EPSTAL - Stal zbrojeniowa klasy C a bezpieczeństwo konstrukcji.pdf

(630 KB) Pobierz
Microsoft Word - EPSTAL do Inzynieria i Bud.doc
Stal zbrojeniowa klasy áCÑ, a
bezpieczeıstwo konstrukcji.
Po przyjħciu zharmonizowanej normy europejskiej PN EN 10080:2005(U) 1)
najwiħksi krajowi producenci rozpoczħli produkcjħ nowego gatunku stali B500SP do
zbrojenia betonu, odpowiadajĢcego wymaganiom normy.
Stal w gatunku B500SP jest spajalnĢ stalĢ klasy C wg. Eurokodu 2 4) , zgodnĢ z
wymaganiami nowej normy krajowej PN-H-93220:2006 2) (wymagania normowe
zestawiono w tabeli 2). Charakteryzuje siħ ona przede wszystkim wiħkszĢ
wydþuŇalnoĻciĢ od powszechnie stosowanych gatunkw stali zbrojeniowych o f yk = 500
MPa. UŇebrowanie B500SP skþada siħ z dwch rzħdw przeciwlegþych Ňeber o rŇnym
kĢcie nachylenia (Rys.1).
Rys. 1 Wzr Ňebrowania prħtw w gatunku B500SP
Certyfikat EPSTAL
Producenci krajowi stali B500SP (Celsa áHuta OstrowiecÑ i CMC Zawiercie) posiadajĢ
znak jakoĻci EPSTAL, ktry oprcz gwarancji speþnienia obowiĢzkowych wymagaı
dopuszczenia wyrobu do stosowania w budownictwie, daje uŇytkownikom m.in.
wyŇszy poziom zapewnienia jakoĻci i dodatkowe ubezpieczenie.
Stal ze znakiem EPSTAL posiada:
- wþaĻciwoĻci zgodne z normami PN EN 10080:2005(U) 1) , PN-H-93220:2006 2) ,
PN-B 03264:2002 3) , Eurokod 2 4) ,
- wszystkie obowiĢzkowe oznaczenia (certyfikat zgodnoĻci, znak budowlany), a
ponadto aprobaty ITB oraz IBDiM,
- podwyŇszone parametry ciĢgliwoĻci (ō uk ²8%), nadawane stali w
ustabilizowanym procesie produkcyjnym, nadzorowanym przez CPJS,
- rozszerzonĢ polisħ ubezpieczeniowĢ, pokrywajĢcĢ ewentualne szkody, wynikþe
z niedotrzymania gwarantowanych parametrw,
- þatwĢ identyfikowalnoĻę poprzez trwaþe znaki literowe, nawalcowywane na
prħcie (Rys. 2)
Rys. 2 Schemat znakowania literowego prħtw ze znakiem EPSTAL
CiĢgliwoĻę stali zbrojeniowych
W stalach zbrojeniowych dostħpnych dotychczas na rynku oznaczano caþkowitĢ
wydþuŇalnoĻę wzglħdnĢ A 5 lub A 10 . Wg normy PN-H-93220:2006 2) dla stali EPSTAL w
gatunku B500SP oznacza siħ wydþuŇalnoĻę przy maksymalnej sile (ō uk ), zgodnie z
normĢ europejskĢ. Oznaczanie ō uk z inŇynierskiego punktu widzenia jest uzasadnione,
poniewaŇ duŇo bardziej odpowiada warunkom stosowania stali w budownictwie.
89230333.011.png
Wedþug PN-B-03264:2002 3) ze wzglħdu na odksztaþcalnoĻę stale zbrojeniowe
dzielimy na stale o:
- duŇej ciĢgliwoĻci Î stale klas A-0 do A-III o nastħpujĢcych parametrach:
ō uk > 5% oraz f tk /f yk > 1,08
- Ļredniej ciĢgliwoĻci Î stale klasy A-IIIN o nastħpujĢcych parametrach:
ō uk > 2,5% oraz f tk /f yk > 1,05
Stal EPSTAL w gatunku B500SP pod wzglħdem wytrzymaþoĻciowym zalicza siħ do
klasy A-IIIN, natomiast jej ciĢgliwoĻę charakteryzuje siħ nastħpujĢcymi parametrami:
ō uk > 8% oraz f tk /f yk = 1,15
Norma Eurokod 2 4) klasyfikuje stale zbrojeniowe ze wzglħdu na ciĢgliwoĻę.
WystħpujĢce na naszym rynku stale klasy A-IIIN zaliczajĢ siħ do klasy A lub B,
gatunek B500SP ze znakiem EPSTAL jest stalĢ najwyŇszej klasy C (Tab.1)
Tab.1 Klasyfika cja stali zbrojeniowej wg Eurokodu 2 4)
Klasa
f yk
[MPa]
k=(f t /f y ) k
ō uk
[%]
A
²1,05 ²2,5
B
400 Ô
600
² 1,08 ²5
C
1,15Ô1,35 ²7,5
Badania zmħczeniowe i cykliczne
ZaletĢ stali w gatunku B500SP ze znakiem EPSTAL jest oznaczanie
wytrzymaþoĻci na obciĢŇenia wielokrotnie zmienne oraz cykliczne. Stal EPSTAL
podlega ciĢgþemu badaniu tych dwch parametrw zgodnie z PN-H-93220:2006 2) .
WytrzymaþoĻę na obciĢŇenia wielokrotnie zmienne w badaniach
zmħczeniowych okreĻlona zostaþa na minimum 2 mln cykli rozciĢgania w zakresie
naprħŇeı od 150 do 300 MPa z czħstotliwoĻciĢ do 200 Hz, bez widocznych pħkniħę.
WytrzymaþoĻę na obciĢŇenia cykliczne okreĻlono na minimum 3 cykle
rozciĢgania na przemian ze Ļciskaniem, z czħstotliwoĻciĢ 0,5 Î 3 Hz, bez widocznych
pħkniħę.
Dziħki ciĢgþemu badaniu tych parametrw, oraz staþej statystycznej analizie,
EPSTAL moŇe mieę zastosowanie w konstrukcjach naraŇonych na rŇnego typu
obciĢŇenia, w szczeglnoĻci jako zbrojenie mostw i wiaduktw.
Bezpieczeıstwo konstrukcji
Mechanizm zniszczenia elementw Ňelbetowych jest projektantom konstrukcji
dobrze znany. Statycznie niewyznaczalne konstrukcje (np belki ciĢgþe) powinny ulegaę
zniszczeniu przez powstanie przegubu plastycznego w Ļrodku rozpiħtoĻci przħsþa.
Powstanie przegubu uwarunkowane jest moŇliwoĻciĢ obrotu przekroju. CiĢgliwoĻę
stosowanych do tej pory gatunkw stali (18G2-b, 34GS) byþa na tyle wysoka, Ňe nie
zakþcaþa procesu powstawania przegubw. Przypomnijmy, Ňe norma PN-B-
03264:2002 3) stale od A-0 do A-III okreĻla stalami o duŇej ciĢgliwoĻci, natomiast stale
A-IIIN, ze wzglħdu na ich wiħkszĢ wytrzymaþoĻę, stalami o Ļredniej ciĢgliwoĻci.
Pojawienie siħ nowych gatunkw stali o f yk = 500MPa, produkowanych rŇnymi
technologiami, wymaga gþħbszej analizy wþaĻciwoĻci stali klasy A-IIIN. Okazuje siħ, Ňe
89230333.012.png
w obrħbie tej klasy znajdujĢ siħ zarwno stale o bardzo maþej ciĢgliwoĻci (ō uk ²2,5% -
klasa A wg EC-2 4) ) jak i stale o podwyŇszonej ciĢgliwoĻci (ō uk ²7,5% - klasa C wg EC-
2 4) ).
GþwnĢ rŇnicĢ pomiħdzy tymi rodzajami stali pod wzglħdem projektowym,
przy metodzie liniowej z ograniczonĢ redystrybucjĢ wg EC-2 4) , jest stopieı
redystrybucji Ō. Dla stali ciĢgliwych (klasa B lub C) Ō²0,70, natomiast dla stali
kruchych (klasa A) Ō²0,80. Oznacza to, Ňe wg EC-2, podobnie jak wg PN-B-
03264:2002 3) moŇemy przyjĢę wiħkszy stopieı redystrybucji dla stali ciĢgliwych w
porwnaniu ze stalami o maþej ciĢgliwoĻci.
W praktyce zastosowanie stali klasy A, o wydþuŇeniu ō uk rzħdu 2,5% drastycznie
ogranicza moŇliwoĻci obrotu przekrojw i osiĢgania ugiħę ze wzglħdu na maþĢ
ciĢgliwoĻę stali. Brak zdolnoĻci osiĢgania ugiħę skutkuje bardzo gwaþtownym i
niespodziewanym zniszczeniem konstrukcji, bez widocznych ugiħę i spħkaı. Zjawiska
tego dowiodþo szereg badaı porwnawczych zarwno belek jak i pþyt dwuprzħsþowych
(Rys.3-6).
Rys. 3 Zniszczenie pþyty zbrojonej stalĢ klasy áCÑ o f yk =500MPa
Rys. 4 Zniszczenie pþyty zbrojonej stalĢ klasy áAÑ o f yk =500MPa
Rys. 5 Zniszczenie belki zbrojonej stalĢ klasy áCÑ o f yk =500MPa
Rys. 6 Zniszczenie belki zbrojonej stalĢ klasy áAÑ o f yk =500MPa
89230333.013.png
W wyniku przytoczonych badaı zaobserwowano, Ňe ciĢgliwoĻę stali
zbrojeniowej ma dominujĢcy wpþyw na zachowanie siħ konstrukcji Ňelbetowych,
zaznaczajĢcy siħ gþwnie w sytuacjach przedkrytycznych, kiedy konstrukcja osiĢga
swojĢ noĻnoĻę. W przypadku konstrukcji zbrojonych stalĢ o duŇej ciĢgliwoĻci
obserwowano etapowe dochodzenie do zniszczenia. Pojawienie siħ szerokich rys nad
podporami oraz powstawanie przegubw w podporze pozwoliþo okreĻlię z duŇym
wyprzedzeniem stan przeciĢŇenia konstrukcji. W praktyce oznacza to lepszĢ moŇliwoĻę
analizy i oceny stanu konstrukcji a przede wszystkim daje moŇliwoĻę podjħcia
odpowiednich dziaþaı zapobiegawczych.
Wyniki badaı porwnawczych, przeprowadzonych w kraju, po raz pierwszy
opublikowano na Konferencji Naukowej áKrynica 2004Ñ. Po tym okresie trwaþy
przygotowania krajowych producentw do produkcji stali zbrojeniowej klasy áCÑ. W
chwili obecnej wiħkszoĻę krajowych producentw stali zbrojeniowej posiada w swojej
ofercie prħty Ňebrowane klasy C w gatunku B500SP wg PN-H-93220:2006 2) oznaczone
dodatkowo znakiem EPSTAL.
W Tabeli 2 zamieszczono porwnanie gatunkw popularnych w Polsce gatunkw stali
zbrojeniowych.
Tab. 2 Porwnanie wymagaı normowych dla wybranych gatunkw stali
Gatunek stali
Parametr
18G2-b 34 GS
RB500W/
BSt500S* )
B500SP
(EPSTAL)
f yk
[MPa]
355 410
500
500
f yd
[MPa]
310 350
420
420
f tk
[MPa]
480 550
550
575
ō uk
[%]
-
-
5%
8%
Stosunek
(f t /f y ) k
-
-
²1,08 1,15 ± (f t /f y ) k ± 1,35
ObciĢŇenia
cykliczne
-
-
-
3 cykle
WytrzymaþoĻę
zmħczeniowa
- - 2x10 6 cykli* ) 2x10 6 cykli
SpajalnoĻę spajalna
trudno
spajalna
spajalna
spajalna
* ) wg DIN 488
á-Ñ nie oznacza siħ
1) PN EN 10080:2005(U) - Stal do zbrojenia betonu. Spajalna stal zbrojeniowa.
Postanowienia oglne
2) PN-H-93220:2006 Î Stal B 500 SP o podwyŇszonej ciĢgliwoĻci do zbrojenia betonu.
Prħty i walcwka Ňebrowana
3) PN-B-03264:2002 Î Konstrukcje betonowe, Ňelbetowe i sprħŇone. Obliczenia statycz-
ne i projektowanie
4) PN EN 1992-1-1:2005(U) Î Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu. CzħĻę 1-
1: Reguþy oglne i reguþy dla budynkw
89230333.014.png 89230333.001.png 89230333.002.png 89230333.003.png 89230333.004.png 89230333.005.png 89230333.006.png 89230333.007.png 89230333.008.png 89230333.009.png
ul. Koszykowa 54
00-675 Warszawa
tel. 0 22 630 83 75
fax. 0 22 625 50 49
www.cpjs.pl ;
biuro@cpjs.pl
89230333.010.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin