repetytorium_rozwojówka.pdf

(2743 KB) Pobierz
Repetytorium z rozwoju człowieka- okladka- strona tytulow…
K O L E G I U M K A R K O N O S K I E
P a ń s t w o w a W y Ŝ s z a S z k o ł a Z a w o d o w a w
J e l e n i e j G ó r z e
Daniela Becelewska
REPETYTORIUM Z ROZWOJU
CZŁOWIEKA
Jelenia Góra 2006
RADA WYDAWNICZA KOLEGIUM KARKONOSKIEGO
Gra Ŝ yna Baran, Aleksander Dziuda, Henryk Gradkowski (przewodnicz ą cy)
Urszula Liksztet, Wioletta Palczewska, Kazimierz St ą pór, Leon Zarzecki,
Józef Zarucki
RECENZENT
Marian Stefan Wolicki
Niniejsze wydawnictwo mo Ŝ na naby ć w Bibliotece Uczelnianej
Kolegium Karkonoskiego PWSZ
w Jeleniej Górze
ul. Lwówecka 18
Tel. (075) 645 33 52
Druk i oprawa: INTROLIGATORSTWO - MAŁA POLIGRAFIA
58-503 Jelenia Góra ul. PodchorąŜych 1/6
tel. 0 75 6474006
tel. kom. 0 501 181576
ISBN 83-912031-8-2
ISBN 978-83-912031-8-7
Spis tre ś ci
Wst ę p ………………………………………………………………………………………… 5
Cz ęść I : Koncepcje rozwoju człowieka …………………………………………………… 6
1. Poj ę cie rozwoju …………………………………………………………………………… 6
2. Aktywno ść jednostki jako nadrz ę dny warunek rozwoju……………………………… 8
3 Mo Ŝ liwo ś ci rozwojowe człowieka ……………………………………………………… 9
3.1. Dojrzewanie jako skutek rozwoju genetycznego……………………………………… 10
3.2 Dorastanie człowieka jako wynik procesu uczenia się ……………………………… 13
3.3. Socjalizacja jednostki efektem wpływów środowiska ……………………………… 15
4. Preferencje jednostki …………………………………………………………………… 18
4.1. Znaczenie interakcji społecznych …………………………………………………… 19
4.2. Wolna wola - wolny wybór …………………………………………………………… 21
4.3. Gromadzenie doświadczeń Ŝyciowych ……………………………………………… 23
5. Wpływ ś rodowiska na rozwój jednostki ……………………………………………… 26
5.1. Kultura jako kontekst rozwoju ……………………………………………………… 27
5.2. Wspierający system społeczny ……………………………………………………… 29
5.3. Stymulacja rozwoju …………………………………………………………………… 32
6. Wzorce osobowe ……………………………………………………………………… 60
6.1. Uczenie się społeczne ………………………………………………………………… 61
6.2. Osoby znaczące czyli modele kreatywne……………………………………………… 64
6.3. Rola klimatu rodziny w rozwoju człowieka ………………………………………… 77
7. Wymagania rozwojowe wobec człowieka …………………………………………… 78
7.1. Zadania rozwojowe jednostki ………………………………………………………… 79
7.2. Kryzysy rozwojowe …………………………………………………………………… 81
7.3. Fiksacje rozwojowe i syndromy rozwojowe ………………………………………… 83
Cz ęść II: Transwersalny rozwój człowieka ………………………………………………… 89
8. Problematyka transwersalnego rozwoju jednostki ………………………………… 89
8.1. Co to są zmiany rozwojowe? ………………………………………………………… 89
8.2. Sposoby oceny rozwoju człowieka …………………………………………………… 94
8.3. Jak odczytujemy wiek rozwojowy? ………………………………………………… 101
8.4. Periodyzacja Ŝycia człowieka na okresy rozwojowe………………………………… 105
9. Rozwój stadialny człowieka …………………………………………………………… 110
9.1. Okres prenatalny …………………………………………………………………… 110
9.2 Dzieciństwo (0-18 r. Ŝ.) ……………………………………………………………… 115
9.2.2. Stadium noworodka ………………………………………………………………… 116
9.2.3. Okres niemowlęcy …………………………………………………………………… 128
9.2.4. Okres poniemowlęcy ………………………………………………………………… 147
9.2.5. Średnie dzieciństwo (3 – 7 r. Ŝ) ……………………………………………………… 164
9.2.6. Dzieciństwo szkolne ………………………………………………………………… 179
9.2.7. Okres wczesnoszkolny (7 – 12 r. Ŝ.) ………………………………………………… 179
9.2.8. Okres adolescencji (12 – 18 r. Ŝ.) …………………………………………………… 199
9. 3. II epoka rozwoju – dorosłość (18 – 65 r. Ŝ.) ………………………………………… 219
9.3.1. Okres młodzieńczy (18 – 25 r. Ŝ.) …………………………………………………… 222
9.3.2. Okres człowieka młodego (25 – 35 r. Ŝ.) …………………………………………… 232
9.3.3. Człowiek w wieku średnim (35 – 55 r. Ŝ.)…………………………………………… 248
9.3.4. Pora przejściowa (55 – 65 r. Ŝ.) ……………………………………………………… 269
9. 4. III epoka rozwoju – okres gerontologiczny (65 r. Ŝ. <)……………………………… 286
Cz ęść III: Zmiany rozwojowe w uj ę ciu longitudinalnym: ……………………………… 316
10. Rozwój longitudinalny człowieka …………………………………………………… 316
Cz ęść IV: Podr ę czny słowniczek terminów psychologicznych …………………………… 384
Literatura cytowana …………………………………………………………………… 401
 
Wst ę p
Repetytorium z rozwoju człowieka stanowi pomoc dydaktyczną
dla studentów pedagogiki zdobywających wiedzę o ontogenetycznym
rozwoju człowieka.
KsiąŜka ta ma na celu ukazanie prawidłowości rozwoju człowieka
w świetle wybranych koncepcji. Jako podstawowy czynnik warunkujący
rozwój człowieka przyjęto własn ą aktywno ść jednostki, determinowaną
jej czynnikami wewn ę trznymi w postaci: mo Ŝ liwo ś ci i preferencji oraz
zewn ę trznymi jak : ś rodowisko, wymagania i wzorce osobowe.
Repetytorium nie narzuca jednakŜe czytelnikowi omawianej
interpretacji rozwoju człowieka, lecz ukazuje na tle róŜnych koncepcji,
jako jedną z nowszych teorii rozwoju. Wybrana koncepcja wskazując
wielostronne aspekty wspierania aktywności jednostki wydaje się wielce
przydatna w projektowaniu działań pedagogicznych.
Oddana do rąk czytelników ksiąŜka składa się z czterech cz ęś ci.
„Cz ęść I: Koncepcje rozwoju człowieka” zawiera interpretację znaczenia
poszczególnych czynników rozwoju człowieka w świetle wybranej
koncepcji.
„Cz ęść II: Transwersalny rozwój człowieka” ukazuje rozwój człowieka
w układzie stadialnym od okresu prenatalnego aŜ do zejścia, ukazując
podstawowe wskaźniki oceny rozwoju ontogenetycznego.
Cz ęść III: Zmiany rozwojowe w uj ę ciu longitudinalnym” przedstawia
rozwój linearny poszczególnych sfer psychicznych, procesów i
właściwości człowieka w świetle wybranych koncepcji rozwoju..
Cz ęść IV: Podr ę czny słowniczek wybranych poj ęć psychologicznych”
oraz „ Literatura cytowan ą kończą prezentowane wydanie.
Sądzę, Ŝe ta pozycja ksiąŜkowa stanowić będzie nie tylko
poŜyteczną lekturę w utrwalaniu wiedzy, ale posłuŜy takŜe jako
kompendium zawierające wykaz niezbędnej literatury uzupełniającej i
najczęściej uŜywanych pojęć związanych z rozwojem człowieka.
Natomiast wzbogacając domową biblioteczkę przedmiotową studenta
pozostanie w niej jako podręcznik przydatny w pracy zawodowej pedagoga
opiekuńczego i resocjalizacyjnego.
Oddając do rąk czytelników Repetytorium pragnę jednocześnie
złoŜyć wyrazy podziękowania Pani prof. Marii Porębskiej oraz w
szczególności Ks. Prof. Marianowi Stefanowi Wolickiemu za cenne uwagi
i wskazówki niezbędne do opracowania tej ksiąŜki.
śyczę owocnej lektury.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin