Paweł Strzelecki (1797-1873)
Wszak Polacy nie gęsi...
Wśród odkrywców i badaczy świata nie mogło zabraknąć również Polaków. Jednym z nich był Paweł Strzelecki, który po upadku Powstania Styczniowego opuścił Polskę i udał się na emigrację do Wielkiej Brytani. Stąd udał się do Australii i poświęcił się badaniu wnętrza tego najpóźniej odkrytego kontynentu. W latach 1834-38 odbył on podróż dookoła świata, w której zwiedził obydwie Ameryki, Oceanię, Nową Zelandię by w końcu wylądować w Australii. Tu zatrzymał się na dłużej.
W latach 1838-1840 zbadał dokładnie wschodnią górzystą część kontynentu, przewędrował przez zupełnie nie znane wówczas obszary Alp Australijskich i odkrył najwyższy szczyt Australii, który nazwał Górą Kościuszki. W swych wędrówkach oddawał się również badaniom geologicznym przemierzanych terenów. Ich efektem było m.in. odkrycie terenów złotonośnych, co spowodowało w późniejszym czasie australijską gorączkę złota.
Kolejne trzy lata poświęcił na systematyczne badanie Tasmanii, czego nikt przed nim dotychczas nie robił. Jemu zawdzięczamy wiele polsko brzmiących nazw na mapie Australii. W uznaniu zasług również jego imię można tam spotkać. Osiągnięcia te przyniosły Pawłowi Strzeleckiemu członkostwo Brytyjskiego Towarzystwa Królewskiego.
Kolejnym Polakiem, który w XIX wieku badał zapełniał białe plamy na ówczesnych mapach był badacz Oceanii Jan Kubary. Podróżując po jej wyspach Kubary badał zwyczaje ich mieszkańców oraz gromadził eksponaty związane z ich życiem. W 1875 roku osiedlił się na stałe na pięknej wyspie Ponape w Archipelagu Karolińskim i tam zmarł w 1895 roku. Te dwadzieścia lat poświęcił na poznanie żyjącego tam ludu, a swe spostrzeżenia opublikował w dwutomowym dziele wydanym w języku niemieckim, które swej wartości nie straciło do dziś. Kubaremu również zawdzięczają europejskie muzea nieprzebrane bogactwo eksponatów przyrodniczych i etnograficznych z tego regionu, które przez całe lata gromadził i przysyłał.
Zarówno Strzelecki jak i Kubary działali w okresie, kiedy Polski nie było na mapach świata. Prowadzili swą działalność pod obcą flagą.
Dla świata...
tomek7_0