:
- adaptacyjna – jak najszybsze zaadaptowanie się do firmy, by móc wykonywać swoje obowiązki i zadania (do kilku dni).
- organizacyjna – w małej firmie krótko opowiadane, w dużej dokumenty organizacyjne.
- motywacyjna – zmotywowanie do efektywnej pracy.
- społeczna – odnalezienie się w grupie, dobra prezentacja, przyjęcie.
Faza szkoleń i doskonalenia
1. W jaki sposób ustalimy potrzeby szkoleniowe – zgłoszenie potrzeby przez pracownika, obserwacje, opinie klientów
2. Jakie formy szkoleń będą najodpowiedniejsze- wykłady, konsultacje
3. W jaki sposób ocenimy skuteczność szkoleń- porównanie osób szkolonych i nieszkolonych
Szkolenie i doskonalenie jest pewnym cyklem zdarzeń.
1. Ustalenie potrzeb szkoleniowych,
Ø zgłoszenie potrzeby przez pracownika,
Ø obserwacje,
Ø opinie klientów
Ø zgłoszenie przełożonego
Ø wywiady, testy
2. Ustalenie tematu, formy, miejsca szkolenia:
Ø metoda prób i błędów,
Ø zbieranie opinii,
Ø na zasadzie najlepszego dopasowania.
3. Realizacja szkolenia
4. Badanie skuteczności:
Ø ocena samego szkolonego pracownika,
Ø ocena wiedzy szkolonego pracownika (testy, sprawdziany, rozmowa),
Ø ocena sposobu pracy,
Ø ocena wyników pracy.
Ø porównanie osób szkolonych i nieszkolonych
Szkolenia kaskadowe – pojedyncze osoby szkolą się poza firmą, następnie szkolą one pracowników już w samej firmie.
Metody szkoleń zależą od sytuacji, zarówno jedne jak i drugie mają zalety i wady:
Szkolenia wewnątrz firmy:
+: nauka na stanowisku pracy, niższe koszty, aktywne zaangażowanie pracowników, przenoszenie nabytych umiejętności i wiedzy do wykonywanej pracy.
–: odciąga przełożonego od obowiązków, przełożonemu może brakować zdolności szkoleniowcy, może mieć wpływ na słabe produkty, może wymagać wysokich kosztów.
Szkolenia zewnętrzne:
+: można skorzystać z opinii najlepszych specjalistów, większa różnorodność technik, koncentracja pracowników na nauce i nabywaniu umiejętności, małe ryzyko wykonania pracy przez pracownika bez wymaganych umiejętności.
–: mogą być kosztowne, mogą nie pasować do potrzeb pracowników, mogą nie spełniać kryteriów nauki.
Rodzaje Szkoleń wewnętrznych – on the job
Rodzaje Szkoleń zewnętrznych – off the Job
– szkolenie bez odrywania od pracy,
– rotacja na stanowiskach pracy,
– zastępstwa na stanowiskach pracy,
– powierzanie zadań zleconych,
– specjalistyczny instruktaż,
– konsultacje,
– szkolenie modularne,
– gra ról,
– delegowanie uprawnień,
– dublowanie funkcji,
– mentoring (identyfikowanie się pracownika z przełożonym)
– coaching
– wykład,
– techniki audiowizualne,
– nauczanie programowane,
– instrukcje przy pomocy komputera,
– szkolenia wykorzystujące urządzenia symulacyjne,
– analiza przypadków,
– odgrywanie ról.
Faza motywowania pracowników
Motywowanie – to określone działania w stosunku do pracownika by wzbudzić w nim chęć do sprawnego działania.
Motywacja (wg Gryfina) – jest to zestaw sił, które powodują, że człowiek zachowuje się w określony sposób.
Motywowanie (wg Przybyły) – rozpoznawanie potrzeb podwładnych oraz świadome aktywizowanie tych potrzeb w celu pobudzenia podwładnych do takiego działania, które jest zgodne z wolą kierownika i jednocześnie zaspokaja potrzeby podwładnego.
Elementy potrzebne do sprawnego działania:
· umiejętności, wiedza, doświadczenie pracownika;
· odpowiednie warunki do wykonywania pracy;
· motywacja do pracy (chęć).
Czynniki motywujące do pracy:
W jaki sposób podwładni
chcieliby być motywowani?
W jaki sposób szefowie by motywowali pracowników?
Premia
pochwała
Podwyżka
premia
Awans
Warunki pracy
Szkolenia
szkolenia
Szacunek
awans
Żeby dobrze motywować metody stosowane przez pracodawcę powinny być spójne z oczekiwaniami podwładnych.
Szefowie chcą motywować pracowników przez uznanie niematerialne.
Podwładni częściej chcą podwyżek, a przełożeni wolą dawać jedynie premie. Wysokość płacy trudno zmienić. Premia jest zaś ruchoma.
Warunki pracy zwiększają motywację pracowników i efektywność ich pracy.
By dobrze motywować metody stosowane przez pracodawcę powinny być spójne z oczekiwaniami podwładnych.
Środki przymusu powinny stanowić niewielką część.
Kroki w motywowaniu:
1. Stawianie celów,
2. Poznawanie potrzeb podwładnych,
3. Dostosowanie do tych potrzeb stosowanych bodźców,
4. Stosowanie tych bodźców,
5. Monitorowanie efektów,
6. Wyciągnięcie wniosków.
Rozpoznawanie potrzeb pracowników:
· obserwacja,
· rozmowa.
Podział czynników motywujących pracowników (bodźce motywacyjne, motywatory):
( Podział według Kopertyńskiej)
· motywatory wewnętrzne – własne cechy osobowości, charakteru (systematyczność, sumienność, rzetelność itd.)
· motywatory zewnętrzne – przychodzące do nas ze strony szefa,
· środki przymusu – nakaz, polecenie, rozkaz. nie mogą być stosowane zbyt często, bo rodzą bunt, frustrację i sprzeciw.
· środki zachęty
Ø ekonomiczne: pieniężne (pieniądze) i niepieniężne (bonus, szkolenie)
Ø pozaekonomiczne: o charakterze psychologicznym (szacunek, pochwała), o charakterze organizacyjnym (powierzenie nowych ważnych zadań), o charakterze technicznym (warunki pracy).
· środki perswazji –skłanianie ludzi do pracy, poprzez przekonywanie ludzi do swoich racji (rozmowa, tłumaczenie, wyjaśnienia).
gosicka