10.Katakumby Aleksandrii.pdf

Katakumby Aleksandrii

Pod koniec I w. n.e. egipska Aleksandria była miastem, w którym

przeważały tradycje Grecji i Rzymu. Coraz większąpopularnością cieszyli

się chrześcijanie, ciągle też pamiętano o potędze dawnego Egiptu. Było to

miejsce, gdzie ludzie byli raczej skłonni łączyć kultury, niż je niszczyć.

Do dziś niewiele zostało z tego, co w Aleksandrii wybudowano na

poierzchni ziemi, ale pod ziemią trwają zdumiewające pozostałości kultury

sprzed 1900 lat: katakumby Kom esz-Szukafa, "Kopca Skorup". Ta

trzypoziomowa budowla została wydrążona w litej skale nieopodal

starożytnego stadionu i nie istniejącej od dawna świątyni Serapisa. wiele

takich katakumb przecinało podziemia Aleksandrii, ale trzesięnia ziemi i

roboty budowlane doprowadziły do ich zniszczenia lub zasypania wejścia.

Katakumby Kom esz-Szukafa zostały odkryte dopiero w 1900 r. przez....

osła ;P. Zwierzę wpadło do dziury w ziemi, która okazała się szybem

wejściowym katakumb.

W głąb katakumb prowadzą antyczne kręcone schody. Pod koniec II w.

n.e., gdy Kom esz-Szukafa było miejscem pochówków, zwłoki opuszczano

na linie w głąb szybu otoczonymi schodami. Klatka schodowa kończy się

przedsionkiem, gdzie w ściennych niszach osadzono wdie ławy. Nisze są

obramowane motywem muszli, spotykanym w klasycznej ornamentyce.

Przedsionek otwiera się na rotundę wspartą na sześciu filarach. Z lewej

strony znajduje się triclinium - sala, w której odbywały sięstypy dla

uczestników pogrzebu. Leżąc na kamiennych, przykrytych poduszkami

łożach, ucztowali, wspominając zmarłego. Uczeni sądzą, że katakumby

pierwotnie służyły tylko jednej rodzinie, dopiero póżniej przekształciły się

w miejsce masowych pochówków. Tłumaczyłoby to, dlaczego w skale

wyciosano tak wiele komórek.

Klatka schodowa prowadzi z rotundy w dół, na drugi poziom, pełen

niesamowitych, niemal żywych rzeźb. Podpierające dolny przedsionek

kolumny są zwieńczone typowymi dla sztuki starożytnego Egiptu

głowicami z kamiennymi liśćmi papirusu, lotusu i akantu, a na opartym na

nich fryzie widnieją wizerunki dwóch sokołów, między którymi

przedstawiono uskrzydlone słońce. W niszach wyrzeźbiono figury

mężczyzny i kobiety, dla których prawdopodobnie był przeznaczony

grobowiec. Mężczyzna stoi w godnej pozie, jaką znamy z rzeźb

starożytnego Egiptu, jednak głowa posągu jest przedstawiona bardzo

realistycznie ( sztuka Grecji klasycznej ). Kobieta również stoi

wyprostowana, ale włosy ma ułożone na sposób rzymski. Przyległej

komory grobowej strzegą dwie rzeźby Anubisa. Jedna z nich ma jednak

krokodyli ogon, może więc przedstawiać boga o imieniu Sobek. Oba

bóstwa noszą zbroje rzymskich żołnierzy.

Przy ścianach komory stoją trzy olbrzymie sarkofagi, z przytwierdzonymi

na stałe wiekami. Uczeni przypuszczają, że ciała wsuwano do nich od tyłu,

od strony korytarza okalającego komorę grobową. Niezwykłość

wizerunków bóstw egipskich tak skomentował archeolog Gaston Maspero:

"Jesli uzmysłowimy sobie, jak rozpowszechniony był w Cesarstwie

Rzymskim kult Izydy, możemy śmiało przypuścić, że w tej egipskiej

scenerii spoczywają szczątki cudzoziemca utrzymującego kontakty z

wyznawcami bogini". Kolejną struktrą okrążającą usytuowaną pośrodku

komorę grobową jest korytarz, w którego ścianach wydrążono 91 nisz, a

każdą przeznaczono dla trzech mumii.

Powaracając na pierwszy poziom, zwiedzający mogą przedostać się do

odrębnej nekropolii przez wyłom w ścianie rotundy, którego nie było w

planach pierwszych budowniczych katakumb. Prowadzi tamtędy droga do

tzw. Sali Karakalli, gdzie znaleziono kości końskie i ludzkie. Nazwa sali

pochodzi od incydentu z 215 r. p.n.e., gdy cesarz Karakalla wezwał do

siebie aleksandryjską młodzież i kazał wymordować wszystkich, którzy się

stawili.

Podziw budzą nie tylko rozmiary i dekoracje katakumb Kom esz-Szukafa,

ale i połączenie w ich wystroju elementów różnych kultur. Z wszystkiego,

co można zobaczyć w Aleksandrii, katakumby robią największe wrażenie.

Zabytek est wymownym świadetwem czasów, kiedy na ziemi egpskiej

nakładały się trzy kultury, trzy tradycje artystyczne i trzy religie.

National Geographic Polska - 2000 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: