Administracja_organy_.doc

(126 KB) Pobierz

ORGANY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

Organy administracji publicznej

1) organy naczelne i inne

a) organy naczelne – ograny najwyższego szczebla

b) inne organy Organy centralne i terenowe – wg zasięgu terytorial działania

Urząd morski – jest urzędem centralnym, ale działającym tylko na określonym terenie Wszystkie naczelne organy są organami centralnymi

2)Organy decydujące i pomocnicze

Decydujące-rozstrzygają sprawy w drodze czynności prawnych

Pomocnicze-mogą występować inicjatywą, opiniować przedłożone im sprawy ,decyzje i kontrolować wykonanie ale bez prawa decyzji.(np. Rada Legislacyjna przy Prezesie Rady Ministrów, Kolegium przy Wojewodzie)

3)Organy jednoosobowe i kolegialne

Jednoosobowe-sprawy konkretne, wymagające szybkiej decyzji, szczególna odpowiedzialność

Kolegialne-ustala się ogólne kierunki działania, założenia polityki, czasem do komisyjnego zbadania, ustalenia. Organy kolegialne wolno działają, małe poczucie odpowiedzialności za ustalenia.

4)Organy zawodowe i społeczne

Zawodowe-to organy obsadzone przez osoby, które z tego tytułu otrzymują wynagrodzenie, będące źródłem ich utrzymania(np. urzędnicy Służby Cywilnej)

Społeczne-w skład wchodzą osoby, traktujące swą pracę honorowo. Nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia, mogą otrzymywać tylko dietę lub ekwiwalent za utracony zarobek.

Zakres działania wskazuje jakimi sprawami ma się zajmować dany organ. O zakresie działania stanowi się zwykle w przepisach tworzących (ustanawiających) dany organ. Później ten zakres może zostać zwężony lub poszerzony.

Przepisy o zakresie działania nie są jednak wystarczająca podstawą do podejmowania działań o charakterze władczym. Do podejmowania takich działań konieczne są przepisy upoważniające do takiego działania – przepisy kompetencyjne

Przepisy kompetencyjne – znajdują się zwykle w przepisach regulujących poszczególne dziedziny administracji publicznej. (np. prawo budowlane, prawo wodne, o ochronie środowiska)

Właściwość – odpowiada na pytanie jaki podmiot administracji i jaki organ administracyjny jest powołany do załatwienia spraw określonego rodzaju.

Rodzaje właściwości

1. właściwość rzeczowa – decyduje o tym jakie kategorie spraw rozstrzyga określony organ

2. właściwość miejscowa (terytorialna) dotyczy terytorium działania organu – na jakim obszarze dany organ rozstrzyga sprawy

3. właściwość instancyjna – zakłada wielostopniową organizacje administracji i rozstrzyga, którego stopnia organ jest właściwy do załatwienia sprawy.

4. właściwość funkcjonalna – odnosi się do określenia, który z organów wewnętrznych danego podmiotu jest właściwy do załatwienia danej sprawy.

Przestrzeganie właściwości jest bardzo ważne, by organy nie wkraczały w kompetencje innych organów , a wykonywały swoje

Przenoszenie właściwości Regułą jest, że ustawa określa zakres działania danego organu. Ustawa może jednak określić, że pewne zadania podmiotu administracji są jego zadaniami własnymi ale ustawa pozwala także na wykonywanie przez ten organ dodatkowych zadań z zakresu działania innego podmiotu administracji (ZADANIA ZLECONE) – dotyczy to gmin, która ma WŁASNE ZADANIA, ale wykonuje także zadania zlecone, z zakresu administracji rządowej (np.: sporządza spisy wyborcze; przeprowadza pobór do wojska)

Zadania zlecone mogą wynikać z ustawy lub by rezultatem porozumienia z organem administracji rządowej. Ustawa o samorządzie gminy, powiatu, województwa przewiduje zawarcie takich porozumień. Zadana zlecane są ze względów oszczędnościowych – nie trzeba ich tworzyć i finansować na określonych szczeblach. Koszty wykonywania zadań zleconych są niższe niż w przypadku stworzenia nowego organu.

Samorząd- Należy do systemu administracji zdecentralizowanej; oznacza to, że obok administracji rządowej istnieje szereg innych podmiotów , które samodzielnie dokonują administracji Do najważniejszych podmiotów należą związki publiczno prawne

Organy samorządu działają samodzielnie, podlegają tylko nadzorowi.

Cechy samorządu:

1. przepisy prawa powinny zabezpieczyć określonym grupom społecznym prawo do zarządzania swoimi sprawami – np. izby lekarskie, adwokackie, notarialne itp.

2. te grupy społeczne uczestniczą w wykonywaniu samorządu obligatoryjnie, z mocy ustawy

3. te grupy społeczne i ich organy wykonują zadania należące do administracji publicznej – np. dopuszczenie do wykonywania zawodu.

4. zarządzanie tymi grupami społecznymi odbywa się na zasadach samodzielności. Wkraczanie w formie nadzoru przez administrację publiczną możliwe jest tylko w przypadkach ściśle prawem określonych.

Zakład działanie adm. publicznej w tym zakresie zalicza się do administracji świadczącej przez zakłady administracyjne lub publiczne. To nie jest organ administracji ani przedsiębiorstwo państwowe, ale odrębna jednostka organizacyjna, mająca prawo nawiązywania stosunków administracyjno-prawnych (nie ma równości stron) to nie jest organ samorządu

Musi być wyposażony w zespół środków osobowych (personel) i zespół środków rzeczowych

Realizuje zadania publiczne

Korzysta z władztwa zakładowego – czyli zespołu uprawnień pozwalających na jednostronne kształtowanie stosunków z użytkownikami zakładu, a także z osobami, które znalazły się na jego terenie (więzienie, szpital, szkoła)

Zakłady administracyjne,

Korzystanie z zakładów może być dobrowolne lub przymusowe. (biblioteka, więzienie)

Fundacja- Instytucja oparta na majątku przeznaczonym przez jego założycieli na określone, niegospodarcze cele, zawarte w akcie założycielskim. Zazwyczaj są to cele: naukowe, kulturalne ,dobroczynne. Działają na podstawie ustawy z 1984r, znowelizowana w latach 90-tych. Fundatorem może być osoba fizyczna, niezależnie od obywatelstwa i miejsca zamieszkania albo osoba prawna, mająca siedzibę w Polsce lub zagranicą Siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium RP. W akcie fundacyjnym, fundator wskazuje cel fundacji oraz składniki majątkowe przekazane na realizację tego celu. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru fundacji, wprowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy. Fundacja może prowadzić działalność na terenie całego kraju lub na terenie określonego województwa. W razie prowadzenia działalności na terenie całego kraju zawiadamia się właściwego ministra, ze względu na cel prowadzenia działalności, w wypadku określonego województwa-wojewodę.

Jeśli fundacja swoim działaniem narusza przepisy prawne ,albo prowadzi działalność niezgodną ze swoim celem, to minister czy wojewoda może zażądać usunięcia uchybień albo dokonania zmian w zarządzie fundacji. Jeśli to nie poskutkuje, mogą wystąpić do sądu o zawieszenie zarządu fundacji i wyznaczenie zarządu przymusowego. Fundacja z chwilą osiągnięcia celu, dla którego została ustanowiona, jak też po wyczerpaniu środków finansowych i majątku ulega likwidacji. W ostateczności na wniosek ministra lub wojewody sąd może dokonać likwidacji.

Fundacje zagraniczne, mające siedzibę poza granicami państwa mogą w Polsce tworzyć przedstawicielstwa, za zgodą właściwego ministra.(Zakład Narodowy im. Ossolińskich ”Ossolineum”, na podstawie ustawy z 1995r.,powstał powstał 1815r,fundatorem był Józef Ossoliński)

W 1997r. na mocy ustawy ,ustanowiona została fundacja „Centrum Badania Opinii Społecznej” CBOS .Przyjęła ona mienie, należące poprzednio do jednostki budżetowej. Państwo może przekazać pewne swoje zadania do realizacji przez fundacje.

CENTRALNE ORGANY ADMINISTRACJI

Liczne uprawnienia z zakresu administracji Konstytucja RP przyznaje Prezydentowi.

W stosunkach zagranicznych Prezydent mianuje i odwołuje przedstawicieli RP w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych (np. Ambasador Nadzwyczajny, poseł, Charge d`affaires ad interi).Dyplomaci korzystają z przywieli dyplomatycznych. Prezydent ratyfikuje umowy międzynarodowe, przyjmuje listy uwierzytelniające od ambasadorów innych państw, może sam składać wizyty.

Prezydent mianuje przemarsz sztabu generalnego. Na czas wojny staje się naczelnym dowódcą a także mianuje dowódców rodzajów sił zbrojnych(Marynarka, lotnictwo, siły lądowe),nadaje tytuły oficerskie(porucznika i generała),nadaje obywatelstwo polskie, zgadza się na zrzeczenie obywatelstwa polskiego, nadaje ordery, odznaczenia, tytuły profesorskie, I Prezesa Sądu Najwyższego(spośród dwóch kandydatów),Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, mianuje Prezesa i V-ce prezesów NSA, kilku członków Rady Polityki Pieniężnej i KRRiT, może wydawać rozporządzenia(wtedy, gdy ma wyraźne upoważnienie),nadaje statut Kancelarii Prezydenta.

Znakomite część aktów prawnych Prezydenta wymaga zgody Premiera, ale nie musi przedłożonych mu wniosków akceptować.

Główny organ administracji to Rada Ministrów. Kieruje całością administracji rządowej.

Organizacja, tryb pracy i zakres działania Rady Ministrów określa ustawa z 8 sierpnia 1996r.

Rada Ministrów jest organem kolegialnym.

Skład Rady Ministrów:

Premier

I. Powoływanie PREMIERA w 3-etapowym postępowaniu:

1)Prezydent desygnuje Premiera. Ten prezes tworzy sobie rząd. Prezes ma 14 dni na przedstawienie expose(program działania nowego rządu) Sejmowi. Po expose sejm głosuje za votum zaufania dla rządu bezwzględną ilością głosów(więcej głosów na tak)

2) Jeżeli rząd nie uzyska bezwzględnej większości, następuje drugi etap tworzenia rządu. Wtedy Sejm wyznacza kandydata (ma na to 14 dni). Jeżeli zostaje powołany musi przedstawić expose. Musi uzyskać votum zaufania bezwzględną większością głosów.

3) Jeżeli tego nie zrobi, Prezydent powołuje Prezesa (ma na to 14 dni). Musi on uzyskać zwykłą większość głosów. Jeżeli do tego nie dojdzie-Prezydent musi rozwiązać Sejm. Konstytucja nie wyznacza Prezydentowi okresu na rozwiązanie Sejmu.

II. Ministrowie są dwojakiego rodzaju:

Odwołanie Ministra i powołanie innego robi to Prezydent na wniosek Prezesa Rady Ministrów.

III. Przewodniczący Komisji:

*Komitet Badań Naukowych (kolegialny organ administracji ds. polityki naukowo-technicznej).Na czele Komitetu stoi Minister. Przewodniczący Komitetu ma prawo wydawania rozporządzeń, ale wszystkie decyzje wydawane są kolegialnie.

*Rządowe Centrum Studiów Strategicznych-jest jednostką organizacyjną w zakresie programowania strategicznego, prognozowania rozwoju gosp. I społ. oraz zagospodarowania przestrzennego.

*Komitet Integracji Europejskiej

RZĄD musi się podać do dymisji kiedy:

1.Na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu

2.Rządowi zostaje postawione konstruktywne votum nieufności.

3.Rząd postawi wniosek votum zaufania i go nie otrzyma.

4.Rząd odchodzi, kiedy rezygnuje Premier.

Co robi rząd?

Wszystkie decyzje Ministrów podejmowane są w drodze uchwały .(Głosowanie w Radzie Ministrów należy do rzadkości). Musi być zaopiniowana przez jeden z dwóch komitetów wewnętrznych Rady Ministrów: Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów i Komitet Społeczny Rady Ministrów.

Projekt idzie do Sejmu, ale może być uchwała Rady Ministrów, nie musi iść do Sejmu (np. autostrada)

Kolegium ds. Służb Specjalnych-organ opiniodawczo-doradczy w sprawach ochrony państwa.

Rada Ministrów:

Art. 146 ustęp 2=>Do Rady Ministrów należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego.

Rada Ministrów:

-kieruje administracją rządową(kieruje ,kontroluje, koordynuje)

- ponosi odpowiedzialność przed Sejmem za działanie administracji

-posiedzenia RM są w całości nagrywane(ale poufne)

-głosowania są rzadkością, przeważnie są podsumowane przez Premiera

Rada Gabinetowa- to posiedzenie Rady Ministrów pod przewodnictwem Prezydenta. Prezydent udziela głosu, kieruje dyskusją, podsumowuje, Radę Gabinetową zwołuje Prezydent. Rada Gabinetowa nie ma kompetencji Rady Ministrów.

Jeżeli któryś z członków Rady Ministrów nie zgadza się z ustaleniami, może wnieść zastrzeżenie do Protokołu z posiedzenia. Protokół przekazuje się Prezesowi NIK-u.

Przygotowanie posiedzenia RM spoczywa na Sekretarzu RM.

Premier ma szczególnie mocną pozycję (jak Kanclerz) w Polsce .Sam dobiera i zmienia Ministrów. Oprócz kierowania Radą Ministrów ma nadzór nad 12 centralnymi organami administracji rządowej, np.: Główny Urząd Statystyczny, Główny Urząd Ceł, Komisja Papierów Wartościowych, Urząd Ochrony Państwa, Urząd Służby Cywilnej, Urząd Zamówień Publicznych.

Przy Prezesie Rady Ministrów działa Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. W Kancelarii RM działa Gabinet Polityczny Prezesa RM (główni doradcy Premiera).Premier ma prawo wydawania rozporządzeń.

-Rada Ministrów może uchylić rozporządzenia poszczególnych członków Rady Ministrów.

RM może ustanowić pełnomocników dla określonych spraw o charakterze czasowym albo bezterminowym.

Przydział działów państwowych:

Np. .Minister Kultury ma kulturę i rozwój dziedzictwa narodowego

Minister Spraw Wewn.- administracja publiczna, sprawy wewnętrzne, wyznania religijne.

CENTRALNE URZĘDY (są o szczebel niżej)

np. Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji podlega Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży Pożarnej, Straży Granicznej.

Obok Centralnych Urzędów od kilkunastu lat działają AGENCJE ,np: Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Rynku Rolnego Rezerw Materiałowych Mienia Wojskowego.

Agencje sposobami prawnymi, działają na podstawie specjalnych ustaw. Każda Agencja ma statut nadawany przez Premiera, z reguły na wniosek Ministra Skarbu. Prowadzi działalność określoną w Statucie. Organem Agencji jest Prezes mianowany przez Premiera i Rada Nadzorcza. Członkowie Rady Nadzorczej i Prezes są powoływani przeważnie na 3 lata.

PODZIAŁ TERYTORIALNY

jest to względnie trwałe rozczłonkowanie przestrzeni państwa, dokonywane dla pewnej grupy lub tylko określonych jednostek organizacyjnych państwa.

1) Podział zasadniczy państwa jest na:

-województwa

-gminy

Podstawową jednostką jest gmina.

Czynniki podziału terytorialnego:

-czynnik demograficzny

-czynnik ekonomiczny

-ukształtowanie terenu

2) Podział pomocniczy-dokonywany dla jednostek o charakterze pomocniczym, np. podział gminy na sołectwa, w miastach na dzielnice.

3) Podziały specjalne-dokonywane dla zadań państwa, których wykonanie w ramach podziału zasadniczego jest z różnych względów mało celowe, np. administracja górnicza, morska, kolejnictwa, żeglugi śródlądowej.

Podział musi uwzględniać warunki:

-fizjograficzne

-komunikacyjne

-demograficzne

Każda zmiana w podziale terytorialnym powoduje różne zakłócenia. Powinna być zachowana równość potencjału tych jednostek. Podział terytorialny wywiera wpływ na rozwój miejscowości, w której znajduje się siedziba organów administracji danej jednostki(powstają wtedy centra handlowe, usługowe, szkoły wyższe).Podział terytorialny nie jest tworem stałym. Jest zależn...

Administracja_organy_.doc

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: