Salmy molcho - Mowa Ciala.pdf - NLP - NLS Książki - rafulus

Samy Molcho

Mowa ciała

Z niemieckiego przełożyła Maria Skalska

DIOGENES

Spis treści

Nasz pierwszy język........................ 9

1. Ciało jest odzieniem duszy................ 23

Struktura i działanie organizmu.................. 27

Informacja - co to znaczy?.................... 35

Wczesne bodźce.......................... 39

Bodźce i wartości ......................... 45

Oddychanie i rytm......................... 53

Uczucie i emocja........................ 59

Uczenie się i wartościowanie................... 62

Opis i jeżyk............................. 65

Indywidualność i normalność................... 69

Odruchy warunkowe........................ 74

Poczucie własnej indywidualności................ 78

Pionizacja postawy......................... 83

2. Znaki i sygnały ....................... 85

Postawa ciała............................ 87

Postawa, pozycja, stanowisko................... 88

Polowy ciała............................ 95

Chód................................. 96

Krok................................. 101

Ruchy stóp............................. 103

Pozycja siedząca.......................... 106

Porządek osób siedzących .................... 107

Sposób siedzenia.......................... 114

Pierś i oddychanie......................... 124

Głowa i szyja............................ 126

Oczy................................. 131

Usta................................. 144

Ręce................................. 156

Palce................................. 189

Formy towarzyskie......................... 198

Zachowania terytorialne...................... 205

Sygnały grożenia i zachowania imponujące........... 207

Oznaczanie terytorium....................... 210

Znaki hierarchii i symbole statusu................ 224

Na przykład: biurko........................ 229

Rytuały ............................... 232

Ceremonie powitalne........................ 232

Uścisk dłoni............................. 234

Posiłki................................ 237

Role i funkcje ........................... 238

Kodeks ubioru........................... 248

Kilka słów na zakończenie.................... 250

Przypisy do wydania polskiego.................. 252

Rodzicom, którzy mnie wychowali

i zapewnili mi swobodny rozwój,

którzy nigdy nie czynili swojej woli moją wolą,

którzy nauczyli mnie, jak być wolnym człowiekiem,

odpowiedzialnym za siebie.

Mojej żonie za miłość, która nie jest skrępowaniem,

za To, te dzięki niej przeżywam prawdziwe uczucie we dwoje,

uwolniony od własnego ego.

Nasz pierwszy język

Poświęcamy dużo czasu i energii, aby oprócz ojczystego poznać również inne języki. Z biegiem czasu

"językiem obcym" stała się dla nas także mowa ciała. W zasadzie nie ma absolutnej konieczności uczenia

się języków obcych, jednak ich opanowanie poszerza możliwości, pozwala zmniejszyć niebezpieczeństwo

nieporozumień. Nie potrafię więc sobie wyjaśnić, dlaczego nie staramy się doskonalić naszego

pierwotnego języka - mowy ciała. Ponieważ nikt nie jest w stanie uniezależnić się od niej, stłumić jej

sygnałów, dobre poznanie tego narzędzia ekspresji może przynieść znaczne korzyści: mowa ciała to język,

który informuje nas o wewnętrznym nastawieniu, postawie i uczuciach innych ludzi.

Gdy nasze zmysły, nasza uwaga nastawione są na odbieranie sygnałów i komentarzy ciała, rozmowy i

spotkania przebiegają szybciej i są bardziej owocne. Znajomość mowy ciała, owej bezgłośnej gry pytań i

odpowiedzi w naszym fizycznym, cielesnym zachowaniu, otwiera bezpośredni dostęp do innych, pozwala

na bardziej swobodne kontakty. Nie bez przyczyny mówi się o porozumiewawczym czy wymownym

spojrzeniu, znaczącym geście, wyrazie twarzy, który przekazuje więcej niż tysiąc słów.

Obserwując rozwój dziecka zauważamy, jak spontaniczne odruchy niemowlęcia stopniowo dopasowują się

do takich form fizycznego zachowania, jakich oczekuje od niego rodzina - inaczej nie byłoby dobrze

rozumiane w przyjętym w rodzinie systemie komunikacji pozawerbalnej. Proces ten jest w ogólnych

zarysach zawsze taki sam i najczęściej prowadzi do opanowania podobnych podstawowych wzorców;

dziecko przyswaja sobie potoczną mowę ciała. Jednak - w zależności od charakteru matki, ojca,

rodzeństwa, od warunków określających ich współżycie - istnieją tutaj niezliczone indywidualne warianty.

Młodzi ludzie w swoim środowisku także rozwijają własny kod mowy ciała; nierzadko jest on bardziej

precyzyjny i jednoznaczny niż słowa. Bunt i protest młodych przeciwko obowiązującym normom i

regułom również o wiele silniej wyraża się w sposobie bycia niż w języku. Wyraźnie widać to w

niedbałych formach zachowania wobec siebie nawzajem oraz w „demonstracyjnym" zachowaniu w

kontaktach z dorosłymi, Rodzice, nauczyciele, politycy określają to jako „złe zachowanie", oburzają się i

wyrzekają. Tak zwany konflikt pokoleń, napięcia i nieporozumienia często biorą się właśnie z

nieumiejętności odczytywania sygnałów ciała, z ich fałszywej interpretacji. Kiedy nastolatek robi ręką

zbywający gest, jednocześnie wzruszając ramionami, dla jego rówieśników jest to po prostu sygnał

wątpliwości, zastrzeżeń. Natomiast matka czy nauczyciel w takim geście dostrzegają agresję albo

lekceważenie - co doprowadza ich do wściekłości. Z biednej interpretacji rodzi się konflikt.

Nietrudno zrozumieć przyczynę nieporozumienia: język ciała dorosłych opiera się na innym kodzie. Każdy

dorosły człowiek musi spełniać pewne - ściśle określone - oczekiwania w ramach przypisanych mu ról

społecznych. Niektóre zachowania na przykład zależą od miejsca pracy, stanowiska lub zawodu.

Robotnika w fabryce obowiązują inne reguły zachowania niż kierownika działu, lekarza - inne niż na

przykład konduktora w pociągu. Te oczekiwania i normy kształtują także język ciała; również on

odzwierciedla role społeczne.

Językoznawcy i socjolodzy mówią o kodzie ograniczonym, o ograniczonym zasobie słownikowym i

umiejętnościach językowych, które pozwalają rozpoznać przynależność danej osoby do określonej

warstwy społecznej oraz jej pozycję1. Posługiwanie się drugim typem kodu, tak zwanym kodem

rozwiniętym, jest charakterystyczne dla ludzi pochodzących zwykle z rodzin dobrze sytuowanych, którzy

mieli większe możliwości zdobycia wykształcenia i osiągnęli pozycję zawodową umożliwiającą im

obcowanie z bogatym słownictwem oraz bardziej zróżnicowane i subtelne używanie mowy.

Te wszystkie cechy można przenieść także na język ciała. Oczywiście rzecz nie w tym, by -jak w

telewizyjnym quizie - odgadnąć profesję danej osoby na podstawie tego, jak porusza ręką. Z całą

pewnością jednak gesty i zachowanie człowieka pozwalają na określenie jego statusu społecznego, jego

samooceny oraz pozycji w hierarchii danej grupy, a także miejsca, jakie zajmuje w społeczeństwie.

„Stosownego" języka ciała można się nauczyć - i robimy to, za zwyczaj nieświadomie, przez całe życie.

Ale jedno pozostaje niezmien ne: język ciała jest bardziej wymowny niż język złożony ze słów. Nie ma

nic odkrywczego w stwierdzeniu, że nie do końca kontrolujemy nasze ciało. Ciało reaguje

spontanicznie, nie potrafi tak udawać jak słowa. To ciało jest pierwsze - nie słowo.

Jako artysta doświadczam tego z intensywnością, której nie da się porównać z naturalnym sposobem

przeżywania większości ludzi, którzy tylko z rzadka doznają oszałamiającego olśnienia. Dobrzy,

bardzo dobrzy aktorzy rozwijają tę umiejętność: to ich ciało, a nie umysł tworzy postać, wyrażając jej

indywidualność oraz nawyki.

Jestem mimem, studiuję pozę i typ postaci, sytuacje i reakcje. Porównuję to z wiedzą, którą sobie

przyswoiłem, oraz obserwacjami, jakie poczyniłem: sprawdzam, jak i c/y moje spostrzeżenia wiążą

się z daną pozą i daną sytuacją. Dzięki pojawiającym się przy tym doznaniom w/bogacam postać,

ożywiam ją, nadaję jej charakter. Pomaga mi w tym to, że inaczej niż oryginał czy też wzór

odgrywanej postaci - zdaję sobie sprawę z drgnień moich nerwów, z ruchu mięśni, że znam grę napięć

w moim ciele i umiem tym wszystkim świadomie sterować; to jest moje rzemiosło, mój zawód.

Poprzez język

mojego ciała staję się przykładem albo odbiciem przedstawianego charakteru.

Powstaje przy tym pewien efekt, który jest w rzeczy samej najzupełniej naturalny, jednak nam wydaje się

osobliwy: mimo nieznajomości charakteru naśladowanej osoby, dzięki efektowi sprzężenia zwrotnego

pozycji ciała, ja. mim, staję się niezależnie od siebie obrazem przedstawianej postaci.

Naśladuję nie tylko najbardziej typowe i najbardziej charakterystycznych gesty i mimikę mojej postaci.

Odtwarzam zarazem jej myśli, uczucia i emocje. Uświadamiam sobie jej odrębność, gdy mój mózg dzięki

połączeniom nerwowym rejestruje reakcje jej mięśni, a sygnały płynące z narządów zmysłów potwierdzają

bądź negują moją cielesną tożsamość. Doznania i reakcje mojego ciała pouczają mnie dobitniej, bardziej

przekonująco, dokładniej o złożoności i niuansach ludzkiego zachowania niż wszelkie słowa i obserwacje

świata zewnętrznego.

Podczas zajęć w seminarium im. Maksa Reinharda w Wiedeńskiej Wyższej Szkole Muzyki i Sztuk

Plastycznych, zwłaszcza kiedy prowadziłem na kursach dla menedżerów warsztaty na temat znaczenia

mowy ciała, często słyszałem pytanie: „Po co to wszystko i jaki z tego pożytek?".

Aktorom można to szybko wytłumaczyć - język ciała należy do ich zawodowego instrumentarium. Równie

szybko pojmują moje wyjaśnienia młodzi ludzie, zwłaszcza jeśli poza intelektem posiadają jeszcze

wrażliwe zmysły: to jest droga ku lepszemu zrozumieniu siebie i innych.

Ale zaraz z usprawiedliwionym niepokojem pytają: „Czy to w porządku. Samy. że ty, wybitny, ceniony

artysta, oddajesz siebie i swoje umiejętności gospodarczym potentatom, by jeszcze sprawniej manipulowali

swoimi podwładnymi i klientami?!" Odpowiadam na to: Nie, po trzykroć nic! Oni mają ich lepiej

rozumieć, a to wymaga opanowania języka własnego ciała. Dzięki temu sianą się skromniejsi i -mam

nadzieję - nieco bardziej ludzcy.

Pozwolę sobie zilustrować to fragmentem rozmowy, która miała miejsce na jednym z takich seminariów

dla menedżerów. Oczywiście, najpierw pada pytanie: „Jak mam się zachowywać, co zrobić, by lepiej

manipulować innymi; jakie są pańskie wskazówki, gwarancje sukcesu?".

Moja odpowiedź: Nie mam gotowych recept. Ani na sukces w interesach, ani na karierę zawodową,

podniesienie statusu społecznego czy osiągnięcie harmonii i zadowolenia w sferze prywatnej. Jestem

Profesor logiki transcendentalnej

jednak przekonany, że będziemy lepiej kształtować swoje życie, lepiej poznamy siebie samych i staniemy

się bardziej zrozumiali dla ludzi, jeśli nauczymy się zważać na sygnały ciała - nasze własne i innych.

Salmy molcho - Mowa Ciala.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: