06.Rzymian.pdf

William Barclay

LIST DO RZYMIAN

Poznań2002

Tłumaczył:KonstantyWiazowski

Wydaniepoprzednieukazałosięnakładem

Wydawnictwa„SłowoPrawdy”w1978r.

Redakcja:AdamCiorga

WPROWADZENIE

Wielutwierdzi,ŜeListdoRzymianjestnajwiększąksięgąNowego

Testamentu.Inapewnotakjest,poniewaŜŜadnainnaksięganiemiałatak

wielkiego wpływu na teologię protestanckiego Kościoła i Ŝadna inna

księgaNowegotestamentuniezawieratakistotnychsformułowańaposto

łaPawła.Niejesttoksięgałatwa,gdyŜPawełwprowadzanaswwielkie

zagadnieniawiarychrześcijańskiej,awypowiadasięzwielkągorliwością,

stosujesłowa,którychtreścisątrudnedorozwikłania.Jednakmimotych

trudnościjejstudiowaniejesttrudemsowicieopłacalnym.Idlategomam

nadzieję,Ŝewieluchętniepodejmietenwysiłek.

ListdoRzymianmawzięcieukomentatorów.Tomodnoszącysiędo

tegoListuwMiędzynarodowymKomentarzuKrytycznym(International

CriticalCommentary),opracowanyprzezW.Sanday’aiA.C.Headlama,

jestjednymzwieludobrychkomentarzy.RównieŜtomwKomentarzach

Moffata, opracowany przez C. H. Dodda, jestjednym z dwóch najlep

szychtomówtejserii.KaŜdaliniazawierabogatemyśli.Pomocnyrów

nieŜjestkomentarzE.H.Giffordawseriikomentarzy kaznodziejskich

(Speaker’sCommentary).MałytomikK.E.KirkawClarendonBiblejest

wspaniały pod kaŜdym względem. Praca Jamesa Denny w Expositor’s

GreekTestamentjestnajlepszymzjegodzieł.KomentarzKarolaBartha

zapoczątkował nową epokę. A komentarz Andersa Nygrena, ostatnio

przetłumaczonynajęzykangielski,jestjednymznajlepszychwspółcze

snych komentarzy. Wszystkie te ksiąŜki stale były przy mnie i dlatego

takimludziomjakDodd,SandayczyHeadlamzawdzięczambardzowie

le.

WilliamBarclay

TłumaczenietekstuListudoRzymianjestzadaniemszczególnietrud

nym.StalekorzystałemzprzekładuMoffatta,AmericanRevisedStandard

VersioniJ.B.Philipsa;nierazjednak,bywyraźniejprzekazaćzawartąw

tekścietreść,byłemzmuszonyposłuŜyćsięraczejparafraząniŜtłumacze

niem.

PisząctęksiąŜkę,bardzowieleprzeŜyłemzapostołemPawłemidla

tegomojąmodlitwąjest,byczytelnikdzisiejszy,poszukującistotyewan

geliiPawła,mógłnajejstronachzauwaŜyćwielkośćumysłuisercatego

człowieka.

OGÓLNEWPROWADZENIE

DOLISTÓWPAWŁA

ListyPawła

ListyPawłasąnajciekawszymzbioremdokumentówwNowymTe

stamencie.Jesttakdlatego,poniewaŜlistjestnajbardziejosobistąformą

literacką. Demetriusz, jeden ze starogreckich krytyków literatury, pisał

kiedyś:„KaŜdywyraŜaswojąduszęwlistach.WkaŜdejformieliterackiej

ujawnia się charakter pisarza, ale najwyraźniej uzewnętrznia się on w

listach”(Demetriusz,Ostylu,227).Toprawdaidlategotakdobrzeznamy

Pawławłaśniepoprzezjegolisty.Wtychlistachotwierałswójumysłi

sercetym,którychtakbardzomiłował;przezniepoznajemywielkiumysł,

borykającysięzproblemamiPierwszegoKościoła,czujemywielkieserce

pełne miłości nawet do tych, którzy popełniali błędy i odchodzili od

prawdy.

Trudnościlistów

Jednocześnieprawdąjest,Ŝelistczęstojestbardzotrudnydozrozu

mienia. Demetriusz (Ostylu, 233) cytuje powiedzenie Artemona, który

redagowałlistyArystotelesa.Artemonpowiada,Ŝelistpowinienbyćpi

sanywformiedialogu,poniewaŜlistuwaŜałonzajednązestrondialogu.

Mówiącwspółczesnymjęzykiem,czytanielistujestpodobnedosłuchania

jednejstronyrozmowytelefonicznej.DlategoczytająclistyPawłanieraz

mamy trudności z ich zrozumieniem. Nie posiadamy listu, na który on

odpowiadał;nieznamydokładniesytuacji,zjakąmiałondoczynienia;

jedynie z listu moŜemy domyślać się, co spowodowało jego napisanie.

Czytająctelisty,stajemyprzedpodwójnymproblemem.Jesttoproblem

zrozumienia samego listui problem, który spowodowałjego napisanie,

czylispecyficznasytuacja,dlaktórejzostałonprzeznaczony.Stalepo

winniśmyrekonstruowaćsytuację,wktórejnaleŜyczytaćdanylist.

StaroŜytnelisty

Wielkaszkoda,ŜelistyPawłanieraznazywasięposelstwem.Sątora

czejlistywdosłownymznaczeniu.WielkąpomocąwinterpretacjiNowe

goTestamentustałosięodkrycieiopublikowaniepapirusów.WstaroŜyt

nościpapirusbyłmateriałem,naktórymspisywanowiększośćdokumen

tów.Wytwarzanogozwłókienłodygipewnegorodzajusitowia,rosnące

gonabrzegachNilu.Włóknatekładzionojednonadrugimiwtensposób

powstawałmateriałbardzopodobnydobrązowegopapieru.Piaskiegip

skie były idealnym miejscem do przechowywania papirusów, których

materiał,choćbardzokruchy,będącniezagroŜonywilgocią,mógłleŜeć

bardzodługo.Naegipskichśmietnikacharcheologowieznaleźlidosłow

niesetkidokumentów,zaświadczeńowstąpieniuwzwiązekmałŜeński,

postanowieńprawnych,formularzypaństwowych,iconajciekawsze,setki

prywatnychlistów.Czytająctelisty,przekonujemysię,Ŝeprawiewszyst

kiesąpisanewustalonysposób.ListyPawłarównieŜsąpisanewtensam

sposób,sąonełudzącopodobnedotychlistów,jakieludzietamtychcza

sów pisali do siebie codziennie. Oto jeden z tych staroŜytnych listów.

PisałgoŜołnierz,zwanyApionem,doswegoojcaEpimachusa.Donosiłw

nim swemu ojcu, Ŝe po sztormowej pogodzie bezpiecznie przybył na

miejsceprzeznaczenia.

ApionprzesyłanajserdeczniejszeŜyczeniaswemuojcuipanuEpima

chusowi.Modlęsięotwojezdrowieidobresamopoczucie;tegosamego

ŜyczęrównieŜmojejsiostrzeijejcórceorazmojemubratu.Dziękujęmo

jemuboguSerapisowi,Ŝeuratowałmnieodnieszczęścianamorzu.Gdy

tylkoprzybyłemdoMizji,otrzymałemodcesarzakosztapodróŜy–trzy

sztukizłota.Obecnieczujęsiędobrze.Dlategoproszęcię,drogiojcze,

napiszmikilkasłów,przedewszystkimpowiedz,jaksięsamczujesz,jak

Ŝyjąmoibraciaiwkońcupragnąłbymucałowaćtwojąrękę,poniewaŜ

dobrzemniewychowałeś,dlategomamnadzieję,Ŝezawoląboga,wkrótce

będępromowany.MojeserdecznepozdrowienieprzekaŜKapitowi,moim

braciom,Serenilliimoimkolegom.Przesyłamcimojąpodobiznę,nama

lowanąprzezEuktemona.MojewojskoweimiębrzmiAntoniuszMaksi

mus.śyczęcidobregozdrowia.NajlepszeŜyczeniaprzesyłającichłopiec

AgatosaDajmonaiTurbo,synGalloniusza(G.Milligan,Selectionsfrom

GreekPapyri,36).

Apionnapewnonieprzypuszczał,Ŝemybędziemyczytaćjegolist

skierowanydoojcaitow1800latpojegonapisaniu.Mimotakwielkiej

odległości w czasie, człowiek ten jest bardzo podobny do dzisiejszych

ludzi.JakoŜołnierzspodziewasięszybkiejpromocji.AkimjestSerenil

la?MoŜetojegodziewczyna,którąpozostawiłwrodzinnejmiejscowo

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: