Anna Lorek TM II
Zasady usprawniania pacjentów po zabiegach chirurgicznych – rola masażysty.
Rehabilitacja stała się pojęciem dużo szerszym niż pierwotne przywracanie zdolności do pracy. Wiele osób dorosłych nie może odzyskać zdolności, ale dzięki rehabilitacji może ułożyć sobie życie w sposób godziwy i pożyteczny, mimo pozostałych defektów. Dzieciom rehabilitacja stara się utorować życie wśród społeczności. U osób w podeszłym wieku ciężar gatunkowy rehabilitacji przesuwa się przeważnie na sprawy bytowe, na podtrzymanie sprawności fizycznej i psychicznej, na podstawie poczucia bezpieczeństwa społecznego.
W dzisiejszym ujęciu rehabilitacja osób ciężej poszkodowanych na zdrowiu nie ogranicza się do zajęcia się ich podstawową chorobą czy kalectwem, lecz powinna zająć się wszystkimi skutkami, które wyłoniły się w związku z uszkodzeniem zdrowia tych osób. Obejmuje ona więc, obok fizycznego upośledzenia ciała, reakcje psychiczne chorego, które często są wielką barierą dla postępu rehabilitacji, jak również skutki rodzinne, społeczne i zawodowe.
Relacja zespolonej rehabilitacji przekracza możliwości lekarza, który prowadzi leczenie chorego. Potrzebuje on pomocy fachowej, której mu udziela tzw. zespół rehabilitacyjny. Jest to grupa specjalistów medycznych i paramedycznych, w skład której wchodzą, oprócz lekarza i pielęgniarki, następujący specjaliści:
- Lekarz specjalista w rehabilitacji
- Magister rehabilitacji ruchowej
- Technik fizjoterapii
- Terapeuta zajęciowy (ergoterapeuta)
- Psycholog
- Asystent socjalny
- Instruktor pracy zawodowej
- Technik ortopedyczny
- Pedagog specjalny
Zespół rehabilitacji pracuje w takim składzie, jakiego wymaga rodzaj rehabilitacji chorych leczonych w danej placówce.
Poszczególni członkowie zespołu rehabilitacyjnego zapoznają się indywidualnie z chorym i przedstawiają swoje spostrzeżenia na zebraniach zespołu rehabilitacyjnego. Praca członków zespołu musi być zorganizowana. Dla realizacji rehabilitacji funkcjonalnej lekarz powinien wskazać kinezyterapeucie, jaki cel mają spełnić stosowane ćwiczenia. Duże znaczenie ma umiejętność powiązania ćwiczeń ruchowych z odpowiednim zabiegiem fizykalnym. Niekiedy zastosowanie np. zabiegu rozgrzewającego ułatwi ćwiczenia stawu, a czasem odwrotnie, zabieg fizykalny łagodzi ból wywołany przez ćwiczenia. Ważne jest również skoordynowanie ćwiczeń ruchowych w sali gimnastycznej z zajęciami w terapii zajęciowej.
Usprawnienia amputowanych w obrębie kończyn górnych:
W usprawnianiu amputowanych obowiązują pewne zasady postępowania zarówno w odniesieniu do samego kikuta, jak i sprawności ogólnej pacjenta.
Na te zasady postępowania składają się:
Usprawnianie osób w wieku podeszłym
W usprawnianiu osób w wieku podeszłym należy brać pod uwagę zmniejszoną wydolność układu krążeniowo-oddechowego, zaburzenia równowagi, mała wytrzymałość na wysiłek fizyczny, szybko występujące zniecierpliwienie. U osób w wieku podeszłym istnieje większa podatność na występowanie obrzęków kikuta z powodu kruchości naczyń obwodowych i gorszego ukrwienia. W związku z występującymi dość często zmianami nastrojów podczas prowadzenia zajęć należy wykazać dużo cierpliwości i wyrozumiałości.
Usprawnienie pacjentów po zabiegach w jamie brzusznej:
Kinezyterapia chorych na oddziałach chirurgicznych przy planowanych zabiegach operacyjnych np. resekcji żołądka lub dwunastnicy należy podzielić na dwa okresy:
- przedoperacyjny
- pooperacyjny
W okresie przedoperacyjnym prowadzi się z chorymi ćwiczenia ogólno usprawniające, które korzystnie wpływają na układy organizmu człowieka, a przede wszystkim na układ krążenia i oddechowy. Zadaniem fizjoterapeuty jest również nauczenie ćwiczeń niezbędnych we wczesnym okresie pooperacyjnym i wyjaśnienie choremu celów i skutków powyższych zabiegów.
W okresie pooperacyjny prowadzone ćwiczenia mają zapobiec uprzednio wspomnianym powikłaniom, utrzymanie ogólnej sprawności chorego. Należy prowadzić z pacjentem ćwiczenia oddechowe, gdyż np. wyeliminowanie pracy mięśni brzucha może doprowadzić to do zaburzeń czynności oddechowych.
Przeciwwskazaniami do wykonywania ćwiczeń są :
- powikłania pooperacyjne po zabiegu
- krwotoki
- stany zapalne przebiegające z wysoką temperaturą
- transfuzja krwi lub innych płynów
- zdjęcia szwów
Powyższe przeciwwskazania nie eliminują ćwiczeń oddechowych, których prowadzenie jest konieczne.
Usprawnianie pacjentów po zabiegach chirurgicznych na klatce piersiowej:
Zadania kinezyterapii przed lub po zabiegach chirurgicznych na klatce piersiowej sprowadzają się do:
Odpowiednio i indywidualnie do każdego pacjenta, w zależności od zaburzeń mechanizmu oddychania należy uwzględnić wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń oddechowych i należy głównie zwrócić uwagę na :
- Uaktywnienie przepony w mechanizmie oddychania,
- Oddychanie torem żebrowym, a zwłaszcza dolno żebrowym po stronie istniejących zmian w płucach lub opłucnej,
- Korekcję wady postawy przez wzmocnienie mięsni grzbietu, brzucha i obręczy kończyny górnej,
- Usunięcie zalegającej wydzieliny w oskrzelach u chorych obficie odksztuszających za pomocą drenażu złożeniowego i odpowiednich ćwiczeń oddechowych
- Naukę efektywnego kaszlu polegającego na stosowaniu przerywanego wydechu zakończonego lekkim kaszlnięciem lub odchrząknięciem.
W okresie pooperacyjnym postępowanie kinezyterapeutyczne sprowadza się do:
- Wywoływania efektywnego kaszlu
- Odpowiedniego ułożenia pacjenta
- Wykonywanie ćwiczeń oddechowych torem brzuszny z oporem
- Stosowanie ćwiczeń biernych
- Wykonywanie ćwiczeń czynnych
- Wykonywanie ćwiczeń z większym obciążeniem w pozycji siedzącej
Omówione wyżej postępowanie kinezyterapeutyczne dotyczy wszystkich chorych leczonych chirurgicznie, niezależnie od rodzaju przeprowadzonego zabiegu na klatce piersiowej.
Bibliografia:
Lolo89