1).POSTĘPOWANIE SĄDOWO-ADMINISTRACYJNE:
- WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA
- ORZECZENIA SĄDOWE
- SĄD ROZSTRZYGA SPRAWĘ WYROKIEM
- SĄD UWZGLĘDNIAJĄC SKARGĘ NA DECYZJĘ LUB POSTĘPOWANIE
- SĄD WYDAJE POSTANOWIENIE O UMORZENIU POSTĘPOWANIA
- PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEŃ
- ŚRODKI ODWOŁAWCZE
- SKARGA KASACYJNA
- ZAŻALENIE
- UCHWAŁY NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
- WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA
2) PRAWO ADMINISTRACYJNE - USTROJOWE:
- INSTYTUCJE PRAWA USTROJOWEGO ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
- GŁÓWNE MODELE USTROJOWE
- ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
- URZĄD ADMINISTRACYJNY
- ZAKŁAD ADMINISTRACYJNY
- FUNDACJE I FUNDUSZE SPECJALNE
- AGENCJE RZĄDOWE
- INSTYTUCJA ZLECENIA FUNKCJI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
3) SAMORZĄD TERYTORIALNY
- SAMORZĄD SPECJALNY
- PODZIAŁ TERYTORIALNY PAŃSTWA
- GMINA
- POWIAT
- WOJEWÓDZTWO
- PODZIAŁ POMOCNICZY
4) PODZIAŁY TERYTORIALNE SPECJALNE
5) USTRÓJ ORGANÓW NACZELNYCH I CENTRALNYCH
- PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
- RADA MINISTRÓW
WNIOSEK O WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA
Postępowanie sądowoadministracyjne wszczyna się na wniosek -SKARGĘ - złożoną do sądu administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. Należy pamiętać, że można ją wnieść dopiero po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie.
Inne wnioski składa się bezpośrednio do sądu.
Wniosek powinien czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać określenie żądania, jego podstawy i uzasadnienie oraz oznaczenie stron i organów, a także spełniać inne wymagania określone w przepisach szczególnych. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o skardze, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.
ORZECZENIA SĄDOWE
Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem. Wyrok wydaje się po zamknięciu rozprawy, w szczególnych przypadkach może także zostać wydany na posiedzeniu niejawnym. Sąd rozstrzyga powstały spór pomiędzy organem administracji publicznej a skarżącym (skarżącymi), w granicach danej sprawy. Nie jest on związany zarzutami przedstawionymi w skardze ani powołaną podstawą prawną. Bada sprawę od początku do końca. Jedynym ograniczeniem dla sądu jest zakaz reformationis in peius w postępowaniu sądowoadministracyjnym a stanowi on, że sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności. Sąd uprawniony jest do zastosowania wszelkich środków, które są przewidziane ustawowo w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach przeprowadzonych w danej sprawie administracyjnej, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.
Rozstrzygnięcia sądu administracyjnego:
- sąd może uwzględnić skargę
- sąd może nie uwzględnić skargi, czyli może ją oddalić
Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postępowanie:
1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części jeżeli stwierdzi:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,
b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego
c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy
2) stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli ustali, że zachodzą przesłanki określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach
3) stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach
W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżona decyzję lub postanowienie.
Sąd uwzględniając skargę na inne akty niż decyzje administracyjne, postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, egzekucyjnym i zabezpieczającym. lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, uchyla ten akt albo stwierdza bezskuteczność czynności. W sprawach tych sąd może w wyroku uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa.
Sąd uwzględniając skargę na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej lub inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej stwierdza ich nieważność w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności.
Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt.
Sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów administracyjnych, zobowiązuje te organy do wydania w określonym terminie akt lub dokonanie czynności lub uznania jakiegoś uprawnienia, obowiązku wynikającego z przepisów praw.
W razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylającymi lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy. może wnieść skargę w tym przedmiocie żądając wymierzenia temu organowi grzywny.
Osobie, która poniosła szkodę wskutek niewykonania orzeczenia sądu, służy roszczenie o odszkodowanie na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Odszkodowanie to przysługuje od organu, który nie wykonał orzeczenia sądu. Jeżeli organ w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie nie wypłacił odszkodowania, uprawniony podmiot może wnieść powództwo do sądu powszechnego.
W razie stwierdzenia w toku rozpoznawania sprawy istotnych naruszeń prawa lub okoliczności mających wpływ na ich powstanie, skład orzekający sądu może, w formie postanowienia, poinformować właściwe organy lub ich organy zwierzchnie o tych uchybieniach. Organ, który otrzymał postanowienie, obowiązany jest je rozpatrzyć i powiadomić w terminie trzydziestu dni sąd o zajętym stanowisku
SĄD WYDAJE POSTANOWIENIE O UMORZENIU POSTĘPOWANIA:
1) jeżeli skarżący skutecznie cofnął skargę;
2) w razie śmierci strony, jeżeli przedmiot postępowania odnosi się wyłącznie do praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłego, chyba że udział w sprawie zgłasza osoba, której interesu prawnego dotyczy wynik tego postępowania;
3) gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe z innych przyczyn niż wskazane wyżej
PRAWOMOCNOŚĆ ORZECZEŃ
Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego środek odwoławczy, czyli skarga kasacyjna i zażalenie..
Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu do wniesienia skargi kasacyjnej lub zażalenia, chyba że Naczelny Sąd Administracyjny może z urzędu rozpoznać sprawę także w tej części. Orzeczenie prawomocne wiąże strony, sąd, który je wydał, jak również inne sądy i inne organy państwowe, także inne osoby jeżeli jest to przewidziane w ustawie.
Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej, ale tylko w takim zakresie w jakim stanowił on przedmiot rozstrzygnięcia w związku ze złożoną skargą.
ŚRODKI ODWOŁAWCZE.
1) SKARGA KASACYJNA
Skarga kasacyjna przysługuje od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skargę kieruje się do sądu drugiej instancji, czyli do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Wymogiem formalnym decydującym, o kasacji są podstawy zaskarżenia. Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:
1. naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (sfera prawna orzeczenia);
2. naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (sfera procedury)
Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Może być również sporządzona przez następujące osoby: sędziego, prokuratora, notariusza albo profesora lub doktora habilitowanego nauk prawnych, które są stronami albo przedstawicielami, pełnomocnikami strony. Nie ma wymogu adwokacko - radcowskiego gdy skargę kasacyjną wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.
Skarga kasacyjna może być sporządzona przez:
1. doradcę podatkowego - w sprawach obowiązków podatkowych;
2. rzecznika patentowego - w sprawach własności przemysłowej.
Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać:
- oznaczenie NSA jako sądu, do którego jest kierowana
- nazwiska i imiona stron, ich przedstawicieli lub pełnomocników
- słowo skarga kasacyjna
- podpisy stron, przedstawicieli lub pełnomocników
- oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części,
- przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie,
- wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.
Skargę kasacyjną wnosi się do NSA, ale za pośrednictwem sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Wojewódzki sąd administracyjny odrzuca skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym jeżeli została ona wniesiona po upływie terminu lub jest niedopuszczalna z innych przyczyn. Sąd odrzuci skargę, która ma braki, a których strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie.
Odpis skargi kasacyjnej należy doręczyć stronom, które takowej skargi nie wniosły. Strony te mogą wnieść do wojewódzkiego sądu administracyjnego odpowiedź na skargę kasacyjną w terminie czternastu dni od doręczenia im odpisu skargi kasacyjnej. Po upływie terminu na wniesienie odpowiedzi lub po doręczeniu tej odpowiedzi wnoszącemu skargę kasacyjną, wojewódzki sąd administracyjny niezwłocznie przedstawia skargę kasacyjną wraz z odpowiedzią i aktami sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu.
Naczelny Sąd Administracyjny na posiedzeniu niejawnym odrzuci skargę kasacyjną, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez wojewódzki sąd administracyjny, albo zwróci ją temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków.
Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając sprawę związany jest granicami skargi kasacyjnej, co jest odmiennością od postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, który nie jest związany granicami skargi. Bierze on jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Strony mogą przytaczać nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych.
Nieważność postępowania zachodzi:
1). jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna;
2). jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany;
3). jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona;
4). jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy;
5). jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw;
6). jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy Naczelny Sąd Administracyjny.
Naczelny Sąd Administracyjny może wydać następujące orzeczenia:
1) oddala skargę kasacyjną, jeżeli nie ma ona usprawiedliwionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.
2) uwzględnia skargę kasacyjną i:
- uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części a następnie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie,
- uchyla zaskarżone orzeczenie i orzeka co do istoty sprawy sądowoadministracyjne
- uchyla zaskarżone orzeczenie i odrzuca skargę
- uchyla zaskarżone orzeczenie i umarza postępowanie
NSA rozpoznając skargę kasacyjną uchyla wyrok także w części która nie była zaskarżona, jeżeli zachodzi nieważność postępowania.
Jeżeli przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej wyłoni się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości. Naczelny Sąd Administracyjny może odroczyć rozpoznanie sprawy i przedstawić to zagadnienie do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów tego sądu. Skład ten może przejąć sprawę do rozpoznania. Uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest w danej sprawie wiążąca.
Jeżeli nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, Naczelny Sąd Administracyjny może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. W tym przypadku sąd orzeka na podstawie stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku.
Jeżeli skarga ulegała odrzuceniu albo istniały podstawy do umorzenia postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym, Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem uchyla wydane w sprawie orzeczenie oraz odrzuca skargę lub umarza postępowanie.
W przypadku uchylenia zaskarżonego orzeczenia w całości lub w części i następnie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, sąd ten związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Nie można oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.
Skarga kasacyjna przysługuje również na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
2) ZAŻALENIE
Na postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego, jak również na zarządzenia przysługuje zażalenie w przypadkach przewidzianych w ustawie, a szczególności, których przedmiotem jest:
1) przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu;
2) wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, o których mowa w art. 61;
3) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
4) odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku;
5) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;
6) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;
7) odrzucenie skargi kasacyjnej;
8) odrzucenie zażalenia;
9) zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej;
10) ukaranie grzywną.
Zażalenie wnosi się w terminie siedmiu dni od doręczenia postanowienia.
UCHWAŁY NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO
Naczelny Sąd Administracyjny podejmuje dwojakiego rodzaju uchwały:
1) uchwały wyjaśniające przepisy prawne
2) uchwały rozstrzygające zagadnienia prawne w konkretnej sprawie
Uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej Naczelny Sąd Administracyjny podejmuje w składzie siedmiu sędziów, całej Izby lub w pełnym składzie.
Uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych Naczelny Sąd Administracyjny podejmuje na wniosek:
- Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,
- Prokuratora Generalnego,
- Rzecznika Praw Obywatelskich,
Uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej Naczelny Sąd Administracyjny podejmuje na podstawie postanowienia składu rozpatrującego skargę kasacyjną lub zażalenie.
Prezes NSA kieruje wniosek do rozstrzygnięcia przez jeden ze składów tzn. skład siedmiu sędziów, skład całej izby lub w pełnym składzie NSA
Skład siedmiu sędziów może w formie postanowienia przekazać zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia pełnemu składowi Izby, a Izba może przekazać zagadnienie do rozstrzygnięcia pełnemu składowi Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W posiedzeniu całego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego lub w posiedzeniu Izby obowiązkowy jest udział Prokuratora Generalnego lub jego zastępcy. Natomiast w posiedzeniu składu siedmiu sędziów bierze udział prokurator Prokuratury Krajowej
Aby mogła zostać podjęta uchwała przez pełny skład Naczelnego Sądu Administracyjnego lub przez pełny skład Izby wymagana jest obecność co najmniej dwóch trzecich sędziów każdej z Izb.
Uchwały podejmowane są w głosowaniu jawnym zwykłą większością głosów.
Naczelny Sąd Administracyjny może, w formie postanowienia, odmówić podjęcia uchwały, zwłaszcza gdy nie zachodzi potrzeba wyjaśnienia wątpliwości prawnej.
Wniosek skierowany do Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie uchwały wymaga uzasadnienia.
Jeżeli jakikolwiek skład sądu administracyjnego rozpoznający sprawę nie podziela stanowiska zajętego w uchwale składu siedmiu sędziów, całej Izby albo w uchwale pełnego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego, przedstawia powstałe zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia odpowiedniemu składowi. W takim przypadku skład siedmiu sędziów, skład izby lub pełny skład NSA podejmuje ponowną uchwałę.
Jeżeli skład jednej Izby Naczelnego Sądu Administracyjnego wyjaśniający zagadnienie prawne nie podziela stanowiska zajętego w uchwale innej Izby, przedstawia to zagadnienie do rozstrzygnięcia pełnemu składowi Naczelnego Sądu Administracyjnego. Nie ma możliwości odmowy podjęcia ponownej uchwały.
Uchwały podejmowane w konkretnej sprawie mają charakter wiążący w danej sprawie.
WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA
Strony postępowania mogą żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem z powodu
- nieważności:
1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia,
2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się orzeczenia niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe.
- w przypadku, gdy trybunał konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z konstytucja, umową międzynarodową lub z ustawa, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. (skargę tą wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia. trybunału konstytucyjnego)
- w przypadkach gdy:
1) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym,
2) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa (jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów).
- w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
- w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy. W tym przypadku przedmiotem rozpoznania przez sąd jest nie tylko zaskarżone orzeczenie, ale także inne prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy.
Do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów obu instancji, właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny. Do wznowienia postępowania na innej podstawie właściwy jest sąd, który ostatnio orzekał w sprawie. Do postępowania ze skargi o wznowienie postępowania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Natomiast gdy do wznowienia postępowania właściwy jest Naczelny Sąd Administracyjny stosuje się przepisy dotyczące skargi kasacyjnej.
Termin:
Skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy. Po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się orzeczenia nie można żądać wznowienia. Wyjątkiem jest gdy strona była pozbawiona możności działania lub nie była należycie reprezentowana.
Skarga o wznowienie postępowania powinna zawierać:
- oznaczenie zaskarżonego orzeczenia,
- podstawę wznowienia i jej uzasadnienie,
- okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi
- żądanie o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.
Sąd bada czy skarga jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej podstawie wznowienia. Dokonuje tego na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli brakuje choćby jednego z tych wymagań sąd odrzuca wniosek, jeżeli są spełnione wyznacza rozprawę.
Na rozprawie sąd rozstrzyga przede wszystkim o dopuszczalności wznowienia. Odrzuca wniosek, jeżeli nie ma ustawowej podstawy wznowienia albo termin do wniesienia skargi nie został zachowany. Sąd może jednak po rozważeniu stanu sprawy połączyć badanie dopuszczalności wznowienia z rozpoznaniem sprawy. Po uwzględnieniu wznowienia sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności orzeka o:
- oddala skargę o wznowienie postępowania
- uwzględniaj skargę i zmienia zaskarżone orzeczenie
- uchyla zaskarżone orzeczenie i skargę odrzuca
Wniesienie skargi o wznowienie postępowania nie zatrzymuje wykonania zaskarżonego orzeczenia. Jednakże w przypadku gdy strona uprawdopodobni, że grozi jej tym samym niepowetowana szkoda, sąd może wstrzymać wykonanie orzeczenia. Postanowienie w tym przedmiocie może być wydane na posiedzeniu niejawnym. Na to postanowienie przysługuje zażalenie. Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania, które zakończone zostało prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wznowienie postępowania.
2) PRAWO ADMINISTRACYJNE
INSTYTUCJE PRAWA USTROJOWEGO ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Istotnym fragmentem prawa administracyjnego jest prawo ustrojowe, które:
- stanowi podstawy prawne organizacji i funkcjonowania administracji,
- reguluje strukturę aparatu administracyjnego, określając m.in. jednostki organizacyjne wykonujące zadania administracji, ich kompetencje, zasady budowy i funkcjonowania oraz wzajemne więzi, a także problemy kadrowe i kontroli.
GŁÓWNE MODELE USTROJOWE:
- ustrój administracji określa się jako całokształt zasad organizacji i funkcjonowania administracji publicznej - jest to wykładnia prawa administracyjnego ustrojowego w sensie ogólnym
- ustrój administracji pojmowany może być również jako system organizacyjny oparty na prawie (struktura organizacyjna), w ramach którego wykonywana jest administracja publiczna - wykładnia w sensie szczegółowym
- mechanizm działania całej struktury, w tym poszczególnych składników, obejmujący więzi funkcjonalne pomiędzy nimi i reguły oraz tryb postępowania, mający na celu zapewnienie sprawnego , bezkolizyjnego funkcjonowania całego systemu i konkretnych jego fragmentów.
Administracja może być budowana według różnych założeń modelowych. Zasadniczo wyróżniamy dwa podstawowe modele organizacji i funkcjonowania administracji publicznej:
- centralistyczny
- zdecentralizowany (decentralistyczny).
Model centralistyczny polega na takim zorganizowaniu właściwości systemu organów administracji w określonej sferze, że podejmowanie decyzji należy wyłącznie do organów na wyższym szczeblu. Organ ten ma zawsze prawo ingerencji w działalność organu niższego, chociaż nie zawsze z niej korzysta.
Centralizacja nierozerwalnie wiąże się z hierarchicznym podporządkowaniem, które oznacza pełne podporządkowanie jednostek organizacyjnych niższych szczebli jednostkom wyższym i to w układzie pionowym.
Hierarchiczne podporządkowanie przejawia się w podwójnej zależności służbowej i osobowej. Zależność służbowa oznacza, że nie ma prawnego ograniczenia sfery wydawania poleceń służbowych organom niższym.
Zależność osobowa zaś oznacza, że organ wyższy ma prawo obsadzania stanowisk w organach niższych szczebli, dokonywania awansów, zwolnień, nagradzania, pociągania do odpowiedzialności i wymierzania kar.
Model decentralistyczny - to taki układ, w którym organy niższe nie są hierarchicznie podporządkowane organom wyższego stopnia. W tym systemie organizacyjnym, podmioty administrujące mają prawnie zagwarantowaną samodzielność.
Mówiąc o decentralizacji wspomnieć należy również o autonomii, która różni się od decentralizacji.
Autonomia polega na przyznaniu organom zarządzającym częścią terytorium państwa kompetencji do stanowienia przepisów rangi ustawowej w szerokim zakresie spraw.
Autonomia jest samodzielnością w stanowieniu prawa natomiast decentralizacja oznacza samodzielność, ale w wykonaniu prawa przez podmioty administrujące.
Wykonywanie zadań z zakresu administracji publicznej jest udziałem wielu różnych jednostek organizacyjnych, które posiadają różny status prawny i zróżnicowany charakter organizacyjny, jak również pełnią zróżnicowane funkcje. Wszystkie te podmioty, które w oparciu o prawo zaangażowane są w realizację zadań i kompetencji ze sfery administracji publicznej określamy ogólnym mianem podmiotów administrujących. Do tej kategorii zaliczamy:
1. Organy administracji publicznej
2. Urzędy administracyjne
3. Zakłady administracyjne
4. Inne jednostki administracyjne, np. agencje rządowe
5. Podmioty wykonujące funkcje zlecone administracji
ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Podstawową grupę podmiotów administrujących stanowią organy administracji publicznej. Są one bowiem podmiotami specjalnie powołanymi do wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej.
Organ administracji publicznej można określić jako wyodrębnioną w całym aparacie państwowym jednostkę organizacyjną posiadającą własne kompetencje, które są określone w przepisach prawnych. Działają one na rachunek państwa lub innego związku publiczno-prawnego i z tego tytułu mają możliwość korzystania ze środków władczych (możliwość użycia przymusu państwowego). Organy administracji publicznej wykonują funkcje ze sfery użyteczności publicznej i działają w swoistych formach prawnych.
Na pojęcie organu administracji publicznej składają się następujące elementy konstrukcyjne:
a) wyodrębnienie organizacyjne - organem jest określona jednostka organizacyjna, tzn. organ posiada określoną przez prawo formę strukturalną, która czyni z niego pewną jedność organizacyjną,
b) własne kompetencje - (kompetencje oznaczają zespół uprawnień dotyczących określonego zespołu spraw, w zakresie których organ ma prawo oraz obowiązek działania) są one wyodrębnione prawem, przypisane danej jednostce organizacyjnej i w ten sposób czynią z niej organ administracyjny. Bez określonych ustawowo kompetencji jednostka nie jest organem, lecz co najwyżej aparatem pracy organu.
c) działanie w imieniu i na rachunek państwa lub innego związku publiczno-prawnego ( np. gminy
d). wykonywanie funkcji administracji publicznej - celem ustanowienia organu i jedyną treścią jego zadań i kompetencji jest wykonywanie zadań z zakresu administracji publicznej,
e) swoiste formy prawne działania - organ administracji publicznej korzysta w realizacji przypisanych mu zadań i kompetencji z różnych form i środków. Tworzą one prawne formy działania, ponieważ są one determinowane prawem.
Prawna forma działania oznacza prawem określony konkretny typ czynności, którym może posługiwać się organ administracji publicznej w trakcie wykonywania swych funkcji. Najbardziej charakterystyczną formą działania organu administracyjnego jest akt administracyjny.
Organy administracji mogą być w różny sposób klasyfikowane. Do najczęściej spotykanych klasyfikacji należy podział na organy:
a) Centralne, naczelne i terenowe
b) Kolegialne i jednoosobowe
c) O właściwości ogólnej i właściwości specjalnej
d) Decydujące i pomocnicze (doradcze, opiniodawcze)
e) Społeczne i zawodowe.
Organy naczelne obejmują swym zakresem całe państwo i są to organy bezpośrednio włączone do składu Rady Ministrów.
Organem centralnym jest organ, którego zasięg działania rozciąga się na obszar całego państwa.
Organem terenowym - organ, który realizuje swoje kompetencje tylko na określonej części terytorium państwa, np. w województwie, powiecie, gminie czy okręgu.
Organy jednoosobowe (premier, minister, wojewoda, starosta, itp.) powołane są do załatwienia spraw konkretnych, licznych, wymagających szybkiego rozstrzygnięci...
aba3434