09.Efezjan.pdf

William Barclay

LIST

DO EFEZJAN

Pozna 2002

Tłumaczyła: Ruth Kowalczuk

Wydanie poprzednie ukazało si nakładem

Wydawnictwa „Słowo Prawdy” w 1981 r.

Redakcja: Adam Ciorga

WPROWADZENIE DO LISTU DO EFEZJAN

Najwspanialszy list

List do Efezjan został nazwany „Królow0 Listów Apostolskich”. Wie-

lu biblistów uwa3a go za szczytowe osi0gnicie nowotestamentowej my-

4li. Coleridge nazwał go „boskim dziełem napisanym przez człowieka” i

podkre4lił, 3e „zostały w nim zawarte nie tylko koncepcje i doktryny wy-

ł0cznie chrze4cijaskie ale tak3e i te, które s0 wspólne dla chrze4cijastwa

i dla objawienia ogólnego.” W4ród listów Apostoła Pawła List do Efezjan

zajmuje szczególne miejsce.

Istniej0 jednak sprawy zwi0zane z tym Listem, które nie s0 całkowicie

oczywiste i wymagaj0 wyja4nienia. W0tpliwo4ci te nie powstały jedynie

w umysłach uczonych teologów, lecz nasuwaj0 si ka3demu uwa3nemu

czytelnikowi. Kiedy uporamy si z tymi problemami, List do Efezjan

stanie si dla nas jeszcze wspanialszym, pełnym jasno4ci przesłaniem.

Okoliczno ci powstania listu

Zanim zajmiemy si problemami dyskusyjnymi ustalmy fakty bez-

sporne. Po pierwsze, List do Efezjan został napisany w czasie, kiedy Ap.

Paweł przebywał w wizieniu. Nazywa siebie „wi9niem Chrystusa” (Ef

3,1), napomina adresatów jako „wizie w Panu” (Ef 4,1) i mówi o sobie,

3e jest „sprawuj0cym poselstwo w wizach” (Ef 6,20). A wic, ponad,

wszelk0 w0tpliwo4>, List był pisany w czasie pobytu Apostoła Pawła w

wizieniu i to pod koniec tego okresu.

Po drugie, List posiada wiele powi0za z Listem do Kolosan. Mo3li-

we, 3e dorczycielem obu listów był Tychikus. W Li4cie do Kolosan Ap.

Paweł nadmienia, 3e „wszystko co mnie dotyczy opowie wam Tychikus”

(Kol 4,7). W Li4cie do Efezjan znajdujemy tak0 sam0 wzmiank (Efez. 6,

21). Uderzaj0ce jest równie3 podobiestwo obu Listów pod wzgldem

tre4ci. Ponad 55 wersetów w obu Listach brzmi identycznie. Mo3liwe, 3e

jak utrzymuje Coleridge, List do Kolosan jest rozwini ciem Listu do Efe-

zjan, albo te3 List do Efezjan – jest niejako ukoronowaniem my4li zawar-

tych w Li4cie do Kolosan. W dalszym ci0gu naszych rozwa3a zobaczy-

my, 3e wła4nie to podobiestwo stanowi klucz do zrozumienia szczegól-

nego miejsca Listu do Efezjan w4ród wszystkich Listów Apostoła Pawła.

Sprawy niejasne

Istnieje absolutna pewno4> co do tego, 3e List do Efezjan został napi-

sany w czasie, kiedy Ap. Paweł był wiziony za wiar, oraz 3e jest bardzo

podobny do Listu do Kolosan. Niejasno4ci pojawiaj0 si przy ustaleniu

rzeczywistego adresata Listu do Efezjan.

W czasach staro3ytnych listy były pisane na zwojach papirusu. Uko-

czony list zwijano w rulon i zwi0zywano sznurkiem. W przypadku listów

4ci4le prywatnych lub bardzo wa3nych, wzły sznurka opatrywano pie-

czci0. Listy te były rzadko opatrywane adresami, z tej prostej przyczyny,

3e nie działał wtedy 3aden system pocztowy dost pny przeci tnym cywi-

lom. Istniała wprawdzie poczta rz0dowa, ale zajmowała si tylko urzdo-

w0 korespondencj0 cesarstwa. Listy dorczane były adresatowi osobi4cie

do r0k własnych i dlatego nie było potrzeby umieszczania na nich adre-

sów. Z tych powodów, nagłówki listów zawartych w Nowym Testamen-

cie mogły nie by> oryginaln0 cz4ci0 listów; mogły zosta> umieszczone

pó9niej, kiedy je zebrano i przepisano w cało4ci z przeznaczeniem do

czytania w całym Ko4ciele.

Dokładne przestudiowanie Listów do Efezjan nastrcza uzasadnione

w0tpliwo4ci co do tego, 3e adresatem Listu był zbór w Efezie. Składa si

na to szereg przesłanek wewn0trz samego Listu.

a) List pisany był do pogan. Adresatami byli poganie w ciele, nazy-

wani nieobrzezanymi..., byli4cie w tym czasie bez Chrystusa, dalecy od

społeczno4ci izraelskiej i obcy przymierzom zawieraj0cym obietnic” (Ef

2,11-12). Ap. Paweł napomina ich, 3eby „ju3 wicej nie postpowali jak

poganie” (Ef 4,17). Fakt, 3e ci, do których była kierowana tre4> Listu, byli

poganami, nie oznacza sam przez si, 3e List nie mógł by> napisany do

Efezjan. Warto jednak wzi0> to pod uwag.

b) List do Efezjan jest listem najmniej osobistym z wszystkich, jakie

Ap. Paweł napisał. Nie zawiera 3adnych osobistych pozdrowie, ani oso-

bistych wzmianek, które tak czsto pojawiaj0 si w innych jego listach.

Dziwi nas to tym bardziej, kiedy przypomnimy sobie, 3e Ap. Paweł prze-

bywał w Efezie dłu3ej, ni3 w innych miastach, w ka3dym razie nie krócej

ni3 3 lata (Dz 20,31). Opisane w Dziejach Apostolskich po3egnanie Ap.

Pawła ze starszymi zboru w Efezie przed wyjazdem w jego ostatni0 po-

dró3 misyjn0, 4wiadczy o bliskiej i bardzo osobistej wizi uczuciowej Ap.

Pawła z tym zborem (Dz 20,17-35).

Czytaj0c ten urywek trudno jest uwierzy>, 3e Ap. Paweł wysłałby do

Efezjan list tak bardzo pozbawiony wszelkich osobistych akcentów.

c) Ponadto, List wskazuje na to, 3e Ap. Paweł i ci, do których pisał,

nie znali si osobi4cie, a to, co o sobie wiedzieli, pochodziło „ze słysze-

nia”. W pierwszym rozdziale Listu Ap. Paweł pisze: „odk0d usłyszałem o

wierze waszej w Jezusa Chrystusa” (1,l5). O wierno4ci tych, do których

si zwracał dowiedział si wic po4rednio. Dalej pisze, „zapewne słyszeli-

4cie o darze łaski Bo3ej, która mi została dana dla waszego dobra” (3,2),

co mo3na sparafrazowa> nast puj0co: słyszeli4cie na pewno, 3e Bóg po-

wierzył mi szczególne zadanie oraz godno4> apostoła w4ród pogan, ta-

kich, jak wy”. Wynikałoby z tego, 3e zbór, który był adresatem Listu, znał

Ap. Pawła jako apostoła pogan na podstawie tego, co o nim słyszał, a nie

z osobistych kontaktów. Przytoczone wy3ej fragmenty Listu nie zgadzaj0

si z tym, co wiemy o osobistej i serdecznej wizi Ap. Pawła ze zborem w

Efezie.

Istnieje jeszcze jeden fakt, tym razem poza tre4ci0 Listu, który jest

niepodwa3alny. Mianowicie, 3aden z pierwotnych manuskryptów grec-

kiego Nowego Testamentu nie zawiera wyra3enia „w Efezie” w pierw-

szym wersecie pierwszego rozdziału tego Listu. We wszystkich manu-

skryptach werset ten brzmi nastpuj0co: „Paweł, ... do 4witych i wierz0-

cych w Chrystusa Jezusa”. Z uwag i komentarzy pierwszych greckich

Ojców Ko4cioła wynika, 3e ten werset był im znany wła4nie w takiej for-

mie.

Czy Apostoł Paweł był autorem listu?

S0 bibli4ci, którzy posunli si jeszcze dalej w wyszukiwaniu nieja-

sno4ci w Li4cie do Efezjan. Wysunli w0tpliwo4ci czy w ogóle Ap. Paweł

był autorem Listu. Sk0d powstała ta w0tpliwo4>?

Zdaniem niektórych biblistów słownictwo Listu ró3ni si od tego, ja-

kim Ap. Paweł posługiwał si w wikszo4ci swoich tekstów. Prawd0 jest,

3e w Li4cie do Efezjan znajduje si około 70 słów, których nie spotykamy

w 3adnym innym Li4cie pisanym przez Ap. Pawła. Nale3y jednak pami-

ta>, 3e wła4nie w tym Li4cie pisze on o sprawach, o których nie pisał nig-

dy przedtem. Nowe obszary jego my4li wymagały nowych wyra3e. By-

łyby rzecz0 4mieszn0 przypuszcza>, 3eby kto4 o takim umy4le jak Paweł

zawsze operował tym samym zakresem słów, nigdy go nie poszerzał i

zawsze wyra3ał si w ten sam sposób.

Wysuwa si te3 argument, 3e styl Listu nie jest stylem Ap. Pawła.

Rzeczywi4cie, nawet w przekładzie angielskim, nie mówi0c ju3 o greckim

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: