PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

Jest to nowe zagadnienie w teorii prawa wspólnotowego

1.       Ochrona gatunków pożytecznych (miejsc)

2.       Pojawiły się ofiary smogów w WB dodatkowo duże zanieczyszczenia,  wilgoć, zmiana klimatu

1968 grudzień – sesja nr 23 Zgromadzenia Ogólnego ONZ – stwierdzono, że środowisko jest

·         wspólnym

·         bezcennym

·         jednolitym

·         zużywalnym dobrem

Należy je chronić →Zobowiązano Sekretarza Generalnego ONZ do wykonania raportu o stanie środowiska ( U TCHAN 1969r „Człowiek i jego środowisko” bilans stworzony na podstawie informacji MSZ poszczególnych państw. Stwierdził on, że

·         nikt nie przestrzega praw ochrony środowiska

·         nie skoordynowana

·         ochrania się bez zrozumienia

Zaproponował doraźne zadania (nic to nie dało) →Konferencja międzynarodowa która dała państwom 3 lata na przygotowanie się i przedstawienia konkretnych propozycji o charakterze

·         globalnym

·         regionalnym ( kontynentalnym)

·         krajowym

·         lokalnym

Czerwiec 1972 – konferencja w Sztokholmie – ochrona środowiska jest jedna z podstawowych funkcji państwa. Polityka ochrony środowiska jest integralną polityką państwa (konkretna dziedzina prawa)

Program ochrony środowiska Narodów Środowiska UNEP

              Rada w Genewie

              Sekretariat w Nairobia

Światowy dzień ochrony środowiska 5 czerwiec

Deklaracja w sprawie naturalnego środowiska człowieka

1.       nie była prawnie wiążąca – soft law

2.       wysiłki mają być wspólne (czyści i brudni)

3.       człowiek należy do środowiska

4.       prawo do środowiska = prawo człowieka do życia

5.       należy ograniczyć emisję (limity)

6.       racjonalnie planować

7.       wspieranie badań naukowych

8.       kompetencje własne (państwa) o ile nie szkodzi przy tym innym

9.       państwa same odpowiadają za to do czego się zobowiązały

Po 1972 długo nic

1992 Rio De Janeiro – konferencja – przyjęto globalny program działań („Środowisko i rozwój” lub szczyt ziemi ok. 180 państw

Nadeszła nowa era „zrównoważonego rozwoju”

Wzrost gospodarczy owszem ale w granicach ziemi

Priorytety

1.       wskazano, że ochrona środowiska jest czynnikiem warunkującym zdrowie

2.       potrzebny rozwój osiedli ludzkich

3.       zabezpieczać toksyny chemiczne (a nie wylewać do gleby czy wód)

4.       ścieki i odpady muszą podlegać gospodarowaniu

5.       gospodarowanie gruntami rolnymi

6.       ochrona lasów

7.       ochrona obszarów górskich

8.       ochrona zwierząt

9.       ochrona i zagospodarowanie zasobów słodko – wodnych

10.   ochrona mórz i oceanów

11.   zachowanie różnorodności biologicznej

12.   walka z pustynnieniem i suszą

protokół KIOTO 1997 konferencja – Bush nie chciał podpisać

Każdy kraj dostaje limit możliwości emitowania gazów do środowiska – taki sam dla każdego państwa

Metodą będzie handel limitami Wszystkich limitów jest tyle ile może (jest w stanie) przyjąć naturalne środowisko → państwo musi się zmieścić 

Państwo z dużym przemysłem (z dużą emisją) musi odkupić od tych z małą

ŚRODOWISKO – ogół elementów przyrodniczych w szczególności powierzchnia ziemi łącznie z glebą, wody, kopaliny, powietrze, fauna, flora oraz krajobraz znajdujący w stanie naturalnym jak też przekształconym w wyniku działań człowieka

OCHRONA – 1. racjonalne zagospodarowanie zasobami przyrody

2.       przeciwdziałanie lub zapobieganie zjawiskom lub stanom uciążliwym dla środowiska lub niszczącym je

3.       przywracanie środowiska lub jego poszczególnych części do właściwego stanu

UCIĄŻLIWOŚĆ – zjawiska fizyczne lub stany dokuczliwe dla środowiska np. hałas, odpady, wibracje, albo utrudniające życie → nie sposób ich wyeliminować stres, samochody, szum silników.

Gdy natężenie lub zasięg występowania tych zjawisk czy stanów osiąga wpływ negatywny na zdrowie ludzi (uszkodzenie lub zniszczenie środowiska) to wtedy te uciążliwości nazywamy ZAGROŻENIAMI

1.       zwyczajne – powszechne stany regularne

2.       nadzwyczajne – gwałtowne nie do przewidzenia wywołane bądź działaniem przyrody bądź awarii technicznej

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA – ogół norm prawnych obowiązujących w danym miejscu i czasie, których głównym przedmiotem jest ochrona środowiska

Rozwój prawa ochrony środowiska nie był samoistny

1.       aspekt prawny – początkowo brakowało podstawy prawnej. Prawo tworzono na podstawie ogólnych przepisów, które pozwalały wydawać akty niezbędne do rozwoju Wspólnot

Z czasem to nie wystarczało. Wspólnota postanowiła się unowocześnić. Pierwsze akty gdzie zawarto przepisy dotyczące ochrony środowiska Jednolity Akt Europejski → Traktat z Mastricht → Traktat amsterdamski

2.       aspekt polityczny – tzw. Wspólnotowe programy działań

Polityczne wytyczne dla praktyki, rodzaj wytycznych. Krok po kroku rozbudowały się

·         zajęcie się ochroną środowiska

·         przekłada się ona na postęp gospodarczy, zdrowie, człowiek

Obecnie jest 6 programów ( ostatni zrównoważony  rozwój)

Zasady wyłonione w toku praktyki i rozwoju prawa

1.                lepiej zapobiegać niż leczyć

2.                w możliwie jak najwcześniejszym stadium brać pod uwagę ochronę środowiska

3.                eksploatacja przyrody do granic bezpieczeństwa

4.                zasada naukowej podstawy – wszelkie działania powinny być poprzedzone badaniami

5.                zanieczyszczający  płaci

6.                zasada dobrego sąsiedztwa – nie można szkodzić innym sąsiadom

7.                uwzględnienie interesów państw rozwijających się

8.                wspólnoty powinny wspierać ogólny rozwój ochrony środowiska

9.                zasada powszechnej edukacji – umieszczenie tego tematu w programie nauczania szkół, ulotki, informatory, audycje, programy TV

10.             zasada subsydiarności

11.             zasada koordynacji działań PCZ z działalnością wspólnot

12.             zasada dostępu do informacji

13.             zasada tworzenia miejsc pracy

14.             zasada prewencji zdrowotnej – łączenie ochrony środowiska z ochroną zdrowia w aktach prawnych

15.             zastosowanie najlepszej dostępnej technologii nie powodujących nadmiernych kosztów

Europejskie instytucje ochrony środowiska

Nie ma wyraźnego rozgraniczenia kompetencji (czyli kompetencje dorozumiane)

Każdy organ powinien i musi zajmować się ochroną środowiska

1.                Rada UE – Rada ochrony środowiska – tworzy prawo wtórne

2.                Parlament – powołany jest komitet  ds. środowiska i spraw konsumenta (spotyka się 1xtydzień) Obrady są otwarte

3.                Komisja – bardzo aktywna inicjatywa , projekty, wprowadzanie, egzekucja

Negocjuje w imieniu Rady konwencje

Zarządza finansami ISPA , w europie LIFE

Ma kompetencje otwarte (dorozumiane)

Organizuje spotkania

4.                Instytucje specjalne

·         Europejska Agencja ochrony środowiska – Kopenhaga działa na podstawie rozporządzenia Rady z 1990 Rozpoczęła działalność pod koniec 1993 Monitoruje, sprawdza, negocjuje działania

·         Europejska Sieć nadzoru i informacji o środowisku

·         Trybunał Sprawiedliwości Sad I instancji

Przedmiot ochrony środowiska

1.                DOBRO powietrze woda przyroda

Ochrona powietrze – początek lat 80 tych Dyrektywa siarkowa (praca nad nią trwała 4 lata) a następnie Dyrektywa ołowiowa (po 7 latach wyprodukowano benzynę bezołowiową samochody przyjazne

·         Normy jakości powietrza

·         Normy jakości produktów (zawartość ołowiu w benzynie)

·         Wymogi pojazdów samochodowych

·         Normy realizujące emisje przez zakłady przemysłowe spalarnie

WHO światowa organizacja zdrowia ONZ (wydaje zalecenia miękkie dyrektywy)

Państwa dostały 2 lata na realizację dyrektyw

Jeśli państwo miało surowsze normy niż te państw wspólnot to zostaje przy tych surowszych

Dopuszczalna emisja – nie da się jej obniżyć ani zlikwidować pomimo zastosowania BATNEEC (zastosowanie najlepszej dostępnej technologii nie powodujących nadmiernych kosztów)

                            Ochrona wód – problem zanieczyszczenia przez rolnictwo (są to niekontrolowane zanieczyszczenia)

Badano wodę w ujęciach i przedstawiano wyniki ludziom to pomogło zaczęto budować filtry i oczyszczalnie

Gospodarowanie wody szczególnie słodkiej (odzyskiwanie jej)

Ochrona przyrody na początku te które jemy przydatne ptaki dla rolnictwa

Powołanie Światowej organizacji ochrony przyrody

Wspólnota – potrzeba ochrony niektórych gatunków przez spisy, tworzenie miejsc bytowania, obrączkowanie, nadajniki, wyliczanie gatunków ginących

Gatunki morskie – ochrona gatunków nie występujących bezpośrednio na terytorium UE

2.                ZAGROŻENIA odpady hałas chemikalia

Odpady 1989 Strategia wspólnoty do zmniejszania odpadów

·         Zapobieganie powstania odpadów

·         Przetwarzanie opakowań RECYCLING

·         Składanie to ostateczność

·         Kontrola transportu

·         Rekultywacja ziemi skażonej odpadami

·          

Hałas walka z hałasem 70 decybeli

·         Minimalizacja hałasu

·         Hałas rozchodzi się w glebie i w wodzie

Chemikalia

·         Kontrola ich zawartości w wodach zwracanych przez zakłady przemysłowe

·         Coś co się nie rozkłada produkujemy najmniej

3.                ZABEZPIECZENIA

1991 Układ europejski Polska jest nim związana

Koniec w 2001 Ustawa o ochronie przyrody