Postępowanie sądowo-administracyjne- ćwiczenia.
Skarga do Sądu Administracyjnego.
ü Jest rozpatrywana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.
ü Przedmiotem skargi może być:
o Decyzja administracyjna- musi być ostateczna i wyczerpany tok instancji.
o Postanowienie wydane w toku postępowania administracyjnego
- postanowienie na które przysługuje zażalenie,
- postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym,
-postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty,
- postanowienia kończące postępowanie w sprawie.
o Bezczynność ( milczenie) organu administracji, gdy organ w ustalonym terminie nie wydał decyzji lub postanowienia bądź innego aktu, skarg na bezczynność organu jest dopuszczalna dopiero po wyczerpaniu środków zaskarżenia.
o Akty prawa miejscowego.
o Akty samorządu terytorialnego.
o Akty nadzoru.
o Inne akty i czynności organów administracji, czynności materialno-techniczne np. wydawanie dowodów, paszportów, zaświadczeń.
ü Do SA nie przysługuje skarga odnośnie prawa wewnętrznego administracyjnego ( między organami wyższego a niższego stopnia np. okólnik, regulamin).
Legitymacja procesowa- możność skorzystania z danego środka prawnego np. skarga do SA,
Legitymację posiada każdy, kto ma w tym interes prawny np. organizacja społeczna, prokurator, RPO.
Interes prawny- korzystna sytuacja dla podmiotu poparta normą prawną.
Tryb wnoszenia skargi.
Skargę wnosimy za pośrednictwem organu administracji na działanie, którego się skarżymy, ponieważ organ ma możliwość samokontroli ( może wydać decyzję całkowitą- czyli uwzględniającą w całości żądania skarżącego).
Organ ma 30 dni na rozpatrzenie skargi lub przekazanie skargi z aktami sprawy do SA.
Skutki wniesienia skargi:
1/ wszczęcie postępowania,
2/ osiąganie zawiłości sprawy- 3 skutki zawiłości.
- następuje określenie granic sprawy- jeżeli wnosimy skargę do sądu to jest on zobowiązany działać tylko do granic sprawy, wynika to z treści skargi, żądania.
- osiągany efekt perpetuacji właściwości – utrwalenie właściwości( miejscowa i rzeczowa).
Zakaz ponownego orzekania w tej samej sprawie.
Wymogi formalne pisma zawierającego skargę.
Pismo w postępowaniu sądowym obejmuje wnioski i oświadczenia stron.
Każde pismo strony powinno zawierać:
1/ oznaczenie sądu do którego jest kierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych lub pełnomocników,
2/ oznaczenie rodzaju pisma,
3/ osnowę wniosku lub oświadczeń,
4/ podpis strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika,
5/ wymienienie załączników,
6/ pierwsze pismo powinno zawierać dokładny adres zamieszkania stron, ich przedstawicieli, pełnomocników oraz przedmiot sprawy,
7/ następne pisma muszą także zawierać sygnaturę akt,
8/ w skardze należy wskazać zaskarżoną decyzję, postanowienie, inny akt lub czynność, oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy,
9/ należy określić naruszenie prawa lub interesu prawnego,
10/ w każdym piśmie wszczynającym postępowanie sądowe należy podać wartość przedmiotu sporu.
Instrumenty dyscyplinujące organ administracyjny do przekazania skargi do SA:
- możemy żądać, żeby sąd ukarał organ grzywną,
- rozpatrzenie sprawy na podstawie odpisu skargi,
- sygnalizacja sądu do organu wyższego rzędu, że w organie niższego rzędu doszło do nieprawidłowości, nie przekazano akt sprawy wraz ze skargą.
Suspensywność środka prawnego- cecha środka prawnego, która powoduje, że wnosząc ten środek wstrzymujemy lub możemy wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia.
Suspensywność względna- musimy wnioskować do sądu, aby rozpatrzył możliwość wstrzymania orzeczenia np. skarga do sądu.
Suspensywność bezwzględna- wykonanie orzeczenia jest wstrzymane.
Środki zaskarżania( środki prawne).
1. skarga kasacyjna.
2. zażalenie.
3. wniosek o wznowienie postępowania.
Jako kryterium przyjmuje się prawomocność orzeczenia, orzeczenie jest prawomocne, kiedy nie służą zwyczajne środki odwoławcze.
Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
v Jest zwyczajnym środkiem zaskarżania, ( przysługującym od orzeczeń nieprawomocnych).
v Przysługuje od wyroków WSA.
v Przedmiotem skargi mogą być:
o - wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego,
o - postanowienia WSA kończące postępowanie w danej instancji.
v Do złożenia skargi legitymowany jest( ma prawo)
o - skarżący,
o - organ administracji,
o - prokurator,
o - Rzecznik Praw Obywatelskich.
v Podstawy kasacji:
o - naruszenie norm prawa materialnego poprzez jego błędną wykładnię lub stosowanie, np. kodeks cywilny, karny,
o - naruszenie norm prawa procesowego, jeżeli miało to znaczenie dla sposobu rozpatrzenia sprawy.
v Skarga kasacyjna ma przymus radcosko-adwokacki tzn. musi być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego, ponieważ konieczne jest powołanie się na normy prawne, które zostały naruszone.
v Skarga musi być wniesiona w terminie 30 dni od doręczenia orzeczenia do sądu, który wydał zaskarżony wyrok w I instancji.
v Skargę rozpatruje NSA na rozprawie, chyba, że podstawą kasacji jest przepis prawa procesowego, wówczas można zrezygnować z rozprawy.
v Skarga jest rozpatrywana na posiedzeniu niejawnym.
v Badanie wstępne skargi wykonuje WSA- np. sprawdza czy została wniesiona opłata, czy zostało pismo wniesione w terminie itp.
v Badanie merytoryczne skargi wykonuje NSA.
v Skarga jest środkiem dewolutywnym.
v Dewoluacja- taka cecha środka prawnego, która powoduje przeniesienie sprawy do wyższej instancji. (odwołanie).
v W razie uwzględnienia skargi kasacyjnej NSA uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie.
Zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
ü Przysługuje na postanowienia WSA np. przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu, wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji lub postanowienia czy odrzucenia skargi.
ü Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia.
ü Zażalenie powinno zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o jego zmianę lub uchylenie, a także uzasadnienie.
ü Akta sprawy wraz z zażaleniem WSA przedstawia NSA po doręczeniu zażalenia pozostałym stronom.
ü WSA może na posiedzeniu niejawnym uchylić to postanowienie i rozpoznać sprawę na nowo. Wówczas nie przesyła akt sprawy do NSA.
ü Jest środkiem zwyczajnym.
Wniosek o wznowienie postępowania.
Ø Służy do usuwania z obrotu orzeczeń prawomocnych dotkniętych szczególnie ciężkimi wadami prawnymi.
Ø Jest środkiem nadzwyczajnym ( przysługującym od orzeczeń prawomocnych).
Przesłanki wznowienia postępowania:
1. Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
· Trybunał Konstytucyjny orzeka o zgodności źródeł prawa z konstytucją, a także ustaw z umowami międzynarodowymi i innych źródeł prawa.
· Jeżeli TK orzeknie, iż akt jest niezgodny wówczas traci moc.
· Wyroki SA wydane na podstawie takiego aktu prawnego tracą podstawę prawną.
· Strona, która chce zmienić wcześniej wydane orzeczenie, może złożyć wniosek o wznowienie postępowania.
· Strona dowiaduje się o wycofaniu aktu poprzez informacje zamieszczone w Dzienniku Ustaw lub media.
2. Niektóre przesłanki nieważności.
· Orzekała osoba nieuprawniona,
· Orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy,
· Strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej,
· Strona nie była należycie reprezentowana,
· Strona była pozbawiona możliwości działania w postępowaniu- brak zawiadomienia.
3. Właściwe przyczyny restytucyjne.
· Orzeczenie zapadło na podstawie sfałszowanego dokumentu,
· Orzeczenie zapadło w związku z popełnieniem przestępstwa,
· Wyszły na jaw nowe okoliczności,
· Wykryto inne orzeczenie w tej samej sprawie.
Właściwości sądu przy rozpoznawaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie.
· Właściwy jest ten sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, jeżeli powołujemy się na przyczyny nieważności.
· Właściwy jest sąd, który orzekał jako ostatni w pozostałych przypadkach.
Przebieg postępowania.
I Faza czynności wstępne.
· Sprawy rozpoznawane są wg kolejności wpływu,
· Dokonuje się tzw. badania wymogów formalnych:
- badanie właściwości sądu,
- badanie terminu, czy podmiot posiada legitymację procesową,
· Wymogi formalne pisma
- pismo musi zawierać wszystkie elementy,
- w przypadku braków następuje zwrot pisma do uzupełnienia w ciągu 7 dni,
- sprawdzanie czy został wniesiony wpis sądowy.
· W czynnościach wstępnych wyznacza się:
- termin rozprawy,
- miejsce rozprawy,
- wysyła się zawiadomienia,
· Wyznacza skład orzekający ( 3 sędziów do każdej sprawy).
- wśród tych sędziów wyznacza się przewodniczącego składu i tzw. sprawozdawcę.
Sędzia sprawozdawca- wyznaczony jest do najgłębszego zapoznania się z aktami sprawy jeszcze przed rozprawą. Wyciąga on najważniejsze aspekty sprawy i referuje pozostałym sędziom.
- wyznaczenie sędziów do spraw następuje wg kolejności na liście, jest przypadkowe, może odbyć się także losowanie.
· W razie czynności wstępnych rozpoznaje się także wnioski stron:
- wniosek o udzielenie prawa pomocy,
- wniosek o wstrzymanie wykonania.
· Jeżeli sąd stwierdzi, że w piśmie są błędy formalne nie do naprawienia wtedy sąd odrzuca pismo poprzez postanowienie np. brak adresu.
· Jeżeli sąd nie uzna argumentów strony- wtedy oddala sprawę orzeczeniem.
II Faza postępowanie rozpoznawcze.
v Sprawy mogą być rozpatrywane na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie. Regułą jest, że sądy administracyjne rozpatrują sprawy na rozprawie.
v Rozprawa zaczyna się od narady składu orzekającego.
v Na początku rozprawy sprawdzana jest obecność.
v Rozprawy są jawne, dopuszczalna jest publiczność.
v Strony powinny być obecne na rozprawie, jednak nieobecność stron nie hamuje postępowania.
v Na rozprawie może być także Rzecznik Praw Obywatelskich, Prokurator, przedstawiciele stron.
v Sąd sprawdza poprawność doręczeń.
v Sędzia sprawozdawca referuje stan sprawy, po referacie udziela się głosu stronom, w kolejności skarżący, później organ.
v Sędzia sprawozdawca sprawuje tzw. policję sesyjną.
III Faza orzekania
5
gosicka