Wielkanoc.pdf

Wielkanoc

Czekamy na to ś niadanie przez cały Wielki Post - zatem nie zdziw si ę , Ŝ e wszystko to

znajduje si ę na stole i ka Ŝ dej potrawy kosztujemy przynajmniej troszeczk ę . Na bli ź niaczej

stronie przygotowali ś my harmonogram : co - kiedy najlepiej zrobi ć (nie jest to a Ŝ tak

pracochłonne). S ą to ś wi ę ta: jajek, chrzanu, buraków, w ę dlin, twarogu i mazurków - st ą d

zatem dobór potraw:

Baranek, palma, kurczaki, zaj ą ce, jajeczka, bukszpan, rze Ŝ ucha (tak Ŝ e w w

skorupkach z jajek) - to jest NIEJADALNE ale te Ŝ trzeba przygotowa ć

Ś wi ę cone: jajo obrane, pisanka, sól, kabanos, chrzan w lasce, ś wi ę cennik

Pisanki

Jaja w zalewie kminkowej (czarne)

Jaja-niespodzianki nadziewane

Jaja w koszulkach

Jaja faszerowane sma Ŝ one a la ostryga

Alternatywnie

Jaja panierowane

Jaja zapiekane w kokilkach

Szynka gotowana (samodzielnie peklowana, potem w ę dzona)

Biała kiełbasa (nie wylewaj WODY!!!)

Frankfuterki (nie wylewaj WODY!!!)

Baleron, kabanosy, pol ę dwica w ę dzona, szynka surowa, półg ę sek

Chrzan tarty z jajkami na twardo (NIGDY kupny na Ŝ adnym tam 'kwasku')

Chrzan zasma Ŝ any po litewsku

Sos wiosenny

Do wyboru tak Ŝ e

Ostry sos do zimnego mi ę sa

Sos Cumberland

Ć wikła po staropolsku

Buraczki zasma Ŝ ane

Słupki ogórkowe nadziewane twarogiem

Do tego dochodz ą ciasta - wszystkie mazurki na opłatku (waflu) lub w ogóle bez spodu

PRZERA Ź LIWIE słodkie (co ś , jak kuchnia turecka, z której si ę wywodz ą ):

Mazurek pomara ń czowy

Baba wielkanocna

Pascha

Mazurek orzechowy

Mazurek orzechowo-migdałowy

Do wyboru - nie pieczony

o Mazurek orzechowo-czekoladowy

o Mazurek czekoladowy surowy

o Mazurek czekoladowy pieczony

Mazurek cyga ń ski

Mazurek makaronikowy

Sernik

W porze popołudniowej, po poszukiwaniach prezentów od Zaj ą czka w ogrodzie,

przychodzi pora na obiad (cho ć niektórzy NIE ROZPALAJ Ą ognia we Wielkanoc,

my gotujemy):

Barszcz wielkanocny

Zamiennie tak Ŝ e

o ś urek

Zaj ą c w ś mietanie

A w innych latach

o Indyk nadziewany

o Pieczone prosi ę

o Prosi ę zast ę pcze

Wielkanocne przepisy kulinarne

Wielkanocne kraszanki (pisanki)

Podobno, Rzymianie mawiali, Ŝ e je Ŝ eli przestan ą barwi ć jaja na czerwono, to ś wiat zginie

(pod nawał ą barbarzy ń stwa). Dzisiaj, w dobie gotowego majonezu i gotowego chrzanu i

gotowe... - no wła ś nie, kto dzi ś jeszcze krasi jaja w łupinach z cebuli na pomara ń czowo-

złoty kolor (a to jest doskonała okazja, Ŝ eby przegl ą dn ąć cał ą cebul ę w piwnicy, zbyt

wyro ś ni ę t ą ś ci ąć do przepisów wielkanocnych, i przy okazji obra ć z łusek. Mo Ŝ na te Ŝ barwi ć

w obierkach z buraków na purpurowo (sporo tego powstanie przy okazji przepisów) lub

szpinaku na bladozielono, li ś ciach czerwonej kapusty , łupinach orzechów na matowo Ŝ ółty

czy soku grapefruita na lilioworó Ŝ owo albo kawie na br ą zowo. Metoda jest zawsze taka

sama - surowe, umyte (mo Ŝ na w płynie do naczy ń - odtłuszcza) jaja, o w miar ę jednakowym

kolorze skorupek, wkładamy do garnka z "naturalnym barwnikiem", dodajemy soli ( Ŝ eby nie

pop ę kały) i octu ( Ŝ eby barwnik "nadgryzł" skorupk ę ). Ja - dziurkuj ę ko ń ce jajek

nakłuwaczem. Potem gotujemy ok. 8..10 minut (nie 20 - bo b ę dzie ciemna obwódka wokół

Ŝ ółtka) i OSTRO ś NIE ( Ŝ eby nie zadrapa ć wybarwienia) wyjmujemy ły Ŝ k ą na papierowy

r ę cznik.

Uzdolnieni artystycznie mog ą zastosowa ć który ś ze sposobów kraszenia skorupki -

malowanie stearyn ą ze ś wieczki PRZED lub skrobanie Ŝ yletk ą / igł ą PO malowaniu.

Farbkami kupnymi barwi si ę jaja JU ś UGOTOWANE (to jest napisane na torebce), najlepiej

w szklanych słojach po miodzie (maj ą szerokie gardło). Do wyci ą gania ja mam kilka starych,

cynowych ły Ŝ ek (bo zabarwiaj ą si ę od zanurzania). Jaja o ró Ŝ nych kolorach nie powinny si ę

styka ć po wyci ą gni ę ciu (bo przebarwi ą si ę ). Wygodnie wykłada ć na papierowe r ę czniki i

układa ć na taekturowych wytłoczkach z jajek.

Po wyschni ę ciu nacieram skórk ą odci ę t ą z boczku w ę dzonego ( Ŝ adnym tam masłem ani

oliw ą ). Nie jestem zwolennikiem "opakowywania" ich w samokurczliwe ubranka z plastyku

we wrz ą tku, cho ć mog ę to zrozumie ć . Wkładania do koszyka ze ś wi ę conym jajek z czekolady

(w kolorowym staniolu) - nie rozumiem.

na gór ę strony

Jaja w zalewie kminkowej (czarne)

Ugotowa ć 10 jaj na twardo (nawet 20 minut ), połow ę obra ć , drugiej połowie tylko potłuc

skorupki (poturla ć lub poobija ć ły Ŝ eczk ą ), wło Ŝ y ć do słoja z 1 czosnkiem i ziołami

( rozmaryn ,

szczypty

tymianku ),

sosem

sojowym .

Zagotowa ć 0.3 l wina czerwonego z sol ą , 2 ły Ŝ kami stołowymi octu , pieprzem , ły Ŝ k ą

stołow ą cukru , ły Ŝ eczk ą koriandru , ły Ŝ eczk ą kurkumy , ły Ŝ k ą kminku , ły Ŝ k ą czarnej

herbaty li ś ciastej , ew. gałk ą muszkatołow ą , mielonym go ź dzikiem czy cynamonem ; zala ć

gor ą cym jaja (uwa Ŝ a ć , aby słój nie p ę kł). Wynie ść zrazu do zimnej piwnicy lub na schody

(je Ŝ eli na dworze jest za ciepło - wstawi ć potem do lodówki) na 2..3 dni . Mo Ŝ na trzyma ć do

tygodnia .

na gór ę strony

Jaja-niespodzianki nadziewane

Ugotowa ć jaja na twardo, obra ć , wło Ŝ y ć do kieliszków do jaj, ś ci ąć czubki i ły Ŝ eczk ą

ostro Ŝ nie wyci ą gn ąć Ŝ ółtka. Przygotowa ć farsze:

majonezowy

2 Ŝ ółtka utrze ć z 3 ły Ŝ kami majonezu , doda ć szczypiorek drobno posiekany,

przyprawi ć sol ą , pieprzem , papryk ą ew. musztard ą lub koncentratem

pomidorowym ;

paprykowy

drobno posieka ć ogórek , pół papryki , pomidor , biały koniec pora . Zala ć sosem z

cytryny , soli , cukru , pieprzu ;

puszk ę ryby (np. tu ń czyka, cho ć mo Ŝ e te Ŝ by ć w sosie pomidorowym) rozgnie ść

widelcem, przyprawi ć sokiem z cytryny i pieprzem ;

kaparowy

3 Ŝ ółtka utrze ć 2 ły Ŝ kami twaro Ŝ ku i 2 ły Ŝ kami majonezu . Dosmakowa ć sol ą ,

pieprzem , ostr ą papryk ą . Doda ć posiekan ą ły Ŝ k ę kaparów i siekan ą zielon ą

cebulk ę ;

sałatk ę jarzynow ą

konwencjonaln ą

Puste białka wypełnia ć farszem, udekorowa ć zielenin ą i warzywami. Mo Ŝ na zrobi ć obwódki

mi ę dzy białkiem a kieliszkiem: zawi ą za ć łodyg ę szczypiorku, zrobi ć pier ś cionek z

wydr ąŜ onego ogórka albo plastra pomidora.

na gór ę strony

Jaja w koszulkach

Zagotowa ć w garnku wod ę z sol ą i ły Ŝ k ą octu . Umyte jaja (po jednym na osob ę ) wybija ć na

mały talerzyk i z tego talerzyka z niewielkiej wysoko ś ci zsuwa ć do ledwo mrugaj ą cej wody

(je Ŝ eli b ę dzie si ę mocno gotowała - jaja si ę "skosmac ą ").

Gotowa ć 2 minuty (aby białko si ę ś ci ę ło - Ŝ ółtko ma by ć w ś rodku PŁYNNE), wybiera ć ły Ŝ k ą

cedzakow ą na talerz i od razu podawa ć - sosy s ą na stole (jeszcze mo Ŝ na ś ci ąć troch ę

rze Ŝ uchy )!

na gór ę strony

Jaja faszerowane sma Ŝ one a la ostryga

Masło wyci ą gn ąć z lodówki. Ugotowa ć jaja na twardo, zala ć zimn ą wod ą do wystudzenia i

ostro Ŝ nie no Ŝ em-piłk ą przeci ąć skorupki wzdłu Ŝ na pół (aby nie pokruszy ć ani nie

powyszczerbia ć brzegów skorupek). Ły Ŝ eczk ą od herbaty wyci ą gn ąć białko z Ŝ ółtkiem ze

skorupki (zachowa ć te skorupki!).

Wn ę trza jaj posieka ć w misce, doda ć na ka Ŝ de jajo po ły Ŝ eczce masła , ły Ŝ ce tartej bułki ,

siekany koperek , sól , pieprz . Zagnie ść mas ę widelcem lub r ę kami - powinna si ę ładnie zlepi ć

rybny

ze sob ą .

Nakłada ć mas ę do wn ę trza skorupek jaj z lekkim czubem, delikatnie ugniataj ą c (masy jest

wi ę cej, ni Ŝ było jaj!). Na talerz wysypa ć tart ą bułk ę i panierowa ć otwart ą gór ę połówek jaj.

Na patelni (teflonowej) rozpu ś ci ć ociupink ę masła i poukłada ć połówki jaj panierunkiem na

dół. Przykry ć pokrywk ą (masło wytapia si ę z jaj) i sma Ŝ y ć do ładnego zrumienienia

panierunku (nie odwraca ć skorupek).

Podawa ć na li ś ciach zielonej sałaty wraz z łódkami cytryny . Jest to dobry przepis na

"zagospodarowanie" pozostałych po wielkanocy jajek na twardo - np. niezjedzonych pisanek.

Mo Ŝ na je podawa ć tak Ŝ e np. do zupy szczawiowej

na gór ę strony

Jaja panierowane

8 jaj ugotowa ć na twardo, ostudzi ć , obra ć , opanierowa ć w m ą ce , 1 jaju (surowym), bułce

tartej .

Sma Ŝ y ć w gł ę bokim tłuszczu ( 1/2 kg smalcu ).

Poda ć na sałatce : 1/4 kg twarogu rozdrobni ć widelcem. doda ć g ę stej ś mietany (lub

jogurtu ), 1 ogórek pokrojony w ć wier ć -plastry, zielon ą cebulk ę posiekan ą ze

szczypiorkiem

na gór ę strony

Jaja zapiekane w kokilkach

Nagrza ć dobrze piekarnik lub ro Ŝ en wolnostoj ą cy. Małe kokilki wysmarowa ć masłem , wbi ć

po jednym jajku , osoli ć , posypa ć grubo tartym Ŝ ółtym serem , tart ą bułk ą (mo Ŝ na j ą

zrumieni ć ), pola ć stopionym masłem . Zapieka ć 8..10 minut (białka maj ą si ę ś ci ąć ale Ŝ ółtka

pozostaj ą płynne). Podaj ą c przybra ć obficie ś ci ę t ą rze Ŝ uch ą .

na gór ę strony

Gotowanie wielkanocnej szynki

Szynk ę surow ą (ok. 5-cio kilow ą , młod ą i niezbyt tłust ą ) kupi ć 3 tygodnie wcze ś niej . Usun ąć

ko ś ci. Utłuc 20 dag soli , 1 dag saletry, 1 dag kolendry, 4 go ź dziki, po 15 ziaren pieprzu i

ziela angielskiego, 5 li ś ci laurowych, 3 z ą bki czosnku (zim ą doda ć jeszcze 1 dkg cukru ).

Połow ę przypraw wetrze ć starannie w mi ę so, uło Ŝ y ć je ciasno w naczyniu (kamionka,

drewno, emalia lub stal nierdzewna), przykry ć czym ś mniejszym od naczynia (drewniany

kr ąŜ ek, talerzyk), doci ąŜ y ć . Odstawi ć na dwa dni w pokojowej temperaturze.

Po dwóch dniach przygotowa ć zalew ę z 2.5 litra wody oraz pozostałej połowy przypraw i

chłodn ą zala ć mi ę so. Mi ę so ma si ę marynowa ć w zalewie 3 tygodnie , w temperaturze +4 do

+8 °C. W tym czasie nale Ŝ y je przewraca ć co 2 - 3 dni .

Wyj ąć , opłuka ć z przypraw, os ą czy ć i obwi ą za ć wyparzonym sznurkiem, zachowuj ą c 2-3

centymetrowe odst ę py. Przed w ę dzeniem obsuszy ć .

Uw ę dzon ą szynk ę moczy ć 4 godziny w zimnej wodzie.

Gotuje si ę najlepiej w wysokim garnku (np. do szparagów), takim, aby szynka mie ś ciła si ę w

nim pionowo (mo Ŝ na j ą zawiesi ć na drewnianej ły Ŝ ce poło Ŝ onej na garnku). Zala ć wrz ą c ą

wod ą (co pozwoli zachowa ć szynce soczysto ść ), mo Ŝ e by ć z włoszczyzn ą i ew. chrzanem ,

tak, aby była cała przykryta. Gotowa ć bardzo powoli (ma tylko "mruga ć ", jak rosół) 2-3

godziny . Uzupełnia ć ubytki wody. Je ś li woda oka Ŝ e si ę za słona, odla ć troch ę i uzupełni ć

wrz ą tkiem.

koniec

gotowania

wla ć

butelk ę

malagi .

Mo Ŝ na

Schładza ć nie wyjmuj ą c z wywaru.

Dla leniwych, którzy kupuj ą surow ą w ę dzon ą szynk ę , pozostaje tylko samo gotowanie, ale o

ile Ŝ mniej satysfakcji... i smak ju Ŝ nie ten...

na gór ę strony

Biała kiełbasa

Do garnka z zimn ą wod ą wło Ŝ y ć włoszczyzny jak na rosół: por ę , pietruszk ę , ew. marchew i

seler (ale BEZ kapusty; nie trzeba te Ŝ dodawa ć Ŝ adnych przypraw ANI SOLI); zagotowa ć i

pogotowa ć około trzech kwadransów . Surow ą biał ą kiełbas ę umy ć i wło Ŝ y ć do wywaru, na

małym ogniu powoli doprowadzi ć do wrzenia i natychmiast przykr ę ci ć - nie gotowa ć , ale

powoli "mruga ć " w cieple około kwadransa .

Kiełbas ę wyci ą gn ąć i natychmiast podawa ć w ogrzanej salaterce na stół; wod ę zostawi ć do

barszczu lub Ŝ urku!!!

na gór ę strony

Gotowanie frankfuterek

Frankfuterki wkłada si ę do zimnej wody (nawet zamro Ŝ one) i na powolnym ogniu "naci ą ga"

tu Ŝ poni Ŝ ej, ale nie doprowadzaj ą c do wrzenia - około kwadransa .

Kiełbasy wyci ą gn ąć i natychmiast podawa ć w ogrzanej salaterce na stół; wod ę zostawi ć do

barszczu lub Ŝ urku!!!

na gór ę strony

Zakup wielkanocnych w ę dzonek

Baleron , kabanosy , pol ę dwic ę w ę dzon ą surow ą , szynk ę surow ą w ę dzon ą trzeba kupowa ć

w małych, zaufanych masarniach, nie u Ŝ ywaj ą cych polepszaczy do Ŝ ywno ś ci i z

wyczuwalnym zapachem dymu z w ę dzenia lec ą cego z komina (a nie z tzw. nastrzykiwark ą

w ę dz ą c ą NA ZIMNO); a bro ń Bo Ŝ e w du Ŝ ych marketach, pływaj ą ce w konserwancie

wewn ą trz

plastikowej

trumny.

Półg ę ska to mo Ŝ na ju Ŝ szuka ć chyba tylko w encyklopedii Lemnis-Vitry .

na gór ę strony

Chrzan tarty z jajkami

8-10 dag chrzanu (jedna laska) umy ć , oskroba ć , zamrozi ć ; zetrze ć na drobnej tarce.

2 jaja na twardo (całe lub tylko Ŝ ółtka - jak kto woli) drobniutko posieka ć i utrze ć z 1/8 l

ś mietany .

Doda ć utarty chrzan, doprawi ć do smaku sol ą , cukrem pudrem i sokiem z cytryny . Mo Ŝ na

równie Ŝ

utarte

(bez

skórki)

winne

jabłko .

Smakuje wy ś mienicie jako dodatek do w ę dlin.

na gór ę strony

Chrzan zasma Ŝ any po litewsku

20-25 dag (duuu Ŝ a laska) chrzanu umy ć , oskroba ć , zamrozi ć . Przy tarciu zamro Ŝ onego

chrzanu nie b ę dziemy roni ć łez.

doda ć

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: