NEUROLOGIA.doc

NEUROLOGIA

13.02.2006

Układ nerwowy spełnia funkcję scalającą cały organizm.

à funkcja sterująca

              - układ ruchowo                                           -                             koordynacyjny

- neuron ruchowy obwodowy                                                        - układ pozapiramidowy

- neuron ruchowy ośrodkowy                                                        - móżdżek

                                                                                                  - układ odpowiedzialny za czucie ułożenia

                                                                                                  - twór siatkowaty

                                                                                                  - układ przedsionkowy

à funkcja poznawcza

              - układ informacyjno- poznawczy

                            - narządy zmysłów

                            - mowa i poznanie

                            - intelekt

                            - czucie powierzchowne i głębokie

Drogi przewodnictwa nerwowego

Każda komórka nerwowa jest w relacji synaptycznej z innymi komórkami, do których wysyła informacje i z których otrzymuje informacje. Dzieje się to dzięki samoorganizacji systemu nerwowego, tzn.:

·          plastyczności systemu nerwowego pozostającego pod wpływem bodźców wewnętrznych( genetyka, metabolizm, wydzielanie wewnętrzne, system obronny)

·          relacji wpływów zewnętrznych, takich jak: warunki życia, wychowanie, zasady społeczne, oczekiwania od środowiska, wymagania

·          przedsięwzięć samego systemu nerwowego- gdyż każdy rozwój, transformacja, opiera się na zdolnościach fizycznych nabytych poprzez doświadczenie poznawcze( już raz przeżyte)

Za każdym razem, kiedy jedna komórka nerwowa jest pobudzona, to pobudzony jest cały system nerwowy. System nerwowy jest w ciągłej relacji- wymianie- z całym ciałem za pośrednictwem neurotransmiterów, systemu wydzielania wewnętrznego i systemu obronnego.

Jeżeli jedna komórka nerwowa jest pobudzona, to wszystkie czynności ciała są pobudzone.

Drogi przewodnictwa nerwowego organizują więc ruch i motorykę, ale są jednocześnie stymulowane i budowane dzięki niej( feedback).

Uszkodzenie neurologiczne lub dysfunkcja psychiczna zaburzają motorykę, ale jednocześnie pobudzają (uruchamiają) inne drogi zastępcze, tak neurologiczne( np. ruchowe), jak i poznawcze i uczuciowe.

Działania ruchowe- realizacja motoryczna czy ruch?

Nie ma działania samego w sobie i niemającego związku z otoczeniem.

Działanie- zawsze ma cel i jest zaangażowane w związki z otoczeniem.

Realizacja ruchu nie polega na podporządkowaniu się prostemu i jednemu zleceniu.

Jest regulowane retroaktywnie( dzięki doświadczeniom ruchu).

Model wewnątrzpsychiczny ruchu jest bardzo złożony:

1.      wyobrażenie sobie ruchu do wykonania

2.      celowość- działanie samo w sobie kreuje nowe wyobrażenia ruchu do wykonania

20.02.2006

Model wewnątrzpsychiczny jest wynikiem wielu czynników:

- świadomych: w motoryce dowolnej

- mniej świadomych: w odruchach i ruchach zautomatyzowanych

- całkiem nieświadomych: w stereotypiach( tiki) codziennego życia i w gestach, które są zautomatyzowane

Te wszystkie działania pobudzają rozwój pamięci, która jest podstawową funkcją systemu nerwowego:

- pamięć natychmiastowa

- pamięć krótkookresowa

- pamięć długookresowa

- pamięć instrumentalna( zapamiętywanie proprioceptywne ruchu)

- pamięć pozawerbalna( emocje, uczucie)

- pamięć mózgu przechowująca ślady urazu, agresji, uczuć

Wszystkie rodzaje pamięci są pod wpływem otoczenia i ciągłych świadomych i podświadomych doświadczeń.

Podstawową rolę w realizacji motorycznej odgrywa całość nabytych doświadczeń.

Prof. M. Basquin( Paryż 2001)à eksperyment: „Dziecko chce złapać jabłko, które znajduje się w zasięgu jego ręki”

1.      pojawienie się obrazu na siatkówce oka. Obraz natychmiast przekazany jest do mózgu

2.      identyfikacja jabłka( nabyta pamięć do przeszłych zdarzeń, które już zaistniały)

3.      postrzeganie pozycji i odległości jabłka oraz pozycji ciała, części ciała i przestrzeni

4.      wspomnienia emocjonalneà np. głód na widok jabłka; przypominanie doznań dotyczących innych jabłek

5.      później znajomość mowy pozwala nazwać przedmiot( jabłko) i pozwoli na komunikację dotyczącą tego przedmiotu

Te 5 elementów odizolowane od siebie nie mają widocznego związku między sobą, nie mają więc żadnego znaczenia.

Ośrodkowy układ nerwowy pełni rolę scalającą cały organizm.

Interpretacja sensoryczna powiązana ze sobą daje „zawartość myśli”.

                                          POSTRZEGANIE

                                                        |

                                                        V

                                          CHĘĆ ZJEDZENIA

                                                        |

                                                        V

                                    REALIZACJA MOTORYCZNA

Wszystkie doświadczenia pozwalają na przetworzenie mechanizmów myślenia i ich wdrożenie w relację z otoczeniem.

Tworzy się jedność postrzegania sekwencji ruchów, śladów pamięci, emocji, w kierunkach adaptacji do otocznia.

Ośrodkowy Układ Nerwowy jest organem integrującym funkcjonowanie wszystkich narządów wewnętrznych oraz całego układu ruchu. Mechanizm funkcjonalny OUN zwany prawidłowym mechanizmem odruchu postawy:

- zapewnia zdolność aktywnego przeciwstawiania się sile ciężkości

- kontroluje postawę ciała

- umożliwia harmonijne, płynne, efektywne oraz ekonomiczne czynności ruchowe

Mechanizm odruchu postawy składa się z trzech podstawowych elementów:

1)      napięcia posturalnego

2)      prawidłowej organizacji unerwienia reciprokalnego

3)      prawidłowo skoordynowanych wzorców posturalnych i motorycznych

OUN PRAWIDŁOWO FUNKCJONUJĄCY

                                          |

                                          V

                            PRAWIDŁOWY MECHANIZM ODRUCHU POSTAWY

|

              prawidłowe napięcie                            |                         prawidłowe wzajemne

     posturalne                                       ß                 |   à                               unerwienie

|

                                                                        V

                                                          prawidłowe wzorce

                                                          posturalne i motoryczne

                                                                          |

                                                                           V

                                          PRAWIDŁOWE DOŚWIADCZENIA

                                                     SENSORYCZNE

Odpowiedni dopływ bodźców z własnego ciała i otoczenia oraz ich odbiór przez poszczególne narządy zmysłów wraz z integracją w prawidłowo funkcjonującym OUN warunkują rozwój psychoruchowy, kształtowanie się schematu ciała oraz umiejętności planowania czynności ruchowych.

Wykonywanie każdej czynności ruchowej wymaga odpowiedniego pobudzenia układu nerwowego, dzięki czemu możliwe jest podjęcie zamiaru służącego osiągnięciu celu.

Współoddziaływanie środowiska i organizmu: reakcje receptorów na działanie energii środowiska i zwrotne sygnały z efektorów modyfikują aktywność OUN, który między innymi kontroluje efektory określające aktywność organizmu.

Reguły Sheringtona określające zasady funkcjonowania układu nerwowego:

1.      wyładowania następczeà efekt pobudzania jednostek motorycznych trwa dłużej niż działanie impulsu pobudzającego

2.      rumacja czasowaà stepujące bezpośrednio po sobie, w krótkim okresie, bodźce podprogowe dodają się do siebie, dając w efekcie impuls podprogowy( pobudzający)

3.      rumacja przestrzennaà bodźce podprogowe wysyłane jednocześnie z różnych przestrzeni dodają się do siebie, tworząc odpowiedź progową

4.      promieniowanie pobudzeniaà rozprzestrzenianie się i zwiększanie sił odpowiedzi. Występuje, gdy liczba bodźców aferentnych lub ich czas trwania narasta. Reakcją układu nerwowego może być odruchowe pobudzenie lub hamowanie

5.      kolejne wzbudzanieà wzrastające pobudzenie agonistów następuje po stymulacji( skurczu) antagonistów

6.      unerwienie przeciwstawne( reciprokalne)à skurcz mięśni agonistów wyzwala jednocześnie hamowanie grup antagonistów

27.02.2006

Sygnały idące z mózgu do mięśni rodzą się w korze mózgowej( ruchowej). Wędrują w dół korowo- rdzeniowymi włóknami ruchowymi przed śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony. Na skrzyżowaniu dróg piramidowych włókna przenoszące sygnały przechodzą z jednej strony na drugą.

Sygnały:

1.      zainicjowanie ruchu dowolnego

2.      dostosowanie postawy ciała do zamierzonego ruchu( układ piramidowy)

3.      koordynacja wewnątrz- i zewnątrzmięśniowa( móżdżek)

Kora mózgowa: mechanizmy odruchowo- warunkowe( nabyte): świadoma, zamierzona, celowa czynność obwodowa

Ośrodki podkorowe: mechanizmy odruchowo- bezwarunkowe( wrodzone): skomplikowane bodźce:

·          regulacja napięcia mięśniowego

·          pobudzenie i hamowanie czynności dowolnych

·          sterowanie układem oddechowym

·          automatyzm pracy serca

Rdzeń kręgowy: mechanizmy odruchowo- bezwarunkowe( wrodzone): proste bodźce:

·          odruch na rozciąganie