POLITECHNIKA RZESZOWSKA
ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH
Sprawozdanie z Laboratorium Budowy Samochodów
1.Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i zasadą działania skrzynki biegów II wałkowej.
2.Wiadomości teoretyczne:
Skrzynia biegów w samochodzie służy do:
a) Zmian przełożeń dynamicznych w przekładniach w celu uzyskania na kołach napędowych samochodu momentu obrotowego umożliwiającego pokonywanie zmiennych oporów jazdy,
b) Zmian przełożeń kinematycznych w przekładniach w celu umożliwienia ruchu samochodu w granicach szybkości o większej rozpiętości niż rozpiętość wykorzystywanych obrotów silnika,
c) Zmiany kierunku obrotów silnika w celu umożliwienia jazdy samochodu do tyłu,
d) Odłączania trwałego silnika od mechanizmów napędowych w celu umożliwienia uruchomienia silnika i jego pracy na biegu jałowym w czasie postoju samochodu.
Ze względu na sposób zmiany przełożeń skrzynie biegów można podzielić na:
(a) Stopniowe, w których ograniczoną liczbę przełożeń uzyskuje się skokami
(b) Bezstopniowe, w których w określonych granicach można uzyskać nieskończenie wielką liczbę przełożeń i zmiany ich zachodzą w sposób ciągły,
(c) Mieszane czyli posiadające cechy skrzyń stopniowych i bezstopniowych
Do skrzyń biegów stopniowych należą skrzynie biegów:
· z kołami zębatymi o osiach stałych,
· z kołami zębatymi o osiach obracających się (planetarne)
Do skrzyń biegów bezstopniowych należą skrzynie:
· z przekładniami hydraulicznymi
· z przekładniami elektrycznymi
· z przekładniami mechanicznymi (ciernymi lub bezwładnościowymi)
Najczęściej stosowany jest tzw. trzywałkowy układ skrzynek biegów. Oprócz tego buduje się także skrzynki dwuwałkowe, w których napęd przenoszony jest z wałka napędzającego, przez przekładnie zębate poszczególnych biegów, na wałek napędzany umieszczony równolegle do wałka napędzającego. W tych konstrukcjach skrzynka biegów jest połączona zwykle z przekładnią główną i mechanizmem różnicowym półosi napędowych i zamknięta wraz z nimi w jednej obudowie. Charakterystyczną ich cechą jest to, że zamiast trzech wałków mają tylko dwa: sprzęgłowy, leżący na osi wału korbowego silnika oraz główny, leżący na osi przekładni głównej i zakończony zębnikiem przekładni głównej.
Wadami tego rodzaju skrzynek biegów są :brak biegu bezpośredniego, ponieważ napęd na wszystkich biegach, nie wyłączając najwyższego, jest przenoszony przez przekładnie zębatą z jednego wałka na drugi, oraz umieszczenie osi wałków wejściowego i wyjściowego na różnych poziomach, przy czym odległość tych osi jest dość duża ze względu na to, że przełożenie każdego biegu jest uzyskiwane tylko przez jedną parę kół zębatych.
W stosunku do innych skrzynek , skrzynki dwuwałkowe mają m.in.następujące zalety:
· wysoką sprawność,
· zwartość konstrukcji,
· mniejsze naciski na wały i łożyska.
Układ napędowy samochodu Fiat 126p.
3. Synchronizatory
Jedną z części odpowiedzialnych za prawidłową pracę skrzyni biegów jest synchronizator.
Zadaniem synchronizatorów jest zapobieganie włączeniu sprzęgła zębatego przed wyrównaniem prędkości obrotowych sprzęganych elementów oraz przyspieszenie wyrównania tych prędkości, z wykorzystaniem do tego celu siły wywieranej przez kierowcę na dzwignię zmiany biegów.
Synchronizator cierny
1– pierścień zewnętrzny sprzęgła kłowego, 2-sprężyste pierścienie synchronizatora ciernego, 3-ząbkowany pierścień sprzęgła kłowego, 4-pierścień zabezpieczający,5-piasta sprzęgła, 6-prowadnice klinowe, 7-występy rozpierające pierścień sprężysty, 8-koło zębate obrotowe.
wrona1977