KPA___skrypt.doc

Postępowanie administracyjne.

  Pojecie postępowania administracyjnego.

Celem postępowania administracyjnego jest przyznanie uprawnienia lub nałożenie obowiązku.

Postępowanie administracyjne jest to ciąg czynności organu administrującego, innych podmiotów i uczestników postępowania mające na celu rozpatrzenie i rozstrzygnięcie indywidualnej sprawy administracyjnej przez wydanie decyzji oraz weryfikację tej decyzji. - Elementy definicji: Ciąg czynności   czynności następujące po sobie.

Wyróżniamy trzy stadia:

1. Wszczęcie postępowania, (na wniosek strony, z urzędu)

2. Stadium wyjaśniające, rozpoznawcze (zebranie materiału dowodowego)

3. Orzekanie (wydanie decyzji administracyjnej)

Organ administrujący

Zwany organem administracji publicznej. Są to organy administracji i inne organy w znaczeniu funkcjonalnym. Należą do nich:

1. Organy rządowe i samorządowe.

2. Organy samorządu zawodowego, zakłady administracyjne, organy organizacji społecznych i spółdzielczych. (art. l . 2 KPA)

Inne podmioty -   strona lub strony postępowania - przyszły adresat decyzji.

Uczestnicy postępowania   są to osoby, które moją pojedyncze obowiązki i uprawnienia w postępowaniu. Zaliczamy:

1. Świadków.

2. Biegłych.

3. Osoby trzecie, które mają okazać przedmiot oględzin.

Indywidualna sprawa administracyjna  dotyczy konkretnej osoby i konkretnej sytuacji. Sprawa uregulowana w

prawie administracyjnym.

Forma decyzji administracyjnych - o tym czy dany akt jest decyzją decyduje treść i sposób wydania.

Weryfikacja decyzji-  kontrola decyzji. Może ona się odbywać: 1. W toku instancji.Odwołanie.

Zażalenie do II instancji 2. Poza tokiem instancji (tryby nadzwyczajne) Wznowienie postępowania. Stwierdzenie nieważności decyzji. Uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej.

Zakres obowiązywania KPA.  

Art. l i 2 KPA

Wymienione są trzy rodzaje postępowań administracyjnych i jedno sądowe.

Rodzaje postępowań administracyjnych:

1. Ogólne jurysdykcyjne, kończy się wydaniem decyzji.

2. Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń (wydanie lub odmowa wydania)

3. Postępowanie w sprawach skarg i wniosków (kończy się wysłaniem zawiadomienia procesowego).

Postępowanie sądowe:

W sprawach rozstrzygania sporów o właściwość miedzy organami administracji państwowej a sądami (kończy się wydaniem postanowienia).

Poza KPA znajduje się postępowanie egzekucyjne w administracji.

Wyłączeniu spod KPA podlegają także sprawy:

Bezwarunkowo:

1. Karne skarbowe.

2. Uregulowane w Ordynacji Podatkowej.

Warunkowo:

1. Należących do polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych, jeżeli przepisy ogólne n nie stanowią inaczej.

2. Dotyczące stosunków miedzy organami administracji i miedzy przełożonym a podwładnym o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

Przesłanki wyznaczające zakres obowiązywania KPA.

1. Charakter organu.

2. Właściwość organu.

3. Rodzaj sprawy

4. Forma rozstrzygnięcia.

Instancyjność postępowania.

Administracja zespolona.

•     Wojewoda (I instancja) Minister (II)

•     Administracja nie zespolona.

•     Organy administracji nie zespolonej (I)     Minister (II)

•     Administracja samorządowa.

•     Województwo: Marszałek województwa (I)     Samorządowe kolegium odwoławcze lub inny   organ(II)

•     Powiat: Starosta lub zarząd (I) SKO) lub inny organ (II)

•     Gmina: Wójt lub zarząd (T) SKO lub inny organ (II)

Podmioty i uczestnicy postępowania administracyjnego.

- Podmioty obligatoryjne:

1. Organ administrujący.

2. Strona lub strony. Podmioty fakultatywne.

Mają prawa procesowe takie jak strona, choć sprawa ich nie dotyczy.

1. Organizacje społeczne.

2. Prokurator.

3. Rzecznik praw obywatelskich.

- Uczestnicy postępowania.

Mają pojedyncze uprawnienia lub obowiązki w postępowaniu.

1. Świadkowie.

2. Biegli.

3. Osoby trzecie, które przedstawiają przedmiot oględzin.

Właściwość organu administrującego, (art. 19 do 23)

1. Ustawowa. Wynika z przepisów prawa. Rzeczowa. Miejscowa. Instancyjna.

2. Delegacyjna. Wynika z przekazania kompetencji.

Ad1

Właściwość rzeczowa (art. 20) zakres spraw, jakimi zajmuje się organ (jakimi sprawami może się zajmować ze względu na materię).

Właściwość miejscowa (art.21)   terytorialny zasięg działania organu. Podstawową zasadą jest miejsce stałego

zamieszkania lub pobytu.

Wyjątki:

- W sprawach o nieruchomość według miejsca położenia nieruchomości.

- W sprawach zakładu pracy według umiejscowienia zakładu.

- Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej to bierze się pod uwagę miejsce zdarzenia.

- Jeżeli nadal nie można ustalić właściwości miejscowej to właściwy jest organ Warszawy Centrum.

Właściwość instancyjna,   na jakim poziomie wydawana jest decyzja. Właściwość delegacyjna organ może być wyznaczony :

- Do przeprowadzenia postępowania (wyłączenie organu) (art. 26)

- Do przeprowadzenia określonej czynności prawnej, (art. 52)

Spory o właściwość (kompetencyjne)

Sytuacja, gdy zachodzą wątpliwości, co do tego, który organ ma rozstrzygnąć sprawę i wydać decyzję.

Rodzaje.

I.

1. Pozytywne   dwa organy czują się właściwe do rozpatrzenia sprawy.

2. Negatywne   nie ma organu, który chciałby rozstrzygnąć sprawę.

II

Spór między organami administracji   rozstrzyga nadrzędny organ. (2). Spór miedzy organami samorządowymi a rządowymi

a. Spór między organem samorządu a ministrem rozstrzyga Prezes RM (art. 22 l pkt.9) b. Spór między organem samorządu a terenowym organem administracji rządowej rozstrzyga NSA. (art. 22 2 i 3)

* Między organami administrującymi a sądami powszechnymi rozstrzyga kolegium kompetencyjne przy SN na rozprawie i wydaje postanowienie, (art. 190 do 195).

Instytucja wyłączenia.

W przypadku, gdy istnieje możliwość rozstrzygnięcia nie obiektywnego stosowane jest wyłączenie. Wytoczenie pracownika art 241. Obligatoryjne ze względu na:

- Bliskość wobec strony (pokrewieństwo)

- Bliskość wobec sprawy (w której jest stroną, świadkiem, biegłym, rozpatrywał już w pierwszej instancji, jeśli wszczęto wobec pracownika postępowanie dyscyplinarne)

2. Fakultatywne na wniosek:

- Pracownika (jego samego)

- Strony.

- Lub wyłącza przełożony.  Stosowane, jeżeli pojawiają się wątpliwości, co do bezstronności pracownika

Wyłączenie organu  art 25

Przesłanki:

-  Bliskość wobec strony.

- Bliskość wobec sprawy.

-  Rodzaj sprawy—gdy sprawa dotyczy interesów kierownika organu, lub osoby na stanowisku kierowniczym wyższego stopnia.

Wyłączenie członka organu kolegialnego. Tak jak wyłączenie pracownika.

- *Skutki wydania decyzji przez osobę lub organ, który powinien być wyłączony,  Możliwość wznowienia postępowania (do 5 lat)

Pojęcie strony.

Strona jest podmiotem, bez której postępowanie nie może istnieć (tak samo jak organ), jest osobą, dla której wydawana jest decyzja.

Definicja stron art. 28

- Stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie    (chodzi tu o postępowanie z  urzędu).

- Lub, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek (dotyczy postępowania na

wniosek)

Określone w przepisach prawa materialnego uprawnienie lub obowiązek.

Osoba zainteresowana.-Dotyczy jej dana sprawa nie ma ona jednak interesu prawnego. W postępowaniu administracyjnym osoby zainteresowane nie mają żadnych uprawnień, mogą jedynie przyłączyć się za pośrednictwem organizacji Społecznej   która może być stroną lub złożyć skargę w postępowaniu  skargowo   - wnioskowym. Osoba zainteresowana nie ma interesu prawnego jedynie faktyczny.

Osoby, które mogą być stronami ('art. 29):

- Osoby fizyczne (zdolność do czynności prawnych. J

- Osoby prawne.

- Inne jednostki organizacyjne (organizacje społeczne nie posiadające osobowości prawnej)

Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych :

ustala się najpierw według prawa administracyjnego (mogą być niższe granice wieku niż w KC),

następnie na podstawie KC (art. 30)

Pełnomocnictwo procesowe:

- Strona może ustanowić pełnomocnika (art. 33)

- Pełnomocnik  osoba, która działa w imieniu strony i zamiast niej. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna zdolność do czynności prawnych.

a) Zakres pełnomocnictwa:

- Jest zależny od strony.

- Pełne (cała sprawa)

- Częściowe (część sprawy lub pojedyncza czynność)

b) Forma udzielenia pełnomocnictwa (art. 33   4)

Pisemna.

Ustna do protokołu (przed organem).

c) Domniemanie pełnomocnictwa (art. 33   4)

Osoba bez pełnomocnictwa nie jest pełnomocnikiem, ale może działać za stronę.

Warunki:

- W sprawach mniejszej wagi (dostarczanie dokumentów, przeglądanie akt, odebranie wezwania, uiszczenie opłaty)

- Może to być tylko członek najbliższej rodziny lub domownik.

- Nie ma wątpliwości, co do zakresu pełnomocnictwa.

Podmioty na prawach strony.

Podmioty, które mają uprawnienia wynikające z KPA, czyli tylko uprawnienia procesowe a sprawa ich nie dotyczy.

Są to:

1. Organizacje społeczne.

2. Prokurator.

3.   Rzecznik praw obywatelskich

ad 1 Organizacje społeczne art 52 p 5).

Organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne.

1. Może działać na prawach strony, jeżeli cele statutowe organizacji są zgodne z postępowaniem i gdy przemawia za tym interes społeczny.

2. Może przedstawiać opinie i poglądy organowi, gdy nie uczestniczy w postępowaniu.

3. Może być stroną. Gdy reprezentuje własny interes prawny.

4. Może być organem wydającym decyzję (art. l pkt. 2)

ad. 2 Prokurator (Dział IV)

1. Może się przyłączyć ze względu na ochronę praworządności na prawach strony. Może żądać wszczęcia postępowania z urzędu prze organ w celu usunięcia stanu nie zgodnego z prawem.

2. Może zaskarżyć wydaną decyzję, może wnieść odwołanie, sprzeciw od decyzji ostatecznej (jest to tylko jego uprawnienie) lub skargę do NSA.

ad. 3 Rzecznik Praw Obywatelskich.

Nie jest ujęty w KPA jedynie przepisy ustawy o RPO z 15.05.87 mówią o udziale RPO w postępowaniu. Stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące prokuratora, bez prawa do sprzeciwu. RPO przyłącza się do postępowaniaze względu na ochronę praw i wolności obywatelskich. Może również żądać wszczęcia postępowania z tych przyczyn.

Środki przysługujące RPO.

- Zaskarżenie i odwołanie.

- W trybach nadzwyczajnych.

- Skarga do NSA.

1.Zasady ogólne postępowania

2.Normy obowiązujące w postępowaniu.

3.Obowiązki organu.

4.Uprawnienia strony..

ad. l .

Zasada praworządności (art. 6 i 7)- Organy administracji działają w granicach i na podstawie prawa.

Zasada prawdy obiektywnej  (art. 7)- Organ ma wyjaśnić sprawę w sposób wyczerpujący, obiektywny i wszechstronny (stadium wyjaśniające postępowania).

Zasada uwzględniania interesu spolecznego i slusznego interesu jednostki art. 7

Poglebiania zaufania do organow panstwa

Wplywu wychowawczego na obywateli  art. 8

Informowania art. 9  Pełna i wyczerpująca informacja o przysługujących stronie prawach i stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Czynnego udzialu stron w postepowaniu (art. 10)

-   Strona ma prawo do udziału w każdym stadium postępowania.

-   Strona powinna wypowiedzieć się, co do zebranych materiałów dowodowych.

-   Środki przysługujące stronie: przeglądanie akt, żądanie przeprowadzenia dowodu, żądanie zawieszenia lub umorzenia postępowania, żądanie zawarcia ugod...