W ujęciu ogólnym – fundusze własne to kategoria pasywów bardzo ważna dla każdego banku. Wysokie fundusze własne pozwalają bowiem bankowi na absorbcje ewentualnych strat, co z reguły zwiększa zaufanie klienta lokującego w danym banku depozyty. Ponadto wyższe fun własne umożliwiają bankowi prowadzenie bardziej ekspansywnej działalności poprzez udzielanie kredytów w wyższej kwocie
Aktualnie funduszami własnymi NBP są fundusz statutowy i fundusz rezerwowy. Zgodnie z art.61 u.n.b.p. fundusz statutowy wynosi 1,5 miliarda złotych. Fundusz rezerwowy natomiast tworzony jest z odpisów zysku NBP, dokonywanych w terminie 14 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego NBP, aż do osiągnięcia przez ten fundusz równowartości funduszu statutowego. Wysokość odpisów o których mowa powyżej ,wynosi 5% rocznego zysku. Ponadto fundusz rezerwowy może być przeznaczony wyłącznie na pokrycie strat bilansowych NBP.
Do dnia 1 stycznia 2004 roku istniały również fundusze specjalne :fundusz premiowy, zakładowy fundusz nagród oraz zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W chwili obecnej kwestie funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych reguluje ustawa z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
Zarząd NBP może uchwalić inne fundusze specjalne za zgodą Ministra Finansów. Uzgodnienia z Min. Fin. wymaga również przyjmowana corocznie wysokość odpisów na fundusze specjalne NBP.
gosicka