15_Wesolowski_M_Zagrozenia_starych_budynkow_w_sasiedztwie_nowej_zabudowy.pdf

XXIV

awariebudowlane

Dr inŜ. M AREK W ESOŁOWSKI , wesolow@pg.gda.pl

Wydział InŜynierii Lądowej i Środowiska

Politechnika Gdańska

ZAGRO ś ENIA STARYCH BUDYNKÓW W S Ą SIEDZTWIE

NOWEJ ZABUDOWY

THE THREAT OF OLD BUILDINGS SECURITY IN NEIGHBOURHOOD OF NEW BUILDINGS

Streszczenie W pracy, na przykładzie jednego z budynków mieszkalnych, przedstawiono zagroŜenia na jakie

naraŜone są stare obiekty w zwartej zabudowie śródmiejskiej, podczas prowadzenia w ich sąsiedztwie prac

budowlanych, którym często towarzyszą głębokie wykopy. Powoduje to powstawanie licznych uszkodzeń,

uniemoŜliwiających ich prawidłową eksploatację lub stanowiących nawet zagroŜenie bezpieczeństwa.

Abstract The danger of old buildings during raising in its neighbourhood new objects is presented in the paper.

Construction work, especjally deep excavations cause in existing structures numerous defects making often

proper use of damaged buildings impossible.

1. Wprowadzenie

Podczas realizacji procesu inwestycyjnego w zwartej miejskiej zabudowie, dochodzi nie-

kiedy do uszkodzeń sąsiadujących z budową starych obiektów, co utrudnia lub nawet uniemo-

Ŝliwia ich prawidłową eksploatację. Sytuację dodatkowo moŜe pogarszać fakt, Ŝe obiekty te

nie zawsze są w zadowalającym stanie technicznym, niekiedy zaś, po wielu latach nieodpo-

wiedniej eksploatacji i braku środków na remonty – są zdewastowane, właściwie doŜywając

swoich dni. Pomimo tego są ciągle zasiedlone i waŜnym problemem społecznym pozostaje los

ich mieszkańców. Tego typu sytuację, na przykładzie realizacji jednej z nowych inwestycji

w centrum Słupska, przedstawiono w niniejszej pracy.

Przedmiotem opracowania jest stary budynek mieszkalny, połoŜony w bezpośrednim

sąsiedztwie prowadzonej budowy (rys.1), którego bezpieczeństwo zostało zagroŜone wskutek

prowadzonych tam prac ziemnych.

2. Charakterystyka obiektu

Rozpatrywany budynek mieszkalny jest usytuowany przy jednej z przelotowych ulic mia-

sta, intensywnie obciąŜonej ruchem pojazdów, jako skrajny obiekt zwartej zabudowy (rys. 2,

rys. 3). Jest on trzykondygnacyjnym niepodpiwniczonym obiektem murowanym, z poddaszem

częściowo wykorzystanym na cele mieszkalne, wykonanym w technologii tradycyjnej na

początku ubiegłego stulecia. Posiada dwuspadowy dach konstrukcji drewnianej, kryty papą.

XXIVKonferencjaNaukowoTechniczna

SzczecinMiędzyzdroje,2629maja2009

Budownictwo ogólne

Układ konstrukcyjny obiektu jest podłuŜny, dwutraktowy (ściany nośne przebiegają równo-

ległe do ulicy).

Stropy w obiekcie są konstrukcji drewnianej, przy czym belki stropowe opierają się na

dwóch zewnętrznych ścianach podłuŜnych i podłuŜnej ścianie wewnętrznej.

Rys. 1. Szkic sytuacyjny rozpatrywanego obiektu z zaznaczonymi reperami kontrolnymi

Ściany wykonano z cegły ceramicznej pełnej, przy czym ściany poddasza mają grubość

25 cm, ściany poszczególnych kondygnacji – 42 cm, natomiast ściany fundamentowe – 51 cm.

Jak wynikało z dostępnej dokumentacji archiwalnej, budynek posadowiono na ławach

ceglanych, z dwiema odsadzkami o sumarycznym wysięgu 23 cm (17 + 6 cm) i łącznej

wysokości 46 cm (24 + 22 cm). Głębokość posadowienia wynosi 102 cm (56 + 24 + 22 cm).

Badania geotechniczne podłoŜa gruntowego, przeprowadzone na potrzeby realizowanej

inwestycji Centrum Handlowego, wykazały, Ŝe w bliskiej odległości od rozpatrywanego

budynku mieszkalnego występują nasypy w postaci mieszaniny piasków drobnych z humu-

sem, piasków gliniastych i fragmentów cegieł (zakwalifikowane do pakietu I) o miąŜszości

od 1,50 do 2,30 m. PoniŜej zalegają piaski drobne, średnie, grube, Ŝwiry, a takŜe przewar-

stwienia humusu (pakiet II) – o miąŜszości około 6 m. Głębiej występują gliny piaszczyste

i pylaste oraz piaski drobne i pylaste (pakiet III). Ustabilizowane zwierciadło wody gruntowej

wykryto na głębokości od 1,55 m do 2,20 m poniŜej poziomu terenu, przy czym stwierdzono,

Ŝe w okresach wiosennych naleŜy się liczyć z wahaniami poziomu wód gruntowych, które

mogą oscylować od około +0,50 m do około –1,00 m. Warunki gruntowo-wodne scharaktery-

zowano w tym opracowaniu jako złoŜone.

722

Wesołowski M.: Zagro Ŝ enia starych budynków w s ą siedztwie nowej zabudowy

3. Opis stanu istniej ą cego i wyst ę puj ą cych uszkodze ń

Podczas prowadzenia robót ziemnych (rys. 4) zaobserwowano szereg uszkodzeń budynku,

polegających głównie na zarysowaniach i spękaniach ścian.

Od strony zewnętrznej, największe uszkodzenia zaobserwowano na styku z sąsiednim

budynkiem. Powstały pionowe pęknięcia podłuŜnych ścian elewacyjnych (od strony ulicy

i podwórza) o maksymalnym rozwarciu dochodzącym do 50 mm w części górnej, zanikające

stopniowo ku dołowi (rys. 5).

Rys. 2. Widok budynku od strony ulicy

Rys. 3. Widok budynku od strony placu budowy

Poza tym na wszystkich elewacjach budynku widoczne były liczne zarysowania pionowe

i ukośne, zwłaszcza w obrębie nadproŜy okiennych (rys.6) i drzwi wejściowych do budynku.

Ich maksymalne rozwarcie dochodziło do 5 mm. Zaobserwowano takŜe wyraźne, poprzeczne

723

Budownictwo ogólne

spękanie wewnętrznej drogi betonowej, przebiegającej pomiędzy rozpatrywanym budynkiem,

a wygrodzonym terenem budowy.

Od strony wnętrza budynku, we wszystkich mieszkaniach stwierdzono występowanie szeregu

zarysowań i pęknięć, przy czym ich intensywność wzrastała w kierunku wyŜszych kondygnacji.

Rys. 4. Widok fragmentu budowanej części podziemnej Centrum Handlowego,

bezpośrednio przy rozpatrywanym budynku

Rys. 5. Fragment elewacji od strony podwórza z widoczną szczelina pionową na styku z sąsiednim budynkiem

Na II piętrze wystąpiły największe uszkodzenia: najistotniejsze z nich to pęknięcie muru na

styku z sąsiednim budynkiem (pokrywające się z zaobserwowanymi pęknięciami od strony

zewnętrznej). Przebiegały one wzdłuŜ krawędzi pionowych ścian oraz na styku z sufitem

(rys.7). Występowały ponadto zarysowania ukośne ścian. W części strychowej II piętra

stwierdzono między innymi zarysowania poziome i ukośne ściany poprzecznej.

724

Wesołowski M.: Zagro Ŝ enia starych budynków w s ą siedztwie nowej zabudowy

Rys. 6. Widok zarysowanej ściany od strony podwórza, pomiędzy otworami okiennymi parteru i I piętra

Rys. 7. Szczegół spękania krawędziowego ściany w mieszkaniu II piętra, na styku z sąsiednim budynkiem

4. Analiza przyczyn powstałych uszkodze ń

W otoczeniu budowy Centrum Handlowego w centralnej części miasta znalazły się stare

budynki mieszkalne o wysokości od dwóch do czterech kondygnacji. Obiekt o powierzchni

zabudowy około 7000 m 2 zaprojektowano jako trzykondygnacyjny z jedną kondygnacją

podziemną o rzędnej posadzki około 5,50 m poniŜej sąsiednich ulic.

Według oświadczenia kierownika budowy, prace budowlane przy realizacji części

podziemnej obiektu, rozpoczęte w kwietniu 2007 roku, podzielono na trzy fazy:

Faza I – zabicie grodzic stalowej ścianki szczelnej do planowanej głębokości wynoszącej

od 14 m do 16 m p.p.t..

Faza II – wykonanie wykopu do głębokości około 2,50 m p.p.t., zamocowanie podłuŜnic

wzmacniających ściankę, wykonanie części wewnętrznej płyty fundamentowej oraz

przypór rurowych.

Faza III – wybranie przypór gruntowych i wykonanie pozostałej obwodowej części płyty

fundamentowej.

Zgodnie z wykonanym projektem obudowy ścian wykopów, przewidziano wprowadzanie

grodzic stalowych metodą dynamicznego pogrąŜania. Dokonywano takŜe regularnych pomia-

725

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: