Próbny test humanistyczny 2005.pdf

WPISUJE UCZEŃ

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ

NADZORUJĄCY

KOD UCZNIA

DATA URODZENIA UCZNIA

dzień miesiąc

rok

miejsce

na naklejkę

z kodem

MATERIAŁY DIAGNOSTYCZNE

W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZJUM

Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW HUMANISTYCZNYCH

Instrukcja dla ucznia

1. Sprawdź, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 13 stron i kartę

odpowiedzi. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś

nauczycielowi.

dysleksja

2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod i datę

urodzenia.

Grudzień

2005

3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania.

4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym

tuszem/atramentem. Nie używaj korektora.

Czas pracy:

120 minut

5. W zadaniach zamkniętych są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D.

Odpowiada im następujący układ kratek na karcie odpowiedzi :

Liczba punktów

do uzyskania: 50

Wybierz tylko jedną odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej

literą - np. gdy wybrałeś odpowiedź "A":

6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeżeli

się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną

odpowiedź.

7. Rozwiązania zadań otwartych zapisz czytelnie i starannie

w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

8. Redagując odpowiedzi do zadań możesz wykorzystać miejsce z napisem

Brudnopis . Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.

Powodzenia!

Oblicza władzy

Tekst I

O cnocie i szlachetności sławnego Bolesława ¹

Taka była okazałość rycerska króla Bolesława, a nie mniejszą posiadał cnotę

posłuszeństwa duchowego. Boga czcił z najwyższą pobożnością, Kościół święty wywyższał

i obsypywał go królewskimi darami. Miał też ponadto pewną wybitną cechę sprawiedliwości

i pokory; gdy mianowicie ubogi wieśniak lub jakaś kobiecina skarżyła się na któregoś

z książąt lub komesów², to chociaż był ważnymi sprawami zajęty i otoczony licznymi

szeregami magnatów i rycerzy, nie pierwej ruszył się z miejsca, aż po kolei wysłuchał skargi

żalącego się. I tak wieśniaka napominał, jak ojciec syna, by zaocznie bez przyczyny nie

oskarżał i aby przez niesłuszne oskarżenie na siebie samego nie ściągnął gniewu. Oskarżony

na wezwanie bez zwłoki co prędzej przybywał. O jakże wielką była roztropność

i doskonałość Bolesława, który w sądzie nie miał względu na osobę, narodem rządził tak

sprawiedliwie, a chwałę Kościoła i dobro kraju miał za najwyższe przykazanie! A do tej

sławy i godności doszedł Bolesław sprawiedliwością i bezstronnością, tymi samymi cnotami,

które początkowo zapewniły wzrost potędze państwa rzymskiego. Bóg wszechmogący

udzielił Bolesławowi tyle dzielności, potęgi i zwycięstw, ile w nim samym obaczył dobroci

i sprawiedliwości wobec siebie oraz wobec ludzi.

Opracowano na podstawie: Anonim tzw. Gall³, Kronika polska, Wrocław 1982

¹ Bolesław – Bolesław Chrobry, jeden z bohaterów pierwszej części Kroniki

² komes – dostojnik zarządzający określonym terenem

³ Anonim Gall – żyjący na przełomie XI i XII w. najprawdopodobniej francuski benedyktyn,

autor najstarszej kroniki polskiej pisanej w języku łacińskim

Na podstawie tekstu I rozwiąż zadania: 1. – 5.

Zadanie 1. (0 – 1)

Co jest celem przytoczonego fragmentu Kroniki ?

A. Negatywna ocena sposobu sprawowania władzy przez Chrobrego.

B. Przedstawienie Bolesława Chrobrego jako ideału władcy.

C. Analiza i ocena sytuacji historycznej przedstawionej w tekście.

D. Ukazanie fantastycznej wizji początków państwa polskiego.

Zadanie 2. (0-1)

Jakim synonimem można zastąpić słowo „cnota” w przedostatnim zdaniu tekstu?

A. zasługami

B. zaletami

C. umiejętnościami

D. zdolnościami

Zadanie 3. (0-1)

Którą z zalet Bolesława jako władcy kronikarz ilustruje przykładem?

A. dzielność

B. pobożność

C. sprawiedliwość

D. roztropność

Zadanie 4. (0-1)

Który z cytatów ukazuje wartości, jakimi kierował się król Bolesław?

A. (...) chwałę Kościoła i dobro kraju miał za najwyższe przykazanie!

B. O jakże wielką była roztropność i doskonałość Bolesława (...).

C. Miał też ponadto pewną wybitną cechę sprawiedliwości i pokory(...).

D. Bóg wszechmogący udzielił Bolesławowi tyle dzielności, potęgi i zwycięstw (...).

Zadanie 5. (0–1)

Kim był Bolesław Chrobry?

A. Pierwszym królem Polski.

B. Księciem Polan, który przyjął chrzest.

C. Założycielem dynastii Jagiellonów.

D. Następnym królem po Mieszku I.

Na podstawie niżej przedstawionej reprodukcji rozwiąż zadania: 6. – 9.

Marceli Bacciarelli ¹, Kazimierz Wielki słucha próśb chłopów, 1785-86.

Za: Maria i Bogdan Suchodolscy, Polska . Naród a sztuka, Warszawa 1988.

¹ Marceli Bacciarelli (1731-1818), Włoch, nadworny malarz Stanisława Augusta

Zadanie 6. ( 0– 1)

Wskaż podobieństwo między tekstem I a obrazem Bacciarellego.

A. Oba dzieła ukazują troskę władcy o poddanych.

B. Bohaterem obydwu tekstów jest ten sam król.

C. Oba dzieła reprezentują tę samą dziedzinę sztuki.

D. Oba teksty kultury zostały stworzone w tej samej epoce.

Zadanie 7. (0-1)

Gdzie malarz umieścił postać, która wyraża prośby do króla w imieniu chłopów?

A. Po lewej stronie obrazu.

B. Skrajnie po prawej stronie.

C. Na pierwszym planie.

D. Na drugim planie.

Zadanie 8. (0 – 1)

Co w postaci króla podkreśla jego życzliwość dla chłopów?

A. Siwe włosy i długa broda.

B. Kontakt z postacią stojącą obok.

C. Korona i płaszcz z gronostajami.

D. Ręce otwarte szerokim gestem.

Zadanie 9. (0 – 1)

Jaki kierunek w malarstwie reprezentuje obraz Bacciarellego?

A. impresjonizm

B. realizm

C. abstrakcjonizm

D. kubizm

Takst II

Wśród zwierząt ?

Jakie zasady panują w stadzie?

■ Obowiązuje bezwzględne posłuszeństwo. Nie ma sytuacji, że szef mówi jedno, a ja robię

coś innego.

A ten szef kim jest?

■ U słoni na przykład jest stara słonica.

Stara! Dlaczego?

■ Decyduje przydatność. Bo dla słoni najważniejsza jest woda. Całe stada giną z powodu

suszy. A stara słonica z racji doświadczenia, które nabyła, chowając dzieci, najlepiej

ze wszystkich wie, jak trafić do wody, w którą stronę pójść, by ją znaleźć. Słonie trwają przy

niej do ostatnich chwil życia. Kiedy umiera, podtrzymują ją na trąbach, a kiedy skona, warują

przy niej tak długo, aż ostygnie. By drapieżniki żywej nie rozdarły. A potem na szefa

wybierają następną starą słonicę.

A małpy?

■ Dziesiątki wykarmiłam od niemowlaka, smoczkiem. I po tych kilkudziesięciu latach życia

z nimi mogę powiedzieć, że małp nie da się podporządkować. Naprawdę się nie da.

Ale szef jakoś sobie z nimi radzi.

■ Bo też małpa. W stadzie jednego gatunku obowiązują żelazne prawa.

Które jest najważniejsze?

■ Przetrwać. Urodzić silne, mocne potomstwo. Zachować gatunek. A wie pani, jak szef

wymusza na małpach posłuszeństwo?

Kłapie zębami?

■ Nie, nie, to u wilków basior 1 kłapie i atakuje zębami. Albo łapą uderza o ziemię i stroi przy

tym przedziwne miny. A jak nie podziała, to gryzie w pośladki. Małpy zaś często

posłuszeństwo wymuszają wzrokiem. Szef nie musi nic robić, wystarczy, jak na którąś

groźnie spojrzy. Tym spojrzeniem może ją zresztą zagnębić na śmierć. Bo taka karcona małpa

nie sięgnie po jedzenie, nie przybliży się do stada, będzie siedziała w kącie i może zginąć

z głodu.

Nikt nie stanie w jej obronie?

■ Przeciwko szefowi? Nikt.

To kto zostaje tym szefem?!

■ Robiono wiele badań. Normalnie jest tak, że do szefostwa trzeba przygotowywać się

od dziecka. W stadzie małp między maluchami stale odbywają się jakieś przepychanki.

Sprawdzanie, kto jest silniejszy, a kto słabszy, kogo można za ogon pociągnąć, a kogo

szarpnąć za grzywę. Przyszły szef wychowuje się więc w grupie i cały czas pokazuje,

co potrafi. A stado go obserwuje, jaki jest – twardy zawodnik czy słabizna. Jak słabizna,

to będzie siedział w kącie i jadł to, co najgorsze. Jeśli okaże się stanowczy, ma szansę zostać

szefem i wszyscy będą go słuchać.

Od razu?

■ Nie, nie, potrzebna jeszcze dobra okazja. Taka chwila próby. Szefem zostaje małpa, która

w chwilach zagrożenia potrafi podjąć właściwą decyzję, stanąć w obronie stada i to stado

obronić.

Rozmawiają: Teresa Torańska z Hanną Gucwińską.

Opracowano na podstawie: „Duży Format. Magazyn Gazety Wyborczej”, 29.09.2003.

1 basior – dorosły samiec wilka

Na podstawie tekstu II rozwiąż zadania: 10. – 14.

Zadanie 10. (0 – 1)

Tekst II jest fragmentem

A. dramatu.

B. scenariusza.

C. wywiadu.

D. reportażu.

Zadanie 11. (0 – 1)

Co jest tematem tekstu II?

A. Przejawy agresji u zwierząt.

B. Zdobywanie pokarmu przez zwierzęta.

C. Dominacja przywódcy w stadzie.

D. Wychowywanie młodych przez zwierzęta.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: